Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 4 การพยาบาลเด็กและวัยรุ่นที่มีการเจ็บป่วยทางจิตเวช โรคพฤติกรรมเกเร -…

- - - - ลักษณะพื้นอารมณ์ (temperament) ตั้งแต่เกิดเป็นเด็กที่เลี้ยงยาก มีลักษณะซนมากกว่าปกติ มี อารมณ์รุนแรง รับประทานอาหารยาก นอนหลับยาก มักป็นจุดเริ่มต้นของการมีพฤติกรรมเกเรและมีโอกาสที่จะมี พฤติกรรมที่ก่อกวนที่เป็นปัญหาสูงมาก
      - วิธีการเลี้ยงดูของพ่อแม่ที่มีพยาธิสภาพทางจิต, ติดสารเสพติด, ถูกทำร้ายในวัยเด็กมากก่อน, ขาด ทักษะในการเลี้ยงดูลูก, ไม่สามารถสร้างความผูกพันกับลูกได้ เช่น มีการลงโทษอย่างรุนแรงหรือการลงโทษมีลักษณะ ไม่คงเส้นคงวา, ขาดความสม่ าเสมอในการปฏิบัติในเรื่องต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องระเบียบวินัย
      - ครอบครัวที่มีสถานะทางเศรษฐกิจและสังคมอยู่ในระดับต่ าอยู่กันอย่างแออัด
      - พ่อแม่มีการหย่าร้างกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งมีการทะเลาะกันอย่างรุนแรงหรือมีความขมขื่นในช่วง ก่อนการหย่าร้างซึ่งส่งผลเสียต่อเด็กมากกว่าการหย่าร้าง
      - ได้รับความกระทบกระเทือนทางจิตใจ เช่น การถูกท าร้ายร่างกาย, หรือการถูกล่วงละเมิดทางเพศ ท าให้เกิดโรคเครียดหลังผ่านเหตุการร้ายแรง (post-traumatic stress disorder หรือ PTSD) ทำให้สมองส่วน hippocampus ที่ทำหน้าที่ในการบันทึกความทรงจ าและการกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรม
      - การไม่รับการยอมรับจากเพื่อน, การมีความขัดแย้งกับเพื่อน จะส่งผลให้เด็กโรคพฤติกรรมเกเรมี ผลการเรียนลดลง มีพฤติกรรมที่ก้าวร้าวเพิ่มขึ้นตั้งแต่ในวัยประถมและจะมีสัมพันธภาพกับเด็กที่มีปัญหาพฤติกรรม เพิ่มมากขึ้น
  - - - การรักษาโรคต่างๆ ที่พบร่วมกับพฤติกรรมเกเร เช่น การบ าบัดการติดยาเสพติด
      - การรักษาทางยา
        
        พิจารณาใช้ยาประเภท antipsychotics เช่น haloperidol (haldol), risperidone (risperdal) และ olanzapine (zyprexa) ในกรณีที่เด็กมีพฤติกรรมก้าวร้าว เป็นอันตรายต่อผู้อื่น
        
        เด็กที่มีพฤติกรรมก้าวร้าวและมีโรคร่วมพวก โรคอารมณ์สองขั้ว (bipolar disorders)จะรักษา โดยให้ยา lithium
        
        เด็กที่มีพฤติกรรมก้าวร้าวและมีภาวะบกพร่องทางสติปัญญาหรือมีปัญหาทางสมอง (organic brain)จะรักษาโดยให้ยา propranolol
        
        เด็กมีอาการหุนหันพลันแล่น หงุดหงิด ฉุนเฉียวง่ายอารมณ์ขึ้นๆลงๆ จะรักษาโดยให้ยาพวก selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) เช่น fluoxetine (prozac), sertraline (zoloft), paroxetine (paxil) ละ citalopram (celexa)
      - การรักษาทางจิต
        
        การให้ค าปรึกษารายบุคคล โดยมุ่งเน้นในเรื่องการฝึกให้ด็กมีทักษะในการแก้ไขปัญหาโดยใช้ สติปัญญา (cognitive problem-solving skill training) ผ่านการเลียนแบบ (modeling) และการแสดงบทบาท สมมุติ (role playing)
        
        ส่งเสริมให้เด็กมีทักษะการเรียนรู้และทักษะการเข้าสังคม (social and learning skills)
        
        การบำบัดเพื่อเพิ่ม self-esteem เนื่องจากเด็กกลุ่มนี้มักจะรู้สึกเห็นคุณค่าในตนเองต่ำ ด้วยการทำจิตบำบัดรายบุคคลหรือรายกลุ่ม
      - การรักษาทางสังคม
        
        การบำบัดครอบครัว จะช่วยให้ครอบครัวสามารถท าหน้าที่ของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพ, เกิด ปฏิสัมพันธ์ทางบวกระหว่างสมาชิกในครอบครัว, ทำให้การติดต่อสื่อสารในครอบครัวมีประสิทธิภาพมากขึ้น รวมทั้งมี การสนับสนุนซึ่งกันและกันในเรื่องต่างๆ ทั้งทางกาย สังคม อารมณ์
        
        การอบรมพ่อแม่ (parenting program) เพื่อแก้ไขพ่อแม่เรื่องความไม่สม่ าเสมอในการออก กฎระเบียบและการปฏิบัติตามกฎต่างๆ ภายในบ้าน แก้ไขในเรื่องการลงโทษที่รุนแรง การให้รู้จักใช้การเสริมแรง ทางบวก
      - การรักษาทางอารมณ์ เช่น การบ าบัดในเรื่อง anger management หรือดนตรีบ าบัดในกรณีที่เด็กมี อารมณ์โกรธอย่างรุนแรงไม่สามารถควบคุมตนเองได้ หรือหากเด็กมีอาการซึมเศร้า ก็ควรได้รับการบ าบัดทางความคิด พฤติกรรม และสติปัญญา (cognitive behavioral therapy หรือ CBT) หรือการบ าบัดแบบจิตบ าบัดสัมพันธภาพ ระหว่างบุคคล (interpersonal therapy หรือ IPT) เป็นต้น
      - การบ าบัดทางจิตวิญญาณ เป็นการช่วยให้เด็กเข้าใจตนเอง ค้นพบตนเอง มีจุดมุ่งหมายหรือมี ความหวังในชีวิต มีสิ่งที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ เช่น จิตบ าบัดรายบุคคล (individual psychotherapy) และ กลุ่มจิตบ าบัด (group psychotherapy)
- - - - การเก็บรวบรวมข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์ สังเกตพฤติกรรมของเด็กนั้นต้องอาศัยทักษะการ ปฏิสัมพันธ์กับเด็ก บิดา มารดา หรือผู้เลี้ยงดู และครู และควรใช้เวลาหลายครั้งในการเก็บรวบรวมข้อมูลและไม่ควร นานเกินไปในแต่ละครั้ง
      - พ่อแม่หรือบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องมีการจัดการกับพฤติกรรมที่เป็นปัญหานั้นอย่างไร เด็กเคยรับการ รักษาหรือไม่/อย่างไร
      - เด็กมีความวิตกกังวล ก้าวร้าว รู้สึกโกรธ และรู้สึกไม่ป็นมิตรต่อบุคคลต่างๆ มากน้อยเพียงใด
      - ความสามารถของเด็กในการควบคุมสิ่งเร้าต่างๆ ที่ก่อให้เกิดพฤติกรรมที่เป็นปัญหา
      - พัฒนาการทางด้านศีลธรรมจรรยา ถึงความสามารถเข้าใจผลกระทบจากพฤติกรรมของตนเองที่ ไปท าร้ายบุคคลอื่นไม่ว่าจะเป็นด้วยกาย วาจา ใจหรือไม่อย่างไร เด็กมีความรู้สึกเห็นอกเห็นใจบุคคลอื่นมากน้อยพียง ใด และรู้สึกเสียใจบ้างไหมกับสิ่งที่ได้เคยกระทำ
      - ประเมินระดับความรุนแรงของพฤติกรรมที่มีปัญหา ระยะเวลาที่เริ่มมีพฤติกรรมที่เป็นปัญหา
      - ประเมินครอบครัวของเด็ก เกี่ยวกับความขัดแย้งในชีวิตสมรสของพ่อแม่ การใช้สารเพติดของพ่อ แม่ผู้ปกครอง และการมีพฤติกรมต่อต้านสังคมของพ่อแม่ผู้ปกครอง ลักษณะสัมพันธภาพในครอบครัว ลักษณการติ ตต่อสื่อสารในครอบครัว วิธีการแก้ไขปัญหาของครอบครัว และรูปแบบหรือวิธีการเลี้ยงลูก
      - มีการประเมินทุกมิติทั้งทางกาย วาจา จิตใจ อารมณ์ พฤติกรรม การรู้คิด และสังคม
      - การประเมินเด็กต้องเป็นไปในลักษณะของการที่ไม่ตัดสินเด็ก เช่น การกระทำแบบนี้ถูกผิด ดี เลว
      - ประเมินว่าเด็กมีโรคร่วมด้วยหรือไม่ เช่น โรคสมาธิสั้น (attention deficit hyperactivity disorder หรือ ADHD), โรคความผิดปกติของการเรียนรู้ (learning disorders หรือ LD), การติดสารเสพติด, ภาวะ ซึมเศร้า, ความวิตกกังวล และ โรคทางอารมณ์ผิดปกติ (mood disorders)
      - ก่อนที่จะมีการสัมภาษณ์พ่อแม่และ/หรือบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องควรมีการแจ้งให้เด็กทราบด้วย โดยเฉพาะถ้าเป็นการสัมภาษณ์พ่อแม่เพื่อให้เด็กเกิดความไว้วางใจในตัวพยาบาล และเป็นการแสดงให้เด็กเห็นถึงการ ที่พยาบาลเคารพสิทธิส่วนบุคคลของเด็ก
  - - - ตัวอย่างข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล ได้แก่
        
        มีวิธีการแก้ไขปัญหาทไี่ ม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากครอบครัวซึ่งเป็นตัวแบบของเด็กมีวิธีการแก้ไข ปัญหาที่ไม่มีประสทธิภาพ
        
        มีการติดต่อสื่อสารที่ไม่มีประสทธิภาพเนื่องจากครอบครัวมีวิธีการติดต่อสื่อสารที่ไม่เหมาะสม
        
        มีภาวะเสี่ยงต่อการท าร้ายตนเองและ/หรือบุคคลอื่นเนื่องจากไม่สามารถควบคุมอารมณ์โกรธได้
        
        มีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมบกพร่องเนื่องจากขาดความมั่นใจในตนเองและมองโลกในแง่ลบ
        
        มีภาวะเสี่ยงต่อการใช้ความรุนแรงเนื่องจากมีกระบวนการแกปัญหาที่ไม่เหมาะสม