Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลความผิดปกติด้านอารมณ์, นางสาวจิราภรณ์ แก้วขวาน้อย รหัส 180101041…
การพยาบาลความผิดปกติด้านอารมณ์
5.9 โรคซึมเศร้า
ซึม ไม่พูด สีหน้า ดวงตา หน้านิ่ว คิ้วขมวด กิริยาเฉยเมย นั่งซึม แยกตัว ร้องไห้มาก ปฏิเสธสังคม อ่อนเพลีย หดหู่ใจ อยากตาย
พบใน ญ > ช
ลักษณะอาการและอาการแสดง
เศร้า หดหู่ใจ สะเทือนใจ ร้องไห้ไม่มีเหตุผล เบื่อสังคม เก็บตัว เหม่อลอย มองโลกแง่ร้าย อยากตาย
จำแนกโรคซึมเศร้า
1.โรคซึมเศร้ารุนแรง Major Depressive Disorder
-วินิจฉัยอาการแสดงครั้งเดียวหรือเป็น > 2ครั้ง
-พิจารณาตามระดับ น้อยไปมาก
-มีอาการชัดเจน เสียการรับรู้ หลงผิด ประสาทหลอน
-ซึมเศร้าเรื้อรังต่อเนื่อง+เป็นอย่างน้อย 2 ปี
-มีอาการตามฤดูกาล
-ซึมเศร้าหลังคลอดภายใน 4 สัปดาห์
2.โรคซึมเศร้าดิสไทมิก (Dysthymic Disorder)
-คล้ายซึมเศร้ารุนแรงแต่อาการน้อยกว่า
-มักเป็นตั้งแต่เด็ก หรือวัยรุ่น
-เป็นไม่น้อยกว่า 2 ปี แต่เด็ก,วัยรุ่น 1 ปี
-2 ลักษณะ: -Early Onset เป็นก่อน 27 ปี
-Late Onset เป็นก่อน 21 ปี
เกณฑ์วินิจฉัย
1.เศร้าทั้งวันมากกว่า 1 วัน ไม่น้อยกว่า 1 ปี
2.อาการมากกว่า 2 อาการ : ความอยากอาหารลดลง มากกว่าปกติ นอนมากขึ้น ลดลงเกิน อ่อนเพลีย ไม่มีแรง คุณค่าลดลง สมาธิเสีย ตัดสินใจลำบาก สิ้นหวัง
3.ช่วง 2 ปี มีอาการ อาจไม่มีอาการ 1,2 เกิน 2 เดือน
4.ไม่มีอาการซึมเศร้ารุนแรงใน 2 ปี
5.ไม่มี mania , Mixed, Hypomania เข้าเกณฑ์โรค Cyclothymia
6.ไม่เป็นโรคอื่นๆ หรือโรคจิต
7.ไม่ได้เป็นจากยาเสพติด โรคทางกาย
8.เด่น ด้านล้มเหลวการเข้าสังคม ,ประกอบอาชีพ
3.โรคซึมเศร้าช่วงก่อนมีประจำเดือน (Prementrual Disphoric Disorder)
-อารมณ์ เศร้า วิตก เด่น ขึ้นๆลงๆ
-รบกวนการทำงาน เรียน กิจวัตร
-เกิดขึ้นช่วงรอบเดือน
การพยาบาล
1.ประเมิน : ดูว่าเศร้าระดับใด ประเมิน 4 ด้าน
Affective, behavior,cognitive,Physiological
-อารมณ์ตามสถานการณ์ (Iransient depression)
-เศร้าตอนรู้สึกผิด, ผิดหวัง
-พฤติกรรม : เศร้า. เสียใจ ร้องไห้
-ความคิด : หมกมุ่นกับความสูญเสีย ตำหนิตน ผู้อื่น
สรีระ : N/V ปวดหัว เจ็บหน้าอก ปวดหลัง
-Moderate depression : แสดงถึงปัญหาปรับตัวเพิ่มขึ้น ความคิดผิดปกติ เริ่มย้ำคิดย้ำทำ หมดคุณค่าตน ขาดสมาธิ ประจำเดือนขาด
-severe depression : เศร้ามาก สิ้นหวัง โดดเดี่ยว แยกตัว ไม่คุยกับคนอื่น น้ำหนักลด ทำร้ายตัวเอง
2.การวินิจฉัย : เสี่ยงต่อการทำร้ายตนเองจากความรู้สึกไร้ค่า สญเสียหน้าที่จากการระบายความโกรธไม่เหมาะสม ขาดความสนใจอนามัยตนทุกด้าน
3.การวางแผนการพยาบาล
เป้าหมายระยะสั้น : ทำตามข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
เป้าหมายระยะยาว ; มุ่งดูแลอย่างต่อเนื่อง เน้นดำรงชีวิตเหมาะสม
4.การประเมินผล
บรรลุตามเป้าหมายหรือไม่
5.10 โรคอารมณ์สองขั้ว Bipolar disorder
คลุ้มคลั่งสลับเศร้า
เกณฑ์วินิจฉัย ; มีอาการ > 3 อาการ :
1.รู้สึกคุณค่าตนสูงเกินจริง
2.พักผ่อนน้อยม นอนไม่หลับ
3.พูดมาก พูดไม่หยุด
4.คิดฟุ้งซ่าน กระสับกระส่าย วุ่นวาย
5.มีกิจกรรมมากกว่าปกติ , สัมพันธภาพเสีย
ชนิด bipolar I ; เศร้า depress หรือ mixed เคยเศร้ามาก่อน วินิจฉัยมุ่งอาการปัจจุบัน
Bipolar II ไม่เคยมีอาการเหล่านี้มาก่อน
Cyclothymic Disorder : เป็นช่วงๆอย่างน้อย 2 ปี ในช่วง 2 ปี ไม่เคยมีอาการ 2 เดือน ไม่มีอาการแสดงโรคซึมเศร้า คลุ้มคลั่ง และ Mix ในช่วง 2 ปี แรก ไม่ได้เป้นโรคอื่น จิตเวช, ไม่ใช่โรคทางกาย หรือจากใช้สาร/ยา
การพยาบาล
1.ประเมินสภาพ
ด้านอารมณ์ : ร่าเริงไม่เหมาะสมกับสถานการณ์ คิดว่าตินยิ่งใหญ่กว่าใคร หงุดหงิดเมื่อถูกขัดใจ เบี่ยงเบนความสนใจได้ง่าย
พฤติกรรม : ไม่อยู่เฉย อยากรู้อยากเห็น ใช้เงินเปลืองตลอด ถดถอยเหมือนเด็ก ไม่ยอมนอน
รู้สึกนึกคิด : ฟุ้งซ่าน มีความภูมิใจ คิดว่าตนเองสำคัญ หมกมุ่นเรื่องเพศ คิดว่าคนอื่นปองร้าย
สรีรวิทยา : ไม่สนใจสภาพร่างกายตน ไม่กิน ไม่อาบน้ำ ร่างกายสกปรก
2.การวินิจฉัย : พฤติกรรมเสี่ยงอันตราย, ดูแลตนเองบกพร่อง
3.การวางแผน : ระยะสั้น เน้นการดูแล+กิจกรรมขณะอยู่ รพ.
ระยะยาว เน้นการปรับตัวให้ใช้ชีวิตประจำวันได้
4.ประเมินผล : เป็นไปตามที่คิดมั้ย จากการซักถาม สังเกต
โรคอารมณ์คลุ้มคลั่ง Mania disorder
ร่าเริงผิดปกติ สีหน้าแววตา หัวเราะ พฤติกรรมอยู่ไม่นิ่ง ไม่นอน ครื้นเครง คลุ้มคลั่ง โดยไม่มีเหตุผล
ลักษณะอาการ : ครึกครื้นมาก อารมณ์ดีเกิน คิดว่าตนเองเป็นใหญ่ พฤติกรรมมากกว่าปกติ พูดจาสับสน เปลี่ยนเรื่องง่าย ควบคุมตนเองไม่ได้ หงุดหงิดง่าย
โรคอารมณ์แปรปรวนอื่นๆ (Other mood disorder)
1.ผิดปกติทางกาย+ล้มเหลวในการทำหน้าที่ การเข้าสังคม
2.เป็นผลจากการใช้ยา+สารเสพติด
จำแนกโรคอารมณ์แปรปรวน
-แพทย์สหรัฐอเมริกา DSMV
-องค์กรอนามัยโลก WHO : ICD 10
ปัจจัยเหตุของโรค
1.ชีวภาพ
-ซึมเศร้า Norepinephrine ลดลง
-คลุ้มคลั่ง NEสูง
-ความผิดปกติของระบบประสาท
การกระบาย Na, K ไม่สมดุล
เศร้าจะรุนแรงช่วงเช้าตรู่ ดีขึ้นช่วงบ่ายค่ำ
2.พันธุกรรม
-ถ้าเป็น Bipolar I ต้องมีพ่อหรือแม่เป็น +ซึมเศร้ารุนแรง 50%
-ถ้าพ่อแม่เป็น โอกาส 50-75%
-แฝดไข่ใบเดียวกัน ซึมเศร้า 50% อารมณ์แปรปรวน 33-99%
3.จิตสังคม
-จิตวิเคราะห์ ฟรอยด์ ; ใช้ค่า Mouming+ Melancholia จำแนก
อาการ : ไม่สนใจโลก ขาดความรัก หลงผิด
อารมณ์เศร้า ; เกิดจากสูญเสียของรัก, สับสนเกี่ยวกับความรัก
-ทฤษฎีพัฒนาการ+ประสบการณ์เรียนรู้
1.ถูกทอดทิ้ง แยกจากบุคคลสำคัญ 6 เดือนแรกของชีวิต
2.ทารกถูกทิ้งขวบปีแรก
3.Jacobson ; ทารกถูกแยกจาก ทำให้ผิดหวัง ทำให้พัฒนาการหยุดชะงัก
4.Sullivan : ความขัดแย้งปฏิสัมพันธ์
การบำบัดรักษา
1.ยา ต้านเศร้า Antidepressant : Amitriptyline, Imipramine, Nortriptyline
รักษาคลุ้มคลั่ง : Chlorpromazine, Haloperidol, Lithium
2.รักษาด้วยกระแสไฟฟ้า : ต้องรุนแรง ทำร้ายตนเอง รักษายาไม่ได้ผล หลงผิด ประสาทหลอน
3.จิตบำบัด ; ใช้หลักสัมพันธภาพ พูดคุยกับผู้ป่วย ปรับตัวถูกต้องเหมาะสม
4.สัมพันธภาพเพื่อการบำบัด ยอมรับผู้ป่วย สื่อสารเห็นใจ เข้าใจ เปิดโอกาสระบาย ให้ข้อเสนอแนะ สังเกตอย่างใกล้ชิด สร้างความมั่นคง ฟื้นฟูผู้ป่วย ด้านสุขอนามัย สุขภาพจิต
ความหมาย
อารมณ์แปรปรวน (โรคจิตเวชทางอารมณ์) ความผิดปกติทางอารมณ์เป็นอาการเด่นชัด พบ ญ>ช พบวัยหนุ่มสาว ถ้ารักษาแรกๆ มีโอกาสหาย 80-90%
นางสาวจิราภรณ์ แก้วขวาน้อย รหัส 180101041 พยบ.ปี 3