Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Tuberculosis วัณโรค, อ้างอิง
http://envocc.ddc.moph.go.th/contents/view/7…
Tuberculosis วัณโรค
-
-
-
การวินิจฉัย
การตรวจร่างกาย
-ระบบการหายใจของผู้ป่วยวัณโรคมักไม่พบความผิดปกติ หรือหากพบก็ไม่เฉพาะเจาะจง แต่บางครั้งอาจฟังพบเสียง crepitations (rales หรือ crackles) หรือเสียง bronchial breath sounds หรือลักษณะ whispered pectoriloquy บริเวณปอดที่มีพยาธิสภาพผิดปกติแบบ consolidation
-ตรวจพบเสียง amphoric เป็นเสียงหายใจที่เหมือนกับเสียงที่เป่าลมเข้าไปในเหยือกน้ำ พบในภาวะที่มีโพรงในเนื้อปอด
-ตรวจพบการเคาะทึบและการสั่นสะเทือนลดลงที่ผนังทรวงอกอาจบ่งบอกถึงภาวะน้ำในช่องเยื่อหุ้มปอด หรือภาวะเยื่อหุ้มปอดหนาตัว
-ตรวจพบเสียงหายใจลดลงข้างใดข้างหนึ่ง ร่วมกับเสียง rhonchi ข้างเดียวกันพบในภาวะ endobronchial tuberculosis
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
-การตรวจเสมหะเพื่อดู acid-fast bacilli (AFB) ด้วยการส่องกล้องจุลทรรศน์ การตรวจ AFB ใช้การย้อมสี carbolfuchsin ด้วยวิธี Ziehl-Neelsen
การเพาะเชื้อเป็นวิธีตรวจมาตรฐานเพื่อวินิจฉัยวัณโรคซึ่งสามารถช่วยวินิจฉัยวัณโรคได้แม้ว่ามีเชื้อปริมาณน้อย (10-100 ตัวต่อมล.) และย้อมไม่พบเชื้อ AFB อีกทั้งยังสามารถทดสอบความไวของเชื้อวัณโรคต่อยารักษาและวินิจฉัยแยก
การตรวจทางอณูชีววิทยาเพื่อหาสารพันธุกรรมของเชื้อวัณโรคในเสมหะ(nucleic acid amplification test ) ช่วยวินิจฉัยวัณโรคปอดที่มีความแม่นยำค่อนข้างสูง วิธีการตรวจนี้เรียกว่า Xpert MTB/RIF assay
-ตรวจพบเสียงหายใจลดลงข้างใดข้างหนึ่ง ร่วมกับเสียง rhonchi ข้างเดียวกันพบในภาวะ endobronchial tuberculosis
- การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด
(complete blood count)
- การตรวจเม็ดเลือดมักพบความผิดปกติที่ ไม่จำเพาะเจาะจง
-อาจพบเม็ดเลือดขาวสูงเล็กน้อยและภาวะซีดพบร้อยละ 10 บางครั้งพบเม็ดเลือดขาวต่ำ (leukopenia) หรือเม็ดเลือดสูงคล้ายเป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาว อาจพบชนิด monocyte และ eosinophil ได้
- การตรวจวัดระดับอิเล็กโทรไลต์ในเลือด (blood electrolyte)
- ความผิดปกติของเกลือแร่อาจพบภาวะโซเดียมต่ำในเลือดพบร้อยละ 11 เป็นผลจากการสร้างฮอร์โมนคล้าย antidiuretic hormone ในปอดที่มีรอยโรค
การตรวจภาพรังสีทรวงอก :
-
-Reactivated tuberculosis ภาพรังสีทรวงอกของผู้ป่วยมักพบความผิดปกติของเนื้อปอดที่บริเวณ apex และ posterior segments ของกลีบปอดบนและ superior segment ของกลีบปอดล่าง
-Miliary tuberculosis ภาพรังสีทรวงอก ส่วนใหญ่เป็นจุดขาวขนาดเล็กเท่าๆ กันแต่ละจุดเล็กกว่า 2 มม.ปริมาณมากกระจายอยู่ทั่วไปในเนื้อปอดทั้งสองข้างเรียกว่า military in-filtration
-
-
-
พยาธิสภาพ
เมื่อบุคคลใดที่มีภูมิต้านทานต่ำ สูดเอาละอองที่มีเชื้อมัยโคแบคทีเรียทูเบอร์คิวโลซิส เชื้อจะเข้าไปในถุงลมซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิดการระคายเคือง ระบบภูมิคุ้มกันจะทำหน้าที่ส่งเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟไซต์และแมกโครฟาจมาล้อมเชื้อไว้เพื่อช่วยทำลายเชื้อหรือสร้างเกราะหุ้มเชื้อไว้เป็นถุงหุ้มเชื้อ เรียกว่า ทูเบอร์เคิล (Tubercle) ทำให้ต่อมน้ำเหลืองบวมและอักเสบซึ่งเชื้อจะยังมีชีวิตอยู่โดยหลบซ่อนอยู่ในทูเบอร์เคิลบริเวณส่วนขนของปอดหรือใกล้ๆ เยื่อหุ้มปอดกลีบล่าง หากทูเบอร์เคิลและต่อมน้ำเหลืองที่อักเสบแตกหรือฉีกขาด เชื้อจะเข้าไปอยู่ในเนื้อเยื่อบริเวณนั้น และเชื้ออาจจะกระจายไปตามกระแสเลือดและทางเดินน้ำเหลืองไปทั่วร่างกาย
-