Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบบริการสุขภาพจิตและจิตเวช, รายชื่อ - Coggle Diagram
ระบบบริการสุขภาพจิตและจิตเวช
Psychoanalytical Model
ทฤษฎีจิตวิเคราะห์ (Psychoanalytic theory)
อิด (id) เป็นส่วนที่ติดตัวมาโดยกำเนิด
จัดเป็นเรื่องของแรงขับตามสัญชาตญาณ ความอยาก ตัณหา เป็นส่วนของจิตที่กระตุ้น
ให้บุคคลแสดงพฤติกรรมตามหลักแห่งความพอใจ
อีโก้ (ego) เป็นพลังส่วนที่ผ่านกระบวนการเรียนรู้มาแล้ว
เป็นส่วนที่ควบคุมการแสดงพฤติกรรมของคนๆ นั้นให้ดำเนินไปอย่าง เหมาะสม
พยายามแก้ไขข้อขัดแย้งต่างๆ ของอิดและซุปเปอร์อีโก้ จนในที่สุดบางคนจะ ทุกข์ร้อน
วิตก กระวน กระวาย จนอาจถึงขั้นโรคจิตประสาท
ซุปเปอร์อีโก้ (super ego) เป็นพลังจากสังคมที่เกี่ยวกับหลักศีลธรรม คุณธรรม จริยธรรม อุดมคติในการดำเนินชีวิต
เป็นพลัง ส่วนที่ควบคุมให้บุคคลแสดงพฤติกรรมโดยสอดคล้องกับหลักแห่งความเป็นจริง (principle of reality)
เช่น บัญชาให้คนๆ นั้น เลือกกลไกการป้องกันตัวที่เหมาะสมมาใช้
Interpersonal Relationship Model
การสร้างสัมพันธภาพกับผู้ป่วยเพื่อให้ผู้ป่วยมีความประทับใจและเชื่อถือในการบอกข้อมูล รวมไปถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดการเจ็บป่วยในปัจจุบัน
Cognitive Behaviour Model
การเข้าใจถึงพฤติกรรมและความคิดของผู้ป่วยเพื่อนำไปสู่การค้นหาความทุกข์และความไม่สบายใจของผู้ป่วย เข้าใจในสิ่งที่ทำให้ผู้ป่วยมีพฤติกรรมที่แตกต่างกัน
Nursing Theories
ทฤษฎีการพยาบาลของคิง (King's Theory)
กรอบแนวคิด
การดูแลภายใต้กระบวณการปฎิสัมพันธ์
เน้นที่ "คน" ซึ่งมีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อมและเฉพาะเจาะจงที่กระบวนการปฎิสัมพันธ์ระหว่างบุคคลคือ ผู้ให้บริการกับผู้รับบริการ
ประกอบด้วยระะบบปฏิสัมพันธ์
ระบบบุคคล
การเข้าใจระบบบุคคลจะช่วยให้เข้าใจในการสื่อสาร เข้าใจตนเองและผู้อื่น
ช่วยให้พยาบาลไวต่อความรู้สึกของคนอื่นและตนเองช่วยให้การติดต่อสื่อสารมีประสิทธิภาพ
ได้แก่
อัตตาตัวตน
ผลจากบุคคลมีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม
ภาพลักษณ์
เป็นการรับรู้ของบุคคลเกี่ยวกับรูปกายของตนเองทั้งทางด้านสรีระและจิตสังคม
การเจริญเติบโตและพัฒนาการ
ปัจจัย
พันธุกรรม
ประสบการณ์
เวลา
เป็นส่วนหนึ่งในการควบคุมการดำเนินชีวิตของบุคคลและอิทธิพลระหว่างบุคคล
อาณาบริเวณ
ขอบเขตที่อยู่รอบตัวบุคคล
ที่ปกป้องปราถนาไม่ให้คนรุกล้ำ
ระบบระหว่างบุคคล
ประกอบด้วยบุคคลตั้งแต่ 2 คนขึ้นไปมีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน
ได้แก่
การมีปฏิสัมพันธ์
การติดต่อสื่อสาร
การบรรลุเป้าหมายของการมีปฏิสัมพันธ์
บทบาท
ความเครียด
ระบบสังคม
เป็นทั้งรัะบบทั่วไปและระบบบริการสุขภาพที่มีความสัมคัญต่อกระบวนการปฏิสัมพันธ์ระหว่างพยาบาลและผู้รับบริการ
ได้แก่
องค์การ
อำนาจหน้าที่
อำนาจ
สถานภาพ
การตัดสินใจ
องค์ประกอบของทฤษฎีการพยาบาล
บุคคล
ทุกคนมีความรู้สึกนึกคิด เป็นของตนเอง
ทุกคนมีเหตุผลของตัวเอง
มีความสามรถที่จะแสดงการโต้ตอบตามการรับรู้ของตนเอง
มีความสามารถที่จะวางเป้าหมายในการกระทำสิ่งต่างๆ
มีความสามารถที่จะตัดสินใจและควบคุมตนเองได้
บุคคลเป็นผู้มีการรับรู้
ทุกคนมีเวลาในเรื่องต่างๆที่เหมาะสมเฉพาะตนเอง
บุคคลเป็นส่วนหนึ่งของสังคม
สิ่งแวดล้อม
คิง กล่าวว่า "บุคคลมีทั้งสิ่งแวดล้อมภายในและสิ่งแวดล้อมภายนอก" และอธิบายความสัมพันธ์ของสิ่งแวดล้อมภายในและภายนอกบุคคล ดังงนี้
บุคคลมีความสามารถในการนำพลังงานมาช่วยในการปรับตัว ต่อการเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อมภายนอกได้อย่างต่อเนื่อง
สุขภาพ
คิง ให้คำจำกัดความ "ภาวะสุขภาพ" ว่าเป็นความสามารถในการปฏิบัติหน้าที่ตามบทบาททางสังคมและ "ภาวะเจ็บป่วย"
ว่าเป็นภาวะที่มีการเบี่ยงเบนของโครงสร้างร่างกายหรือจิตใจหรือภาวะที่มีความขัดแย้งเกี่ยวกับสัมพันธภาพของบุคคลในสังคม
การพยาบาล
เป็นกระบวนการปฏิสัมพันธ์ของพยาบาลและผู้ใช้บริการ โดยทั้ง 2 ฝ่ายมีการสื่อสาร รับรู้สถานการณ์ มีการตั้งเป้าหมาย และกำหนดจุดมุ่งหมายจองความสำเร็จร่วมกัน
เป้าหมาย คือ ช่วยให้บุคคลและกลุ่มคนให้ฟื้นคืนสภาพธำรงไว้ซึ่งสุขภาพดี หรือในวาระสุดท้ายของชีวิตสามารถตายได้อย่างมีศักดิ์ศรี
ทฤษฎีความสำเร็จตามจุดมุ่งหมาย
พฤติกรรมของผู้รับบริการ
การตั้งเป้าหมายและกำหนดจุดมุ่งหมายที่เป็นไปได้ร่วมกันของพยาบาลและผู้รับบริการ
การค้นหาแนวทางปฏิบัติ
การตกลงร่วมกันถึงวิธีปฏิบัติ ที่ต้องมีความเห็นพ้องต้องกัน และยอมรับในวิธีการปฏิบัติ
สิ่งรบกวนหรือปัญหา ซึ่งทำให้ผู้บริการต้องมาโรงพยาบาล
การบรรลุเป้าหมายของการปฏิสัมพันธ์ เป็นพฤติกรรมที่แสดงออกในขั้นสุดท้าย ซึ่งแสดงว่าจุดมุ่งหมายสำเร็จตามที่ตั้งไว้
การตอบสนองของผู้รับบริการต่อสิ่งรบกวน
ทฤษฎีการพยาบาลของโอเรม (Orem's theory)
ทฤษฎีความพร่องในการดูแลตนเอง (Theory of self-care deficit)
ทฤษฎีการดูแลตนเอง (Theory of self-care
ทฤษฎีระบบการพยาบาล (Theory of nursing system)
ระบบพยาบาล ( Nursing system) เป็นระบบของการกระทําที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาตามความสามารถและ ความต้องการการดูแลตนเองของผู้ป่วย
1) ระบบทดแทนทั้งหมด (Wholly compensatory nursing system)
2) ระบบทดแทนบางส่วน (Partly compensatory nursing system)
3) ระบบสนับสนุนและให้ความรูป (Educative supportive nursing system)
วิธีการช่วยเหลือผู้ป่วย
การกระทํา
การสอน
ให้การชี้แนะ
การสนับสนุน
การสร้างสิ่งเเวดล้อม
ทฤษฎีสัมพันธภาพระหว่างบุคคล (Interpersonal Relation Theory) ของ Hildegard E. Peplau
คน
คือ บุคคล (Person) ซึ่งแสดงออกซึ่งพฤติกรรม ทางคำพูดท่าทางเป็นตัวเอง
การพยาบาล (Nursing)
สถานการณ์เกิดจากการที่ผู้ป่วย
ต้องการความช่วยเหลือเมื่อมีปัญหา
โดยพยาบาลมีปฏิสัมพันธ์กับผู้รับบริการและให้การช่วยเหลือลดความไม่สุขสบาย
สุขภาพ (Health)
เป็นความรู้สึกสบาย
เพียงพอ และมีสุข
สิ่งแวดล้อม (Environment)
กำหนดด้วยสถานการณ์ที่มีพยาบาล ไม่ได้เจาะจงสิ่งแวดล้อมในด้านผู้ป่วย
สัมพันธภาพเพื่อการบำบัด
มีลักษณะสำคัญดังต่อไปนี้
การมองในแง่ดีและการยอมรับ
โดยปราศจากเงื่อนไข (Unconditional Positive Regard and Acceptance)
พยาบาลต้องมีความเต็มใจที่จะเข้าใกล้ผู้รับบริการและพยายามมองในแง่ดี
มีการถ่ายโอนความรู้สึก (Transference)
อาจเป็นทั้งความรู้สึกทั้งด้านบวกและด้านลบ ทำให้ผู้รับบริการแสดงพฤติกรรมต่าง ๆ ออกมา ให้พยาบาลที่ใกล้ชิดรับรู้
มีการติดต่อสื่อสารที่มีจุดประสงค์(Purposeful communication)
เน้นการปรับปรุง เปลี่ยนแปลง พัฒนา
ส่งเสริมและป้องกันปัญหา
การกำหนดหรือตั้งเป้าหมายชัดเจน
(GoalFormulation)
สัมพันธภาพเพื่อการบำบัดจะต้องมีการตั้งเป้าหมาย
การเข้าถึงความรู้สึกหรือเข้าใจตามการรับรู้ของ
ผู้รับบริการ (Empathy)
พยาบาลเข้าใจความรู้สึกของ
ผู้รับบริการเหมือนกับที่ผู้รับบริการรู้สึก
การสร้างความไว้วางใจ (Trust)
เป็นความรู้สึก
เชื่อมั่นอย่างจริงใจที่บุคคลหนึ่งมีต่ออีกบุคคลหนึ่ง พยาบาลจะต้องมีความสม่ำเสมอและจริงใจ
การมีอารมณ์ขัน (Humor)
เพื่อผ่อนคลายความ
ตึงเครียดในบางสถานการณ์ที่เผชิญอยู่
การเข้ากันได้ (Rapport)
พยาบาลจะต้องเข้ากันได้กับผู้รับบริการอย่างกลมกลืนสร้างความรู้สึกให้ผู้รับบริการผ่อนคลาย และปฏิบัติกับผู้รับบริการในฐานะมนุษย์เท่าเทียมกัน
ทฤษฎีการปรับตัวของรอย
(Roy’s Adaptation Theory)
1) การปรับตัวด้านร่างกาย (Physiological mode) เป็นการปรับตัวเพื่อรักษาความ มั่นคงด้านร่างกาย
ความต้องการออกซิเจน
ความต้องการอาหาร
ความต้องการขับถ่าย
กิจกรรมและการพักผ่อน
การทำงานของ ระบบต่างๆ ภายในร่างกาย
2) การปรับตัวด้านอัตมโนทัศน์ (Self-concept mode) เป็นการปรับตัวเพื่อนำไปสู่ ความมั่นคงทางจิตใจ อัตมโนทัศน์เป็นความเชื่อและความรู้สึกที่บุคคลยึดถือเกี่ยวกับตนเอง
3) การปรับตัวด้านบทบาทหน้าที่ (Role function mode) บุคคลมีตำแหน่งและ บทบาทในสังคมของตนเอง บุคคลจะต้องปรับตัวหรือกระทำตามบทบาทหน้าที่ของตนเอง
3.1) บทบาทปฐมภูมิ (Primary role) เป็นบทบาทตามอายุ เพศ และระดับ พัฒนาการ
3.2) บทบาททุติยภูมิ (Secondary role) เป็นบทบาทที่เกี่ยวกับงานตามระดับ พัฒนาการ
3.3) บทบาทตติยภูมิ (Tertiary role) เป็นบทบาทชั่วคราวที่บุคคลนั้นได้รับ
4) การปรับตัวด้านการพึ่งพาซึ่งกันและกัน (Interdependent mode) บุคคลมี ความสัมพันธ์เกี่ยวข้องและพึ่งพาซึ่งกันและกัน โดยเป็นทั้งผู้ให้และผู้รับความช่วยเหลือเกื้อกูล
การดูแลช่วยเหลือ
ประเมินระดับความสามารถในการปรับตัวของผู้ป่วยทั้ง 4 ด้าน
การช่วยให้ผู้ป่วยสามารถปรับพฤติกรรมที่เป็นปัญหาไปสู่พฤติกรรมที่เหมาะสม
Biomedical Model
วิธีการทำให้สารสื่อประสาทมีความสมดุล
นำยาเข้าไปปรับสารชีวะเคมีในสมอง
Mood stabilizing drugs
จัดการอารมณ์โดยตรง
Antidepressant
ยาต้านเศร้า
Anti-anxiety drugs & Sedative
ลดความวิตกกังวล
Anticholinergic drugs
ลดอาการข้างเคียงของการใช้ยา
Antipsychotic drugs
ต้านอาการทางจิต เช่นหูแว่ว ภาพหลอน
Electro Convulsive Therapy (ECT)
คือการช็อคไฟฟ้า เพื่อให้เข้าไปจัดระเบียบภายในใหม่
Biochemical Imbalance
เกิดจากความไม่สมดุลของสารชีวเคมีที่ส่งผลต่อสมอง
Dopamine
มีผลต่อการเคลื่อนไหว เช่น เคลื่อนไหวมากไป น้อยไป แปลก
Acetylcholine
มีผลต่อการเคลื่อนไหวและความจำ เช่น ลืมหลังเกิดเหตุการนั้นๆ
Serotonin
มีผลต่อการนอน เช่น ตื่นนอน นอนไม่หลับ
Gamma immunobutyric acid
มีผลต่อการตอบสนองทางประสาท เช่น การคิด การมีปฏิกิริยาย้อนกลับต่อสิ่งเร้าที่มากระทบไว หรือช้า
Epinephrine ,Nor-epinephrine
มีผลต่อสมาธิ
Behaviour Model
เกิดจากากรเรียนรู้ที่เกิดขึ้นใหม่สนับสนุนให้เกิดการเรียนรู้ใหม่ๆ เช่น การรู้สึกกลัว : ให้เขาเผชิญสิ่งนั้นไปทีละน้อย
Humanistic Model
มนุษย์นิยม คนทุกคนมีความสามารถ มุ่งเน้นที่การยอมรับ ไม่ควรตำหนิหรือดูถูกผู้ป่วย ต้องชื่นชมในสิ่งดีงามที่ผู้ป่วยสามารถทำได้
รายชื่อ
น.ส.ชลิตตา เจริญสุข เลขที่17 6211301018
น.ส.ณัฐสุดา ฟักแก้ว เลขที่ 29 62111301030
น.ส.สุธาลิณี แสงใส เลขที่95 62111301098
น.ส.สุวภัทร อุสาพรหม เลขที่99 62111301102
น.ส.อัจฉรา แก้วปู่วัด เลขที่104 62111301107