Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทท่ี 5 การพยาบาลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุที่มีการเจ็บป่วยทางจติเวชเวช 5.1…

- - - - แบ่งออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่
        
        anorexia nervosa
        
        เป็นภาวะที่บุคคลปฏิเสธการมีน้ําหนักตัวปกติ มีความวิตกกังวลเกี่ยวกับน้ําหนักตัวของตนเองตลอดเวลา มuความกลัวอย่างรุนแรงเกี่ยวกับการเพิ่มขึ้นของน้ําหนักตัวหรือกลัวอ้วนมากๆ ทั้งที่มีน้ําหนักตัวน้อย
        
        สามารถจําแนกเป็น 2 แบบ
        
        แบบที่1 แบบจํากัด (restricting type)
        
        แบบที่2 แบบรับประทานมากและมีการขับอาหารออกจากร่างกาย (binge eating / purging type)
        
        bulimia nervosa
        
        เป็นภาวะที่ร่างกายมีความรู้สึกผิดปกติ เห็นอาหารแล้วเกิด
        ความอยากบริโภคและบริโภคได้ในปริมาณมากกว่าปกติโดยไม่สามารถควบคุมตนเองได้ โดยเฉพาะอาหารประเภทแป้งและน้ําตาล
        
        เมื่อบริโภคเสร็จแล้วจะรู้สึกผิดไม่สบายใจ และพยายามเอาอาหารที่บริโภคเข้าไปออกด้วยวิธีการต่างๆ เช่น ล้วงคอให้อาเจียน กินยาระบาย หรือออกกําลังกายอย่างหนักติดต่อกันนานหลายชั่วโมง
- - - - รับประทานในที่ลับตาคน หรือสํารองอาหารไว้ในรถหรือเลือกการรับประทานอาหารประเภทอาหารจานด่วน
      - ในระยะแรกผู้ป่วยจะรู้สึกตื่นเต้นอย่างมากที่ได้รับประทานอาหาร ทําให้ไม่สามารถหยุด
    - - แสดงออกทางพฤติกรรมชดเชยในลักษณะที่ไม่เหมาะสมอยู่เป็นระยะๆ
        
        ในการพยายามป้องกันน้ําหนักไม่ให้เพิ่มขึ้น
        
        มีทั้งการรับประทานที่มากกว่าปกติ และพฤติกรรมชดเชยที่ไม่หมาะสม เกิดขึ้นเฉลี่ยอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้งเป็นระยะเวลานานติดต่อกัน 3 เดือน
        
        มีการประเมินตนเองเกี่ยวกับเรื่องของน้ําหนักตัวหรือรูปร่างอย่างมาก
- - - - อนอเรคเซีย เนอร์โวซ่า พบว่า คู่แฝดที่เกิดจากไข่ใบเดียวกันมี โอกาสเสี่ยงที่จะเป็นร้อยละ44คู่แฝดท่ีเกิดจากไข่คนละใบมีโอกาสเสี่ยงที่จะเป็นร้อยละ12.5
        
        บุคคลที่เป็นบลูลิเมีย เนอร์โวซ่า พบว่า คู่แฝดที่เกิดจากไข่ใบเดียวกัน มีโอกาสเส่ียงท่ีจะเป็นร้อยละ 22.9 และคู่แฝดที่เกิดจากไข่คนละ ใบ มีโอกาสเสี่ยงที่จะเป็นร้อยละ 8.7
    - - บุคคลที่มีความผิดปกติของการรับประทานอาหารทั้ง 2 กลุ่ม เกิดจากความผิดปกติของสารส่ือประสาทซีโรโทนนิ (serotonin) ซึ่งเป็นตัวควบคุมอารมณ์และความพึงพอใจ
  - - - ซิกมันด์ฟรอยด์(Sigmund Freud) ผู้เขียนทถษฎีจิตวิเคราะห์(psychoanalytic theories) อธิบายว่า บุคคลที่เป็นอนอเรคเซีย เนอร์โวซ่า เกิดจากความพยายามยับยั้งแรงขับทางเพศในระดับจิตใต้สํานึกของตนเองที่เพิ่มขึ้นในระยะวัยรุ่น ซึ่งมีพัฒนาการติดอยู่ที่ระยะปาก (oral stage)
        
        วัยรุ่นจึงให้ความหมายความพึงพอใจจากการรับประทานอาหารเหมือนกับว่าเป็นความพึงพอใจทางเพศ
    - - เจ้าระเบียบ จริงจัง ต้องการความสําเร็จสูง ทําทุกอย่างสมบูรณ์แบบอยู่ตลอดวลา (perfectionist) และบุคคลที่มีบุคลิกภาพไม่ค่อยแสดงอารมณ์
        
        บุคคลที่มีบุคลิกภาพแบบนี้จะหันเหความสนใจของการมีคุณค่าในตนเองมาที่น้ําหนักและรูปร่างแทน มีการมองภาพตนเองบิดเบือนมองเห็นสัดส่วนร่างกายอ้วนไปทั้ง ๆ ที่ไม่ได้อ้วน ปฏิเสธว่าไม่หิว แยกแยะความหิวไม่ได้
    - - มารดาที่มีลักษณะปกป้องลูกมากเกินไป เจ้าระเบียบและกลัวการพลัดพรากมากผิดปกติ หรือครอบครัวที่บิดามีลักษณะเข้มงวดในกฎระเบียบมาก
  - - - บุคคลที่มีลักษณะสัมพันธภาพในครอบครัวไม่ค่อยดีมีความขัดแยังเกิดขึ้นภายในครอบครัว หรือครอบครัวที่เกิดการหย่าร้าง
    - - ทําให้บุคคลต้องใช้ความสวยงามและรูปร่างของตนเองในการประกอบอาชีพ เช่น ดารา, นักแสดง,นางแบบ และนายแบบ เป็นต้น
- - - - • ยาต้านเศร้ากลุ่ม tricyclic antidepressant (ICAs) ได้แก่ ยาอะมิทริปไทลีน (amitriptyline)และยาอิมิพรมิน (imipramine) ใช้รักษาบุคคลที่เป็นบูลิเมีย เนอร์โวซ่า
        
        • ยาต้านโรคจิตกลุ่มใหม่ ได้แก่ ยาโอลานชาปืน (olanzapine) และ ยาริสเพอริโดน(risperidone) ใช้รักษาบุคคลที่เป็นอนอเรคเซีย เนอร์โวซ่า
        
        • ยากระตุ้นความอยากอาหาร ได้แค่ megestrolacetate ใช้รักษาบุคคลที่เป็นอนอเรคเซียเนอร์โวซ่า
  - - - โดยเฉพาะบุคคลที่เป็นอนอเรคเซีย เนอร์โวซ่า มากกว่าร้อยละ 15 จะมีน้ําหนักต่ํากว่าเกณฑ์มาตราฐาน จึงต้องการการดูแลรักษาอย่างใกล้ชิดให้ได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอไม่ว่าจะทางปาก
        
        ทางสายให้อหาร หรือทางหลอดเลือดดํา โดยระยะแรกจะเริ่มให้สารอาหารประมาณ 1,000-1,600 kcal/day และเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนถึง 3,000-4,000 kcal/day เป้าหมายของการเพิ่มน้ําหนักประมาณ 1-1.4 กิโลกรัม/สัปดาห์ในกรณีที่รับการรักษาเป็นผู้ป่วยใน และ 0.5 กิโลกรัม/สัปดาห์ในกรณีที่รับการรักษาเป็นผู้ป่วยนอก
        
        นอกจากการขาดสารอาหารปัญหาสําคัญอีกอย่าง คือ การขาดความสมดุลของสารน้ําโดยเฉพาะอย่างยิ่งโปแตสซียมที่มีระดับต่ํากว่าปกติ ซึ่งผลข้างเคียงนี้จะสัมพันธ์กับพฤติกรรมล้วงคออาเจียน