Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 4.4 การพยาบาลเด็กและวัยรุ่นที่มีการเจ็บป่วยทางจิตเวชภาวะออทิซึมสเปก…
บทที่ 4.4
การพยาบาลเด็กและวัยรุ่นที่มีการเจ็บป่วยทางจิตเวชภาวะออทิซึมสเปกตรัม
ความหมายของภาวะออทิซึมสเปกตรัม
กลุ่มโรคที่มีความผิดปกติของพัฒนาการทางระบบประสาท ที่มีความบกพร่องของพัฒนาการด้านปฏิสัมพันธ์ทางสังคม ความผิดปกติของพฤติกรรม พฤติกรรมซ้ำๆ ซึ่งแสดงอาการในระยะต้นของพัฒนาการ
ลักษณะอาการและอาการแสดงของภาวะออทิซึมสเปกตรัม
1) มีความบกพร่องด้านการสื่อสารและด้านปฏิสัมพันธ์ทางสังคมในหลายบริบทได้แก่
มีความผิดปกติทางอารมณ์และทางสังคม เช่น ไม่สามารถตอบสนองปฏิสัมพันธ์ทางสังคมกับบุคคลอื่นได้ไม่มีการสบสายตา แสดงพฤติกรรมไม่รู้ร้อนรู้หนาวและไม่รู้จักหลีกเลี่ยงอันตรายต่างๆ
มีความบกพร่องด้านการสื่อสาร ไม่สามารถผสมผสานระหว่างการสื่อสารแบบวัจนภาษากับอวัจนภาษา า ไม่ชี้บอก ไม่หันตามเสียงเรียกจากบุคคล
อื่น นการเปล่งออกเสียงพูด การใช้คำพูด หรือการใช้ภาษาที่ไม่มีบุคคลอื่นสามารถเข้าใจได้ หรือพัฒนาการพูดหยุดชะงัก ในรายที่พูดได้ก็ไม่สามารถเริ่มพูดหรือชักชวนสนทนาโต้ตอบกับบุคคลอื่นได้ก่อน
มีความบกพร่องในการสร้าง รักษา และเข้าใจในสัมพันธภาพ ไม่สามารถเลียนแบบการกระทำของผู้อื่นได้ , มีความยากลำบากในการเล่นตามจินตนาการหรือการเล่นบทบาทสมมติเล่นไม่เป็น ชอบเล่นคนเดียว,
2) มีแบบแผนพฤติกรรม ความสนใจ หรือกิจกรรมที่จำกัดซ้ำๆ (stereotyped) ยืดหยุ่นพฤติกรรมดังกล่าวได้อย่างน้อย 2 ข้อ
มีการแสดงกิริยาบางอย่างซ้ำ
ยึดติดกับสิ่งเดิม
หมกหมุ่นกับสิ่งหนึ่งสิ่งใด
หรือเพียงบางส่วนของวัตถุมากเกิน
ตอบสนองต่อการรับสัมผัสสิ่งเร้าที่เข้ามากระตุ้นมากหรือน้อยกว่าคนปกติ
สาเหตุ การบำบัดรักษาของภาวะออทิซึมสเปกตรัม
1) ปัจจัยทางพันธุกรรม พบว่า ในคู่ฝาแฝดแท้(ไข่ใบเดียวกัน)
2) ปัจจัยทางสมอง
มีช่องว่างในสมอง (ventricle) มีขนาดใหญ่กว่าปกต
มีความผิดปกติของสารเคมีในสมอง (serotonin)
3) ปัจจัยในระยะตั้งครรภ์ ระยะคลอดและระยะหลังคลอด
การบำบัดรักษาภาวะออทิซึมสเปกตรัม
“เพื่อให้เด็กมีพัฒนาการทางด้านสังคม และด้านการสื่อสารที่ดีขึ้น และลดพฤติกรรมที่ไม่พึ่งประสงค์
1) การรักษาทางยาไม่ได้มีเป้าหมาย เพื่อการรักษาให้หายขาดจากภาวะออทิซึมสปกตรัมโดยตรง แต่เป็นการนำยามาใช้บรรเทาอาการบางอย่างทีเกิดร่วมกับภาวะออทิซึมสเปกตรัม
ยา methylphenidate ที่ใช้บรรเทาอาการขาดสมาธิ
ยา haloperidol กับ risperidone ที่ใช้บรรเทาอาการหงุดหงิด พฤติกรรมวุ่นวาย ก้าวร้าว พฤติกรรมทำร้ายตนเองหรือผู้อื่น
ยา fluoxetine ที่ใช้บรรเทาอาการซึมเศร้า ลดพฤติกรรมซ้ำๆ
ยา lorazepam ที่ใช้บรรเทาอาการวิตกกังวล
2) พัฒนาทักษะด้านการสื่อสาร
โดยการทำอรรถบำบัด (speech therapy)กลวิธีการรับรู้ผ่านการมองเห็น (visual strategies) ด้วยการกระตุ้นการสื่อสารในเด็กผ่านโปรแกรมการ
แลกเปลี่ยนภาพเพื่อการสื่อสาร (picture exchange communication system: PECS)
3) พัฒนาด้านทักษะทางสังคม (social skills)
สบสายตาบุคคลอื่นเวลาต้องการสื่อสาร
4) พฤติกรรมบำบัด (behavioral therapy)
“การส่งเสริมพฤติกรรมที่เหมาะสม การหยุด พฤติกรรมที่เป็นปัญหา และการสร้างพฤติกรรมใหม่ที่ต้องการ” ซึ่งมีแนวคิดจากทฤษฎีการเรียนรู้ โดยมีเทคนิค ทางพฤติกรรมบำบัดทั้งการให้แรงเสริมทางบวก การให้แรงเสริมทางลบ การให้รางวัล และการลงโทษ เพื่อให้เด็กที่มีภาวะออทิซึมสเปกตรัมเกิดพฤติกรรมที่พึงประสงค์
5) การบำบัดทางความคิด และพฤติกรรม
“เพื่อลดความวิตกกังวลซึ่งมัก
เป็นโรคร่วมในเด็กที่มีภาวะออทิซึมสเปกตรัม”
6) ศิลปะบำบัด (art therapy)
เพื่อช่วยส่งเสริมการพัฒนาการด้านอารมณ์
7) ดนตรีบำบัด (music therapy
เพื่อพัฒนาทักษะที่จำเป็นนการสร้างปฏิสัมพันธ์ทางสังคมงเสริมการสื่อสารโดยการใช้ภาษาทั้งวัจนภาษา และอวัจนภาษาให้ดียิ่งขึ้นด้วย
8) การฟื้นฟูสมรรถภาพด้านการศึกษา (educational rehabilitation)
9) การให้คำแนะนำครอบครัว
10) การฟื้นฟูสมรรถภาพด้านอาชีพ (vocational rehabilitation)