Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 5 การพยาบาลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุที่มีการเจ็บป่วยทางจิตเวช 5.4…
บทที่ 5 การพยาบาลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุที่มีการเจ็บป่วยทางจิตเวช
5.4 บุคคลที่มีกลุ่มโรคอาการทางกาย
ความหมาย
กลุ่มโรคอาการทางกาย (somatic symptom and related disorders) บุคคลที่มีปัญหาทางด้านจิตใจ หรือ มีความกดดันทางด้านจิตใจแต่แสดงอาการของการมีปัญหาทางด้านจิตใจออกมาให้เห็นเป็นความเจ็บป่วยทางด้านร่างกาย
ลักษณะอาการและอาการแสดง
โรค somatization disorder
โดยไม่สามารถตรวจพบความผิดปกติของร่างกาย หรือหากตรวจพบความผิดปกติทางร่างกายก็ไม่เพียงพอที่จะเป็นสาเหตุของอาการเหล่านั้นที่เกิดขึ้นได้
มีอาการปวด (pain) อย่างน้อย 4 ตําแหน่งพร้อมกัน เช่น ปวดศีรษะ ปวดท้อง ปวดหลัง ปวดข้อแขนขา ปวดท้องขณะมีประจําเดือน ปวดขณะมีเพศสัมพันธ์ ปวดขณะถ่ายปัสสาวะ
มีอาการของระบบทางเดินอาหาร (gastrointestinal symptom) อย่างน้อย 2 อาการ เช่นคลื่นไส้ แน่นท้อง อาเจียน ท้องเดิน
อาการทางเพศ (Sexual symptom) อย่างน้อย 1 อาการ เช่น เฉื่อยชาทางเพศ ประจําเดือนมาไม่สม่ําเสมอ อวัยวะเพศไม่แข็งตัว
อาการที่คล้ายโรคทางระบบประสาท (pseudo neurological symptom) น้อย 1 เช่น การทรงตัว แขนขาไม่มีแรงหรือเป็นอัมพาต กลืนอาหารลําบาก พูดไม่มีเสียง ตามองไม่เห็น หูหนวก ชัก เป็นต้น
โรค Hypochondriasis
ผู้ป่วยจะมีความกลัวหรือกังวลอย่างน้อย 6 เดือนว่าตนเองจะป่วยเป็นโรคร้ายโรคใดโรคหนึ่ง โดยที่ตนเองไม่มีการเจ็บป่วยนั้นจริง
มักไปโรงพยาบาลเพื่อพบแพทย์บ่อยๆ แต่ผู้ป่วยก็คิดว่าไม่ได้ช่วยให้อาการของตนดีขึ้น ส่งผลทําให้มีอารมณ์เศร้า ไม่พอใจการรักษา และต้องการเปลี่ยนผู้รักษาไปหาคนใหม่ (doctor shopping)
สาเหตุ
โรค somatization disorder
ปัจจัยด้านชีวภาพ
มีความผิดปกติของระดับการใส่ใจ (attention) การรู้คิดและเข้าใจ (cognition)
พันธุกรรม พบอัตราการเกิดโรคนี้เท่ากับ 29 ต่อ 10 เมื่อเปรียบเทียบอัตราการเกิดโรคในแฝดจากไข่ใบเดียวกันกับแฝดไข่คนละใบ
ปัจจัยทางจิตสังคม
ทฤษฎีจิตวิเคราะห์มองว่า อาการแสดงทางร่างกายเป็นการสื่อแทนความรู้สึกภายในจิตใจ ในการหลีกเลี่ยงความรับผิดชอบหรือหลีกเลี่ยงสิ่งที่ต้องทํา
ทฤษฎีการเรียนรู้มองว่าอาการแสดงทางร่างกายที่เกิดขึ้น เป็นการรับแบบอย่างมาจากพ่อแม่การอบรมสั่งสอน หรือเกิดจากวัฒนธรรมประเพณีบ้างอย่างที่สนับสนุน
โรค hypochondriasis
ถูกกระตุ้นได้ด้วยความเครียดหรือปัญหาชีวิต
มีประวัติถูกกระทําทารุณในวัยเด็ก
มีประวัติเจ็บป่วยร้ายแรงในวัยเด็กหรือเรียนรู้ที่จะใช้บทบาทการเป็นผู้ป่วยในการแก้ปัญหาชีวิต
มีแปลความรู้สึกของร่างกายผิดปกติโดยผู้ป่วยจะขยายการรู้สึกความผิดปกติในการทํางานของอวัยวะภายในร่างกายมากกว่าคนทั่วไปและมักแปลไปในทางเลวร้าย
การบําบัดรักษา
โรค somatization disorder
ไม่มีการรักษาที่เฉพาะเจาะจงในโรคนี้ แต่ผู้ป่วยจะได้รับการบําบัดตามปัญหาของผู้ป่วยเป็นรายๆไปส่วนใหญ่แพทย์ที่ทําการบําบัดรักษา
มักจะเป็นแพทย์ประจําเพียงคนเดียว และมีการนัดพบแพทย์อย่างสม่ําเสมอต่อเนื่องมีช่วงระยะเวลาในการนัดพบไม่ห่างยาวนานมากนัก
โรค hypochondriasis
การรักษาด้วยจิตบําบัดอาจเป็นจิตบําบัดแบกลุ่ม ส่วนจิตบําบัดแบบอื่น ๆ เช่น จิตบําบัดเชิงลึก พฤติกรรมบําบัด การบําบัดความคิดและพฤติกรรม หรือแม้แต่การสะกดจิตก็อาจเป็นประโยชน์สําหรับผู้ป่วยในบางราย