Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
5.9,5.10 การพยาบาลบุคคลที่มี ความผิดปกติทางด้านอารมณ์ - Coggle Diagram
5.9,5.10 การพยาบาลบุคคลที่มี
ความผิดปกติทางด้านอารมณ์
อารมณ์แปรปรวน : Mood Disorders (โรคจิตเวชทางอารมณ์)
มีอารมณ์เศร้ามาก ร้องไห้ อ่อนเพรีย อยากตาย ซึมเศร้ามาก ปฏิเสธสังคม หดหู่ใจ
อารมณ์ดีผิดปกติ ครื้นเครง พูดมาก หัวเราะโดยไม่มีเหตุผลตลอดเวลา ร่าเริง
อาจมีอาการทั้งเศร้าและคลุ้มคลั่งมากในเวลาเดียวกัน
ลักษณะอารมณ์เศร้า (Depression)
เศร้า หดหู่ใจ สะเทือนใจ ร้องไห้โดยไม่มีเหตุผล
เบื่อหน่ายสังคม สิ่งแวดล้อมรอบตัว
ท้อแท้ เหนื่อยหน่าย ซึมเฉย เก็บตัวอยู่คนเดียว
หงุดหงิด เหม่อลอย หลงลืม มองโลกในแง่ร้าย
ตำหนิตนเอง รู้สึกว่าตนเองมีทุกข์มาก
ไม่มีใครช่วยได้ และอยากตาย
ปัจจัยเหตุของโรคอารมณ์แปรปรวน
ปัจจัยด้านชีวภาพ
ภาวะเศร้ามี Norepinephrin ต่่ำ
ภาวะคลุ้มคลั่งจะมี NE สูง
ความผิดปกติของระบบประสาท
ความผิดปกติของการเผาผลาญสารชีวเคมีบางตัว
ปัจจัยด้านพันธุกรรม
ปัจจัยด้านจิตสังคม
ทฤษฎีจิตวิเคราะห์ของ Freud
ทฤษฎีพัฒนาการ และประสบการณ์การเรียนรู้
การถูกทอดทิ้ง 6 เดือนแรกของชีวิต
Jacobson : ภาวะซึมเศร้าเกิดจากการที่ทารก
ผิดหวังจากการถูกแยกจาก
Sulivan : ความขัดแย้งในการปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคล
ปัจจัยด้านการรู้คิด
ลักษณะอารมณ์คลุ้มคลั่ง (Mania)
ครึกครื้น ครื้นเครงมากกว่าปกติ อารมณ์ดีมากเกินปกติ
หัวเราะร่าเริงโดยไม่มีเหตุผล คิดว่าตนเป็นใหญ่
แสดงพฤติกรรมมากกว่าปกติทั้งการพูดการคิด และการกระทำ
พูดจาสับสน เปลี่ยนเรื่องบ่อย
หงุดหงิด โกรธง่าย ตกใจง่าย ไม่สามารถควบคุมตนเองได้
สามารถควบคุมตนเองได้
WHO ได้จำแนกโรคจิตอารมณ์
Manic Episode
Bipolar Affective Disorder
Depressive Episode
Persistent Mood Disorders
ประเภทโรคจิตเวชทางอารมณ์
โรคอารมณ์คุ้มคลั่ง: Mania disorder
อาการ
พฤติกรรมแยกตัว
กิริยาเฉยเมย นั่งซึม
หน้านิ่ว คิ้วขมวด
สีหน้า ดวงตาเศร้าหมอง
ซึม ไม่พูด
โรคซึมเศร้า:
Depressive disorder
อาการ
ร่าเริงผิดปกติ ยิ้ม หัวเราะ พฤติกรรมอยู่ไม่นิ่ง ไม่นอน พูดมาก
โรคซึมเศร้ารุนแรง(Major DepressiveDisorder)
มีอาการโรคจิตชัดเจน มีการสูญเสียการรับรู้ความจริง
หลงผิด ประสาทหลอน
มีอาการของโรคซึมเศร้าเรื้อรัง ต่อเนื่องและ
นานเป็นเวลาอย่างน้อย 2 ปีขึ้นไป
เป็นโรคซึมเศร้าที่เกิดในช่วงเวลาหลังคลอด
โดยมีอาการภายใน 4 สัปดาห์หลังคลอด
โรคซึมเศร้าดิสไธมิก (Dysthymic Disorder)
คล้ายโรคซึมเศร้ารุนแรง แต่อาการน้อยกว่า
เป็นตั้งแต่เด็กหรือวัยรุ่น
โรคซึมเศร้าในช่วงก่อนมีประจำเดือน
(Premenstrual Disphoric Disorder)
อารมณ์เศร้า วิตกกังวลเด่น อาการเปลี่ยนแปลง ขึ้นๆลงๆ และกดดันในสัปดาห์ที่มีประจ าเดือน
อาการรบกวนการท างาน การเรียน กิจวัตรประจ าวัน
จะมีอาการเกิดขึ้นประจ าในช่วงรอบเดือนส่วนใหญ่ ของปีที่ผ่านมา
โรคอารมณ์คลุ้มคลั่งสลับเศร้า (Bipolar Disorders)
อารมณ์ขึ้นๆลงๆ โดยมีอารมณ์เศร้าระดับต่ำ
อารมณ์เริงร่า คลุ้มคลั่ง (Euphoria-Mania)
มีอาการสุขสลับเศร้า
Bipolar I
มีทั้งอารมณ์เศร้า (depress)
อารมณ์แบบผสม(mixed)
เคยมีอาการเศร้ามาก่อน
Bipolar II
มีทั้งอารมณ์เศร้า สนุก ครื้นเครงตามเกณฑ์การวินิจฉัยอาการคลุ้มคลั่งและอาการผสม
ไม่เคยมีอาการเหล่านี้มาก่อน
Cyclothymic Disorder
มีอาการปรากฏเป็นช่วงๆ อย่างน้อยเป็นเวลา 2 ปี
มีอาการคลุ้มคลั่ง และเศร้า อาการอาจไม่ครบเกณฑ์การวินิจฉัยโรคซึมเศร้ารุนแรง
ในช่วงกว่า 2 ปี
ไม่มีอาการแสดงโรคซึมเศร้ารุนแรง โรค
คลุ้มคลั่ง และอาการผสมเกิดขึ้นในช่วง 2 ปีแรก
ไม่ใช่อาการที่รวมอยู่ในอาการของโรคจิตเภท
ไม่ใช่ผลจากอาการทางกาย หรือผลจาก
การใช้ยาในการรักษาโรคทางกาย
การบำบัดรักษาบุคคลที่มีอารมณ์แปรปรวน
การรักษาด้วยยา
ยาต้านอาการเศร้า (Antidepressant) Amitriptyline 10, 25 มก. Imipramine 25 มก. Nortriptyline 10, 25มก.
ยารักษาโรคอารมณ์คลุ้มคลั่ง :Chlorpromazine, Haloperidol,Lithium
การรักษาด้วยไฟฟ้า
ผู้ป่วยที่มีอาการเศร้ารุนแรง พยายามทำร้ายตนเอง
รับการรักษาทางยาแล้วไม่ได้ผล
มีอาการหลงผิด ประสาทหลอน
การรักษาด้วยจิตบำบัด
ใช้หลักการสัมพันธภาพทั้งรายบุคคลและรายกลุ่ม
ใช้การพูดคุยกับผู้ป่วย วิเคราะห์สภาพปัญหา น าไปสู่ความเข้าใจ ยอมรับ
การใช้สัมพันธภาพเพื่อการบำบัด
ยอมรับผู้ป่วยโดยไม่มีเงื่อนไข
สื่อสารด้วยความเห็นใจและเข้าใจ
เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยระบายปัญหาและความทุกข์
ให้ข้อเสนอแนะ หรือทางเลือกแก่ผู้ป่วยและครอบครัวพิจารณา
ป้องกันอันตราย สังเกต และดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด
เสริมสร้างความมั่นคงและเข้มแข็งในการเผชิญปัญหา
ฟื้นฟูสภาพผู้ป่วยเรื้อรังทั้งในด้านสุขอนามัย
ส่งเสริมสุขภาพจิต และป้องกันปัญหาของ
ผู้ป่วยและครอบครัว
แนวทางการประเมิน
อารมณ์เศร้าตามสถานการณ์
(Transient depression)
เป็นความรู้สึกเศร้าเมื่อบุคคลรู้สึกผิด
ด้านอารมณ์ ผิดหวัง หงุดหงิด เศร้าใจ
ด้านพฤติกรรม เศร้า เสียใจ ร้องไห้
ด้านความคิด หมกมุ่นอยู่กับความผิดหวัง
ด้านสรีรวิทยา เหน็ดเหนื่อย อ่อนล้า
อารมณ์เศร้าระดับต่ำ(Mild depression)
ด้านอารมณ์ โกรธ วิตกกังวล ผิดหวังหมดหวัง เศร้า
ด้านพฤติกรรม น้ าตาไหล กระสับกระส่ายแยกตัว
ด้านความคิด หมกมุ่นอยู่กับการสูญเสียตำหนิตนเองและผู้อื่น
ด้านสรีรวิทยา คลื่นไส้อาเจียน ปวดศรีษะ ปวดหลัง เจ็บหน้าอก
อารมณ์เศร้าระดับกลาง (Moderate depression)
ด้านอารมณ์ เศร้า จิตใจห่อเหี่ยว สิ้นหวัง คุณค่าในตนเองต่ำ
ด้านพฤติกรรม เชื่องช้า ถดถอย แยกตัว พยายามทำร้ายตนเอง
ด้านความคิด ขาดสมาธิ ย้ำคิดย้ำทำ คิดวกวน คิดในแง่ร้าย
ด้านสรีรวิทยา คลื่นไส้อาเจียน นอนไม่หลับ ปวดศีรษะ ปวดหลัง เจ็บหน้าอก ประจำเดือนขาด เมื่อยล้า
อารมณ์เศร้าระดับรุนแรง (Severe depression)
ด้านอารมณ์ เศร้ามาก สิ้นหวัง ไม่มีคุณค่า โดดเดี่ยว
ด้านพฤติกรรม เชื่องช้า ถดถอย เฉย แยกตัว ไม่มีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น
ด้านความคิด ขาดสมาธิ หลงผิด ตัดสินใจไม่ได้
ประสาทหลอน ต าหนิและคิดร้ายต้นเอง
ด้านสรีรวิทยา เฉื่อยชา ท้องผูก ไม่ปัสสาวะ คลื่นไส้อาเจียน นอนไม่หลับ น้ าหนักตัวลด
การปฏิบัติการพยาบาล
การป้องกันอันตราย
การใช้เทคนิคการสื่อสาร และสร้างสัมพันธภาพ
การสอนผู้ป่วย
การให้คำปรึกษา
การพัฒนาพฤติกรรมที่เหมาะสม
การแนะนำแหล่งบริการที่สะดวกสำหรับผู้ป่วย
และครอบครัว