Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Teenage Pregnancy with Preterm นศพต.สุประภา ลาลุน เลขที่ 54 - Coggle…
Teenage Pregnancy with Preterm นศพต.สุประภา ลาลุน เลขที่ 54
ข้อมูลพื้นฐาน
General appearance
ผู้ป่วยหญิงไทย อายุ 19 ปี
G3P1011 GA 29 weeks 1 day by u/s
ผู้ป่วยเป็นคู่แฝด
ปฏิเสธการเจ็บป่วยปัจจุบัน
ปฏิเสะธการเจ็บป่วยในครอบครัว
ปฏิเสธการแพ้ยา
ปฎิเสธประวัติการผ่าตัด
LMP = 16 สิงหาคม 2563
EDC by date = 23 พฤษภาคม 2564
GA 14 weeks 3 days
น้ำหนักก่อนตั้งครรภ์ 35 kg.
ส่วนสูง 149 cm.
BMI 15.77 kg/m2
น้ำหนักปัจจุบัน 39.4 kg.
ได้รับวัคซีนบาดทะยัก ครบ 3 เข็ม
เมื่อปี 2562/2 เข็ม ปี 2564/1 เข็ม
ที่โรงพยาบาลตำรวจ
ผลตรวจ
Heart : normal S1S2, no murmur
Lung : normal and equal breath soung
ประวัติการตั้งครรภ์
2561 Spontaneous abortion เมื่อตั้งครรภ์ได้ 5 weeks ไม่ได้รับการขูดมดลูก
2562 full term normal labour เพศชาย น้ำหนัก 2,345 g.
การตรวจร่างกายและตรวจครรภ์
การตรวจร่างกาย
ผู้ป่วยไม่มี conjunctiva ซีด/เหลือง
มีฟันผุแต่อุดแล้ว คอไม่โต ไม่มีบวมกดบุ๋ม
การตรวจครรภ์
ดู
:
หน้าท้องอยู่ในแนว longitude มี linea nigra
ไม่มี striae gravidarum
ไม่มีแผลผ่าตัดบริเวณหน้าท้อง
คลำ
:
fundal grip 2/4 เหนือสะดือ
umbilical grip OL
pawlik grip vertex presentation
bilateral inguinal grip Head float
ฟัง
:
FHS 154 ครั้ง/นาที
LAB
โลหิตวิทยา
(25/11/63)
มารดา
Screening test for Thalassemia
Hb E Screening (DCIP)
Complete Blood Count
Hemoglobin (Hb) 11.5 ต่ำ
Hematocrit (Hct) 33.7 ต่ำ
MCV 82.2
ภูมิคุ้มกันวิทยา
(25/11/63)
VDRL (RPR) non-reactive
HBs Ag negative
HIV Ab negative
โลหิตวิทยา
(20/03/62)
สามี
Screening test for Thalassemia
Hb E Screening (DCIP)
Complete Blood Count
Hemoglobin (Hb) 14.0
Hematocrit (Hct) 42.8
RBC 6.56 (สูง)
MCV 65.3 (ต่ำ)
MCH 21.3 (ต่ำ)
Blood group
(25/11/63)
ABO Group O
Rh Group positive
IAT/Ab screening negative
Hb typing
(11/03/62)
มารดา
Hb Typing A2A
Hb A2 2.7%
Hb A 96.9%
Hb F 0.4%
MCV (Hb Typing) 79.7
normal Hb typing, not rule out alpha-thalassemia
Screening Test for Thalassemia
(11/03/62)
มารดา
screening for Alpha-thalassemia negative
Non-Alpha Thalassemia 1
Hb typing
(20/03/62)
สามี
Hb Typing A2A
Hb A2 2.4%
Hb A 97.6%
MCV (Hb Typing) 65.3
normal Hb typing, not rule out alpha-thalassemia
Screening Test for Thalassemia
(20/03/62)
สามี
screening for Alpha-thalassemia positive
Maybe Alpha-thalassemia 1 or Alpha-thalassemia 2 homozygous
PCR for Alpha Thalassemia 1 gene
(--SEA, --THAI deletion type)
positive for Alpha Thalassemia 1 (SEA deletion type )
พยาธิสภาพ
Teenage pregnancy
ความหมาย
การตั้งครรภ์ในสตรีวัยรุ่น (Teenage or adolescent pregnancy) หมายถึง การตั้งครรภ์ในสตรีที่มีอายุระหว่าง 10-19 ปี
สาเหตุและปัจจัยส่งเสริม
1.ปัจจัยด้านสตรีวัยรุ่น
การเปลี่ยนแปลงทั้งร่างกายและจิตใจ
การจัดการเรียนการสอนเพศศึกษาที่ไม่จริงจัง
การดื่มสุรา/การใช้สารเสพติดต่างๆ
2.ปัจจัยด้านครอบครัว
พ่อแม่ที่ต้องทำงานจนไม่มีเวลาให้กับลูก
สัมพันธภาพในครอบครัวไม่ดี
การถูกข่มขืนโดยบุคคลในครอบครัว
3.ปัจจัยด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม
การเปลี่ยนแปลงของสังคม วัฒนธรรม ค่านิยม
ความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยี
ผลกระทบต่อภาวะสุขภาพของสตรีและทารก
ผลต่อสตรีตั้งครรภ์วัยรุ่น
ด้านร่างกาย
การเจริญเติบโตของร่างกายหยุดชะงัก/พัฒนาการทางร่างกายไม่สมบูรณ์
ภาวะแทรกซ้อนต่างๆตามมา
หากเป็นการตั้งครรภ์ที่ไม่วางแผน อาจส่งผลให้สตรีวัยรุ่นเกิดภาวะทุพโภชนาการ โลหิตจาง
การเจริญเติบโตของระบบต่างๆ ยังไม่สมบูรณ์
ทุพโภชนาการ โลหิตจางจากขาดธาตุเหล็ก
ความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
การติดเชื้อระหว่างการตั้งครรภ์
CPD ระยะคลอดยาวนาน
อัตราการตายของมารดาสูงขึ้น
การตกเลือดระยะหลังคลอด
ด้านจิตสังคม
อาจเกิดความวิตกกังวลเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงภาพลักษณ์ของตนเอง
เกิดความรู้สึกสูญเสียคุณค่าในตนเอง
มีปัญหาเรื่องการปรับตัว เนื่องจากวุฒิภาวะทางอารมณ์ยังเจริญไม่เต็มที่
การปรับตัวต่อบทบาทการเป็นมารดาล่าช้า
ผลต่อทารก
ทารกแรกเกิดน้ำหนักตัวน้อย คลอดก่อนกำหนด ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
ทารกได้รับการดูแลไม่เหมาะสมทั้งร่างกายและจิตใจ
ผลกระทบด้านเศรษฐกิจและสังคม
ทำให้เสียโอกาสในการพัฒนาตนเอง
เกิดปัญหาทางสังคมจากการละทิ้งทารก
การพยาบาล
ระยะตั้งครรภ์
1.แสดงความสนใจ เอาใจใส่ ให้ความเห็นใจ เข้าใจปัญหา แนะนำแนวทางแก้ไขปัญหาและดำเนินชีวิตต่อไปได้อย่างเหมาะสม
2.ให้คำปรึกษาและแนะนำทางเลือกในการตั้งครรภ์
3.ให้ความรู้เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย จิตใจ พัฒนาการและการเจริญเติบโตของทารก
ระยะคลอด
1.เฝ้าระวังไม่ให้เกิดภาวะตกเลือดหลังคลอด
2.สังเกตอาการผิดปกติที่ควรมาโรงพยาบาล
3.แนะนำมารดาหลังคลอดให้งดการมีเพศสัมพันธ์อย่างน้อย 6 สัปดาห์
4.แนะนำก่อนกลับบ้านเน้นการวางแผนการเลี้ยงดูบุตร การวางแผนครอบครัว การคุมกำเนิด เว้นระยะห่างการมีบุตรอย่างน้อย 2-3 ปี
วิธีคุมกำเนิดแบบชั่วคราวที่เหมาะสม
ยาฝังคุมกำเนิด อยู่ได้ 3-5 ปี
ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยว
ยาฉีดคุมกำเนิด
ห่วงอนามัย
การใช้ถุงยางอนามัย
5.ส่งเสริมการเลี่ยงบุตรด้วยนมมารดา
6.ส่งเสริมการปรับตัวเข้าสู่บทบาทการเป็นมารดา
Preterm labor
ความหมาย
ทารกที่เกิดมามีอายุครรภ์ น้อยกว่า 37 สัปดาห์
การเจ็บครรภ์คลอด
เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
มีอายุครรภ์ตั้งแต่ 28-น้อยกว่า 37 สัปหาด์ ทารกมีน้ำหนักมากกว่า 1000 กรัม แต่น้อยกว่า 2500 กรัม
เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดคุกคาม
การเจ็บครรภ์ และคลอดก่อนอายุครรภ์ 37 สัปดาห์
โดยมีการหดรัดตัวของมดลูกอย่างสม่ำเสมออย่างน้อย
1 ครั้ง ทุก 10 นาที
การเจ็บครรภ์เตือน
การเจ็บครรภ์ และคลอดก่อนอายุครรภ์ 37 สัปดาห์ มีการหดรัดตัวของมดลูกไม่สม่ำเสมอ
Indicated preterm labor
การคลอดก่อนกำหนดโดยข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ เช่น รกเกาะต่ำ
สาเหตุ
1.ภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์
น้ำเดิน
ครรภ์เป็นพิษ
ครรภ์แฝด แฝดน้ำ
รกลอกตัวก่อนกำหนด รกเกาะต่ำ
การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
การติดเชื้ออวัยวะสำคัญ
มีความผิดปกติของมดลูก/ปากมดลูก
การติดเชื้อที่ถุงน้ำคร่ำ
มารดาเป็นความดันโลหิตสูง
การเสพโคเคน บุหรี่
มารดาฟันผุ
2.ทารก
ขาดออกซิเจน ทารกโตช้า ทารกตายในครรภ์
ทารกพิการตั้งแต่กำเนิด
3.ความผิดปกติที่โพรงมดลูก
ตัวมดลูกผิดปกติ ปากมดลูกหลวม
4.การใช้ชีวิตของสตรีตั้งครรภ์ ดื่มแอลกอฮอร์ สูบบุหรี่ เครียด วิตกกังวล
5.ลักษณะของมารดา
อายุน้อย อายุน้อยกว่า 20 ปี มากกว่า 35 ปี ตัวเตี้ย ส่วนสูงน้อยกว่า 145 cm. เศรษฐานะไม่ดี เครียด
เกณฑ์การวินิจฉัย
1.อายุครรภ์เท่ากับ/มากกว่า 28 สัปดาห์ ไม่เกิน 37 สัปดาห์
มีการหดรัดตัวของมดลูกสม่ำเสมอ อย่างน้อย 4 ครั้ง
ใน 20 นาที นานอย่างน้อย 30 วินาที
2.ตรวจปากมดลูก
3.ปากมดลูกขยายมากกว่า 1 cm.
4.คอมดลูกเป็นทรงกระบอกยาว ประมาณ 2.5-3 cm.
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
ไตรมาสที่ 1
ข้อที่ 1
เสี่ยงต่อภาวะทารกโตช้าในครรภ์ เนื่องจากมารดาทุพโภชนาการ
ข้อมูลสนับสนุน
1.มารดามี BMI = 15.77 kg/m2
2.น้ำหนักมารดาก่อนตั้งครรภ์ = 35 kg.
3.มารดารับประทานอาหารได้น้อย และมีอาการเบื่ออาหาร
4.มารดาบอกว่าทานอาหารปกติไม่ได้บำรุงอะไร
วัตถุประสงค์
ทารกไม่เกิดภาวะโตช้าในครรภ์
เกณฑ์การประเมินผล
1.น้ำหนักของมารดาเพิ่มขึ้นสัปดาห์ละ 0.5-2 kg.
2.น้ำหนักของทารกสัมพันธ์กับอายุครรภ์
กิจกรรมการพยาบาล
1.แนะนำมารดาเกี่ยวกับการรับประทานอาหาร คือ
ควรทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ อาจมีอาหารทุกประเภทใน 1 มื้อ หรือสลับกับมื้ออื่น แต่เมื่อรวม 5-6 มื้อ ในแต่ละวันควรให้มีครบทุกประเภท ในช่วงตั้งครรภ์ร่างกายต้องการเฉพาะโปรตีนเพิ่มขึ้น อาหารประเภทแป้ง น้ำตาล และไขมัน ไม่ควรรับประทานมากเกินไป
2.หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มประเภทแอลกอฮอล์ ยาดอง เหล้าทุกชนิด เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน
งดอาหารเค็มจัด เปรี้ยวจัด เผ็ดจัด หวานจัด
4.ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอ
5.กินยาบำรุงตามแพทย์สั่ง
ไตรมาส 2
ข้อที่ 1
มารดาเสี่ยงต่อการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกาหนด
ข้อมูลสนับสนุน
มารดามีภาวะทุพโภชนาการ
มารดาเป็น teenage pregnancy
วัตถุประสงค์
ไม่มีการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
เกณฑ์การประเมินผล
หญิงตั้งครรภ์บอกวา่ ไม่เจ็บครรภ์ไม่มีอาการท้องแข็งหรืออาการตึงบริเวณท้อง
2.ไม่มีการหดรัดตัวของมดลูกหรือมีการหดรัด ตัวของมดลูกไม่สม่ำเสมอมากกว่า 10 นาที ต่อครั้ง ไม่มีมูกเลือดออกทางช่องคลอด ไม่มีน้ำเดิน
กิจกรรมการพยาบาล
1.แนะนำมารดาเกี่ยวกับการป้องกันภาวะเจ็บครรภ์ก่อนกำหนด ได้แก่
การพักผ่อนให้เพียงพอ กลางคืนนอน 8-10 ชั่วโมง กลางวันนอน 1-2 ชั่วโมง
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
แนะนำให้รับประทานแคลเซียม ขนาด 1 กรัม/วัน
ดูแลไม่ให้ท้องผูก
ไม่ออกกำลังกายหักโหม
ไม่ทำงานหนัก ยกของหนัก เดินนานๆ ยืนนานๆ
งดการมีเพศสัมพันธ์
ไตรมาส 3
ข้อที่ 1 มารดาขาดความรู้ในการคุมกำเนิดและการวางแผนครอบครัว
ข้อมูลสนับสนุน
1.มารดาบอกว่าไม่อยากมีลูกอีก แต่ยังไม่ทราบว่าต้องป้องกันอย่างไร
วัตถุประสงค์
มารดามีความรู้ในการคุมกำเนิดและวางแผนครอบครัว
กิจกรรมการพยาบาล
1.ให้ความรู้เรื่องการคุมกำเนิดมีกี่แบบ ใช้แบบไหนดีและข้อควรระวัง มีอะไรบ้าง
-ยาฝังคุมกำเนิด ออกฤทธิ์ 3-5 ปี เหมาะสมกับวัยรุ่นเพราะไม่ต้องกังวลเรื่องการลืมใช้ยา และใช้ได้นาน
-ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยว เหมาะสำหรับสตรีหลังคลอดที่เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
-ยาฉีดคุมกำเนิด
-ห่วงอนามัย
-การใช้ถุงยางอนามัย
2.แนะนำการวางแผนครอบครัว เว้นระยะการมีบุตรอย่างน้อย 3-5 ปี เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนเนื่องจากมารดาอายุน้อยอาจเกิดความเสี่ยงสูงจากการตั้งครรภ์
คำแนะนำ
ภาวะฉุกเฉินและอาการสำคัญ
ปวดศีระษะ ตาพร่ามัว จุกแน่นลิ้นปี่ บวม
มีน้ำเดิน
อาการท้องแข็ง หรือเจ็บครรภ์ทุก 5-10 นาที
มีมูกเลือดหรือเลือดสดๆ ออกทางช่องคลอด
ลูกดิ้นน้อยลง
อาหาร ควรเพิ่มอาหารประเภทโปรตีน เช่นเดียวกับไตรมาส 2 เช่น เนื้อสัตว์ เนื้อปลา ผักใบเขียวชนิดต่างๆ และอาหารที่มีแคลเซียม
การฝากครรภ์ การนัดตรวจครรภ์จะบ่อยขึ้น