Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
UGLJIKOVODICI, CnH2n+2, image, R-X, CnH2n, image, image, nastavak in…
UGLJIKOVODICI
ALKANI
- nastavak -an (metan, etan,...)
- najjednostavnija ali raznolika skupina ugljikovodika
- stabilni spojevi, nisko talište i vrelište, tališta i vrelišta alkana rastu s povećanjem broja ugljikovih atoma, a smanjuju se s povećanjem razgranatosti molekula iste molekulske mase
- netopljivi u vodi, ali se otapaju u organskim otapalima
- gustoća < vode
- dobra nepolarna otapala
- Homologni niz alkana - alkani koji se redom razlikuju za jednu metlensku
skupinu, –CH2
HALOGENALKANI
- produkti reakcija halogeniranja alkana
- zasićeni ugljikovodici koji sadrže jedan ili više atoma halogenih elemenata povezanih jednostrukom kovalentnom vezom na atom ugljika
- široko rasprostranjeni u prirodi
- spojevi u morskim organizmima i hormonima, dobra otapala, pesticidi
- većina je na sobnoj temperaturi u tekućem stanju, reaktivni
- haloni – halogenalkani s bromom, razaraju ozonski omotač
- brommetan, CH3Br – rabi se u poljoprivredi
- haloni sadrže brom koji je 40 puta reaktivniji od klora u stratosferi
- vrelišta halogenalkana ovise o vrsti i jakosti međumolekulskih interakcija
- porastom veličine atoma halogena raste talište i vrelište (veća molekula → jače molekulske sile)
- kod polarnih halogenalkana prisutne su dipol-dipol
i Londonove privlačne sile
- među molekulama nepolarnih halogenalkana prisutne su samo Londonove privlačne sile koje ovise o veličini molekule i o relativnoj molekulskoj masi
SUPSTITUCIJA
atom halogena izlazi iz molekule s pripadajućim elektronima jer dolazi do heterolitičkog cijepanje polarne veze ugljik - halogen
ELIMINACIJAod halogenalkana nastaju alkeni i dolazi do izdvajanja manje molekule iz organskog spoja
ALKENI
- CIKLOALKENI - prstenasti alkeni opće formule Cn H2n-2
- alkeni u kojima se nalaze dvije dvostruke veze su dieni a oni s trima dvostrukim kovalentnim vezama nazivaju se trieni
- kumulirane dvostruke veze dvije dvostruke veze na jednom ugljikovu atomu
- konjugirane dvostruke veze naizmjenično postavljene dvostruke i jednostruke veze
- izolirane dvostruke veze međusobno udaljene dvjema jednostrukim vezama
- STRUKTURNI (KONSTITUCIJSKI) IZOMERI spojevi iste molekulske, a različite strukturne formule
- STEREOIZOMERI – PROSTORNI IZOMERI, cis-trans izomeri spojevi koji imaju istu vrstu i redoslijed veza, a različit raspored atoma u prostoru
- cis-trans izomeri - određuju se samo onda kada je na oba atoma ugljika, povezana dvostrukom vezom, vezan barem jedan isti atom ili skupina koji nam služe za usporedbu
- cis-izomer je onaj kod kojeg se istovrsne atomske skupine nalaze s iste strane ravnine
- trans-izomer je onaj kod kojeg se istovrsne atomske skupine nalaze na različitim stranama ravnine
ALKINI
- etin, propin i butin su kod sobne temperature plinovi
- netopljivi su u vodi, a otapaju se u organskim otapalima
- tališta, vrelišta i gustoća nerazgranatih alkina nešto su viša nego kod alkena i alkana s jednakim brojem ugljikovih atoma
- ne miješaju se s vodom
- gustoća tekućih alkena i alkina manja je od gustoće vode.
- vrlo reaktivni
- Reakcije adicije na višestruku vezu često se zbivaju s:
- Vodikom (hidrogeniranje),
- Halogenim elementima (halogeniranje),
- Halogenovodicima (hidrohalogeniranje)
- Vodom (hidratacija ili hidratiranje)
-
-
-
-
-
-
- nastavak in (metin, etin,...)
- nastavak en (meten, eten,...)
-
-
-
