Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 1แนวคิดการพยาบาลอนามัยชุมชนหลักการสาธารณสุขมูลฐานและปรัชญาเศรษฐกิจพอ…
บทที่ 1แนวคิดการพยาบาลอนามัยชุมชนหลักการสาธารณสุขมูลฐานและปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
แนวคิดการพยาบาลอนามัยชุมชนกับระบบบริการสาธารณสุข
การพยาบาลอนามัยชุมชน (Community Health Nursing) เป็นการปฏิบัติการพยาบาลในชุมชน แก่บุคคล ครอบครัว กลุ่มคนและชุมชน ซึ่งจำเป็นต้องใช้องค์ความรู้ทางการพยาบาลเป็นหลัก โดยเฉพาะ แนวคิดทฤษฎีทางการพยาบาล และกระบวนการพยาบาล รวมถึงองค์ความรู้ในศาสตร์สาขาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
2.ระบาดวิทยา(Epidemiology)
สังคมวิทยาและมนุษวิทยาทางการแพทย์(Medical Sociology & Anthropology)
1.แนวคิดทฤษฎีทางการพยาบาล
การสาธารณสุขมูลฐาน (Primary Health Care)
เป็นกลวิธีทางสาธารณสุขที่เพิ่มขึ้นจากระบบบริการสาธารณสุขของรัฐ เป็นการดูแลสุขภาพที่จำเป็นซึ่งจัดให้อย่างทั่วถึงสาหรับทุกคนและทุกครอบครัว โดยการยอมรับและการมีส่วนร่วมอย่างเต็มที่ของทุกคน ด้วยค่าใช้จ่ายที่ไม่เกินกำลังของชุมชนและประเทศชาติจะรับได้ และก่อให้เกิดการผสมผสานระหว่างระบบบริการ
แนวคิดของการสาธารณสุขมูลฐาน
แนวความคิดที่ 8 การสาธารณสุขมูลฐานจะต้องสอดคล้องและอาศัยประโยชน์จากสถาบันหรือระบบ ชีวิตประจำวันของชุมชน
แนวความคิดที่ 7 การสาธารณสุขมูลฐานต้องใช้เทคนิคและวิธีการง่ายๆ ไม่เกินขอบเขตและกำลังของชุมชน โดย ลักษณะของเทคนิคที่ดีต้อง ประหยัด ยืดหยุ่นได้ และมีผลต่อการแก้ไขปัญหา
แนวความคิดที่ 6 สุขภาพอนามัยที่ดีมีความสัมพันธ์กับความเป็นอยู่ และการดำรงชีวิต ดังนั้น งานบริการ สาธารณสุขต้องผสมผสานกับงานการพัฒนาด้านอื่นๆ อาทิ การศึกษา การเกษตรและสหกรณ์ การพัฒนา ชุมชน การอุตสาหกรรม การพาณิชย์ เป็นต้น
แนวความคิดที่ 9 การสาธารณสุขมูลฐานควรมีความยืดหยุ่นในการที่จะนำมาใช้แก้ปัญหาตามความเหมาะสม ของสภาพแวดล้อมและปัญหาที่ประสบ
แนวความคิดที่ 5 ความร่วมมือของชุมชนเป็นหัวใจของการสาธารณสุขมูลฐาน โดยความร่วมมืออาจเป็นรูป ของแรงงาน แรงเงิน แรงความคิด ซึ่งเป็นการปฏิบัติด้วยความสมัครใจ
แนวความคิดที่ 4 หน้าที่และบทบาทของเจ้าหน้าที่ของรัฐ จะต้องเข้าใจว่า เราไม่ได้ทำงานแทนเขา เขาไม่ได้ ทำงานให้เรา แต่เราทำงานร่วมกัน เพื่อให้เกิดการดำรงชีวิตที่ดีของชุมชน
แนวความคิดที่ 3 การสาธารณสุขมูลฐานจะเกิดขึ้นได้ต้องให้ชุมชนรับรู้และทราบว่าปัญหาของชุมชนคืออะไร และร่วมกันพิจารณาแนวทางแก้ไขปัญหาโดยรัฐมีหน้าที่ช่วยเหลือสนับสนุนให้ชุมชนสามารถวิเคราะห์ปัญหาได้
แนวความคิดที่ 10 การสาธารณสุขมูลฐานประกอบด้วยกิจกรรมต่างๆ ดังนั้นการสุขศึกษา การควบคุมป้องกัน โรคในท้องถิ่น การสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมและการจัดหาน้ำสะอาด การให้วัคซีนป้องกันโรคติดต่อ การส่งเสริม โภชนาการ การรักษาพยาบาลโรคง่ายๆที่พบบ่อยในท้องถิ่น
แนวความคิดที่ 2 การสาธารณสุขมูลฐานเป็นการพัฒนาชุมชนให้มีความสามารถในการแก้ไขปัญหา สาธารณสุข ได้ด้วยตนเอง โดยการที่ชุมชนร่วมมือกันจัดกิจกรรมเพื่อแก้ไขปัญหาที่ชุมชนเผชิญอยู่
แนวความคิดที่ 11 การสาธารณสุขมูลฐานต้องเชื่อมโยงกับงานบริการสาธารณสุขของรัฐ ในด้านการสนับสนุน การส่งต่อผู้ป่วย การให้การศึกษาต่อเนื่อง การให้ข้อมูลข่าวสารด้านสาธารณสุข
แนวความคิดที่ 1 การสาธารณสุขมูลฐาน เป็นระบบบริการสาธารณสุขเพิ่มเติมและเสริมจากระบบของรัฐที่ ดำเนินในระดับตำบล หมู่บ้าน ในความรับผิดชอบและร่วมมือของชุมชนเอง
ประเทศไทยโดยกระทรวงสาธารณสุขได้กำหนดกิจกรรมจำเป็นไว้ 14 องค์ประกอบ ดังนี้
งานรักษาพยาบาลเบื้องต้น (Treatment :T)
งานจัดหายาจำเป็นไว้ใช้ในชุมชน (Essential Drugs :E)
งานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค (Immunization :I)
การอนามัยแม่และเด็ก และการวางแผนครอบครัว (Maternal and Child Health and Family Planning:M)
การเฝ้าระวังโรคประจำถิ่น (Surveillance for Local Disease Control:S)
งานสุขภาพจิต (Mental Health :M)
การจัดหาน้ำสะอาดและสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อม (Water Supply and Sanitation :W)
งานทันตสาธารณสุข (Dental Health :D)
งานสุขศึกษา (Education :E)
งานอนามัยสิ่งแวดล้อม (Environmental Health :E)
งานโภชนาการ(Nutrition :N)
การคุ้มครองผู้บริโภค (Consumer Protection :C)
การป้องกันอุบัติเหตุและฟื้นฟูสภาพคนพิการ (Accident and Rehabilitation :A)
งานป้องกันและควบคุมโรคเอดส์(AIDS:A)
บทบาทของพยาบาลในการส่งเสริมการสาธารณสุขมูลฐาน
มีส่วนช่วยในการกำหนดนโยบายทั้งระดับรัฐและท้องถิ่น เพื่อหาทางให้ประชาชนได้รับบริการด้านสุขภาพอนามัย
การฝึกหรือสอนสมาชิกในทีมสุขภาพอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการสาธารณสุขมูลฐานโดยเฉพาะอสม.
3 มีสานึกอยู่เสมอว่าตนเองมีหน้าที่ยื่นมือเข้าไปช่วยบุคคลหรือกลุ่มคนที่เสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพใน ชุมชน จึงจะเป็นการให้บริการพยาบาลอย่างสมบูรณ์
พัฒนาระบบการส่งต่อหรือระบบกาลังคนด้านสุขภาพอนามัย และประสานงานกับเจ้าหน้าที่สุขภาพอื่นๆ
ให้บริการสุขภาพอนามัยต่อบุคคลทุกกลุ่ม และทุกสถานที่
มีความรู้ในงานบริหาร การนิเทศ การวิจัย การสอน อันเป็นประโยชน์ต่อการจัดบริการเพื่อสุขภาพ ของประชาชน
เน้นการปฏิบัติพยาบาลเพื่อส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค และรักษาสุขภาพของท้องถิ่น
บทบาทของอสม.ในการสาธารณสุขมูลฐาน
ติดตามการรักษาและจ่ายยาให้แก่ผู้ป่วยที่ได้รับการส่งต่อมาจากสถานบริการสาธารณสุข
ทำตนเป็นตัวอย่างที่ดีแก่ประชาชน เช่น การใช้ส้วม การรักษาความสะอาดบ้านเรือน และบรรลุ ตามเกณฑ์จปฐ.
ให้การช่วยเหลือรักษาพยาบาลเบื้องต้นแก่ประชาชน
ปฏิบัติการสาธารณสุขมูลฐาน 14 องค์ประกอบได้ครอบคลุมทั้งด้านการป้องกันโรค การส่งเสริม สุขภาพ การรักษา พยาบาลเบื้องต้น และการฟื้นฟูสภาพ
ประสานงานระหว่างเจ้าหน้าที่สาธารณสุขกับประชาชน
เป็นแกนกลางประสานงานในการดาเนินงานสาธารณสุขของหมู่บ้าน โดยกระตุ้นให้มีการจัดประชุม วางแผนและร่วมดาเนินงาน
แจ้งข่าวสารสาธารณสุข และแนะนา เผยแพร่ความรู้แก่ประชาชนในเขตรับผิดชอบ
เครื่องชี้วัดสุขภาพดีถ้วนหน้า (Health for All) สำหรับประเทศไทย
กลุ่มที่1 การบรรลุจปฐ.
กลุ่มที่2 การพึ่งตนเอง
กลุ่มที่3 การเข้าถึงบริการ
ขั้นตอนการนำ จปฐ.ไปใช้เพื่อพัฒนาชีวิต
ขั้นตอนที่1 การสำรวจข้อมูล แบบสำรวจข้อมูล จปฐ.
ขั้นตอนที่2 รู้ปัญหาชุมชน
ขั้นตอนที่3 วิเคราะห์ปัญหาเพื่อกำหนดสาเหตุของปัญหา
ขั้นตอนที่4 จัดลาดับก่อนหลังและวางแผนแก้ไข
ขั้นตอนที่5 ดำเนินงานตามแผน
ขั้นตอนที่6 ประเมินผล
ขั้นตอนที่7 สอนหมู่บ้านอื่นๆ
ชุมชนเข้มแข็ง หมายถึง การที่ประชาชนในชุมชนต่างๆของเมืองหรือชนบทรวมตัวกันเป็น “องค์กร ชุมชน” โดยมีการเรียนรู้การจัดการและการแก้ไขปัญหาร่วมกันของชุมชน จนเกิดการเปลี่ยนแปลงหรือการพัฒนาทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อมภายในชุมชน
องค์ประกอบของชุมชนเข้มแข็ง
มีการระดมใช้ทรัพยากรในชุมชนอย่างเต็มที่และมีประสิทธิภาพ
มีการเรียนรู้เชื่อมโยงกัน เป็นเครือข่ายและติดต่อสื่อสารกันหลายรูปแบบ
มีอิสระในการร่วมคิด ร่วมตัดสินใจ ร่วมทำและร่วมรับผิดชอบ
มีการจัดกิจกรรมที่เป็นสาธารณะของชุมชนอย่างต่อเนื่อง
มีจิตสำนึกการพึ่งตนเอง รักษาเอื้ออาทรต่อกันและมีความรักท้องถิ่น ชุมชน
มีการจัดการบริหารกลุ่มที่หลากหลายและเครือข่ายที่ดี
มีเป้าหมายร่วมกันและยึดโยงเกาะเกี่ยวกันด้วยประโยชน์สาธารณะและของสมาชิก
มีการเสริมสร้างผู้นำการเปลี่ยนแปลงที่หลากหลายของชุมชนสืบทอดกันตลอดไป
บุคคลหลากหลายที่รวมตัวกันเป็นองค์กรชุมชนอย่างเป็นทางการหรือไม่ก็ได้
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงกับ ระบบสุขภาพพอเพียง
มีรากฐานที่เข้มแข็งจากการมีความพอเพียงทางสุขภาพในระดับครอบครัวและชุมชน
มีความรอบคอบและรู้จักประมาณอย่างมีเหตุผลในด้านการเงินการคลังเพื่อสุขภาพในทุกระดับ
มีการใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมและใช้อย่างรู้เท่าทัน โดยเน้นภูมิปัญญาไทยและการพึ่งตนเอง
มีบูรณาการด้านการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค รักษาพยาบาล ฟื้นฟูสภาพและคุ้มครองผู้บริโภค
มีระบบภูมิคุ้มกัน ที่ให้หลักประกันและคุ้มครองสุขภาพ
มีคุณธรรม จริยธรรม คือ ซื่อตรง ไม่โลภมาก และรู้จักพอ
ยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศ มี6 ประการ คือ
ยุทธศาสตร์การสร้างความเป็นธรรมในสังคม
ยุทธศาสตร์การสร้างความเชื่อมโยงกับประเทศในภูมิภาค เพื่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจและสังคม
ยุทธศาสตร์ความเข้มแข็งภาคเกษตร ความมั่นคงของอาหารและพลังงาน
ยุทธศาสตร์การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
ยุทธศาสตร์การพัฒนาคนสู่สังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างยั่งยืน
ยุทธศาสตร์การปรับโครงสร้างเศรษฐกิจ สู่การเติบโตอย่างมีคุณภาพและยั่งยืน
ผู้นำหรือแกนนำที่ประสบความสำเร็จ มีลักษณะดังนี้
เป็นผู้ที่มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์“รู้ลึก รู้กว้าง รู้ไกล” และนำเสนอทางเลือกการพัฒนาได้
มีความสามารถในการวิเคราะห์ปัญหา และวางแผนแก้ไขทั้งในระยะสั้นและยาว คิดรอบด้าน และบูรณาการสู่การปฏิบัติได้
มีความสามารถในการจดจำใฝ่รู้มีการจัดระบบการเรียนรู้และการแสวงหาความรู้ที่ดี
มีความสามารถในด้านการบริหารจัดการ และการประสานงานกับผู้อื่น
เป็นผู้มีความตั้งใจจริง “แสดงความเสียสละเพื่อส่วนรวม”
สามารถพูดชักจูงคนอื่นได้“นำเสนอทางเลือก และชี้วิสัยทัศให้แก่สังคมได้”
มีความเข้าใจชีวิต เข้าใจโลก เข้าใจธรรม และเท่าทันต่อสถานการณ์ภายนอกชุมชน
มีความสามารถในการรับฟังความเห็นของผู้อื่น “ควบคุมตนเองและยอมรับการ วิพากษ์วิจารณ์ด้วยใจที่เป็นธรรม”
ได้รับการย่อมรับจากชาวบ้าน
มีอุดมการณ์เชื่อมั่นและยึดมั่นในหลักการ
นางสาวยีฮัน ยิงทา เลขที่ 32