Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5.10 การพยาบาลบุคคลที่มีความผิดปกติทางอารมณ์ โรคอารมณ์สองขั้ว…

- - - - การรักษาด้วยยา ประกอบด้วย - ยาควบคุมอารมณ์ (mood-stabilizing drugs) ยาที่นิยมใช้ในกลุ่มนี้มี 3 ชนิด คือ lithium carbonate, valproate, carbamazepine - ยาด้านโรคจิต (antipsychotic drugs) นิยมใช้ยาชนิดที่มีฤทธิ์ทาให้ง่วงมาก เช่น chlorpromazine, thioridazine, perphenazine เป็นต้น ยาต้านอารมณ์ซึมเศร้า (antidepressant drugs) ยาที่ถูกนามาใช้ในกลุ่มนี้ คือ nortriptyline และ imipramine
        
        พยาบาลจึงควรแนะนาการปฏิบัติตัวที่เหมาะสมสาหรับผู้ป่วย ประกอบด้วย
        
        การรับประทานยาอย่างสม่าเสมอเป็นสิ่งสาคัญที่จะช่วยให้สามารถควบคุมอาการได้ดีและป้องกันอาการกาเริบ
        
        การรักษาความสม่าเสมอในการปฏิบัติกิจวัตรประจาวันที่สาคัญที่สุดคือเรื่องการนอน พบว่าการอดนอนทาให้ผู้ป่วยเกิดอารมณ์แกว่ง หงุดหงิด จึงควรเข้านอนและตื่นนอนให้เป็นเวลา หลีกเลี่ยงการนอนดึก หรือดื่มแอลกอฮอล์
        
        ช่วงที่มีอาการแมเนีย หลีกเลี่ยงการตัดสินใจที่สาคัญๆ หาวิธีควบคุมการใช้เงินอย่างเหมาะสม เช่น ฝากเงินไว้กับคนที่สามารถไว้วางใจ หลักเลี่ยงสถานการณ์ที่กระตุ้นให้เกิดอารมณ์ ให้คนใกล้ชิดคอยเตือนเมื่อเห็นว่าตนเองมีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม เป็นต้น
        
        ช่วงที่มีอาการซึมเศร้า หลีกเลี่ยงการตัดสินใจสาคัญๆ เช่น การลาออกจากงาน การหย่าร้าง อย่ากดดันตัวเองให้ทาสิ่งต่างๆให้ได้เหมือนเดิม เพราะเป็นช่วงที่ยังต้องการคนทั้งทางร่างกายและจิตใจ การกระตุ้นตนเองมากเกินไปยิ่งทาให้รู้สึกแย่ที่ทาไม่ได้ตามความคาดหวัง ความเข้าใจจากคนใกล้ชิดญาติ และผู้ดูแลมีส่วนสาคัญช่วยให้ผู้ป่วยเกิดกาลังใจในการรักษา รวมทั้งมีส่วนสาคัญในการสังเกตว่าผู้ป่วยมีอาการกลับเป็นซ้าหรือไม่
      - การรักษาด้วยไฟฟ้า (electroconvulsive therapy:ECT)
      - การจากัดพฤติกรรม (setting limit)
    - - การบำบัดด้วยการปรับความคิดและพฤติกรรม (cognitive Behavioral Therapy) ช่วยให้ผู้ป่วยเกิดการเรียนรู้ที่จะปรับความคิดและพฤติกรรมไปในทางบวกหรือทางที่เหมาะสม
        
        การบำบัดด้วยสัมพันธภาพระหว่างบุคคลและสังคม (Interpersonal and Social Rhythm Therapy) ช่วยให้ผู้ป่วยแก้ไขปัญหาสัมพันธภาพระหว่างบุคคลและคงไว้ซึ่งการดาเนินชีวิตประจาวันปกติ
        
        การบำบัดที่มุ่งเน้นการปรับภาวะสุขภาพและภายในครอบครัว (Family Focused Therapy) โดยการสอนให้สมาชิกครอบครัวมีความรู้ความเข้าใจเรื่องโรคและวิธีจัดการกับอาการของโรค การจัดการเพื่อก้าวผ่านปัญหาและ การปรับปรุงการสื่อสาร
        
        การสอน (education) ควรสอนให้ผู้ป่วยและผู้ดูแลเข้าใจเรื่องโรคอาการการจัดการกับอาการของโรค การจัดการความเครียด การจัดการอารมณ์ การเผชิญปัญหาและการปฏิบัติตัวเพื่อป้องกันอาการกำเริบ
        
        การจัดการการดำเนินชีวิต (lifestyle management) เป็นการควบคุมการดาเนินชีวิตประจาวันทาได้โดยการจัดตารางกิจกรรมในแต่ละวัน
    - - เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความผิดปกติทางจิต สิ่งที่พยาบาลควรปฏิบัติคือการให้ความเข้าใจ เป็นมิตร และให้กาลังใจที่เหมาะสม กระตุ้นให้ผู้ป่วยพูดการรับรู้ภาวะอาการและการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับตนเอง อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสถานการณ์ที่เกิดขึ้นกับอารมณ์ ความคิดความรู้สึก และพฤติกรรมของผู้ป่วยในขณะนั้น ร่วมกับผู้ป่วยค้นหาแนวทางควบคุมพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ แนะนาให้ผู้ป่วยรู้จักแหล่งให้ความช่วยเหลือ ไม่ว่าจะเป็นบุคคลที่เคารพ เพื่อน เพื่อนบ้าน ญาติสนิท แหล่งบริการทางสังคมต่างๆ มุ่งเน้นการบาบัดเพื่อให้ผู้ป่วยรู้จักการควบคุมจัดการอารมณ์ของตนเอง
    - - การติดตามการได้รับยาและการดูแลตนเองที่ถูกต้องอย่างต่อเนื่อง อาจส่งต่อเจ้าหน้าที่สาธารณสุขที่อยู่ในชุมชนให้มีการติดตามเยี่ยมบ้านอย่างสม่าเสมอ ส่งเสริมให้ครอบครัวมีส่วนร่วมดูแล สร้างครอบครัวที่อบอุ่นและเข้าใจกัน ฝึกให้ผู้ป่วยสามารถแก้ปัญหาเพื่อลดภาวะวิกฤติด้วยตนเองตามศักยภาพที่มีอยู่จนเกิดความรู้สึกมั่นใจที่จะเผชิญชีวิตในสังคมปกติได้ และให้แรงเสริมด้วยการชื่นชมพฤติกรรมการแก้ปัญหาหรือการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นในตัวผู้ป่วย
- - - - การประเมินผล
        หลังจากได้รับการบำบัดตามแผนการพยาบาลในสัปดาห์ที่ 2 ผู้ป่วยมีสีหน้ายิ้มแย้มแจ่มใสขึ้นควบคุมอารมณ์และพฤติกรรมได้ ไม่มีพฤติกรรมทาร้ายตนเองมีสัมพันธภาพกับบุคคลรอบข้างมากขึ้น
- - - - การประเมินผล
        ภายหลังให้การพยาบาลในสัปดาห์ที่ 2 ผู้ป่วยมีสีหน้าแจ่มใสขึ้น ควบคุมอารมณ์และพฤติกรรมได้สามารถสื่อสารบอกความต้องการได้ มีการระบายอารมณ์ที่เหมาะสมโดยการพูดคุยระบายความรู้สึกกับพยาบาล ไม่มีพฤติกรรมหงุดหงิด ก้าวร้าว หรือทาร้ายผู้อื่น มีสัมพันธภาพกับผู้อื่นดีขึ้น