Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 15 นรีเวช image, เชื้อราในช่องคลอด (Candida vaginitis), image, image…

- - - - ได้แก่ เยื่อบุโพรงมดลูกท่อนำไข่ เยื่อบุช่องท้องในอุ้งเชิงกราน
    - - ชนิดเฉียบพลันพบตกขาวมีกลิ่นเหม็นปวดท้องน้อยทั้ง 2 ข้างมักเกิดหลังมีประจำเดือนใหม่ๆปวดมากตอนเคลื่อนไหวอาจมีเลือดออกกะปริดกะปรอยชนิดเรื้อรัง
    - - ซักประวัติพบตามปัจจัยเสี่ยง
      - ตรวจร่างกาย พบไข้สูง > 38 องศาเซลเซียส กดเจ็บท้องน้อยตรวจภายใน
      - พบ WBC > 10,000 / mm3 และค่า ESR สูงขึ้น
      - ตรวจพิเศษ เช่น Ultrasonography, Culdocenthesis, Laparoscopy เป็นต้น
      - การรักษา
        
        ใช้ยาปฏิชีวนะให้ครบตามแผนการรักษา
    - - ให้ความรู้เกี่ยวกับกายวิภาค และสรีรวิทยาสตรี
        
        แนะนำการทำความสะอาดร่างกาย และอวัยวะสืบพันธ์อย่างถูกวิธี
        
        แนะนำการรักษาสุขอนามัยทางเพศ
        
        แนะนำให้สังเกตอาการติดเชื้อ ในระบบสืบพันธุ์ เช่น ไข้สูง ปวดท้องน้อย ตกขาวผิดปกติ คัน
        
        หลีกเลี่ยงการมี เพศสัมพันธ์ที่ไม่ปลอดภัย (Unsafe sex)
        
        ไม่สวนล้างช่องคลอด หรือทำความสะอาดด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ
        
        แนะนำการคุมกำเนิดที่เหมาะสม
        
        แนะนำสตรีทีมีเพศสัมพันธ์แล้วให้มาตรวจภายในอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
        
        แนะนำการวางแผนครอบครัวโดยการตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และประวัติทางพันธุกรรม
      - ประเมินภาวะติดเชื้อ วัดV/S ทุก 4 ชม. โดยเฉพาะอาการไข้สูง>38 องศาเซลเซียส
        
        NPO เพื่อเตรียมผ่าตัดใน Acute PID
        
        จัดท่าให้ผู้ป่วยนอน Fowler’s Position เพื่อจำกัดให้หนอง หรือสิ่งคัดหลั่งขังอยู่บริเวณ Cul-de-sac เพื่อไม่ให้ลุกลามไปในอุ้งเชิงกราน
        
        ให้การพยาบาลโดยยึดหลัก Universal Precaution Technique
        
        ดูแลให้ได้รับยาปฏิชีวนะและ IVF ตามแผนการรักษา สังเกตอาการแพ้ยา Anaphylactic shock โดยเฉพาะกลุ่มยาเพนนิซิลิน
        
        ดูแลผู้ป่วยให้ได้รับประทานอาหารที่มีประโยชน์และพักผ่อนอย่างเต็มที่
        
        แนะนำให้ผู้ป่วยรักษาความสะอาดร่างกายทั่วไปล้างทุกครั้งก่อน และหลังการขับถ่าย
    - - ให้ความรู้เกี่ยวกับช่องทางการติดต่อและการแพร่กระจายไปสู่บุคคลอื่น
      - แนะนำให้คู่นอนมารับการตรวจรักษาด้วย
      - งดการมีเพศสัมพันธ์ไว้ก่อนหรือใช้ถุงยางอนามัยเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
- - - - ตกขาว (Leukorrhea)
        
        อาการ ตกขาวที่มีทั้งปริมาณลักษณะสีหรือกลิ่นที่แตกต่างจากตกขาวปกติก่อให้เกิดความรำคาญ คันช่องคลอด มีกลิ่นเหม็นปวดแสบปวดร้อน ปัสสาวะแสบขัด เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์
    - - พยาธิในช่องคลอด (Trichomonas Vaginitis)
        
        อาการและอาการแสดง : ระยะฟักตัวนาน 3 สัปดาห์ ตกขาวมีสีเหลืองปนเขียวปริมาณมากมีกลิ่นเหม็น และ เป็นฟอง (Frothy)
        
        การรักษา : Metronidazole 2 gm. a single dose or 500 mg Bid x 7 days
- - - - การพยาบาล
      - ประเมินความรุนแรงของการเสียเลือดและป้องกันภาวะซีดติดตามผล Hematocrit
        
        ป้องกันภาวะช็อค โดย Record V/S, I/O, สังเกตภาวะช็อค
        
        ป้องกันการติดเชื้อ ดูแลการทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์
        
        ในรายที่ต้องผ่าตัดพยาบาลเตรียมผู้ป่วยก่อนและหลังการผ่าตัด
        
        ประคับประคองจิตใจ
  - - - หลังจากการขูดมดลูกอาจมีเลือดออกกะปริดกะปรอยได้บ้าง
      - 2.อาจมีอาการปวดหน่วงท้องน้อยอันเนื่อง มาจากการหดเกร็งของมดลูกได้
      - 3.หลีกเลี่ยงการใช้ผ้าอนามัยแบบสอดเข้าไปในช่องคลอด
      - ควรนอนพักผ่อนให้มาก
      - ได้รับยาปฏิชีวนะเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
      - 6.งดมีเพศสัมพันธ์ประมาณ 2 สัปดาห์
      - วัยเจริญพันธุ์จะกลับมามีประจำเดือนได้
      - ต้องไปพบแพทย์ตามนัด
    - - มดลูกทะลุ โดยเฉพาะในรายที่ขูดมดลูกเนื่องจากการแท้งบุตร
      - การตกเลือด
      - การติดเชื้อ
- - - - ระดูที่มีไข่ตก (Ovular menstruaion)
      - ระดูที่ไม่มีไข่ตก (Anovular menstruation)
    - - ภาวะขาดระดู (Amenorrhea)
        
        อาการปวดระดู (Dysmenorrhea)
        
        ภาวะเลือดออกหลังหมดประจำเดือน (Post menstrual bleeding)
    - - ระยะก่อนเข้าวัยสาว (pre-puberty)
        
        ขณะตั้งครรภ์ (pregnancy)
        
        ระหว่างการให้นมบุตร (lactational amenorrhea)
        
        วัยหมดระดู (menopause)
    - - ความหมาย หญิงที่มีอายุ 40-59 ปี ซึ่งครอบคลุมตามระยะของการหมดประจำเดือน
      - กลุ่มอาการของวัยหมดประจำเดือน ประกอบด้วย ความรู้สึกร้อนวูบวาบ เหงื่อออกมากในเวลากลางคืน
      - ภัยเงียบที่พบในวัยหมดประจำเดือน ซึ่งจะเป็นผลกระทบที่เกิดขึ้นในระยะยาว ได้แก่ โรคกระดูกพรุน
- - - - คลำพบก้อนโต กดอวัยวะใกล้เคียง (Pressure Symptom)
      - ท้องมาน (Ascites)
      - เลือดออกผิดปกติ: ขาดระดู ระดูมามาก มีเลือดออกกะปริดกะปรอย
      - Functioning tumor: สาวก่อนวัย ขนดก เสียงแหบห้าว Hyperthyroidism
      - อาการทางเดินอาหาร
      - เบื่ออาหารน้ำหนักลด ผอมลง มีไข้
  - - - อาการของการตั้งครรภ์ เช่น ระดูขาด คลื่นไส้ อาเจียนรุนแรง (Hyperemesis Gravidarum)
        
        เลือดออกทางช่องคลอดพบบ่อย
      - มดลูกบวมโเพิ่มของ Beta-hCG ไม่พบ Fetal Heart Sound (FHS)
        
        มีเม็ด moles ลักษณะคล้ายเม็ดสาคูหลุดออกมาทางช่องคลอด
    - - การยุติการตั้งครรภ์
        
        การขูดมดลูกโดยใช้เครื่องดูดไฟฟ้า
        
        การตัดมดลูกออก ในสตรีที่มีอายุมากกว่า 40 ปี
        
        การให้ยาเคมีบำบัดป้องกัน
- - - - อาการและอาการแสดง
      - ระดูออกมาก (Hypermenorrhea) และมานาน (Menorrhagia)
      - ก้อนในท้องน้อย (Palpable mass)
      - อาการกดเบียดอวัยวะข้างเคียง (Pressure symptom)
      - ปวดท้องน้อย (Pelvic Pain)
      - ตกขาว (Leukorrhea)
      - ภาวะมีบุตรยาก (Infertility)
  - - - ข้อห้าม (Contraindication)
        
        ผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับการแข็งตัวของเลือด หรือรับประทานสมุนไพรที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด
        
        ในหญิงตั้งครรภ์ ยกเว้นกรณีที่สงสัยว่าเป็น โรคที่ร้ายแรง เช่น มะเร็งปากมดลูก
- - - - ปัจจัยเสี่ยง
      - สตรีที่มีระดูครั้งแรกอายุน้อย ช่วงรอบระดูสั้นและเลือดระดูออกมาก
      - พันธุกรรม
      - พยาธิสภาพขัดขวางการไหลของระดู เช่น Imperforate hymen
      - สตรีที่ไม่มีบุตรหรือมีบุตรน้อย
    - - ระดับความรุนแรงของ Endometriosis
      - Mild ไม่เกิดพังผืดหรือการดึงรังของอวัยวะ
      - Moderate เกิดพังผืดและดึงรังโดยเฉพาะบริเวณรังไข่
      - Severe เกิดการดึงรังไปยัง ligament อวัยวะเกี่ยวกับการขับถ่าย
    - - การผ่าตัด
      - การใช้ยา
  - - - การรักษา
        
        แบบไม่ต้องผ่าตัดในรายเนื้องอกรังไข่ชนิดธรรมดาขนาด < 8 cm. ให้สังเกตอาการทุก 2-3 เดือน
        
        แบบต้องผ่าตัด
      - อาการและอาการแสดง
        
        คลำพบก้อน
        
        กดเบียดอวัยวะข้างเคียงในอุ้งเชิงกราน
        
        ท้องโตขึ้น
        
        ปวดท้องเฉียบพลันเกิดจากการบิดของขั้ว (Torsion) การแตก (Rupture ) การติดเชื้อ (Infection)