Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Autonome ZS - Coggle Diagram
Autonome ZS
organische fosfaatesters
- chemisch:
- degradatie door zon,licht,metalen (milieuvriendelijk :check:); ++toxisch door nevenproducten:
bijv. metabolieten: trichlorfon...dichlorvos (oiv hoge pH; bij hoge T verdamping..inhalatie), parathion...para-oxon
- biologisch:
spp.verschillen in gevoeligheid voor versch.producten
jong direct actieve fosfaatesters>parathion
vrl dichlorvos gevoeligheid >mnl
- interacties:
fosfaatesters onderling synergistisch/antagonistisch; neuromusc.blokkers synergistisch (inhalatie-anesthetica, aminoglycosiden, depolariseerders); competitie voor AChE; leverenzyme inhib / inductoren zoals fenobarbital (tox~ werkzaamheid product na metab)
<-- landbouw insecticiden AChE inhibitor (avermectines eig veiliger) contaminatie / moedwillig / overdosering therapie (kHD dimpylaat halsband, gHD en legkippen foxim)
- ACUUT: postganglionair ++ACh op musc r (PSmimetisch) <-- AChE niet tijdelijk geacetyleerd maar geforforyleerd waardoor inactivatie; CZS; neuromusc.eindplaat nic.r; ...hogere dosis ook pregangl. nic r (Smimetisch)
-->
- CZS: onrust, tremor, convulsies (excitatie)..coma, AH+VMCdepressie
- musc: bradycardie, bronchoconstr, speekselen (typische geur), ++traansecretie, braken, diarree, persen, miosis
- nic thv musc.eindplaat: lange overstimulatie van spieren --> spierzwakte, spiertrillingen ..paralyse, AHdepressie =MYOPATHIE
- ... nic thv autonome ganglia: tachycardie ..hypertensie, hyperglycemie
-
parathion (verboden, bio-activatie tot toxischere stof), malathion, trichlorfon, foxim
DELAYED neurotoxicity
(bij o.a. tri-esters diazinon, TOCP (verboden))
- binding met proteïne (=neurotoxisch complex dat zeer stabiel is na partiële desalkylatie (verouderd gefosf.enzym)) in CZS membranen van motorneuronaxonen --> inhib. ATPase waardoor minder E ...neurale activ :arrow_lower_right: + afname onderhoud lange perifere axonen
- van perifeer-RM-CZS
--> spierzwakte, ataxie, paralyse
- histologie perif.nn.
- geen beh ..euthanasie
teratogeen: dichlorvos, parathion, foxim (níét door AChEi
diagnose:
- fosfaatesters in braaksel / maaginhoud / kropinhoud / lokaas, geur speeksel
- AChE acitiviteit in bloed
:left_right_arrow: DDX strychnine (wel stijf, niet miosis en speekselen), CCl
-
- inhalatie/percutaan/mucosae/oraal
...snelle metabolisatie en nauwelijks accum ... snelle excretie via nier (<12h)
- tox~ AChE gehalte (HK laag dus gevoeliger, sus en pluim matig, eq en h hoog)
beh:
- sympt: atropine 0,2mg/kg monogastrica / 0,5mg/kg HK; 0,25 IV en 0,75 IM/SC ...3-4x pd (tot mydriase te zien)
- (AChE reactiv: vroeg pralidoxime (PAM), obidoxime (neg.lading): complexvorming met fosfaatester..eliminatie, (deels ook fosfaatesters verdringen van AChE))
vroeg oxime, zodat fosfaatester nog niet partieel gedesalkyleerd en daardoor neg.lading 
-
cyanobacteriën
<-- 'blauwalgenbloei' (vervuild water, zomer na droge periode) ...water blauw/groen/rood
door rijke bemesting naar water ..eutrofiëring (=teveel voedingsstoffen)
...drinken vh water / aflikken vacht na zwemmen
-->
- braken, anorexie, zwakte, vogels verlamming..sterfte
- mens: hoofdpijn, huid+mucosae irritatie, nausea, diarree, koorts ..ZSst
cyanotoxines vd cyanobact:
- neurotoxines (anatoxine-a, saxitoxine): AChEi; binding aan Na+ kanalen nn ...paralytic shellfish poisoning (mossels, oesters,..)
- cytotoxines:
- hepatotoxines (microcystines): inhib. eiwitfosfaten ..leverschade
- dermatotoxines
beh: profylaxie, eerder bestrijding blauwalgen (voedingsstoffen aan water beperken)
-
atropine
<-- tropaan alkaloïden (hyoscyamine, scopolamine)
- competitief antagonisme met ACh voor musc r, waardoor geblokkeerd (PSlytica --> S mimetisch); dosis afh
- nic r
--> carn>herbiv; eq en rund natuurlijke weerstand tegen opname plant; sommige konijnenrassen ressistent (atropinase):
droge mond, --zweetklieren .. tachycardie, tachypnee, mydriase .. --g-i (tegen reisziekte) en urinewegen .. maagsecretie
- atropine vnl hart, g-i, bronchiaalspieren; scopolamine vnl oog, klieren
beh:
- reversiebele AChEi (physostignmine, neostigmine); ((géén PSmimetica fosfaatesters ..irr, ++AHdepressie)
- evt. minor tranquillizers (diazepam)
atropa belladonna / wolfskers - datura stramonium / doornappel
minder giftige aanverwante datura - Hyoscyamus niger / bilzenkruid (-->hallucinatie)
-
amitraz
<-- acaricide opl (vnl tegen Demodex canis) ...a2 agonist (en MAOi)
- afgeraden bij eq, k, chihuahua's :red_cross:
- overdosage bij rund etc
- p.o./percutaan (overdosage) ...naar huid,lever,gal,nier,milt,long; vorming 4-amino-3-methylbenzoëzuur ... eliminatie via urine
--> sedatie, bradycardie, CV collaps, AHdepressie, convulsies; (geen chron.tox)
beh: atipamezole, in verwarmd lokaal ......prognose :check:
benzylbenzoaat
<-- magistrale bereiding (tegen sarcoptes, otodectes) beh te groot opp / te vaak; wél kHD
--> vnl k overgevoeligheidsreactie: excitatie, braken, diarree, AHdepressie
tabak
nic r thv neuromusc.eindplaat --> tremoren, spiertrillingen, diarree, nausea