-NSZ-tik irteten edo sartzen diren nerbioek osatzen dute.
-Funtzioa: organismoko errezeptore eta efektore guztiak NSZ-rekin lotu.
-Nerbioak hainbat irizpiddeen arabera sailkatzen dira:
·Nerbio bulkadaren noranzkoaren arabera (-zentzumen-nerbioak, errezeptoreetatik
koordinazio-zentroetara.
-nerbio eragileak, koordinazio-zentroetatik organo
efektoreetara.
-nerbio mistoak, bi noranzkoetara.)
·Abiatzeko lekuaren arabera (-burezurreko nerbioak edo nerbio kranialak, entzefalotik irteten
direnak (hamabi pare).
-bizkarrezurreko nerbioak, bertatik irteten direnak (hogeita
hamahiru pare).)
-Bi sistema-mota: Sistema somatikoa (kanpoaldearekin harremanak izaten dituena; hau da, borondatezko funtzioak kontrolatzea eta kanpoko aldaketei erantzuna eman) eta sistema autonomoa (barneko erraien jarduera erregulatu, ez-borondatezko funtzioak kontrolatzen dituena eta kanpoko aldaketei erantzuna ematen diena). Azkeneko hau hiru funtzio ditu:
·gorputzeko muskuluen uzkurdura/erlaxazioa
·barne-organoen estimulazioa/inhibizioa
·sistema endokrinoaren hormona jarioaren kontrola
Honek, aldi berean, elkarren aurkako funtzioak dituzten beste bi sistema osatu:
·Sistema sinpatikoa (organismoa ekintzarako prestatu)
·Sistema parasinpatikoa (organismoa erlaxatu)
-Energia behar duten funtzio guztiak nerbio-sistema sinpatikoak erregulatu.
-Nerbio-sistema parasinpatikoak energia berreskuratzeko behar diren funtzioak estimulatu.
-NSP-ren neurotransmisore garrantzitsuena: azetilkolina eta noradrenalina.