Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Atáirgeadh Daonna - Coggle Diagram

- - - - atú an bhrillín + táirgiú múcas ó bhalla an bhroinn
    - - scoileadh seamhan ón phéineas isteach san fhaighinn
    - - atú an phéinis
    - - brúann sé seo speirmcealla suas na feadáin fallópacha
  - - - méisideirm
        
        Matáin, cnámharlach, corais eisfheartha, análaithe + imshruthaithe
      - Indeirm
        
        An tAe, paincreas, líneál coras díleáite, análaithe, eisfhearradh
      - eictideirm
        
        Craiceann, iongacha, néarchóras
    - - -tá cnámh tar éis áit loingeán a ghlacadh,
      - -tá comhordú idir néaróga + matáin,
      - -bogann cosa + lámha
      - -is féidir an ghnéas a dhéanamh amach
      - -forbraíonn fiacla faoin dreandal
      - -tosaíonn an féatas ag análú, scaoileadh fual
  - - - corpus luteum a choinneáil san ubhagán -> progaistearón + éastraigin i láthair -> bhforbraíonn an phlacaint chun na hormóin seo a dhéanamh
  - - - Hormóin don bhean chun níos mó ubh a dhéanamh
      - Bailítear na huibheacha
      - Toirchiú de na huibheacha
      - Goradán
      - Cuir iad ar ais sa útaras
      - Forbairt an suth – féatas - leanbh
- - - - Brúitear an leanbh amach cloigeann ar dtús
      - Crapaithe níos minicí agus níos láidre
    - - Cuirtear an phlacaint, aimín, cuid eile den srincne amach
    - - Tiontaíonn cloigeann an féatas i dtreo an ceirbheacs – spreagann brú an chloigeann ar an ceirbheacs scaoileadh an hormóin ocsatóicin.
      - Briseann an aimnín – scaoiltear an sreabhán aimníneach
      - Tosaíonn an ceirbheacs ag leathú (oscailt)
      - Tosaíonn crapadh matáin an bhroinn (mar gheall ar an ocsatóicin)
  - - - Laghdaíonn sé an seans infhabhtú ó miocróibí.
      - laghdú ar dhóchúlacht ailse bhrollaigh.
      - Antashubstaintí - cosaint ó ionfhabhtú.
      - Teocht agus cothaithe cearta.
      - nasc idir mháthair agus leanbh.
    - - prolachtain
        
        spreagadh lachtú
      - Ocsatóicin
        
        spreagann sé scaoileadh bainne ó na cíocha
      - Prostaglaindin agus ocsatóicin
        
        scaoiltear iad ón faireog phiotútach - spreagann siad breithiú
    - - lán le cothaithe agus antashubtaintí
      - 3-4 lá
      - Bainne ansin.
  - - - An piolla
        
        stopann sé forbairt ubh úr
      - Speirmicídí
        
        substaint a mharaíonn speirmcealla
    - - coiscín
        
        thar an phéineas - stop leis na speirmcealla.
      - Diafram
        
        isteach san fhaighin thar an ceirbhéacs - stop leis na speirmcealla.
    - - gan cúpláil a dhéanamh thart ar 5 lá roimh - 5 lá tar éis ubhsceitheadh
        
        70% éifeachtach
    - - fir
        
        vaiseachtóime
        
        gearradh ducht na speirme
      - mná
        
        Gearradh feadáin
        
        gearradh na hubhaducht
- - - - Fás gruaig coirpe, aghaidh agus púbasach
      - méadú an laraing (guth níos ísle)
      - leathnú na ghualaine
      - fás
      - breis táirge ghéir (spotaí/acne)
- - - - ag teastáil fa choinne táirgeadh téististéarón
        
        cúisíonn téististéarón tréithe príomúla gnéis + tréithe tánaisteacha gnéis fireann.
    - - ag teastáil fa choinne táirgiú speirme.
- - - - Tarlaíonn Ubhsceitheadh
    - - Tárgaíonn an corpus luteum progaistéarón.
      - Cúisíonn an progaistéarón atú den inmheitriam + cuireann sé cosc ar forbairt aon ubh eile.
      - an falacail -> an corpus luteum.
    - - táirgíonn an falacail graifeach éastraigin a chúisíonn atú an t-inmheitriam
    - - Titeann leibhéil progaistéarón – briseadh síos an t-inmheitriam
      - Tosaíonn an timthriall arís
      - Briseann an corpus luteum síos (lá 22)
    - - Tarlaíonn méóis in úicít úr san ubhagán
      - Leibhéil íseal eastraigin + prógaistéarón
      - Cuirtear an t-inmheitriam amach as an gcorp