สิ่งทอ (Textiles)
กระบวนการผลิตสิ่งทอ
เส้นใย
เส้นด้าย
ผ้าผืน
ผลิตภัณฑ์สิ่งทอ
เส้นใยธรรมชาติ
เส้นใยจาก cellulose (พืช) : ฝ้าย
เส้นใยจากโปรตีน : ขนเเกะ ไหม
เส้นใยสังเคราะห์ : พอลิเอสเตอร์ / ไนลอน / อะซเตท
ปั่นรวมกันเป็นเกลียวให้เป็นเส้นด้าย
เส้นใยหยาบ : มีความเเข็งเเรง
เส้นใยปั่นรวมกัน : มีขนบริเวณผิว
ผ้าทอ : เกิดจาการถักสานของเส้นด้าย 2 เเนว คงตัว ยืดหยุ่น < ผ้าถัก
ผ้าถัก : เกิดจาการเอาเส้นด้ายมาคล้องเกี่ยวกัน ยืดหยุ่นสูง
ผ้าไม่ถัก-ไม่ทอ : ได้จากการผสานของเส้นใย (มักเป็นแบบใช้เเล้วทิ้ง)
ขึ้นรูป
Chemical processing
Dyeing : ย้อมสีทั้งผืน
Printing : ย้อมสีให้มีลวดลาย
Finishing : ปรับ/เพิ่มคุณสมบัติ (ใส่สารเคมี/ น้ำมันหอมระเหย)
การทดสอบคุณภาพ
ทดสอบจำเเนกชนิดเส้นใย
การทดสอบผ้าผืน
การเผาไหม้
ลักษณะเส้นใย(ดูด้วยกล้องจุลทรรศน์)
ละลายด้วยสารเคมี : มักใช้เเยกชนิดเส้นใยสังเคราะห์
การหาความหนาเเน่น
IR spectroscopy
การย้อมติดสีของเส้นใย
ฝ้าย-ติดไฟไหม้เร็ว/กลิ่นกระดาษไหม้/เถ้าน้อย
ขนสัตว์-ติดไฟไหม้เร็ว นำออกจากไฟ=ดับ/กลิ่นผมไหม้/เถ้าสีดำ
ไหม-ติดไฟไหม้เร็ว/กลิ่นผมไหม้/เถ้าเป็นก้อนดำนุ่ม เปราะ
พอลิเอสเตอร์-ใกล้ไฟจะหดตัว นำออกจากไฟ=ไหม้ต่อ/กลิ่นสารเคมี/เถ้าก้อนกลมเเข็งสีดำ
ไนลอน-ใกล้ไฟจะหดตัว นำออกจากไฟ=ไหม้ต่อ/กลิ่นสารเคมี/เถ้าก้อนกลมเเข็งสีเทา
อะซิเตท-ติดไฟ/กลิ่นกระดาษ+กรดน้ำส้ม/เถ้าเป็นก้อนเเข็งสีดำ
อะคลิริค-ใกล้ไฟจะหดตัว นำออกจากไฟ=ไหม้ต่อ/กลิ่นสารเคมี/เถ้าก้อนเเข็งสีน้ำตาล
วิสโคสเรยอน-ไหม้ไฟเร็ว/กลิ่นกระดาษไหม้/เถ้าน้อยมาก
ตามเเนวยืน
ลินิน-ลักษณะคล้ายท่อลำเลียงของพืช
ตัดตามขวาง
เส้นใยจากธรรมชาติมีความสม่ำเสมอของอนุภาค < เส้นใยสังเคราะห์
เส้นใยโปรตีน (ขนสัตว์)-มีเกล็ดที่ผิวของเส้นใย
ฝ้าย-ลักษณะเส้ยใยบิดตัว
เส้นใยพอลิเอสเตอร์-เป็นจุดๆของเม็ดสีสีขาวกระจายอยู่สม่ำเสมอ (ทำให้เส้นใยทึบเเสง)
ทดสอบความเเข็งเเรง+ความคงทน (Strength and durability)
สมบัติด้านผิวสัมผัส (Hand properties) เกี่ยวข้องกับความรู้สึก
สมบัติที่เกี่ยวข้องกับการดูเเลรักษา/อายุการใช้งาน (Easy-care properties)
ทดสอบความคงทนของสี (Color fastness properties)
การทดสอบอื่นๆ (Other functional properties)
ความเเข็งเเรงของผ้า
ความต้านทานต่อการฉีกขาด (Tearing strength) : ขาดตามรอยฉีกมากเเค่ไหน
การเลื่อน/ปริของตะเข็บ (Seam slippage) : เกิดจากผ้าใช้เส้นใยที่ลื่น/มีโครงสร้างเปิด(หลวม)/มีระดับการขัดสานต่ำ/ต้องมีความกว้างตามมาตรฐานกำหนดเมื่อดึง
ความต้านทานต่อการขัดถู (Abrasion resistance) : ยิ่งจำนวนรอบในการขัดถูมาก=ทนต่อการขัดถูได้ดี
การทดสอบการขึ้นเม็ดบนผิวผ้า (Pilling test) : ใช้ pilling box
การเกิดห่วงเส้นใย/ตะกุยขนบนผิวผ้า (Snagging) : .ใช้ mass snagging รอกมีที่ห้อยขอบคมเกี่ยวเส้นใยผ้า
ความต้านทานต่อแรงดึงของผ้า (Tensile strength) : ทดสอบผ้าทอทั้งเเนวด้ายยืน +เเนวด้ายพุ่ง
ความต้านทานต่อเเรงดันโป่งทะลุ (Bursting Strength) : ทดสอบผ้าถักดวยเเรงดันจนโป่ง/ขาด
การวัดความกระด้างของผ้า (Stiffness test) : ความยาวในการโค้งงอไปตามระนาบของเส้นอ้างอิงที่ทํามุม 41.5 ํกับแนวราบ (ยิ่งยาวมาก=ยิ่งกระด้างมาก)
การทิ้งตัวของผ้า (Fabric drape) : วัดค่าสัมประสิทิ์การทิ้งตัวของผ้า (สปส.การทิ้งตัวน้อย=ผ้าทิ้งตัวได้มาก=กระด้างน้อย)
สมบัติด้านผิวสัมผัสโดยรวม (Total Hand properties)
สมบัติการคืนตัวจากการยับของผ้า (Crease recovery)
- วัดองศาการคืนตัวจากการยับ โดยใช้เครื่องมือกดเเล้วปล่อยให้คืนตัว
- Wrinkle recovery test : เทียบกับผ้ามาตรฐาน 1-5 (ระดับ 5 = ยับน้อยสุด)
ทดสอบการหลุดของคราบสิ่งสกปรก (Soil-release testing) : วัดความสามารถของผ้าในการปลดปล่อยสิ่งสกปรกระหว่างซัก ทดสอบก่อน-หลังซัก-เทียบผ้ามาตรฐาน 1-5 (ระดับ 5= คราบออกหมด)
ทดสอบสมบัติการกันน้ำมัน (Oil Repellency test) : ระดับการต้านน้ำมัน 0 - 8 (ระดับ 8=กันน้ำมันมากที่สุด)
ทดสอบการกันน้ำ (Water repellency test) : การต้านน้ำ 0 - 5 (ระดับ 5=กันน้ำมากที่สุด)
ความคงทนต่อการซัก : จำลองการซัก-ใส่ลูกเหล็ก ทดสอบด้วย Grey scale
- Grey scale ประเมินการติดเปื้อนสี เทียบกับผ้ามาตรฐาน 1-5 (ระดับ 5 = ไม่เปื้อนสีเลย)
- Grey scale ประเมินการซีดจางของสี เทียบกับผ้ามาตรฐาน 1-5 (ระดับ 5 = ไม่ซีดเลย)
ทดสอบการเปลี่ยนเเปลงสี/ติดเปื้อนหลังทดสอบ ด้วย "Multifiber fabric" เป็นผ้ามาตรฐาน
ทดสอบความคงทนต่อเหงื่่อ (Fastness to perspiration test) : จำลองว่ามีเหงื่อโดยใช้ Artificial sweat ที่ pH ต่างกัน
เปรียบเทียบผลด้วย Grey scale นิยมกับผ้าชุดกีฬา
ทดสอบความคงทนของสีต่อการขัดถู (Rub or Crock fastness (Wet&Dry)): ใช้ผ้าฝ้ายเป็นผ้ามาตรฐานทดสอบดูว่ามีสีติดออกมาหรือไม่ ใช้ Grey scale เปรียบเทียบผล 1-5 (ระดับ 5 = ไม่ติดสีเลย)
ทดสอบความคงทนต่อเเสง (Color fastness to light) : ใช้ผ้าขนสัตว์ “Blue wool” เป็นผ้ามาตรฐาน 1-8 (ระดับ 8=ทนเเสงได้ดี สีซีดช้า)
สมบัติการติดไฟ : ขึ้นกับชนิดของเส้นใย น้ำหนักผ้า โครงสร้าง ลักษณะผิวผ้า
ชนิดสารเคมีบนผ้า
น้ำหนักมาก/โครงสร้างเเน่น/ขนฟูติดไฟได้ง่ายกว่า
45 ํ test : ทดสอบผ้าทั่วไป ทำมุม 45 ํ จับเวลาในการเผาไหม้
Simple vertical strip test : ทดสอบพวก home textile ที่ต้องทนไฟได้นาน ทดสอบเเนวตรง
European standards EN 1021–1/2 composite test : นำมามาหุ้มโครงก่อนทดสอบการติดไฟ
ทดสอบการป้องกันรังสี UV (UV protection of textiles) ถ้ามีค่า UPF 50+ ป้องกันรังสี UV ได้ดี นิยมชุดเดินป่า ปีนเขา
ความสามารถในการดูดความชื้น Wickability
ทดสอบโดยให้ปลายผ้าจุ่มน้ำ ดูการดูดซึมน้ำเข้าไปในช่องว่างระหว่างเส้นใย (เส้นใยยิ่งเล็กยิ่งมีความสามารถในการดูดซึมน้ำ) เเละระเหยเอาน้ำออกสู่สิ่งเเวดล้อม-รู้สึกเเห้ง (นิยมทดสอบชุดกีฬา-เเห้ง/สบายตัว/ไม่ติดผิว/ระบายอากาศได้ดี)
ผิวคน-เหงื่่อ ➡ Absorption+Wicking ดูดซับสู่ผ้า ➡ Evaporation ระเหยออกอย่างเร็ว
.
าน
click to edit
click to edit
่่นานา
click to edit
click to edit
click to edit