Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุที่มีการเจ็บป่วยทางจิตเวช โรคบุคลิกภาพผิดปกต…

- - - - มีบุคลิกภาพผิดปกติในลักษณะที่มีพฤติกรรมประหลาด พิสดาร (odd or eccentricity) เป็น
      - กลุ่มที่มีการปรับตัวได้ยากในระดับที่มีความรุนแรงมากที่สุดและยากที่จะรักษาหายได้ ได้แก่ บุคลิกภาพผิดปกติแบบ
      - หวาดระแวง เก็บตัว และจิตเภท (paranoid, schizoid andpersonality disorders)
    - - มีบุคลิกภาพผิดปกติในลักษณะที่มีการแสดงออกทางอารมณ์ผิดปกติ หรือคาดเดาไม่ได้
      - (dramatic, emotional, or erratic) เป็นกลุ่มที่มีการปรับตัวยากในระดับที่มีความรุนแรงปานกลางและได้บ้างไม่ได้
      - บ้าง ได้แก่ บุคลิกภาพผิดปกติแบบต่อต้านสังคม ก้ำกึ่ง ฮีสที่เรีย และ หลงตัว (antisocial, borderline, histrionic,
      - and narcissistic personality disorders)
    - - มีบุคลิกภาพผิดปกติในลักษณะที่มีความหวาดกลัวหรือวิตกกังวลอย่างสูง (anxious or fearful)
      - เป็นกลุ่มที่มีการปรับตัวยากในระดับที่มีความรุนแรงน้อยที่สุดและสามารถรักษาได้ ได้แก่ บุคลิกภาพผิดปกติแบบ
      - หลีกเลี่ยง พึ่งพา และย้ำคิดย้ำทำ (avoidant, dependent and obsessive-compulsive personality disorders)
  - - - 1) ไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบหรือมาตรฐานของสังคม
      - 2) หลอกลวง ซึ่งเห็นได้จากการพูดโกหกช้ำแล้วซ้ำอีก ใช้การตบตาหรือหลอกลวงหาผลประโยชน์จากผู้อื่น
      - 3) หุนหันวู่วาม ไม่คิดไตร่ตรองให้ดีก่อนที่จะทำอะไรลงไป
      - 4) หงุดหงิดและก้วร้าว มีเรื่องต่อสู้ใช้กำลัง หรือทำร้ายผู้อื่นบ่อยๆ
      - 5) ไม่ใส่ใจถึงความปลอดภัยของตนเองและผู้อื่น
      - 6) ขาดความรับผิดชอบอยู่เป็นประจำ ทำงานอยู่ไม่ได้นาน ไม่ชื่อสัตย์ทางการเงิน
      - 7) ไม่รู้สึกสำนึกผิดหรือเสียใจต่อความผิดที่ได้กระทำลงไป มีท่าที่เฉยๆ หรืออ้างเหตุผลที่ทำไม่ดีทำร้ายร่างกาย หรือขโมยของผู้อื่น
    - - 1) พยายามอย่างคนเสียสติที่จะหนีความเป็นจริงหรือหนีจากการถูกทอดทิ้ง
      - 2) สัมพันภาพกับผู้อื่นมีลักษณะที่ไม่แน่นอนระหว่างดีสุดๆ และชั่วร้ายสุดๆ
      - 3) สับสนในความเป็นตัวของตัวเอง การมองภาพลักษณ์ของตนเองหรือความรู้สึกที่มีต่อตนเองไม่แน่นอน
      - 4) แสดงพฤติกรรมหุนหันวู่วามซึ่งส่งผลร้ายหรือทำลายตนเองอย่างน้อย 2 อย่าง ได้แก่ สำส่อนทางเพศ ใช้สารสพติต ขับรถประมาท ดื่มจัด
      - 5) มีพฤติกรรม ท่าทาง หรือพยายามที่จะทำร้ายตนเองหรือฆ่าตัวตายบ่อยๆ
      - 6) มีอารมณ์ไม่สม่ำเสมอ ไม่คงที่เปลี่ยนแปลงง่าย
      - 7) มีความรู้สึกเหงาหว้าเหว่เรื้อรัง
      - 8) มีการแสดงออกของอารมณ์โกรธรุนแรงไม่เหมาะสม ควบคุมอารมณ์โกรธไม่ได้ ระเบิดอารมณ์รุนแรงได้ง่าย หรือทำร้ายร่างกาย
      - 9) เมื่อมีความเครียด จะเกิดความหวาดระแวงหรือแสดงอาการแสดงเกี่ยวกับภาวะความจำการรับรู้เกี่ยวกับตนเองสูญเสียไป (dissociative symptoms)
    - - 1) ไม่กล้าที่จะตัดสินใจด้วยตนเอง ต้องอาศัยคำแนะนำ และการให้กำลังใจจากผู้อื่น
      - 2) ต้องการให้คนอื่นเข้ามารับผิดชอบเรื่องสำคัญๆ ในชีวิตให้ตน
      - 3) รู้สึกยากที่จะแสดงความคิดเห็นคัดค้าน หรือไม่เห็นด้วยกับคนอื่น เพราะกลัวเขาจะไม่ยอมรับหรือไม่ช่วยเหลืออีกต่อไป
      - 4) ไม่สามารถที่จะคิดริเริ่มกิจกรรมหรือโครงการใหม่ๆ และทำอะไรด้วยตนเองไม่ค่อยได้ ซึ่งเป็นเพราะขาดความสามารถหรือขาดความเชื่อมั่นในการตัดสินใจ มากกว่าขาดพลังหรือแรงจูงใจที่จะคิดที่จะทำ
      - 5) ทำทุกอย่างที่จะให้ได้รับการช่วยเหลือเกื้อหนุนจากผู้อื่น ยอมแม้แต่ที่จะอาสาทำในสิ่งที่ไม่สุข
        สบาย
      - 6) รู้สึกไม่สบายใจหรือหมดหนทางช่วยเหลือ เมื่อต้องอยู่คนเดียว เพราะกลัวว่าจะไม่มี
        ความสามารถพอที่จะทำอะไรได้ด้วยตัวเอง
      - 7) เมื่อคนที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดต้องมีอันจากไปหรือสัมพันธภาพต้องยุติลง จะรีบหา
        สัมพันธภาพใหม่ทันท
      - 8) ครุ่นคิดแต่ในเรื่องที่จะถูกทอดทิ้งให้ต้องดูแลตนเอง
- - - - พันธุกรรม (genetic) พันธุกรรมคือลักษณะที่ติดตัวบุคคลผู้นั้นมาตั้งแต่เกิด เช่น ลักษณะ
        ประจำตัวเด็กแต่ละคนหรือการถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์
      - ประสาทชีววิทยา (neurobiology) การเจ็บป้วยด้วยโรคทางสมอง หรือความผิดปกติในหน้าที่ของสมอง เช่น โรคลมชัก, การอักเสบของสมอง arteriosclerotic brain disease, senile dementia
    - - ทฤษฎีจิตวิเคราะห์ (psychoanalytic theory)
        
        1) มีการติดขัดในขั้นของพัฒนาการ กล่าวคือ เด็กไม่สามารถที่จะเติบโตตามขั้นของ
        พัฒนาการที่ควรจะเป็นได้ หรือการมีปม (fixation) เกิดขึ้นในขั้นของพัฒนาการบางขั้น เช่น Oedipus complex
        
        2) โครงสร้างทางจิต (psychic structure; id, ego, superego) บกพร่อง กล่าวคือ ego ไม่
        สามารถที่จะทำหน้าที่ประสานความต้องการของ id และ superego ได้
      - ทฤษฎีการเรียนรู้ (leaning theory) อธิบายว่า บุคคลมีบุคลิกภาพที่ผิดปกติเพราะมีการเรียนรู้ที่ผิดปกติมาตั้งแต่ช่วงต้นของชีวิต ดังนั้น เด็กจึงพัฒนาพฤติกรมการแสดงออกที่ผิดปกติโดยการเลียนแบบหรือรียนรู้ที่ผิดปกติมาตั้งแต่ช่วงต้นของชีวิต
      - ทฤษฎีทางจิตสังคม (psychosocial theory) อธิบายว่า บุคคลมีบุคลิกภาพที่ผิดปกติเพราะมี
        ปฏิสัมพันธ์ทางสังคมกับบุคคลสำคัญในแต่ละช่วงวัย
    - - ความส้มพันธ์พ่อแม่ลูกไม่ดี การเลี้ยงดูของพ่อแม่เป็นประสบการณ์ในวัยเด็กที่อาจส่งเสริม
        พฤติกรรมและบุคลิภาพที่ผิดปกติ เช่น ปล่อยตามใจ ทอดทิ้ง ทารุณกรรม เข้มงวด ลงโทษ
      - การที่พ่อแม่เคร่งครัดไม่ผ่อนปรนและขาดเหตุผลต่อเด็ก เมื่อเด็กประพฤติผิดไปจากสิ่งที่พ่อแม่กะเกณฑ์ไว้ก็จะตำหนิหรือลงโทษเด็กโดยไม่ยอมรับฟังเหตุผลจากเด็ก อาจทำให้เด็กเป็นผู้มีพฤติกรรมก้าวร้าวและประพฤติตรงกันข้ามกับที่พ่อแม่ต้องการ
      - การที่พ่อแม่หรือบุคคลที่มีอำนาจในครอบครัวมีบุคลิกภาพผิดปกติ เด็กอาจลอกเลียนลักษณะ
        ที่ผิดปกติเหล่านั้นได้
      - ความยากจนและการขาดที่พึ่ง มีการศึกษาในบุคคลที่มีบุคลิกภาพแบบอันธพาล พบว่าบุคคลเหล่านี้ส่วนใหญ่มาจากครอบครัวที่มีฐานะทางเศรษฐกิจสังคมต่ำ
  - - - จิตบำบัด (psychotherapy)
        
        2) จิตบำบัดแบบกลุ่ม (group therapy)
        
        1) จิตบำบัตรายบุคคล (individual therapy)
    - - เป็นการรักษาตามอาการที่จำเป็นต้องควบคุม เช่น การให้ยาคลายกังวล เพื่อลตความวิตกกังวล
      - การให้ยาลดอารมณ์เศร้าในกรณีที่ผู้ป่วยมีอารมณ์ซึมเศร้า และการให้ยาต้านโรคจิตเพื่อลดอาการรุนแรงและช่วยให้
      - ผู้ป่วยสามารถควบคุมตนเองได้ดีขึ้น อย่างไรก็ตามการใช้ยาในผู้ป่วยแต่ละรายต้องอาศัยความระมัดระวังสูงและ
      - พิจารณาเป็นรายบุคคล ดังนั้น ยาจึงไม่ใช่ตัวเลือกแรกและไม่ใช่ตัวเลือกหลักของการบำบัดรักษผู้ป่วยที่มีบุคลิกภาพผิดปกติ
- - - - สร้างสัมพันธภาพกับบุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกติด้วยความชัดเจน มุ่งเน้นสัมพันธภาพเพื่อการ
      - บำบัดและตอบสนองความต้องการอย่างเหมาะสม รักษาไว้ซึ่งกฎกติกาและความยุติธรรม เพื่อให้บุคคลที่มีบุคลิกภาพ
      - ผิดปกติปรับเปลี่ยนการปฏิบัติตนเกี่ยวกับสัมพันรกาพและกฎเกณฑ์ทางสังคมได้เหมาะสม
      - ให้บุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกติได้พูตระบายความรู้สึก พยาบาลควรให้การยอมรับ เข้าใจ
      - ความรู้สึก และการแสดงออก มุ่งเน้นลดพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม เช่น บงการผู้อื่น ก้าวร้าวรุแรง เป็นต้น
      - ให้ความช่วยหลือและเฝ้าระวังพฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการเกิดอันตราย เช่น พฤติกรรมเสี่ยงทำร้ายตนเองและผู้อื่นหรือฆ่าตัวตาย เป็นต้น
      - จัดสภาพแวดล้อมให้มีความปลอดภัย จำกัดสิ่งของเครื่องใช้ที่อาจนำมาใช้เป็นอาวุธในการทำ
      - ร้ายผู้อื่นหรือตัวองได้ หากบุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกติมีพฤติกรรมก้าวร้าวรุนแรง ต้องจำกัดพฤติกรรมด้วยการผูกยืด
      - หรือใช้ห้องแยกในการจำกัดพฤติกรรมผู้ป่วย เมื่อผู้ป่วยมีอาการสงบลงควรอธิบายชี้แจงให้ผู้ป่วยเข้าใจถึงเหตุผลของการจำกัดพฤติกรรม
      - ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษา ประเมินประสิทธิผลของยา และติดตามผลข้างเคียงจากยา
      - ช่วยให้บุคคลที่มีบุคลิภาพผิดปกติมีความเข้าใจ ไวต่อความรู้สึก และอารมณ์ของตนเอง
      - ฝึกทักษะการจัดการและควบคุมพฤติกรรมทางอารมณ์ที่มากเกินไปหรือพฤติกรรมด้านลบ
      - เช่น ความโกรธ ความรู้สึกหุนหันพลันแล่น หรือพฤติกรรมก้าวร้าว เป็นต้น โดยอาจจะใช้วิธีเดินออกจากห้องเมื่อมี
      - ความรู้สึกขัดแย้งเกิดขึ้น หรือเลือกไปอยู่ในสถานที่สงบเงียบจนกระทั่งความรู้สึกหุนหันพลันแล่นที่เป็นอันตรายหายไป
      - ส่งเสริมให้ผู้ป่วยเข้าร่วมกลุ่มทำกิจกรรมการสร้างสรรค์กับผู้อื่น
      - สนับสนุนการรับผิดชอบต่อหน้าที่และปฏิบัติตมกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ตามความเหมาะสม
      - บุคคลที่มีบุคลิภาพแบบต่อต้านสังคม ควรให้การเสริมแรงทางบวกมากกว่าการลงโทษ เพราะ
      - จะเป็นการส่งเสริมการรับรู้คุณค่าในตัวเองและคงไว้ซึ่งพฤติกรรมที่พึ่งประสงค์และควรระมัดระวังการเสริมแรง ที่ทำ
      - ให้บุคคลที่มีพฤติกรรมเจ้ากี้เจ้าการหรือพฤติกรรมพึ่งพาผู้อื่นนั้นมีพฤติกรรมดังกล่าวคงอยู่
      - ส่งเสริมให้ผู้ป่วยเลือกวิธีการคลายเครียดที่เหมาะสมกับตนเอง โดยพยาบาลเป็นผู้ให้ข้อมูล
      - และแนะนำเทคนิคการผ่อนคลายความครียดต่าง ๆ ให้ เช่น การออกกำลังกาย การหายใจอย่างถูกวิธี การผ่อนคลายกล้ามเนื้อ เป็นตัน
      - เปิดโอกาสให้ครอบครัวระบายความคิดและความรู้สึกต่อการดูแลบุคคลที่มีบุคลิภาพผิดปกติ
      - ให้ความรู้เรื่องโรค การบำบัดรักษา และการดูแลรวมทั้งให้ความรู้ครอบครัวในการประเมินพฤติกรรมของบุคคลที่มี
      - บุคลิกภาพผิดปกติ เมื่อสังกตว่ามีพฤติกรรมที่จะเป็นอันตรายให้รีบนำส่งโรงพยาบาล
      - ส่งเสริมให้ครอบครัวมีส่วนร่วมในการดูแลบุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกดิเพื่อเตรียมพร้อมในกรดูแลเมื่อกลับไปอยู่ที่บ้าน
      - แนะนำให้ครอบครัวเข้าใจและให้กำลังใจผู้ป่วย
    - - ให้ผู้ป่วยพูดระบายความรู้สึกก่อนและหลังการกระทำในสิ่งที่บุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกติกลัวที่จะทำ
      - สอนการปรับเปลี่ยนวิธีคิดที่มีผลต่อความวิตกกังวล การคิดเชิงบวก เพื่อส่งเสริมให้ผู้ป่วยสามารถเผชิญกับความกลัวหรือความวิตกกังวลของตนเอง
      - ส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีสัมพันธภาพกับบุคคลอื่น โดยเริ่มจากคนจำนวนน้อยก่อน เมื่อบุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกติเริ่มมีความมั่นใจจึงค่อย ๆ เพิ่มจำนวนขึ้น
      - บุคคลที่มีความวิตกกังวลระดับรุนแรง มีภาวะตื่นตระหนก ต้องจัดให้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่
      - ปลอดภัย เงียบสงบ เพื่อลดสิ่งกระตุ้นและลดความวิตกกังวลที่มีของผู้ป่วย
      - สอนและให้บุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกติฝึกทักษะที่จำเป็นต่าง ๆ เช่น ทักษะทางสังคม การ
      - สื่อสาร การปฏิเสธ การกล้าแสดงออก การบริหารเวลา เพื่อให้ผู้ป่วยมีพฤติกรรมการแสดงออกและสามารถปฏิบัติตัวได้อย่างเหมาะสม
      - ให้บุคคลที่บุคลิกภาพผิดปกติเลือกวิธีการคลายครียดที่เหมาะสมกับตนเองโดยพยาบาลเป็น
      - ผู้ให้ข้อมูลและแนะนำเทคนิคการคลายเครียดต่าง ๆ ให้ เช่น การออกกำลังกาย การหายใจอย่างถูกวิธี การผ่อนคลายกล้ามเนื้อ เป็นต้น
      - ให้การเสริมแรงทางบวก เมื่อบุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกติสามารถทำตามเป้าหมายระยะสั้นที่กำหดไว้ได้ เพื่อส่งเสริมความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง
      - ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษา ประเมินประสิทธิผลของยา และติดตามผลข้างเคียงจากยา
      - เปิดโอกาสให้ครอบครัวระบายความคิดและความรู้สึกในการดูแลบุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกติ
      - ให้ความรู้เรื่องครอบครัวเกี่ยวกับโรค การบำบัดรักษา และการดูแล ส่งเสริมให้ครอบครัวมี
      - ส่วนร่วมในการดูแล เพื่อเตรียมพร้มในการดูแลเมื่อผู้ป่วยกลับไปอยู่ที่บ้าน และแนะนำให้ครอบครัวเข้าใจและให้กำลังใจบุคคลที่มีบุคลิกภาพผิดปกต