Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บุคคลที่มีภาวะสมองเสื่อม - Coggle Diagram
บุคคลที่มีภาวะสมองเสื่อม
:red_flag:ความหมาย ลักษณะ อาการแสดงของภาวะสมองเสื่อม
อาการของ DEMENTIA
กิจกรรมทั่วไปบกพร่อง (Deterioration of habits) ผู้ป่วยจะคิดนึกอะไรไม่ออก เนื่องจากสมองสูญเสียการทำหน้าที่
อารมณ์แปรปรวน (Emotional disability) อารมณ์ไม่คงที่ ควบคุมไม่ได้ โดยเฉพาะเวลาถูกขัดใจ จะโวยวายคล้ายเด็ก มีอาการทางจิต
สูญเสียความสามารถทางสติปัญญา (Deterioration of Intellectual function) การตัดสินใจบกพร่อง สูญเสียความจำโดยเฉพาะความจำในปัจจุบัน
อาการทางสมองด้านอื่น
การตระหนักรู้ความเจ็บป่วยของตนเอง (insight) ผู้ป่วยไม่ทราบ และไม่ยอมรับ
สูญเสียความสามารถด้านทิศทาง ด้านสามมิติ
ความหมาย
มีความสามารถลดลงจากเดิมที่เคยดีมาก่อน
ผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของผู้ป่วย จนไม่สามารถทำหน้าที่การงาน เข้าสังคม เรียนรู้ ตัดสินใจ แก้ปัญหาในชีวิตประจำวันได้
กลุ่มอาการที่มีการเสื่อมถอยของการทำงานของสมองด้านความคิด การรับรู้อย่างน้อยหนึ่งด้าน
:red_flag:กระบวนการพยาบาลบุคคลที่มีภาวะสมองเสื่อม
การประเมินผู้ป่วย
ความสามารถในการใช้ชีวิตในปัจจุบัน การดูแลตนเอง
สอบถามจากญาติเกี่ยวกับ ความจำ ความเข้าใจเรื่องราวต่างๆ สภาพอารมณ์ การใช้ภาษา การรับรู้วัน เวลา สถานที่ บุคคล การแสดงพฤติกรรม การใช้ยา ความเจ็บป่วย
การปฏิบัติการพยาบาล
ดูแลสุขอนามัยด้านร่างกายของผู้ป่วยเพราะผู้ป่วยที่มีปัญหาการสื่อสารจะไม่สามารถบอกความผิดปกติที่เกิดขึ้นได้
ดูแลความสะอาด สุขอนามัยส่วนตัว การอาบน้ำ แปรงฟัน แต่งตัว การขับถ่าย
ผู้ป่วยที่หลงลืม ไม่ควรพูดล้อเลียน ตำหนิให้ผู้ป่วยเสียหน้า ควรแนะนำหรือเตือนอย่างสุภาพ
ให้ผู้ป่วยได้รับอาหารและน้ำอย่างเพียงพอ
สอนญาติที่จะเป็นผู้ดูแลผู้ป่วย เนื่องจากผู้ป่วยโรคนี้ไม่จำเป็นต้องอยู่โรงพยาบาล โดยให้ญาติมีความเข้าใจอาการของโรคยอมรับความผิดปกติที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วย
:red_flag:สาเหตุของภาวะสมองเสื่อม
สมองเสื่อมที่เกิดจากพยาธิสภาพของหลอดเลือด พบได้ร้อยละ20 เช่น หลอดเลือดอุดตัน ผู้ป่วยที่มีประวัติความดันเลือดสูง
สมองเสื่อมจากสาเหตุอื่นๆ
ความผิดปกติเส้นประสาทสมอง เนื้องอกในสมอง
ภาวะ Metabolic ผิดปกติ เช่น โซเดียมในเลือดต่ำ โรคตับ หรือโรคไตรุนแรง
โรคเรื้อรัง เบาหวาน ไทรอยด์ โลหิตจาง ติดเชื้อ
ผลขางเคียงจากยาบางชนิด เช่น benzodiazepine, anticholinergic, muscle relaxant เป็นต้น
สมองเสื่อมแบบ Alzheimer
สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของภาวะสมองเสื่อม โดยทั่วไปมักพบในผู้ที่มีอายุ มากและส่วนใหญ่จะสัมพันธ์กับอายุที่เพิ่มขึ้น
สมองที่เสื่อมเป็นส่วนแรกๆของผู้ป่วย การสูญเสียความจำใหม่ๆ ทำให้ผู้ป่วยมักถามซ้ำ
กลุ่มโรคที่มีความเสื่อมของเซลล์ประสาทมากขึ้นเรื่อยๆ และดำเนินโรคแบบค่อยเป็นค่อยไป
:red_flag:การบำบัดรักษาบุคคลที่มีภาวะสมองเสื่อม
การรักษาโดยไม่ใช้ยา
ไม่มีความเสี่ยงจากผลข้างเคียงของยา
การออกกำลังกาย ฝึกความคิด ความจำ เล่นเกมต่างๆ ดนตรีบำบัด สัตว์เลี้ยงบำบัด สุคนธบำบัด เป็นต้น
การดูแลทั่วไป
การดูแลในวาระสุดท้ายของชีวิต ผู้ป่วยสูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมจะมีการถดถอย
การดูแลฟื้นฟูทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และอาชีพ ได้แก่ การออกกำลังกาย การเคลื่อนไหวข้อต่อต่างๆ
การปฏิบัติกิจวัตรประจำวันของตนองที่เป็นพื้นฐาน (basic ADL) เช่นการอาบน้ำ ใส่เสื้อผ้า สามารถเลือกเสื้อผ้าที่ตนองชอบได้เอง
การรักษาด้วยยา
ยังไม่มียาที่ใช้แก้ไขสาเหตุได้ การให้ยาโดยทั่วไปเป็นการบรรเทาอาการ
ยากลุ่มที่ใช้ในปัจจุบันมี 3 ชนิด คือ donepezil, rivastigmine และ galantamine