Drug used in Cancer
treatment

การรักษามะเร็ง

  1. การรักษาด้วยการใช้ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy)
  1. การผ่าตัด (Surgery)
  1. การฉายรังสี (Radiation)
  1. Primary induction treatment
    คือ ใช้รักษามะเร็งในระยะที่ไม่สามารถรักษาด้วยวิธีการอื่นๆ
  1. Neoadjuvant chemotherapy
    คือ ใช้ยาก่อนการผ่าตัด เพื่อลดขนาดก้อนมะเร็ง
  1. Adjuvant chemotherapy คือ ใช้หลังการผ่าตัดเพื่อลดการกลับเป็นซ้ำและชะลอการดำเนินของโรค

ยามะเร็งที่ใช้ในปัจจุบัน

แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ได้แก่

  1. Cell cycle specific drugs
  1. Non-specific drugs

Antimetabolites

คือยาที่ออกฤทธิ์ในช่วงของการสังเคราะห์ DNAและRNA

แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ ได้แก่

  1. Folates antagonist ได้แก่ methotrexate,pemetrexed
  1. Purine analogue ได้แก่ 6-mercaptopurine,
    6-thioguanine,fludarabine
  1. Pyrimidine analogue ได้แก่
    5-fluorouracil,capacetabine,cytarabine,gemcitabine

Antimitotic drugs

Topoisomerase
inhibitors

แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่

  1. Topoisomerase I
    inhibitor

2.Topoisomerase II
inhibitor

แบ่งเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่

1.Vinca alkaloid ได้แก่ vinblastine,vincristine,vinorelbine

  1. Taxane ได้แก่ paclitaxel,docetaxel

Antibiotic anticancer

กลไกหลัก คือ DNA intercalation ยกเว้น Mitomycin ที่เป็น alkylating agent

ยาในกลุ่มนี้ได้มาจากเชื้อราในดิน คือ
Streptomyces

ยาจัดเป็น cell cycle nonspecific จึงทำให้เกิด
อาการข้างเคียงได้มาก

อาการข้างเคียงที่สำคัญของ doxorubicin และ daunorubicin คือ cardiotoxicity ซึ่งทำให้เกิด dilated cardiomyopathy ที่เกิดจาก free radical แก้ไขได้โดยการให้ยาขับเหล็ก (iron chelator ) ชื่อ dexrazoxane

Alkylating agent

มีกลไก คือการขนส่ง alkyl ไปยัง N7 ของ guanine ซึ่งอยู่ในโครงสร้างของDNA เกิดผ่าน cross link ในสายและระหว่างสาย DNA

ยาในกลุ่มนี้ทุกตัว เป็นสารก่อมะเร็ง ดังนั้นอาจกระตุ้นให้เกิดมะเร็งชนิดอื่น ๆ ได้

ยาในกลุ่มนี้จัดเป็น cell cycle non-specific ดังนั้นยาในกลุ่มนี้จึงมีพิษมาก

Nurse should know

Ifosfamide เป็นพิษต่อระบบประสาท

Cisplatin เป็นพิษต่อไต และทำให้หู
หนวก ทำให้อาเจียนอย่างรุนแรง

Carboplatin ไม่พิษต่อไต ระบบ
ประสาทและหู

นางสาวกัณนิภา นักร้อง รหัสนักศึกษา 6301110801001 Sec 1

Bevacizumab ห้ามใช้ D5W ในการเจือจางยา

Carboplatin,Oxaliplatin ห้ามใช้สารละลายที่มี sodium chloride ในการเจือจางยา

Cisplatin ควรใช้สารลายที่มี sodium chloride

Cyclophosphamide ไม่ควร warm สารละลาย
ที่จะใช้ละลายยา เนื่องจากความร้อนทำให้ยาสูญเสีย potency

ยาเคมีบำบัด ที่ให้ทาง IT ต้องไม่มี preservative

Vinblastin,Vincristine,Vinorelbine ห้ามฉีดเข้าไขสันหลังโดยเด็ดขาด

5-FU ถ้าใช้ร่วมกับ leucovorin เพื่อเพิ่มฤทธิ์การรักษา ต้องให้ยา leucovorin ก่อนการให้ 5-FU อาจแนะนำให้ผู้ป่วยอมน้ำแข็งระหว่างการให้ยาเพื่อลดผลข้างเคียงเรื่องแผลในปาก