Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Phương pháp dạy học KHTN ở Tiểu học - Coggle Diagram
Phương pháp dạy học KHTN ở Tiểu học
Phương pháp quan sát
Khái niệm
Quan sát là phương pháp GV tổ chức cho HS sử dụng các giác quan khác nhau để tri giác các sự vật, hiện tượng một cách có mục đích, có kế hoạch, có trọng tâm, qua đó rút ra được những kết luận khoa học.
Tác dụng
Đây là phương pháp mang lại hiệu quả cao vì tư duy của HS Tiểu học là tư duy trực quan cụ thể (nhất là các lớp 1, 2, 3). Thông qua việc tổ chức cho HS quan sát mới hình thành ở các em n
Cách tiến hành
Lưu ý
GV cần chuẩn bị chu đáo kế hoạch dạy học, xác định rõ thời điểm tổ chức cho HS quan sát
Cần chuẩn bị đầy đủ các đối tượng quan sát phù hợp với mục tiêu, nội dung bài học: tranh ảnh, mẫu vật, sơ đồ, bản đồ,...
GV cần chuẩn bị được hệ thống câu hỏi, bài tập để hướng dẫn HS quan sát các sự vật, hiện tượng có mục dích, có trọng tâm
Việc tổ chức, hướng dẫn quan sát cần phải phức tạp dần phù hợp với trình độ nhận thức của HS ở các lứa tuổi khác nhau
Quy trình
Bước 3: Tổ chức và hướng dẫn quan sát
Bước 4: Tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả quan sát
Bước 2: Xác định mục đích quan sát
Bước 5: Hoàn thiện kết quả quan sát, rút ra kết luận chung
Bước 1: Lựa chọn đối tượng quan sát
Ví dụ minh họa bài Lá cây
Xác định mục đích quan sát
HS nhận biết được một số loại lá cây có hình dạng kích thước khác nhau, đa số lá cây màu xanh lục, một số lá có màu đỏ hoặc màu vàng
Lá cây có các phần: cuống lá, phiến lá, trên phiến lá có gân lá
Tổ chức hướng dẫn quan sát
GV chia học sinh thành từng nhóm, phát phiếu giao việc và yêu cầu các nhóm đặt lá cây đã chuẩn bị ở nhà lên bàn
Trong phiếu giao việc, GV xác định rõ mục đích quan sát, hướng dẫn Hs quan sát một cách tổng thể, thảo luận về đặc điểm của các loại cây
Lựa chọn đối tượng quan sát
GV và HS chuẩn bị một số lá cấy có hình dạng, kích thước khác nhau có sẵn ở địa phương: lá trầu không, lá tía tô, lá lúa, lá phượng, lá rau ngót,..
Tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả
Kết thúc thảo luận nhóm, đại diện nhóm lên trình bày kết quả quan sát của mình, cả lớp lắng nghe, bổ sung ý kiến, GV nhận xét các ý kiến của HS
Hoàn thiện kết quả quan sát, rút ra kết luận chung
Trên cơ sở kết quả quan sát của HS, GV hướng dẫn các em rút ra kết luận:
"Lá cây thường có màu xanh lục, một số ít có màu đỏ hoặc màu vàng. Lá cây có nhiều hình dạng, kích thước khác nhau. Mỗi chiếc lá thường có cuống lá, phiến lá, trên phiến lá có gân lá"
Phương pháp đàm thoại
Khái niệm
Là phương pháp dạy học giáo viên tổ chức cuộc đối thoại giữa giáo viên và học sinh, giữa học sinh với nhau dựa trên hệ thống câu hỏi nhằm dẫn dắt học sinh đi đến những kết luận khoa học, hoặc vận dụng vốn hiểu biết của mình để tìm hiểu những vẫn đề về học tập, cuộc sống xung quanh.
Cách tiến hành
Quy trình
Chuẩn bị
Dự kiến hình thức hỏi đáp
Giáo viên chuẩn bị hệ thống câu hỏi
Dự kiến các tình huống có thể xảy ra
Xác định mục đích đàm thoại
Lựa chọn nội dung đối tượng đàm thoại
Thực hiện
Giáo viên giao nhiệm vụ, tổ chức cho học sinh đàm thoại
Học sinh rút ra nhận xét
Xác định nội dung đàm thoại
Giáo viên đưa ra kết luận
Hình thức
Hỏi đáp thông báo
Dùng kiểm tra bài cũ, khai thác vốn hiểu biết
Hỏi đáp tìm tòi khám phá
Hỏi đáp tái hiện
Dùng kiểm tra bài cũ, khai thác vốn hiểu biết
Tác dụng
dễ dàng nắm năng lực học tập, trình độ nhận thức của học sinh, từ đó điều chỉnh hoạt động dạy để nâng cao hiệu quả dạy học.
Tạo ra bầu không khí lớp học sôi nổi, học sinh tích cực, hứng thú học tập hơn, do đó phát triển tư duy độc lập, tính tích cực nhận thức và năng lực diễn đạt bằng lời của học sinh.
tạo ra cho học sinh nhu cầu nhận thức và tham gia giải quyết những vẫn đến do bài học đặt ra.
Lưu ý
câu hỏi phải phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh
câu hỏi phải kích thích được suy nghĩ, tìm tòi của học sinh
hệ thống câu hỏi phải lôgic, phù hợp với nội dung bài học
tránh đặt những câu hỏi chung chung, quá dễ hoặc quá khó, hoặc trong đó đã có sẵn câu trả lời, học sinh có thể đoán ra mà không cần động não, tránh đặt những câu hỏi yêu cầu học sinh đoán mò hoặc chỉ trả lời hoặc không.
câu hỏi phải rõ ràng, ngắn gọn, chính xác, dễ hiểu
rèn luyện cho học sinh biết cách trả lời thành câu tương đối hoàn chỉnh với vốn từ ngữ của các em, phải rèn cho các em biết cách tự đặt ra những câu hỏi trong quá trình học tập.
Ví dụ minh họa bài Thú
Kết luận
giáo viên đưa ra nhận xét rồi kết luận: Thú là loài động vật có vú, có lông mao, đẻ con và nuôi con bằng sữa.
Tiến hành
Vận dụng những kiến thức đã học với sự hiểu biết của mình trả lời các câu hỏi mà giáo viên đưa ra.
Cho học sinh nhận xét về ý kiến của mỗi người.
Đặt ra câu hỏi cho học sinh
Chuẩn bị
chuẩn bị các câu hỏi liên quan đến bài học để gợi mở ý tưởng cho học sinh.
Chúng có những đặc điểm gì giống và khác nhau?
Những con vật như: trâu, ngựa, mèo, chó có đặc điểm gì?
Chúng nuôi con bằng gì?
Hình thức: giáo viên đưa ra các câu hỏi gợi mở ý tưởng cho học sinh
Thời gian: 5 phút
Xác định mục đích đàm thoại: giúp các em tái hiện lại kiến thức
Đối tượng đàm thoại: học sinh
Địa điểm tại lớp học