Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่16 การพยาบาลผู้ป่วยที่มีความผิดปกติระบบทางเดินอาหาร ทางเดินน้ำดี…
บทที่16
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีความผิดปกติระบบทางเดินอาหาร
ทางเดินน้ำดี ตับและตับอ่อน
แผลฉีกขาดที่ทวารหนัก
(Anal fissure)
พยาธิสรรีวิทยา
การเกิดแผลปริที่ขอบทวารหนักมีสาเหตุจาก ภาวะท้องผูก แล้วมีการเบ่งอุจจาระท้าให้เกิดแผล ฉีกขาดที่ขอบทวารหนัก และเจ็บบริเวณทวาร หนักเวลาถ่ายอุจจาระ มีการหดเกร็งของ กล้ามเนือหูรูด (anal sphincter muscle) ท้าให้มีเลือดมาเลียงบริเวณทวารหนักลดลง โดยเฉพาะต้าแหน่ง posterior midline ซึ่ง เป็นบริเวณที่มีเลือดมาเลี้ยงน้อยอยู่แล้วท้าให้แผล ไม่หายกลายเป็นแผลเรื้อรัง
การรักษาแบบประคับประคอง
•โดยการรับประทาน อาหารไฟเบอร์สูง
•ใช้ยาระบาย (stool softener) ท้าให้
อุจจาระอ่อนนิ่ม
• ดื่มน้ามากๆ
•แช่ก้น (warm sitz bath)
• ยาแก้ปวด
ภาวะตับแข็ง (cirrhosis)
สาเหตุ
สาเหตุจากแอลกอฮอล์ (alcoholic cirrhosis)เป็นสาเหตุที่พบบอ่ย
สาเหตุจากการติดเชือ /อักเสบเรื้อรัง (necrotic cirrhosis) จากการติด เชือไวรัสหรือต้องท้างานอยู่ท่ามกลางเชือหรือ toxin ของโรค
อาการและอาการแสดง
ระยะเรมิ่แรก(earlystage)
เซลล์ตับถูกทำลายไม่มาก ยังสามารถ
ทำงานได้
ระยะหลัง (later stage)
-เซลล์ตับโตขึน (Liver enlargement)
-มีการอุดตันของระบบหลอดเลือดพอร์ทัล (portal
obstruction and ascites)
อาการทางสมองจากภาวะตับพิการ
( hepatic encephalopathy)
คือภาวะที่ผู้ป่วยเกิดมีอาการทางสมอง
ได้แก่ สับสนซึมและโคม่าซึ่งเป็นผล จากภาวะตับวายเนื่องจากเซลล์ตับเสื่อมสมรรถภาพ
แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่
อาการทางสมองที่เกิดจากระบบปอร์ตัล(portal-systemic encephalopathy) เกิดจากการลัดของเส้นเลือดจากปอร์ตัลไปยังหลอด เลือดดำที่เข้าสู่หัวใจ
อาการทางสมองที่เกิดจากเซลล์ตับเสียหน้าที่(hepatocellularfailure)
เป็นผลจากเซลล์ตับถูกท้าลายจากเชื้อไวรัส พิษสุราเรือรัง การผ่าตัดท้าให้ ตับขาดเลือด หรืออาจได้รับสารพิษท้าลายตับ
*
พยาธสิภาพ
ถ้าตับเสียหน้าที่จะเกิดสารพิษคั่งในร่างกายมีผลโดยตรงหรือโดยอ้อม
ต่อการทำงานของระบบประสาทส่วนกลาง ตัวการต่าง ๆ ที่เชื่อว่ามีผลต่อสมอง
ได้แก่
แอมโมเนีย (ammonia)
นิวโรท๊อกซิน (neurotoxin)
การส่งผ่านสัญญาณประสาทไม่ถูกต้อง
ตัวรับของ gamma-aminobutyric acid
ฝีในตับ
(Liver Abscesses)
สาเหตุ
มักจะมาจากสาเหตุการติดเชื้อในร่างกาย โดยเฉพาะระบบทางเดินอาหารแล้ว ลุกลามต่อไปถึงตับ
ซึ่งมักเกิดจากเชื้อ แบคทีเรีย Entamoeba histolytica
อาการ
1.ผู้ป่วยที่เป็นฝีในตับ มักไม่มีอาการเด่นชัด
2.แต่ส่วนใหญ่ที่พบก็จะมีการไข้หนาวสั่น
3.ปวดที่ชายโครงขวา และกดเจ็บ
4.บางรายอาจพบอาการเหลือง (jaundice)
การรกัษาฝีในตับ (Liver Abscesses)
การเจาะและระบายเอาหนองออก
ให้ยาฆ่าเชื้อถ้าติดเชื้อแบคทีเรียให้ยาปฏิชีวนะที่เหมาะสม
การวนิจิฉัยฝีในตับ (Liver Abscesses)
ตรวจการทำงานของตับ (LFT) alkaline phosphatase สูงกว่าปกติamino-transferaseสูง
มีน้ำดีในเลือดสูง (hyperbilirubinemia)
การเจาะเอาหนองจากบริเวณที่กดเจ็บที่สดุ พยายามดูแลเอา หนองออกให้หมด กลิ่นหนองมีความสำคัญมากถ้ากลิ่นเหม็น มากให้นึกถึงแบคทีเรียชนิด
ข้อวินจิฉยัทางการพยาบาลฝีในตับ
(Liver Abscesses)
ผู้ป่วยมีความไม่สุขสบายเนื่องจากความ เจ็บป่วยและมีไข้
มีโอกาสเสี่ยงต่อชีวิตจากการเกิด ภาวะแทรกซ้อน เช่น ฝีในปอด ฝีติดเชื้อใน กระแสเลือด และช็อก จากการคุกคามของโรค
ผู้ป่วยมีความกลัวและวิตกกังวลเกี่ยวกับการ รักษา การเกิดโรคซ้ำ การปฏิบัติตัว เพื่อ ป้องกันการติดและแพร่กระจายเชื้อ
มะเร็งตับ
(Hepatocellular Carcinoma/ CA Liver)
สาเหตุ มะเร็งตับ CA Liver)
ได้รับสารก่อมะเร็ง ได้แก่ Aflatoxin Nitrosamine
เป็นโรคตับมาก่อน
เป็นโรคตับอักเสบจากเชื้อไวรัสบ
อาการและอาการแสดง
ปวดท้องตั้งแต่เล็กน้อยจนรุนแรง บริเวณชายโครงขวาอาจร้าวไปที่ ไหล่
คลำพบก้อนที่ชายโครงขวาอาจ กดเจ็บ
การวินิจฉัยมะเร็งตับ
การตรวจร่างกายคลำพบกอ้นที่ชายโครงขวา
U/S ( พบ tumor mass )
มะเร็งตับอ่อน
(Pancreatic Cancer)
สาเหตุ
ผู้ที่สูบบุหรี่ มีโอกาสเป็นมะเร็งตับอ่อนมากกว่า
2 – 3 เท่าของคนทั่วไป
ผู้ที่ทำบางอาชีพเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งตับออ่น มากขึ้น เช่น อาชีพที่ต้องสัมผัสถ่านหิน
พันธุกรรม ผู้ที่มีมารดา บิดา หรือพี่น้องเป็น มะเร็งตับอ่อน
อาการ
มะเร็งที่หัวของตับออ่นจะท้าให้มีอาการตัว เหลืองตาเหลืองจากท่อน้าดีอุดตัน
มะเร็งบริเวณกลางหรอืปลายตับออ่นมักมี อาการปวดตือกลางลินปี่ร้าวไปหลัง
