Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

กรณีศึกษาที่ 6 ผู้สูงอายุ เพศชาย อายุ 81 ปี, O: (S:), สรุปปัญหาที่พบ …

- - - - 5.1 ปกตินอนหลับวันละ 8 ชั่วโมง
      - 5.2 ปัญหาเกี่ยวกับการนอนหลับ : ผู้สูงอายุจะตื่นกลางคืน 1-2 ครั้ง แต่สามารถนอนหลับพักผ่อนได้
      - 5.3 การปฏิบัติตนเพื่อผ่อนคลายและส่งเสริมการนอนหลับ : ไม่มีกิจกรรมที่ส่งเสริมการนอนหลับ
      - สรุปปัญหาที่พบ
        
        ไม่พบปัญหาสุขภาพของระบบขับถ่าย
    - - 1.1 การรับรู้ภาวะสุขภาพในปัจจุบัน: ผู้สูงอายุทราบว่าตนเองปวดเข่าซ้ายเป็นบางครั้งเวลาเดิน ทำให้เดินได้ไม่สะดวกและไม่อยากเดิน
      - 1.2 ประวัติการแพ้ต่างๆ: ปฏิเสธการแพ้ยา แพ้อาหาร
      - 1.3 พฤติกรรมเสี่ยง: ผู้สูงอายุดื่มสุราและสูบบุหรี่มาเป็นเวลาประมาณ 60 ปี เลิกสูบบุหรี่ได้ประมาณ 2 ปีและเลิกดื่มสุราได้ประมาณ 1 ปี
      - 1.4 การดูแลตนเองมื่อเจ็บป่วย: เมื่อผู้สูงอายุมีการเจ็บป่วยเล็กน้อยจะรักษาที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ใกล้บ้าน
    - - 6.1 การได้ยิน: ผู้สูงอายุมีการได้ยินปกติทั้ง 2 ข้าง ทดสอบโดยการพูดคุยกับผู้สูงอายุ
        
        6.2 การมองเห็น: ผู้สูงอายุมีการมองเห็นปกติทั้ง 2 ข้าง ทดสอบโดยการให้ผู้สูงอายุอ่านหนังสือ
        
        6.3.การรับสัมผัส/ความสุขสบาย: ผู้สูงอายุไม่มีอาการปวด สามารถบอกสัมผัสแหลมทู่ได้
        
        6.4 ความจำ: ผู้สูงอายุสามารถจดจำเรื่องราวในอดีตได้เป็นอย่างดี แต่ไม่สามารถจำเหตุการณ์ที่เพิ่งเกิดขึ้นได้ความจำระยะสั้นเริ่มลดลง
      - ผลการประเมินสภาพสมองเบื้องต้นฉบับภาษาไทย MMSE-Thai 2002 ในผู้สูงอายุ ได้ 18 คะแนน ไม่มีความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อม
        ผลการตรวจร่างกายและซักประวัติระบบประสาทและการรับสัมผัส : ประเมิน Level of consciousness ได้ Alet คือ ตื่นตัวดี รู้สึกตัวปกติ สามารถสื่อสารได้ปกติ
      - สรุปปัญหาที่พบ
        
        เริ่มมีอาการของภาวะสมองเสื่อมระยะเริ่มต้น
    - - 2.1 พฤติกรรมการรับประทานอาหาร: ผู้สูงอายุรับประทานอาหารครบ 3 มื้อ ชอบรับประทานปลาทะเล รับประทานอาหารรสชาติปกติทั่วไป ไม่หวานจัดหรือเค็มจัด
      - 2.2 การดื่มน้ำ: ผู้สูงอายุดื่มน้ำน้อย และบอกว่าดื่มน้ำเยอะ ทำให้ปัสสาวะบ่อย น้ำดื่มจะเป็นน้ำฝนที่รองใส่ตุ่ม
      - 2.3 ปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร ไม่พบปัญหา
      - ผลการตรวจร่างกายและการซักประวัติระบบทางเดินอาหาร : ผู้สูงอายุมีฟัน 1 ซี่ แต่ไม่พบปัญหาเกี่ยวกับการเคี้ยวและการกลืนอาหาร ผู้สูงอายุใช้เหงือกในการบดเคี้ยวอาหาร ไม่มีอาการท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน
        
        ผู้สูงอายุมีน้ำหนัก 68 กิโลกรัม ส่วนสูง 160 เซนติเมตร BMI = 26.56 ซึ่งอยู่ในเกณฑ์อ้วน
        
        ผลการประเมินตามแบบประเมินภาวะโภชนาการ (Mini Nutritional Assessment : MNA) ได้ 13 คะแนน แปลผลได้ว่า ภาวะโภชนาการปกติ
    - - 7.1 ความรู้สึกต่อตนเองในด้านต่างๆ : ผู้สูงอายุทราบว่าตนเองแก่ลง ความสามรถในการทำงานลดลง และยอมรับการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย
        
        7.2 ความรู้สึกผิดปกติที่เกี่ยวข้องกับการเจ็บป่วย: ผู้สูงอายุไม่มีโรคประจำตัว สามารถช่วยเหลือตนเองได้บ้างในการทำกิจวัตรด้วยตนเองบนเตียงได้
        
        7.3 วิธีการเผชิญและแก้ไขปัญหา: ผู้สูงอายุไม่มีความรู้สึกว่าตนเองไร้ค่า ไม่มีปัญหาในการรับรู้ตนเอง และยอมรับการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย
        
        สรุปปัญหาที่พบ
        
        ไม่พบปัญหาสุขภาพ
    - - 8.1 บทบาทและหน้าที่พิเศษ : ผู้สูงอายุไม่มีหน้าที่พิเศษ
        8.2 สัมพันธภาพกับผู้อื่น : ผู้สูงอายุไม่มีปฏิสัมพันธ์กับผู้สูงอายุที่อยู่บ้านเดียวกัน
      - สรุปปัญหาที่พบ
        
        ผู้สูงอายุขาดการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น
    - - 9.1 การมีเพศสัมพันธุ์: ผู้สูงอายุไม่ได้แต่งงาน
        
        9.2 ปัญหาเกี่ยวกับอวัยวะสืบพันธุ์ : อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกไม่มีอาการอักเสบบวมแดง
        
        9.3 พฤติกรรมการแสดงออกที่เหมาะสมกับเพศ : ไม่ได้สอบถาม (เหมาะสมกับเพศสภาพ)
        
        ผลการตรวจร่างกายและซักประวัติระบบสืบพันธุ์ : อวัยวะสืบพันธุ์และทวารหนักลักษณะภายนอกปกติ ไม่มีอาการอักเสบบวมแดง
        
        สรุปปัญหาที่พบ
        
        ไม่พบปัญหาสุขภาพ
    - - 3.1 การขับถ่ายอุจจาระ: ผู้สูงอายุขับถ่ายอุจจาระทุกวัน 1 ครั้ง/วัน อุจจาระมีลักษณะเป็นก้อนไม่แข็ง
      - 3.2 การขับถ่ายปัสสาวะ: ผู้สูงอายุขับถ่ายปัสสาวะ 3-4 ครั้ง/วัน (เวลากลางวัน 3 ครั้ง เวลากลางคืน 1 ครั้ง) ลักษณะสีเหลืองใส
      - ผลการตรวจร่างกายและการซักประวัติระบบขับถ่าย : ผู้สูงอายุขับถ่ายอุจจาระทุกวัน 1 ครั้ง/วัน อุจจาระมีลักษณะเป็นก้อนไม่แข็ง ไม่มีสิ่งคัดหลั่งออกมาจากอวัยวะสืบพันธุ์ ไม่มีการอักเสบแดง ปัสสาวะไม่แสบขัด
      - สรุปปัญหาที่พบ
        
        ไม่พบปัญหาสุขภาพของระบบขับถ่าย
    - - 11.1 การปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนา : ขณะที่อยู่บ้าน ผู้สูงอายุจะเข้าวัดทำบุญเป็นประจำ
        
        11.2 สิ่งที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจ : พุทธศาสนา
        
        11.3 ความเชื่อเกี่ยวกับทางด้านสุขภาพ : ผู้สูงอายุไม่ได้ใช้ยาหม้อสมุนไพรหรือยาลูกกลอนในการรักษา เมื่อเกิดการเจ็บป่วยเล็กน้อยจะไปรักษาที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลใกล้บ้าน
        
        สรุปปัญหาที่พบ
        
        ไม่พบปัญหาสุขภาพ
    - - 4.1 ความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันพื้นฐาน: ผู้สูงอายุสามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ด้วยตนเองบนเตียง
      - 4.2 พฤติกรรมการออกกำลังกาย: ผู้สูงอายุออกกำลังกาย อยู่บนเตียงตลอดเวลา
      - การตรวจร่างและการใช้แบบประเมิน
        
        ผลการประเมินตามแบบประมเนิความสามารถเชิงปฏิบัติ (Barthel ADL Index) : ได้ 14 คะแนน แปลผลได้ว่า มีภาวะพึ่งพาเล็กน้อย
        
        ผลการตรวจร่างกายและการซักประวัติระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ : ผู้สูงอายุมีกล้ามเนื้อแขนขาเคลื่อนไหวได้ปกติ บริเวณข้อเข่ามีลักษณะบวมแดง เมื่อขณะเข่าได้ยินเสียงกรอบแกรบในเข่า กล้ามเนื้อตึงตัวดี Muscle power แขนทั้ง 2 ข้าง ได้ grade 5 และขาขวา ได้ grade 5 ขาซ้าย ได้ grade 4
        
        ผลการประเมินตามภาวะเสี่ยงต่อการหกล้มของผู้สูงอายุในชุมชน : ได้ 2 คะแนน แปลผลได้ว่า ไม่มีความเสี่ยงต่อการหกล้ม
        
        ผลการประเมินความปวด (Visual Analogue Scale, VAS) 6 คะแนน มีความปวดบริเวณเข่า
        
        ผลการตรวจร่างกายและการซักประวัติระบบหัวใจและหลอดเลือด : อัตราการเต้นของหัวใจ 88 ครั้ง/นาที ปกติ ฟังเสียงหัวใจปกติ ซึ่งไม่พบเสียง murmur
        
        ผลการตรวจร่างกายและการซักประวัติระบบทางเดินหายใจ : อัตราการหายใจ 20 ครั้ง/นาที ปกติไม่มีหายใจเร็วหรือหอบเหนื่อย
    - - 10.1 ปัจจัยที่ทำให้เกิดความเครียด : ผู้สูงอายุไม่มีความเครียด
        
        10.2 วิธีการเผชิญและแก้ไขความเครียด: ผู้สูงอายุไม่มีความเครียด
        
        10.3 บุคคลที่คอยให้ความช่วยเหลือ : พี่เลี้ยงในบ้านพัก
        
        ผลการประเมินตามแบบประเมินความเครียดกรมสุขภาพจิต (ST-5) : ได้ 3 คะแนน แปลผลได้ว่า มีความเครียดน้อย
        
        สรุปปัญหาที่พบ
        
        ไม่พบปัญหาสุขภาพ
- - - - S:
        
        อายุ 81 ปี
- - - - S:

สรุปปัญหาที่พบ

ผู้สูงอายุมีปัญหาเกี่ยวกับโรคข้อเข่าเสื่อม ปวดเข่าขณะเดิน ไม่อยากเดิน จึงทำกิจกรรมบนเตียง

ข้อวินิจฉัยที่ 1 มีความกลัวต่อการเกิดการพลัดตกหกล้ม

กิจกรรมการพยาบาล

ประเมินคัดกรองความกลัวการหกลมในผู้สูงอายุ โดยสอบถามผู้สูงอายุทั้งผู้ที่เคยมีและไม่เคยมีประวัติการหกล้ม ด้วยคำถามเพียงข้อเดียว (Single item fear of falling question) ว่า “ขณะนี้ ท่านมีความรู้สึกกลัวหกล้มหรือ สูญเสียการทรงตัวหรือไม่” โดยคำตอบประกอบด้วย “ไม่ กลัวการหกล้มเลย” “กลัวเล็กน้อย” และ “กลัวมาก” ทั้งนี้ หากผู้สูงอายุมีความกลัวการหกล้ม  เพื่อประเมินความคิดและการรับรู้เกี่ยวกับการหกล้มในผู้สูงอายุ

ให้ความรู้เกี่ยวกับปัจจัยเสี่ยงต่อการหกล้มทั้งปัจจัยภายในตัวเอง เช่น สายตาลางเลือน การทรงตัวไม่ดี ขาไม่มีแรง การใช้ยาที่มีผลทำให้เกิดอาการง่วงซึม ความกลัวการหกล้ม และการเคยมีประวัติหกล้มมาก่อน ปัจจัยภายนอกหรือปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม เช่น มีการมีสิ่งกีดขวางทางเดินภายในบ้านและบริเวณรอบ ๆ บ้าน ได้แก่ สายไฟ ธรณีประตู การมีพื้นต่างระดับ การมีแสงสว่าง ในบ้านไม่เพียงพอโดยเฉพาะทางเดินบริเวณบันได ทางเดินไปห้องน้ำยามค่ำคืน พื้นห้องน้ำเปียกและลื่น

ให้ความรู้เกี่ยวกับที่พักอาศัยและสิ่งแวดล้อม ที่ปลอดภัยภัยหรับผู้สูงอายุ เช่น การจัดบ้านให้เป็นระเบียบ ไม่ควรมีสิ่งกีดขวางทางเดินเพื่อป้องกันการสะดุดล้ม การติดตั้งและเปิดไฟส่องสว่างภายในบ้านให้เพียงพอ การติดตั้งราวยึดเกาะในห้องอาบน้ำและห้องส้วมเพื่อช่วยในการยึดเกาะพยุงตัวและการติดตั้งแผ่นกันลื่นในห้องอาบน้ำและบริเวณอ่างล้างหน้า

กระตุ้นให้ผู้สูงอายุประเมินปัจจัยเสี่ยงต่อการหกล้มโดยประเมินปัจจัยภายในตัวผู้สูงอายุเอง และประเมินสิ่งแวดล้อมภายในบ้าน และบริเวณที่พักอาศัย ว่ามีปัจจัยใดที่เป็นความเสี่ยงที่อาจทำให้ตัวผู้สูงอายุหกล้มหรือเกิดความกลัวการหกล้ม

ส่งเสริมให้ผู้สูงอายุปรับมุมมองว่าการหกล้ม และความกลัวการหกล้มเป็นสิ่งที่ป้องกันและควบคุมได้ โดยใช้กระบวนการกลุ่ม ซึ่งพยาบาลเป็นผู้นำกลุ่มกระตุ้นให้ผู้สูงอายุแต่ละรายเล่าประสบการณ์การหกล้มของตนเอง ญาติ หรือเพื่อน รวมทั้งผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการหกล้มในครั้งนั้น ให้ผู้สูงอายุเล่าถึงมุมมองของตนเกี่ยวกับการหกล้มและความกลัวการหกล้ม เปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุ สนทนาเพื่อแลกเปลี่ยนแนวคิดประสบการณ์เกี่ยวกับ การหกล้มและความกลัวการหกล้ม และให้ความรู้ที่ถูกต้องเกี่ยวกับการหกล้มและความกลัวการหกล้มและ ส่งเสริมความมั่นใจแก่ผู้สูงอายุว่า การหกล้มและความกลัว การหกล้มเป็นสิ่งที่สามารถป้องกันและควบคุมได้ โดยมีการอภิปรายเชื่อมโยงเข้ากับประสบการณ์และมุมมองของผู้สูงอายุ แล้ววิเคราะห์เพื่อหาทางป้องกันและควบคุม การหกล้มและความกลัวการหกล้มร่วมกัน

ส่งเสริมการลดพฤติกรรมเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดการหกล้มในผู้สูงอายุ โดยการกระตุ้นให้ผู้สูงอายุแต่ละรายประเมินตนเองว่ามีพฤติกรรมใดบ้างที่เสี่ยงต่อการหกล้ม แล้วสนับสนุนให้ผู้สูงอายุตั้งเป้าหมายเพื่อลดพฤติกรรมเสี่ยงของตนเอง และเพิ่มกิจกรรมที่ไม่เสี่ยงต่อการหกล้ม เช่น กิจกรรมการออกกำลังกายบนเก้าอี้ การยืดเหยียดตามพิสัยข้อต่างๆ และฝึกกำลังกล้ามเนื้อขา กล้ามเนื้อเข่า กล้ามเนื้อ สะโพก และฝึกการทรงตัว เพื่อเพิ่มการยืดหยุ่นของข้อต่อต่าง ๆ และเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ เพิ่มความมั่นคงในการยืนและการเดิน ควรให้ผู้สูงอายุออกกำลังกายเองทุกวันหรืออย่างน้อยสัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง

แนะนำให้ผู้สูงอายุขอความช่วยเหลือจากผู้อื่น เช่น ลูกหลาน เพื่อนบ้าน ในการทำกิจกรรมบางอย่าง ซึ่งมีความเสี่ยงสูงที่จะหกล้ม และผู้สูงอายุรู้สึกไม่มั่นใจว่า จะทำกิจกรรมนั้นๆ ได้โดยไม่หกล้ม เช่น การหยิบของใช้ หากเป็นไปได้ควรจัดวางสิ่งของเครื่องใช้ในบ้านที่ผู้สูงอายุ ต้องใช้เป็นประจำให้อยู่ในระดับเอวเพื่อหลีกเลี่ยงการเอื้อม นอกจากนี้การเดินบนพื้นที่ต่างระดับ และการเดินบนพื้นที่ที่มีความลาดชันสูงผู้สูงอายุควรยึดราวยึดเกาะ หรือขอความช่วยเหลือจากผู้อื่นในการช่วยพยุง

แนะนำวิธีการปฏิบัติตัวเมื่อหกล้ม โดยให้ผู้สูงอายุตั้งสติและค่อย ๆ สำรวจตนเองว่ามีการบาดเจ็บ รุนแรงหรือไม่ และบาดเจ็บที่บริเวณใด หากบาดเจ็บไม่มากให้ค่อยๆ พยุงตัวลุกขึ้นนั่งบนเก้าอี้ที่มีความมั่นคง หากมีอาการบาดเจ็บมาก เช่น สงสัยว่าจะมีกระดูกหัก ซึ่งมักพบได้บ่อยบริเวณกระดูกข้อมือและกระดูกข้อสะโพก หรือศีรษะได้รับบาดเจ็บ ไม่ควรลุกขึ้นเอง แต่ควรขอความช่วยเหลือจากลูกหลาน หรือเพื่อนบ้านในการเรียกรถฉุกเฉินให้นำตัวผู้สูงอายุส่งโรงพยาบาลเพื่อรับการตรวจรักษาต่อไป