Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่2 แนวคิด ทฤษฎี และหลักการที่เกี่ยวข้องกับการพยาบาลสุขภาพจิต,…

- - - - การเข้าถึงความรู้สึกหรือเข้าใจตามการรับรู้ของผู้รับบริการ (Empathy)
        
        การที่พยาบาลเข้าใจความรู้สึกของผู้รับบริการเหมือนกับที่ผู้รับบริการรู้สึก
        
        เหมือนกับความรู้สึกที่เกิดขึ้นกับตนเอง แต่ต้องแยกตนเองไว้ต่างหาก
        
        ความเข้าใจตนเองอย่างดีจะช่วยให้เกิดความตระหนักในความเป็นผู้อื่นได้อย่างแท้จริง
      - มีการติดต่อสื่อสารที่มีจุดประสงค์ (Purposeful communication)
        
        เน้นการ
        
        ปรับปรุง
        
        เปลี่ยนแปลง
        
        พัฒนา
        
        ส่งเสริม
        
        ป้องกันปัญหา
      - มีการถ่ายโอนความรู้สึก (Transference)
        
        อาจเป็นทั้งความรู้สึกทั้งด้านบวกและด้านลบ ที่ถ่ายโอนมายังพยาบาลจากความใกล้ชิด
        
        รู้สึกว่าพยาบาลเป็นเหมือนคนสำคัญของตนเองในด้านต่าง ๆ
        
        อาจทำให้ผู้รับบริการแสดงพฤติกรรมต่าง ๆ ออกมา
      - การกำหนดหรือตั้งเป้าหมายชัดเจน (Goal Formulation)
        
        สัมพันธภาพเพื่อการบำบัดจะต้องมีการตั้งเป้าหมาย
        
        ปฏิบัติให้บรรลุตามที่ตั้งไว้
      - การมีอารมณ์ขัน (Humor)
        
        เพื่อผ่อนคลายความตึงเครียดในบางสถานการณ์
        
        ที่ทั้งพยาบาลและผู้รับบริการกำลังเผชิญอยู่
      - การมองในแง่ดีและการยอมรับโดยปราศจากเงื่อนไข (Unconditional Positive Regard and Acceptance)
        
        พยาบาลต้องมีความเต็มใจที่จะเข้าใกล้ผู้รับบริการ และพยายามมองในแง่ดี ไม่ตัดสิน
        
        มีความเชื่อในคุณค่า ศักดิ์ศรี และความสำคัญของความเป็นบุคคล
      - การสร้างความไว้วางใจ (Trust)
        
        โดยไม่เคลือบแคลงว่าจะเกิดอะไรขึ้น
        
        เป็นความรู้สึกเชื่อมั่นอย่างจริงใจที่บุคคลหนึ่งมีต่ออีกบุคคลหนึ่ง
        
        พยาบาลจะต้องมีความสม่ำเสมอและจริงใจ เพราะจะช่วให้ผู้รับบริการค่อย ๆ สร้างความเชื่อถือในตัวพยาบาล
      - การเข้ากันได้ (Rapport)
        
        พยาบาลจะต้องเข้ากันได้กับผู้รับบริการอย่างกลมกลืน
        
        ซึ่งความรู้สึกเข้ากันได้จะต้องมีตั้งแต่แรกเริ่มของสัมพันธภาพ
        
        สร้างความรู้สึกให้ผู้รับบริการผ่อนคลาย
        
        ปฏิบัติกับผู้รับบริการในฐานะมนุษย์เท่าเทียมกัน
    - - ซึ่งแสดงออกซึ่งพฤติกรรมทั้งด้วยคำพูดและท่าทางที่บอกถึงความต้องการเฉพาะตัว
      - ยังต้องการความช่วยเหลือให้แก้ปัญหา
    - - จะกำหนดด้วย สถานการณ์ที่มีพยาบาลและผู้รับบริการ
      - ระบบการพยาบาลไม่ได้เจาะจงสิ่งแวดล้อมในด้านผู้ป่วย
    - - เป็นความรู้สึกสบาย เพียงพอ และมีสุขอิสระจากความไม่สุขสบายกายและใจ
    - - เป็นสถานการณ์เกิดจากการที่ผู้ป่วยต้องการความช่วยเหลือเมื่อมีปัญหาหรือเสี่ยงต่อการเกิดปัญหา
      - เป็นการใช้กระบวนการลดความไม่สุขสบายหรือภาวะหมดทางช่วยเหลือ
      - โดยพยาบาลมีปฏิสัมพันธ์กับผู้รับบริการและให้การช่วยเหลือลดความไม่สุขสบาย
      - การปฏิบัติที่ทำให้เกิดความสอดคล้องระหว่างพฤติกรรม ของผู้รับบริการ
  - - - ความเจ็บป่วยอาจมีผลกระทบต่อบุคคลในทุกกลุ่มอายุและทุกระดับ
      - ภาวะสุขภาพสัมพันธ์กับวีถีทางเเต่ละคน ในการเผชิญความเครียด
      - อยู่ภายใต้แบบแผนทางวัฒนธรรม ที่กำเนิดเเละธรรมรงชีวิตอยู่
    - - กระบวนการปฏิสัมพันธ์ ระหว่างการพยาบาลกับผู้รับบริการที่มีการไม่แลกเปลี่ยนการรับรู้ข้อมูลซึ่งกันและกัน ผ่านกระบวนการสื่อสาร
      - โดยมีการกำหนดปัญหา เป้าหมายร่วมกันเเละเลือกวิธีปฏิบัติไปสู่เป้าหมายนั้น
    - - 1) ระบบของบุคคล (personal system)
        
        พยาบาล และผู้รับบริการจะมีระบบส่วนตัว หรือแบบแผนเฉพาะตนเอง เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงสภาวะรอบตัว ก็จะปรับเปลี่ยนแบบแผนของตนเอง
        
        การรับรู้ (perception)
        
        อัตตา (self)
        
        การเจริญเติบโตและพัฒนาการ (growth and development)
        
        ภาพลักษณ์ (image)
        
        เทศะ (space)
        
        กาละ (time)
      - 2) ระบบระหว่างบุคคล (interpersonal system)
        
        บุคคล2คนขึ้นไปหรือกลุ่มมีปฏิสัมพันธ์กับพยาบาล ได้รับการคาดหวังว่าจะเป็นผู้ช่วยลด ปัจจัยที่ก่อให้เกิด ความเครียดสําหรับผูเรับบริการและครอบครัว
        
        ปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์ (human interaction)
        
        การสื่อสาร (communication)
        
        ความเครียด (stress)
        
        ปฏิสัมพันธ์ที่มีเป้าหมาย (transaction)
        
        บทบาท (role)
        
        เจริญเติบโตและพัฒนาการ (growth and development)
        
        ภาพลักษณ์(image)
        
        เทศะ (space)
        
        กาละ (time)
      - ระบบสังคม (social system)
        
        บทบาทของสังคมพฤติกรรมและการปฏิบัติที่สร้างขึ้นเพื่อรักษาคุณค่าและกลไก สําหรับควบคุมการปฏิบัติ
        
        กฎระเบียบที่เกี่ยวข้องกับการพยาบาล มโน ทัศน์ที่เกี่ยวข้อง
        
        องค์การ (organization)
        
        อํานาจหน้าที่ (authority)
        
        สถานภาพ (status)
        
        อํานาจ (power)
        
        การตัดสินใจ (decision making)
    - - เป็นส่วนหนึ่งของสังคม
      - เป็นผู้ที่มีเหตุผลและความรู้สึกนึกคิด
      - มีภาษาซึ่งเป็นสัญลักษณ์สำหรับใช้ในการสื่อสาร
      - มีการใช้ความคิด
      - มีการกระทำ
      - มีขนบธรรมเนียมประเพณี และความเชื่อ
      - บุคคลจะแสดงความสามารถในการปฏิบัติเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ รวมทั้งมีการตัดสินใจ
      - สิ่งแวดล้อม (Environment)
        
        ประกอบด้วย
        
        สิ่งแวดล้อมภายใน
        
        สิ่งแวดล้อมภายนอก
        
        บุคคลจะมีการแลกเปลี่ยนพลังงานกับสิ่งแวดล้อมภายนอกตลอดเวลา
        
        เพื่อให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้
        
        พยาบาลจัดเป็นสิ่งแวดล้อมของผู้รับบริการด้วย
    - - กระบวนการ
        
        การตั้งเป้าหมายและกำหนดจุดมุ่งหมายที่เป็นไปได้ร่วมกันของพยาบาลและ ผู้รับบริการ
        
        การค้นหาแนวทางปฏิบัติ
        
        สิ่งรบกวนหรือปัญหา ซึ่งทำให้ผู้รับบริการต้องมาโรงพยาบาล
        
        การตอบสนองของผู้รับบริการต่อสิ่งรบกวน
        
        การตกลงร่วมกันถึงวิธีปฏิบัติ ที่ต้องมีความเห็นพ้องต้องกันและยอมรับในวิธี การปฏิบัติ
        
        พฤติกรรมของผู้รับบริการ
        
        การบรรลุเป้าหมายของการปฏิสัมพันธ์ เป็นพฤติกรรมที่แสดงออกในขั้นสุดท้าย ซึ่งแสดงให้เห็นว่า จุดมุ่งหมายนั้นสำเร็จตามที่ตั้งเอาไว้
  - - - รักษาความมั่นคงด้านร่างกาย
      - ตอบสนองความต้องการของบุคคล 5ด้าน
        
        ความต้องการออกซิเจน
        
        อาหาร
        
        การขับถ่าย
        
        กิจกรรม
        
        การพักผ่อน
        
        ระบบต่างๆในร่างกาย
    - - ความมั่นคงด้านจิตใจ
      - เป็นความเชื่อและความรู้สึกที่บุคคลยึดถือเกี่ยวกับตนเองในช่วงเวลาหนึ่ง รวมไปถึง ค่านิยม
    - - บทบาทปฐมภูมิ
        
        อายุ
        
        เพศ
        
        ระดับ
        
        บทบาทการเป็นวัยรุ่น
        
        บทบาทการเป็นผู้สูงอายุ
      - บทบาททุติยภูมิ
        
        บทบาทงานตามระดับ พัฒนาการ
        
        การเป็นบิดามารดา
        
        สามี ภรรยา
        
        บทบาทตามอาชีพ
        
        พยาบาล
        
        ครู
        
        นักศึกษา
      - บทบาทตติยภูมิ
        
        บทบาทชั่วคราวที่บุคคลนั้นได้รับ
        
        บทบาทสมาคม
        
        บทบาทผู้ป่วย
    - - ถ้าบุคคลสามารถปรับตัวได้ก็จะสามารถอยู่ร่วมกับบุคคลอื่นด้วยความรู้สึกมันคงปลอดภัย
    - - ประเมินระดับความสามารถในการปรับตัวทั้ง4ด้าน
      - การช่วยให้ผู้ป่วยสามารถปรับพฤติกรรมที่เป็นปัญหาไปสู่พฤติกรรมที่เหมาะสม
  - - - มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
      - ตามความสามารถและความต้องการการดูแลตนเองของผู้ป่วยหรือผู้รับบริการ
      - 3 ระบบ
        
        ระบบทดแทนทั้งหมด (wholly compensatory nursing system)
        
        ระบบทดแทนบางส่วน (parrtly compensatory nursing system)
        
        ระบบสนับสนุนและให้ความรูป (educative supportive nursing system)
    - - การกระทำให้
      - การชี้แนะ
      - การสอน
      - การสนับสนุน
      - การสร้างสิ่งแวดล้อม
- - - - Epinephrine
        
        ความรู้สึก อารมณ์
        
        ความคิด การมีสมาธิ
        
        การคิดมาก หรือร้อนลน
      - Nor-epinephrine
        
        ความรู้สึก อารมณ์
        
        ความคิด การมีสมาธิ
        
        การคิดมาก หรือร้อนลน
      - Serotonin
        
        การนอนหลับ หรือเกิดการนอนหลับ
        
        การตื่นนอน
        
        ความรู้สึกอยากรับประทานหรือไม่อยากรับประทานอาหาร
        
        อารมณ์ความรู้สึก
      - Dopamine
        
        มีการเคลื่อนไหวมากเกิน เคลื่อนไหวน้อยเกินไป หรือเคลื่อนไหวแปลกๆ
        
        การตัดสินใจ
        
        การรู้สึกตัว ไม่รู้ว่าตัวเองเป็นใคร
      - Acetylcholine
        
        มีการเคลื่อนไหวมากเกิน เคลื่อนไหวน้อยเกินไป หรือเคลื่อนไหวแปลกๆ
        
        มีผลต่อความทรงจำ
      - Gamma immunobutyric acid
        
        การตอบสนองของสมอง
        
        การสะท้อนกลับ
  - - - Electro Convulsive Therapy (ECT)
    - - ยา Anticholinergic
      - ยารักษาอารมณ์
      - ยากล่อมประสาท
      - ยาคลายกังวล
      - ยารักษาโรคจิต
- - - - การลดความรู้สึกอย่างเป็นระบบ ลดการกลัว
      - การแสดงออกที่ตอบสนองความต้องการ
      - เฝ้าดูความรู้สึกของตนเอง
      - การเสริมแรงทางบวกและทางลบ
      - หาต้นแบบเป็นแรงจูงใจ
      - การลงโทษ เพื่อให้หยุดพฤติกรรมนั้น
      - การปรับแต่งพฤติกรรมที่ง่ายไปพฤติกรรมที่ยาก
        
        ใช้เทคนิคการเสริมแรง คือการเริ่มจากพฤติกรรมแรกไปพฤติกรรมสุดท้าย
        
        การนำพฤติกรรมย่อยมาเรียงลำดับ เริ่มฝึกจากพฤติกรรมสุดท้ายไปถึงพฤติกรรมแรก
      - แรงจูงใจ
      - สิทธิพิเศษ
        
        การสะสมพฤติกรรมที่ดีเพื่อแลกกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
      - การผ่อนคลาย
        
        ผ่อนคลายทั้งด้าน ร่างกาย จิตจ อารมณ์ ความรู้สึก
      - เน้นการแก้ไขพฤติกรรมบำบัดที่เป็นปัจจุบัน
- - - - คือ แรงผลักดันของจิตใจที่มีมาแต่กำเนิดตามสัญชาตญาณ
    - - เป็นส่วนหนึ่งของจิตใจ อาศัยเหตุและผล เพื่อตอบสนองสิ่งที่ตอนต้องการ
    - - ทำหน้าที่เกี่ยวกับความรู้สึกชอบชั่วดีที่มีอยู่ในจิตใจของมนุษย์
  - - - การชดเชย
      - การเปลี่ยนแปลงความรู้สึกเป็นพฤติกรรม
      - การปฏิเสธ
      - การแทนที่
      - การโทษตัวเอง
      - การโทษผู้อื่น
      - การแยกตัว
      - การถดถอย
      - การเก็บกด
      - การลบล้างความผิด
      - การอ้างเหตุผล
      - การหาทางทดแทน
      - การทำตรงข้ามกับความรู้สึก
      - การเลียนแบบ
  - - - เป็นแรงผลักดันให้คนแสวงหาความสุขและความพึงพอใจที่ต้องการ
    - - ทำให้คนแข่งขันกัน เอาชนะกัน และมีลักษณะในการทำลาย
  - - - 0-1ปี
        
        เด็กจะมีความสุขอยู่กับการใช้ปากหรือการนำสิ่งต่างๆเข้าปากถ้าหากมีการหยุดของระยะนี้จะเกิด
        
        พูดมาก
        
        ช่างนินทา
        
        ก้าวร้าว
        
        กินจุบจิบ
        
        สูบบุหรี่
        
        ถุยน้ำลาย
    - - 1-3 ปี
        
        เด็กจะเรียนรู้การขับถ่ายถ้าระยะนี้หยุดจะเกิด
        
        เจ้าระเบียบ
        
        ตรงต่อเวลา
        
        ขาดความยืดหยุ่น
        
        วิตกกังวล
    - - 3-6 ปี
        
        เด็กช่วงนี้จะมีความสนใจทางเพศ
    - - 6-12 ปี
        
        เด็กวัยนี้จะเริ่มสร้างสัมพันธภาพกับเพศเดียวกันถ้าครอบครัวเข้มงวดจะเกิด
        
        การย้ำคิดย้ำทำ
        
        เคร่งครัดเกินไป
        
        การเกิดปมด้อย
    - - 12 ปีขึ้นไป
        
        เริ่มสนใจเพศตรงข้าม
  - - - จิตบำบัดเชิงสนุก
      - จิตบำบัดเชิงรุก