Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลผู้ใหญ่ที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับระบบหัวใจ ไหลเวียนและความ
…
การพยาบาลผู้ใหญ่ที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับระบบหัวใจ ไหลเวียนและความ
ผิดปกติของระบบหลอดเลือด: ความผิดปกติหลอดเลือดแดงส่วนปลาย
- ภาวะหลอดเลือดแดงอุดตัน ( arterial occlusion ) แบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ แบบเฉียบพลัน (acute arterial occlusion) และแบบเรื้อรัง (chronic arterial occlusion)
-
arteriosclerosis obliterans (ASO) หมายถึง โรคหลอดเลือดแดงอุดตันเรื้อรังที่เกิดจากการมีไขมันมาเกาะบนผนังหลอดเลือดทั้ง ขนาดใหญ่และขนาดกลางพบได้ทั้งแขนและขา ส่วนใหญ่พบที่ขา การอุดตันที่พบบ ่อยคือ superficial femoral artery, iliac arteries, popliteal arteries
อาการและอาการแสดง
อาการจะเริ่มเกิดขึ้นช้า ๆ เมื่อเนื้อเยื่อได้รับอาหารและออกซิเจนไม่เพียงพอและมีการคั่งของของเสียจากเมตาบอลิซึม
- Intermittent claudication ปวดอย่างรุนแรงที่บริเวณกล้ามเนื้อน่อง จะเกิดเมื่อเดินหรือออกกำลังกายที่แขนขา จะหายปวดเมื่อหยุดพัก
- อวัยวะส่วนปลายมีลักษณะเย็นและซีด เป็นอาการที่เกิดจากเลือดแดงไปเลี้ยงหลอดเลือดฝอยไม่พอ ผู้ป ่วยจะมีเท้าซีดเมื่อยกสูงกว่าหัวใจ 5 นาที
- Trophic change อาการจากเนื้อเยื่อขาดสารอาหาร มีอาการขนร่วง เล็บหนาเป็นหยักเปราะและงอกช้า ผิวบาง เป็นมันและตึง
การวินิจฉัยโรค
- การซักประวัติ ผู้ป ่วยจะบ ่นปวดขาและหายเมื่อพัก ปลายเท้าเย็น ชา และมักให้ประวัติว่ามีไขมันในเลือดสูง เป็นเบาหวาน เป็นต้น
-
-
การรักษา
- การปรับพฤติกรรม เช่น งดสูบบุหรี่ หลีกเลี่ยงอาหารไขมันอิ่มตัว ลดน้ำหนัก ออกกำลังกาย
- การให้ยา ยาที่ทำให้อาการปวดขาขณะออกก าลังกายดีขึ้น คือ Pentoxifylxlline (trental), dextran แต่จะไม่ช่วยอาการปวดขณะพัก
- การทำหัตถการ จะทำเมื่อมีอาการรุนแรง มีเนื้อเน่าตาย ปวดขาขณะพัก และแผลเรื้อรัง
- Percutaneuous transluminal angioplasty (PTA) เป็นการใช้บอลลูนถ่างขยาย ส่วนที่ตีบใช้ได้ดีกับหลอดเลือดที่ตีบน้อยกว่า 10 cm.
- การเลาะแผ่นไขมันออก (atherectomy) เหมาะส าหรับหลอดเลือดที่ตีบมาก
-
ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด
- การอุดตันในหลอดเลือดที่ปลูกใหม่
- มีการติดเชื้อหลอดเลือดที่ปลูกใหม่และแผลผ่าตัด
- เกิดเลือดออกจากแนวที่เย็บหรือหลอดเลือดที่ผูกไว้
- ภาวะเนื้อเยื่อท่อไตตายเฉียบพลัน acute tubular necrosis
- การบวมของกล้ามเนื้อน่อง เกิดจากการขาดเลือดอย่างรุนแรง 2-3 ชั่วโมง เมื่อ
- กลุ่มที่มีหลอดเลือดแดงอักเสบ กลุ่มนี้จะการอักเสบบ่อยครั้ง เช่น Buerger’s disease, Takayasu’s disease เป็นต้น
Thromboangitis obliterans ( Buerger’s disease),TAO หมายถึง การที่ผนังของหลอดเลือดมีการอักเสบเฉียบพลันซ้ำๆ หลาย ๆ ครั้ง จนทำให้เกิดก้อน
ลิ่มเลือด และผนังหลอดเลือดเป็นแผล
อาการและอาการแสดง
- อาการ intermittent claudication ที่กล้ามเนื้อของส่วนเท้า
- อาการ rest pain ที่นิ้วเท้าและส่วนปลายเท้า
- อาการเจ็บปวดที่เนื้อตายบริเวณปลายนิ้วมือและนิ้วเท้า
- อาการเจ็บปวดร่วมกับเนื้อตายแผ่ขยายลุกลามมากกว่านิ้วเท้า
การวินิจฉัย
- การซักประวัติ มีการสูบบุหรี่ มีปวดแสบร้อนตามปลายมือปลายเท้า ปวดขณะพัก ผิวหนังเป็นปื้นแดงและกดเจ็บตามแนวหลอดเลือด
-
-
การรักษา
- ให้หยุดสูบบุหรี่ ถ้ายังสูบการอักเสบของหลอดเลือดจะยิ่งลุกลาม
- รักษาแผลที่เท้า โดยการดูแลเท้าป้องกันการเกิดแผล ทำความสะอาดบาดแผล
- ให้ยาเช่น nifedipine , trental
- ให้ยา prostaglandin E เข้าทางหลอดเลือดดำในปริมาณที่ต่ำและเข้าถึงบริเวณรอยโรคโดยตรงทำให้หลอดเลือดขยายตัว และต้านการจับกลุ่มของเกล็ดเลือด
- รักษาอาการปวดที่รุนแรง วิธีที่ดีที่สุดคือ epidural anesthesia
- NSAIDs ในรายที่มีหลอดเลือดด าใกล้ผิวหนังอักเสบ
-
-
- การผ่าตัดหลอดเลือด มักไม่ได้ผลเพราะมีการตีบสลับกับต าแหน่งปกติหลายที่
- การตัดประสาทซิมพาเตติกที่ระดับเอวออก ทำให้แผลหายเร็วขึ้นและลดอาการปวดเนื่องจากการกดตัวของหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงผิวหนังส่วนปลายลดลง
- การควบคุมการหดรัดตัวของเลือดผิดปกติ
Raynaud’s disease เป็นกลุ่มอาการที่มีการหดเกร็งของเส้นเลือดแดงเป็นระยะ ๆ มักเกิดกับเพศหญิงมากกว่าชาย 5 เท่า ส่วนใหญ่เกิดในอายุต่ ากว่า 40 ปี
อาการและอาการแสดง
เมื่อสัมผัสความเย็น มีอาการปวด ชา ผิวหนังเย็น สีผิวซีดหรือเขียวในระยะแรก ต่อมาจะมีอาการแดงคล้ำผิดปกติ ปวดบริเวณปลายนิ้ว เล็บเหี่ยว กล้ามเนื้อลีบ และเกิดเนื้อตาย
การวินิจฉัย
- การซักประวัติและการตรวจร่างกาย
- Doppler ultrasound เพื่อดูการไหลเวียนของเลือด
- การตรวจเลือด เพื่อแยกจากโรคโลหิตจาง
- BUN and electrolytes เพื่อแยกจากโรคไต
- Thyroid function tests เพื่อแยกจากโรค hypothyroidism.
- An autoantibody screen, tests for rheumatoid factor, Erythrocyte sedimentatio rate, and C-reactive proteinเพื่อแยกจาก ภาวะการอักเสบ
- Nailfold Capillaroscopy โดยการที่แพทย์จะหยด oil ลงที่ฐานของเล็บแล้วส่องกล้องดูถ้ามีความผิดปกติของเส้นเลือด arteries อาจมีโรค scleroderma
การรักษา
ระยะแรกอาจให้ยาขยายหลอดเลือดลดอาการหดเกร็งของหลอดเลือด ถ้าไม่ได้ผลอาจทำ sympathectomy เพื่อลดการปวดและยับยั้งการเกิดgangreneของอวัยวะส่วนปลาย ถ้าแผลเน่าตายติดเชื้อต้องตัดออก
การป้องกัน
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสความเย็น
- ต้องสวมใส่เสื้อผ้าให้อุ่นตลอดเวลา
- งดบุหรี่และกาแฟที่มีคาเฟอีนเพราะมันท าให้เส้นเลือดหดตัว
-