Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบขับถ่ายปัสสาวะ - Coggle Diagram
ระบบขับถ่ายปัสสาวะ
กระบวนการสร้างน้ำปัสสาวะ
กระบวนการกรองน้ำปัสสาวะ ไตสร้างปัสสาวะจากเลือดที่ไหลเวียนมาสู่ไตโดยผ่านกระบวนการพื้นฐานที่สำคัญ คือกระบวนการกรอง กระบวนการดูดซึมกลับหลอดไตและกระบวนการคัดหลั่งสารที่หลอดไต
. เซลล์บุผิว (glomerular capillary endothelium) เป็นเซลล์ชั้นเดียวอยู่ชั้นในสุดของหลอดเลือดโกลเมอรูลัสลักษณะเป็นรูพรุน (fenestrated capillary หรือ Pore) มีความกว้างประมาณ 0.07-0.1 ไมโครเมตรซึ่งยอมให้สารที่มีโมเลกุลเล็ก ๆ เช่นกลูโคสโซเดียมกรดอะมิโน
- Visceralepithelialcell อยู่ชั้นนอกสุดเป็นเซลล์ชั้นเดียวประกอบเป็นเซลล์เยื่อบุผิวผนังด้านในของบาวแมนส์แคปซูล (Bomman Capsule epithelium) โดยปกคลุมด้านนอกของเยื่อชั้นฐานอีกชั้นหนึ่งเรียกว่า Podocyte ซึ่งมีโซโทพลาสซึมแตกแขนงออกคล้ายนิ้วมือ (footprocess หรือ pedicel) ระหว่าง pedical จะมีช่อง (fltration sit) ซึ่งมีความกว้างประมาณ 40 นาโนเมตรปิดด้วย slit diaphragm แผ่นบาง ๆ ซึ่งมีประจุลบและมีรูพรุนขนาด 40-140 A เป็นด่านสุดท้ายในการชั้นฐานไม่ให้ผ่านลงไปในช่องว่างของบาวแมนส์แคปซูล
- เนื้อเยื่อชั้นฐาน (glomerular bear ment membrane หรือ basal lamina) อยู่กลางเป็นตาข่ายของไกลโคโปรตีนและคอลลาเจน
การควบคุมภายในไตเอง (Intrinsic control) โดยปกติ RBF และ GFR จะถูกควบคุมไปพร้อมกันโดยอาศัยกลไกการควบคุมป้อนกลับเฉพาะที่ภายในไตเป็นการควบคุมตัวเองของไต (autoregulation) เพื่อรักษา RBF และ GFR ไม่ให้เปลี่ยนแปลงหรือมีการเปลี่ยนแปลงไปเพียงเล็กน้อยเพียงร้อยละ 3-5 ในขณะที่ความดันเฉลี่ยของหลอดเลือดแดง ของร่างกายมีค่าเฉลี่ยอยู่ในช่อง 90-180 มม. ปรอท การควบคุมของไตนี้เกิดขึ้นภายในเนื้อไตเป็นคุณสมบัติที่ดำรงอยู่แม้จะนำไตออกมาทดลองโดยไม่ต้องนอาศัยประสาทและฮอร์โมนมาเกี่ยวข้อง แต่อาศัยการเปลี่ยนแปลงความต้านทานภายในหลอดเลือด
- การควบคุมกล้ามเนื้อเรียบ (myogenic mechanism) การตอบสนองของเซลล์กล้ามเนื้อเรียบที่ผนังหลอดเลือดแดงเมื่อมีความดันเลือดเพิ่มขึ้นจะดันผนังหลอดเลือดให้ยึดออกกระตุ้นตัวรับการยึดที่ผนังหลอดเลือดแดงเกิดความตึงตัวและหดตัวเลือดไปเลี้ยงไตลดลงอัตราการกรองจึงลดลงตามเมื่อความดันเลือดลดลงผนังหลอดเลือดถูกยึดน้อยลงคลายตัวหลอดเลือดแดงเล็กขาเข้าขยายเลือดไปเลี้ยงเพิ่มขึ้นอัตราการกรองจึงเพิ่มขึ้น
- การควบคุมป้อนกลับของหลอดไตและหลอดเลือดโกลเมอรูลัส เป็นกลไกที่หลอดไตส่งข้อมูลป้อนกลับไปยังโกลเมอรูลัสโดยอาศัยเซลล์พิเศษแมกคูลาเดนซา (macula densa) อยู่ที่ปลายท่อไตรูปตัวยูขาขึ้นส่วนหนาและส่วนต้นของหลอดไตส่วนปลายทำหน้าที่เป็นตัวรับสารเคมีตอบสนองต่อปริมาณของ Na” และ CL ถ้ามีเลือดมาเลี้ยงไตมากหรือความดันเลือดสูงทำให้ GFR เพิ่มโซเดียมคลอไรด์ถูกขนส่งมาที่แมกคลาเดนซาเพิ่มขึ้นกระตุ้นให้การส่งสัญญานกลับไปทำให้หลอดเลือดแดงเล็กขาเข้าหดตัวลดปริมาณเลือดที่เข้าสู่ไตให้เท่าปกติทำให้อัตราการกรองไม่เปลี่ยนแปลงมากนักในทางตรงข้ามเมื่อ GFR และความเข้มข้นของโซเดียม
-
โครงสร้างและหน้าที่ของไต
โครงสร้างของหน่วยไต
หน่วยทำงานพื้นฐานของไต ไตแต่ละข้างจะมีหน่วยไตอยู่ประมาณ1.2ล้านหน่วย หน่วยไตหลายหน่วยเปิดร่วมเข้าหลอดไตรวมหลายๆ หลอดไตเปิดเข้าสู่ท่อของ bellinin
หลอดไตrenal tubule หลอดไตมีความยาวประมาณ 45-65 มิลลิเมตร ปล้ายด้านหนึ่งเปิดเชื่อมต่อระหว่างบาวแมนส์แคปซูล อีกด้านหนึ่งไปเปิดลงในกรวยไตผนังของหลอดไต เป็นหนังชั้นเดียวตลอด เเบ่งเป็นส่วนย่อย
-
-
-
juxtaglomerular apparantus เป็นโครงสร้างส่วนหนึ่งของหน่วยไตมีหน้าที่สำคัญในระบบรีนิน แองจิโอเทนซิน ซึ่งควบคุมความดันเลือดที่ไหลมายังไต โครงสร้างประกอบด้วย3กลุ่มคือ
-
-
-
-
-