Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Cothú Dhaonna - Coggle Diagram
Cothú Dhaonna
páirteanna
fairing
traicéa
feadán aer
easafagas
ae
béal
teanga
eipeaglotas
clúdaíonn an doras
faireog seilleach
mailín domhlais
ducht an domhlais
stéig bheag
dúidéineam
iliam
stéig mhór
drólann
caochán
apindic
reicteam
iatóir cairdiach
an ghoile
an t-iatóir píolórach
paincreas
iatóir ánasach
ánas
próiseas
iongabháil
díleá- briseadh síos bia
fisiciúil
ceimiciúil
béal,goile, stéig bheag
ionsú
sruth fola
trí ballaí an ghoile + na stéigeacha
eisligint
scaoileadh ábhar neamh-díleáite
tríd ánas
níl eisfhearadh
cur amach ábhar atá déanta ag an corp
díleá
fisiciúil
fiacla, imfháscadh
ceimiciúil
líontar seilleadh ó na faireoga seilleadh
faoin teanga
sna leicne
cúl an ghiall
amaláis
lísisím
marú micrea-orgánaigh
i ndeora + allais
drandal
cúlfhiacla(12)
meileadh(grinding)/cogaint
fiacail leathchúl(8)
meileadh/cogaint
starrfhiacla(4)
gearr/stróiceadh
clárfhiacla(8)
gearradh
32- duine fásta 20-páistí
struchtúr
cruan
cuas bia
drandal
déidín
suimint
fuileadáin+néaróga
sa bhéal
stáirse--amaláis--> maltós
brúitear an bia i bhfoirm liathróidín(bolas)
isteach sa faraing
clúdaíonn an eipeaglotas oscailt an traicé
easafagas
imfháscadh
goile
meascadh bia+ sú gastrach
cíoma
gluasiseann tríd an t-iatóir píolórach
dúidéiniam
sú gastrach
balla an ghoile a dhíleá
múcas líneáil don ghoile
múcas alcaileach
laghdaíonn sé aigéadachas in aice balla an ghoile
scoiltear peipsinigin
ní díleánn an balla
ceallaí pacáilte isteach ar a chéile
ionadaítear iad go han-gasta
1/2 milliúin gach soicind
ligeann an iatóra cairdiach bia isteach ón easafagas
ligeann sé a scíth + osclaíonn sé
bia 3-4 uair a chloig sa ghoile
faireog gastracha i mballaí an ghoile
táirgíonn
HCl
pH1-2
mairiú baic+orgánaigh
múcas
cosaint don bhalla ó aigéid +einsímí
einsímí
próiteáis gastrach(peipsin)
pr->polaipeiptídí
renin
briseadh síos pr i mbainne
Stéig Bheag
tanaí 6m
feidhm
díleá
ionsú cothaithe
sa fuil
córas limfeach
ballaí inmhéanach
villí
achar dromchla mór
dúidéineam
iliam
díleá+ionsú
clúdaithe le villí
scannán tanaí(aonchealla)
ballaí le soithí fola+limfe
bia díleáite a iompar
taisteal ón t-iliam-> feith hepiteach
vit+mianraí
saill+vit sailltuaslagtha-> nód limfeach
lachtachán
táirgíonn
maltáis
maltós->glúcós
pH8
SF
DD+I
peiptídeáis
peiptídí->a.a
pH8
SF
DD+I
liopáis
pH8
paincreas
tálann sú gastrach isteach go dtí an dúidéineam
ducht paincreatach(sú paincreatach)
amaláis paincreatach
stáirse->maltós
liopáis paincreatach
lipéidí->aig. saillteach+gliocról
tripsin
pr go peiptidí
táirgíonn
amaláis
stáirse->maltós
pH 8
suíomh Feidhmiúil
dúidéiniam
liopáis
lipéidí->aig. saill+gliocról
pH 8
DD^
tripsin
pr+polaipeiptídí->peiptídí
pH8
DD^
An t-ae
stóráilte sa máilín domlais
curtha isteach sa dúidéineam trí ducht an domlais
faireog is mó sa chorp
táirgithe as fuilceallaí dearga marbh
alcaileach-cuidiú neodrú
feidhm
tálann domlais
briseann saill->braonta (eibhliú/emulsify)
níos fusa liopáis a bhriseadh síos
briseadh síos fuilchealla dearga marbh
díthocsainiú den fuil
drugaí
stóráil glicigin
glúcós
féith heipteach iomprach
iompraíonn cothaithe go dtí an t-ae
Stéig Mór
níos gairid ach níos leithne
drólann
caochán
níl villí
tálann múcas a cuidíonn leis gluaiseacht tríd
feidhm
ionsú uisce
salann mianrach isteach go dtí an fuil
cosc ar díhiodráitiú
apindic
reicteam
ansin eisligint
drólann
táirgíonn vit K+B
gaol siombóis
comharaíocht
Díléa
briseadh síos go dtí cáithníní atá beag go leor chun taisteal isteach san chorp.
fisiciúil
fiacla
ceimiciúil
einsímí
gan córas díléa- spúinse
feadán bia->an phútóg
faireoga nasctha leis
seilleadh
ae
paincreas
cinéal
uatrófach
bia féin a dhéanamh
plandaí
heitreatrófach
bia a fháil ón timpeallacht
foinsí
beo
seadáin
daoine
marbh
sapraifít
fungas
cinéal
luibhiteoir
plandaí
bó
feoiliteoir
ainmhithe eile
cait
uiliteoir
plandaí+ainmhithe
daoine