Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลผู้คลอดที่มีภาวะแทรกซ้อนในระยะที่ 1,2,3 และ 4 ของการคลอด,…
การพยาบาลผู้คลอดที่มีภาวะแทรกซ้อนในระยะที่ 1,2,3 และ 4 ของการคลอด
post-term labor
-การคลอดเมื่ออายุครรภ์มากกว่า 40 สัปดาห์ (280 วัน) เมื่อนับจาก First day of last menstrual period (LMP)
-การคลอดเมื่ออายุครรภ์มากกว่า 40 สัปดาห์ (280 วัน) เมื่อนับจาก fertilization
สาเหตุ : ติดเชื้อในถุงน้ำคร่ำ ติดเชื้อในร่างกาย ได้รับการตรวจแบบลุกล้ำ
ผลกระทบ : สิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย คลอดยาก คลอดติดไหล่ เสี่ยงตกเลือดหลังคลอดและติดเชื้อหลังคลอด
ลักษณะทารก : ไม่มีไขและขนอ่อนตามตัว แขนขายาว ผิวแห้งแตกมีรอยย่น ตื่นตัว
การพยาบาล : ติด EFM ให้ออกซิเจน 5 ลิตรต่อนาที ดูแลให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ เจาะถุงน้ำคร่ำและประเมินสีน้ำคร่ำ ติมตามความก้าวหน้าของการคลอด ช่วยเหลือคลอดให้เหมาะสม รีบหนีบสายสะดือหลังทารกคลอด ถ้าพบ thick meconium ห้ามดูดเมือกออกจากปาก จมูก และคอด้วยลูกสูบยางแดงก่อนทำคลอดไหล่ ให้ทำ endotracheal tube suction ก่อนใช้ลูกสูบยางแดง
Inversion of uterus
ภาวะที่มดลูกปริ้นตลบกลับเอาผนังด้านในออกมาอยู่ด้านนอก ซึ่งอาจพ้นปากมดลูกออกมา หรือโผล่ออกมาทางช่องคลอด หรือโผล่ออกมาทางแผลผ่าตัดทางหน้าท้อง
สาเหตุ : รกเกาะแน่น การล้วงรก การเบ่งคลอด การทำคลอดรกไม่ถูกวิธี ดึงสายสะดือก่อนที่รกจะลอกตัวสมบูรณ์ ผนังมดลูกบางและยืด รกฝังตัวที่ยอดมดลูก ผนังมดลูกหย่อน
ผลกระทบ : มารดาเสียเลือดและเข้าสู่ภาวะช็อค
อาการ : พบยอดมกลูกเป็นแอ่งคล้ายปล่องภูเขาไฟ มีเลือดออกจากช่องคลอดเป็นจำนวนมากภายหลังคลอด มารดามีอาการปวดบริเวณท้องน้อยอย่างรุนแรง และมีภาวะช็อค
การป้องกัน : ก่อนล้วงรกต้องคลึงมดลูกให้แข็งตัว ถ้ายังไม่มีอาการของรกลอกตัวไม่ควรทำคลอดรก ไม่ดันหรือบีบเค้นยอดมดลูกแรงขณะมดลูกคลายตัว ไม่ผูกหรือรัดบริิเวณหน้าท้องในระยะหลังคลอด หลังคลอดรกควรคลึงมดลูกให้แข็งตัวเสมอ
การพยาบาล : แก้ภาวะช็อคโดยให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ ให้ยาระงับปวด ใช้ผ้าชุบ nss คลุมมด,ุกบริเวณที่มดลูกปริ้น แพทย์จะดันมดลูกกลับเข้าโพรงมดลูก ถ้าดันกลับไม่ได้และหยุดเลือดไม่ได้ควรตัดมดลูก ให้ยาป้องกันการติดเชื้อ ให้ยาบำรุงสร้างเม็ดเลือด
Vasa-Previa
ภาวะที่หลอดเลือดสายสะดือทอดพาดผ่านบริเวณปากมดลูกหรือด้านล่างของส่วนนำ
อาการ : ตรวจภายในคลำพบเส้นเลือดเต้นเข้าจังหวะกับ FHS มีเลือดออกทางช่องคลอดตามหลังหรือพร้อมกับน้ำคร่ำแตก ทารกขาดออกซิเจนและเสียชีวิต
การรักษา
กรณ๊ถุงน้ำคร่ำยังไม่แตกหรือแตกแล้วแต่ยังไม่มีความก้าวหน้าทางการคลอด ต้องรีบผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
กรณีถุงน้ำคร่ำแตกแล้ว และปากมดลูกเปิดหมด ส่วนนำต่ำ ทารกไม่ขาดออกซิเจน อาจใช้ Forceps extraction
การพยาบาล : ให้ oxygen canula 5lit/min เตรียมพร้อมช่วยคลอดเร่งด่วน เตรียมทีมกู้ชีพทารกและแพทย์เด็ก เตรียมเลือดตามแผนการรักษา
Precipitate labour
การคลอดที่ใช้เวลาตั้งแต่ปากมดลูกเริ่มเปิดจนถึงทารกคลอดน้อยกว่า 3 ชั่วโมง และใช้ระยะเวลาคลอดในระยะที่ 2 ไม่ถึง 10 นาที
สาเหตุ: ผ่านการคลอดมากกว่า 4 ครั้ง อายุเยอะ กล้ามเนื้อมดลูกหดรัดตัวรุนแรง ทารกตัวเล็ก รกลอกตัวก่อนกำหนด ได้รับการเร่งคลอดและชักนำคลอดไม่เหมาะสม
อาการ : มดลูกหดรัดตัวรุนแรง และถี่ interval 2 นาที Duration 75-90 วินาที โดยไม่มีระยะพัก มารดาอยากเบ่งในขณะที่ปากมดลูกยังเปิดไม่หมด ปากมดลูกเปิดเร็ว
ผลกระทบ : มดลูกแตก ปากมดลูกบาดเจ็บ น้ำคร่ำอุดกั้นหลอดเลือดในปอด มดลูกปริ้น ตกเลือดในระยะคลอด ตกเลือดหลังคลอด ติดเชื้อขณะคลอดและหลังคลอด ศรีษะทารกได้รับบาดเจ็บจากการช่วยคลอดไม่ทันและอาจติดเชื้อได้
การรักษา : งดให้ยาเร่งคลอดและยาเหน็บในรายที่มีประวัติเคยคลอดเร็ว ประเมินความก้าวหน้าการคลอดอย่างใกล้ชิด ฟัง FHS สม่ำเสมอ แนะนำการหายใจเพื่อควบคุมแรงเบ่ง ควบคุมฝีเย็บไม่ให้แีกขาดมากเกินไป ไม่ยับยั้งการคลอดด้วยการหนีบขาหรือดันศีรษะทารกไว้
Uterine rupture
มีการฉีกขาดของกล้ามเนื้อมดลูกคลอดความหนาของกล้ามเนื้อมดลูก
ไม่ให้เจ็บครรภ์คลอดในรายที่เคยผ่าตัดมดลูก
สาเหตุ : เคยได้รับการผ่าตัดมดลูก และได้รับยาเร่งคลอด หรือชักนำการคลอดที่ทำให้มดลูกหดรัดตัวรุนแรง ตั้งครรภ์หลายครั้ง การคลอดติดขัด การกดยอดมดลูก บาดเจ็บในช่องท้องจากอุบัติเหตุ
อาการ : กระสับกระส่าย ปวดท้องมาก ไม่ให้จับ uterine contraction ไม่ให้แตะหน้าท้อง พบ Tetanic contraction พบ Bandl's ring ฟังเสียงหัวใจทารกไม่ได้ การคลอดไม่ก้าวหน้า
ผลกระทบ : ตกเลือดในระยะคลอด ช็อค เสียชีวิต ทารกอาจเสียชีวิตต้องผ่าตัดโดยด่วน ติดเชื้อ คลอดก่อนกำหนด ทารกขาดออกซิเจน
การรักษา : แก้ภาวะช็อคโดยให้เลือด หรือ ringer's lactate solution ให้เพียงพอ ผ่าตัดเปิดช่องท้องนำทารกออกโดยเร็ว กรณีเลือดไหลไม่หยุดให้ตัดมดลูก คาสายสวนปัสสาวะไว้ และให้ยาปฏิชีวนะ
การพยาบาล : วัด V/S ประเมินอาการ ซีด กระสับกระส่าย ตัวเย็น หายใจเร็ว สับสน หรือหมดสติ สังเกตุปริมาณเลือดที่ออกทางช่องคลอด สังเกตุการตกเลือดภายใน เช่น ปวดท้องมาก จุกแน่นหน้าอก ปวดร้าวไปไหล่ หายใจเร้ว ซีด ให้ IV ด้วยเข็มเบอร์ใหญ์สุด เจาะเลือดตรวจความเข้มข้น ให้ออกซิเจน ฟัง FHS ต่อเนื่อง จัดท่านอนตะแคง ใส่สายสวน
Prolapsed cord
สายสะดือพลัดต่ำหรือสายสะดือย้อย
แบ่งออกเป็น 3 ชนิด 1.occult prolapsed of cord 2.forelying prolapsed of cord 3.complete prolapsed of cord
สาเหตุ : ทารกอยู่ในท่าผิดปกติ ครรภ์แฝด แฝดน้ำ ทารกขนาดเล็กกว่าอายุครรภ์ ส่วนนำไม่กระชับช่องทางคลอด PROM preterm labor สายสะดือยาว > 75 cm. รกเกาะต่ำ
ผลกระทบ : ทารกขาดออกซิเจน และเสียชีวิต ส่งผลกระทบต่อจิตใจมารดา
อาการ : FHS เปลี่ยนแปลง PVพบสายสะดืออยู่ต่ำกว่าส่วนนำของทารก หรือสายสะดือโผล่ออกมาจากช่องคลอดและมารดารู้สึกมีอะไรตุงบริเวณช่องคลอดภายหลังมีน้ำเดิน
การรักษา : จัดให้มารดาอยู่ในท่ายกก้นสูง และช่วยคลอดโดยเร็วที่สุด กรณีทารกเสียชีวิตหรือผิดปกติ ควรปล่อยให้คลอดเองทางช่องคลอด ยกเว้น CPD อาจต้องผ่าตัดคลอด
การพยาบาล: จัดให้อยู่ในท่าเข่าชิดอกหรือท่านอนก้นสูง PVโดยใช้ดันส่วนนำซึ่งจะกดสายสะดือทันทีเมื่อตรวจพบสายสะดือพลัดต่ำต่อเนื่องไปจนส่งผู้คลอดเข้าห้องผ่าตัด
ไม่ดันสายสะดือที่โผล่ออกมาให้กลับเข้าที่ ให้ออกซิเจน 8 - 10 ลิตรต่อนาที ประเมิน FHS ทุก 5 นาที หรือติด EFM รายงานแพทย์ให้การรักษาโดยเร็ซ เตรียมผ่าตัด เตรียมพร้อมสำหรับช่วยฟื้นคืนชีพทารก
Premature rupture of membreanes: PROM
การมีถุงน้ำคร่ำแตกก่อนมีอาการเจ็บครรภ์คลอดในทุกอายุครรภ์
สาเหตุ: การติดเชื้อ ได้รับการตรวจแบบลุกล้ำ ครรภ์แฝด รกเกาะต่ำ รกลอกตัวก่อนกำหนด สูบบุหรี่ดื่มเหล้า ฐานะยากจน
ผลกระทบ : เกิดการติดเชื้อ
การวินิจฉัย : sterile speculum test , fern test , nile blue sulfate test
การพยาบาล : Bed rest งดหรือหลีกเลี่ยงการตรวจภายใน ประเมินการสูญเสียน้ำ สังเกตการหดรัดตัวของมดลูก เฝ้าระวังการติดเชื้อ เปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 4-6 ชั่วโมง สังเกตสี กลิ่น ลักษณะ แนะนำ/ช่วยทำความสะอาดร่างกาย
กรณีถุงน้ำคร่ำแตกมาเป็นเวลา 18-24 ชั่วโมง รายงานแพทย์ ดูแลให้ยาantibiotics ตามแผนการรักษา เฝ้าระวังติดเชื้อต่อเนื่องหลัง คลอด
Preterm labor
การคลอดก่อนกำหนดหมายถึงการคลอดบุตรที่เกิดขึ้นระหว่าง 20 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์และก่อน 37 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์
สาเหตุ : การติดเชื้อ การตกเลือดก่อนคลอด โรคร่วมกับการตั้งครรภ์ การกระทบกระเทือนต่อมดลูก
อาการ : ปวดเกร็งท้อง ปวดหลังสม่ำเสมอ ท้องแข็ง อาจมีมูกเลือดออกทางช่องคลอด
ผลกระทบ : RDS, BPD, Sepsis, PDA, NEC , hyperactivity , stress exciety, Grief and loss, infection
ในการคลอดต้องตัดฝีเย็บให้กว้าง เพื่อลดแรงกดกระโหลกศรีษะ และห้ามใช้ vacuum extraction โดยเด็ดขาด
ยาที่ใช้คือ 1. Nifedipine 2. magnesium sulfate จะใช้เมื่อยาแรกไม่ได้ผล
Amniotic embolism
ภาวะที่ร่างกายมีปฏิกิริยาไวเกิน ที่เรียกว่า anaphylactoid reaction ต่อส่วนประกอบในน้ำคร่ำ เช่น น้ำ ไขมัน เส้นขน เซลล์ผิวหนัง และขี้เทาของทารก ที่พลัดเข้าสู่หลอดเลือดดำของมดลูกและทำให้เกิดความล้มเหลวของระบบไหลเวียนโลหิต หัวใจ และระบบหานใจซึ่งเป็นสาเหตุให้มารดาเสียชีวิตได้
สาเหตุ
มีการฉีกขาดของถุงน้ำคร่ำบริเวณริมรก
มีการลอกตัวของรก หรือปากมดลูกฉีกขาด
มดลูกหดรักตัวรุนแรง ผลักดันให้น้ำคร่ำเข้าสู่หลอดเลือดดำของมดลูกที่มีรอยแผล
อาการ :
หายใจลำบากอย่างเฉียบพลัน
เหนื่อย หัวใจเต้นเร็ว เขียว
ความดันโลหิตต่ำเฉียบพลัน หัวใจหยุดเต้น
สับสน กระวนกระวาย หมดสติกระทันหัน
มีจ้ำเลือดตามผิวหนัง
ทารกในครรภ์ขาดออกซิเจนรุนแรง
การวินิจฉัย : ความดันต่ำเฉียบพลัน หัวใจหยุดเต้น หอบ เขียว หยุดหายใจ มีภาวะเลือดแข็งตัวลำบากอย่างรุนแรง เกิดอาการขณะเจ็บครรภ์คลอด ทำคลอด ขูดมดลูกและหลังคลอดภายใน 30 นาที
ผลกระทบ : มารดา shock และชีวิตได้ใน1ชั่วโมงหลังมีอาการ สมองขาดออกซิเจน น้ำท่วมปอด และทารกในครรภ์เสียชีวิต
การรักษา
แก้ไขภาวะช็อค ให้ออกซิเจน ให้ยา1.aminophylline vein drip ช้าๆ 2.Isoprenaline 3.digoxinและatropine 4.Hydrocortisone
ผ่าตัดคลอดทารกที่มีชีวิตอยู่โดยด่วน
record BP,I/O และตรวจสอบภาวะ DIC
Intrauterine growth
restriction: IUGR
การเติบโตช้าผิดปกติของทารกในครรภ์
สาเหตุ : ได้รับสารเคมี ติดเชื้อไวรัส โครโมโซมผิดปกติทการใช้สารเสพติด แม่BMIต่ำกว่าเกณฑ์
การวินิจฉัย : ความสูงยอดมดลูกเทียบอายุครรภ์ Ultrasound วัดปริมาณน้ำคร่ำ AFI < 5cm.
ผลกระทบ : hypoglycemia hypothermia hypocalcemia polycythemia low resistant เพิ่มภาระการเลี้ยงดูและค่าใช้จ่าย มารดาวิตกกังวล
ในระยะตั้งครรภ์ต้องส่งเสริมโภชนาการ งดสารเสพติด พักผ่อนเต็มที่ งดทำงานหนัก ติดตามให้ได้รับการตรวจพิเศษตามแผนการรักษา
ระยะทารกคลอด ดูดสิ่งตกค้างในปาก จมูกและคอออกให้หมด ตัดสายสะดือโดยเร็ว รักษาร่างกายทารกให้อบอุ่นทันที
B6129422 นางสาวศศิธร ลาวกับเพ็ชร