Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทท่ี6การพยาบาลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุที่มีการเจ็บป่วยทางจิตเวชบุคคลที่มีภาวะ…
บทท่ี6การพยาบาลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุที่มีการเจ็บป่วยทางจิตเวชบุคคลที่มีภาวะจิตเวชฉุกเฉิน
ความหมายของภาวะจิตเวชฉุกเฉิน
จิตเวชฉุกเฉิน (emergency psychiatry) เป็นภาวะที่บุคคลมีความแปรปรวนทางด้านความคิด อารมณ์ ความสัมพันธ์ทางสังคม หรือ พฤติกรรมอย่างเฉียบพลันหรือรุนแรง จนอาจทำให้เกิดอันตรายต่อชีวิตหรือเกิดความเสียหายต่อทรัพย์สินของตนเองและผู้อื่น จำเป็นต้องได้รับการบำบัด ช่วยเหลืออย่างถูกต้องเหมาะสมโดยเร่งด่วน เพื่อช่วยลดอันตรายหรือความเสียหายอันอาจจะเกิดขึ้นกับผู้ป่วยหรือบุคคลรอบข้างรวมทั้งทรัพย์สิน และเมื่อผู้ป่วยมีอาการสงบลง ปลอดภัยจะพิจารณาส่งต่อให้ได้รับการดูแลรักษาต่อเนื่องที่เหมาะสมต่อไป
ลักษณะอาการและอาการแสดงของภาวะจิตเวชฉุกเฉินที่พบบ่อย
2) พฤติกรรมการฆ่าตัวตาย (suicide behavior) มีหลายรูปแบบ ตั้งแต่การอยากฆ่าตัวตายที่วางแผนล่วงหน้าเป็นเดือนเป็นปี หรือเป็นการฆ่าตัวตายหรือการทำร้ายตนเองที่เกิดจากอารมณ์ชั่ววูบ หรือเป็นการกระทำที่เป็นผลมาจากอาการโรคจิต เช่น ประสาทหลอน
3) ภาวะสับสนเพ้อคลั่ง (delirium) เป็นกลุ่มอาการทางสมองเฉียบพลัน ผู้ป่วยจะเสียการรู้คิด ทั้งหมดและมีอาการทาง neuropsychiatric syndrome ต่างๆ ในช่วงเวลาสั้นๆ ภายใน 2-3 ชั่วโมง หรือ 2-3 วัน อาการสับสนเกี่ยวกับวันเวลา สถานที่ บุคคล กระวนกระวาย มีการเปลี่ยนแปลงของระดับความรู้สึกตัว
1) พฤติกรรมรุนแรง เป็นพฤติกรรมในความพยายามหรือลงมือกระทำการทำร้าย ทำลาย ทั้งร่างกาย จิตใจ ตนเองผู้อืนและสิ่งของ โดยมีเป้าหมายเพื่อให้บุคคลหรือสิ่งของที่ถูกกระทำได้รับความเจ็บปวด
4) กลุ่มอาการหายใจถี่ (hyperventilation syndrome) อาการที่มีการหายใจเร็วอย่างมาก ส่งผลให้เกิดภาวะคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดต่ำ และเกิดภาวะด่างจากการหายใจ ส่งผลให้เกิดอาการชารอบปากมือ เท้า เกร็ง กระสับกระส่าย ทายใจไม่อิ่ม วิงเวียน อาจหมดสติได้
5) อาการแพนิค (panic attack disorders) ผู้ป่วยจะมีอาการกลัวอย่างรุนแรง พร้อมกับมีอาการทางกายหลายอย่างร่วมด้วย อาการเกิดทันทีและเป็นมากอย่างรวดเร็ว ผู้ป่วยจะมีความกลัวอย่างรุนแรง และความรู้สึกเหมือนกำลังจะตาย ควบคุมตนเองไม่ได้ คิดว่าตนเองเป็นโรคร้ายแรง
6) อาการพิษจากสารเสพติดและอาการขาดสาร (substance intoxication and withdrawal) ที่นำผู้ป่วยเข้ามารับรักษาในแผนกฉุกเฉินที่พบบ่อยในประทศไทย ได้แก่ อาการที่เกิดจากพิษและอาการขาดสุรา แอมเฟตามีน และฝิ่น
สาเหตุของของภาวะจิตเวชฉุกเฉินที่พบบ่อย
3) ภาวะสับสนเพ้อคลั่ง
โรคตับวาย ไตวาย ขาดวิตามีนบี การเสียสมดุลของเกลือแร่หรือสมดุลกรด-ด่าง และภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
ภาวะฮอร์โมนของต่อมไทรอยด์ พาราไทรอยด์ต่ำหรือสูงกว่าปกติ ภาวะฮอร์โมนของต่อมใต้สมองต่ำกว่าปกติ
ประสบอุบัติเหตุกระทบกระเทือนสมอง ชัก ภาวะเลือตไปเลี้ยงสมองน้อยผิดปกติ
อาการพิษจากการดื่มสุราและสารเสพติด และอาการขาดสุราและสารเสพติด การติดเชื้อ ระบบควบคุมอุณหภูมิผิดปกติ
ยาที่เป็นสาเหตุของการเกิดอาการสับสนเพ้อคลั่ง
4) กลุ่มอาการหายใจถี่
ไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดแต่ผู้ป่วยมักจะเริ่มตันมีการหายใจที่ผิดปกติ เมื่อถูกกระตุ้นโดยความเครียดและอารมณ์ท่วมท้น
2) พฤติกรรมการฆ่าตัวตาย
โรคทางจิตเนื่องจากการปรับตัว
โรคซึมเศร้า
โรคจิตเภท
ติดสุราหรือยาเสพติด
บุคลิกภาพผิดปกติ
5) อาการแพนิค
ปัจจัยทางจิตใจ
การมีจุดอ่อนทางชีวภาพแฝงอยู่
พันธุกรรม
1) พฤติกรรมรุนแรง
พฤติกรรมรุนแรงที่มีสาเหตุจากโรคทางจิต
พฤติกรรมรุนแรงที่มีสาเหตุจากความผิดปกติทางกาย
การบำบัดรักษาของภาวะจิตเวชฉุกเฉินที่พบบ่อย
3) ภาวะสับสนเพ้อคลั่ง
การบำบัดด้านสิ่งแวดล้อม
การบำบัดรักษาด้วยยา
การประเมินและวางแผนการดูแลต่อเนื่อง
2) พฤติกรรมการฆ่าตัวตาย
การรักษาทางกายเป็นอันดับแรก
การป้องกันและเฝ้าระวังการฆ่าตัวตายซ้ำ
การประเมินและวางแผนการดูแลต่อเนื่อง
4) กลุ่มอาการหายใจถี่
อธิบายให้ผู้ป่วยทราบว่าอาการและความรู้สึกที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วย
ช่วยให้ผู้ป่วยสงบและผ่อนคลาย
ให้ความมั่นใจแก่ผู้ป่วย
ช่วยลดอาการหายใจไม่อิ่มของผู้ป่วยให้ดีขึ้นโดย
5) อาการแพนิค
แยกผู้ป่วยออกมาจากสถานการณ์ที่ทำให้เกิดอาการ
ให้ยาตามแผนการรักษา
สร้างสัมพันธภาพที่ดีต่อผู้ป่วย
ให้ความรู้และการปฏิบัติตัวแก่ผู้ป่วย
1) พฤติกรรมรุนแรง
การป้องกันการเกิดพฤติกรรมรุนแรง
การควบคุมพฤติกรรมรุนแรง
6) อาการพิษจากสารเสพติดและอาการขาดสาร
เฝ้าระวังอันตรายจากพฤติกรรมรุนแรง
ให้การรักษาทางกาย
ใช้ยา antidote เช่น narcane
ตรวจสอบทางเดินหายใจ
ให้การปรึกษาเพื่อประคับประคองผู้ป่วย
วัดและบันทึกสัญญาณชีพ
ส่งปรึกษาจิตแพทย์เพื่อรักษาภาวะติดสารเสพติด
การพยาบาลบุคคลที่มีภาวะจิตเวชฉุกเฉิน
2) ให้การพยาบาลบำบัดดูแลระยะแรก
3) การประเมินและบำบัดต่อเนื่อง
1) การจำแนกผู้ป่วย
4) การจำหน่ายหรือส่งต่อผู้ป่วยไปยังหน่วยบำบัดอื่น