Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 11 การพยาบาลผู้ป่วยที่มีพยาธิสภาพ ระบบกระดูกและกล้ามเนื้อในระยะเฉีย…
บทที่ 11 การพยาบาลผู้ป่วยที่มีพยาธิสภาพ
ระบบกระดูกและกล้ามเนื้อในระยะเฉียบพลันและเรื้อรัง
หน้าที่ของกระดูก
ช่วยรองรับอวัยวะต่างๆให้ทรงและตั้งอยู่ในตำแหน่งที่ควรอยู่
เป็นส่วนที่ใช้ในการเคลื่อนไหว
เป็นโครงร่างส่วนแข็ง
เป็นที่ยึดเกาะของกล้ามเนื้อต่างๆและเอ็น
การประเมินสภาพของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ
การซักประวัติและการตรวจร่างกาย
อาการปวด
การสูญเสียความสามารถการทำงาน
การเคลื่อนไหวผิดปกติ
ลักษณะรูปร่างผิดไปจากเดิม
อาการร่วมอื่นๆ เช่น อ่อนแรง ชา มีก้อน ไข้
โรคประจำตัว เช่น DM HT
ประวัติครอบครัว
ประวัติในอดีต
อาชีพ
สภาวะทางด้านจิตใจ
การตรวจร่างกาย = การดู คลำ เคาะ ฟัง วัด การัขยับ
การตรวจพิเศษอื่นๆ
Arthrography ฉีดสารทึบแสงเข้าไปในข้อ แล้วถ่ายภาพรังสี
Arthroscopy การตรวจสภาพภายในข้อ โดยการสอดใส่อุปกรณ์
พร้อมเลนส์เข้าไปในข้อและตัดชิ้นเนื้อ นำน้ำในข้อมาตรวจ
Arthrocentesis การเจาะเข้าไปในข้อ โดยใช้เข็มที่มีขนาดเหมาะสม
กับข้อเพื่อนำน้ำไขข้อไปตรวจวิเคราะห์
Bone scan
X-RAY
Myelography
MRI
Electromyography : EMG
Serum Lactic dehydrogenase (LDH)
Serum Protein electrophoresis
ESR (Erythrocyte sedimentation rate)
Uric acid เพิ่มขึ้น Gout
การรักษา
การรักษาด้วยยา
การรักษาด้วยการผ่าตัด
การฟื้นฟูสภาพ
การประเมินสภาพของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ
โรคกระดูกที่ไม่เกิดจากการติดเชื้อ
Gouty arthritis
มีการอักเสบของข้อชนิดเป็นๆหายๆ จากการ
ที่มีกรดยูริคในเลือดมากกว่าปกติ
พยาธิสรีรวิทยา
ระดับของกรดยูริคเกิดขึ้นในร่างกาย ทำให้ผลึกของกรดยูริก
เกาะตามข้อ รวมถึงเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน
chronic tophaceous gout จะพบ tophi ที่กระดูกอ่อนของ
หูและรอบๆ
สาเหตุ
Primary Gout เกิดจากไตไม่สามารถกำจัดกรดยูริค
ออกได้ตามปกติ มีกรดยูริคคั่งในเลือด (hyperuricemia)
Secondary Gout เกิดในผู้ป่วยที่เป็นโรคที่มีผลิตสารพิวรีน
(purine) เพิ่มขึ้นทำให้มี การสังเคราะห์กรดยูริคมากขึ้น
อาการและอาการแสดง
Asymptomatic hyperuricemia
= กรดuric ในเลือด > 7 mg/dl
= ไม่มีอาการของโรคเกาต์
Acute gouty arthritis
= มีอาการอักเสบเกิดขึ้น มักเกิดขึ้นกับข้อ
โคนนิ้วหัวแม่เท้า
Interval phase gout
= ช่วงไม่มีอาการ
Chronic gout
= ก้อนผลึก Urate บริเวณใต้ผิวหนัง
ใบหู, ข้อศอก, ข้อเท้า เรียกว่า Trophi
การวินิจฉัย
X-Ray
serum uric acid male < 7mg/dl female <5mg/dl
ตรวจหาผลึกยูเรต จากน้ำไขข้อ
การรักษา
ระยะอักเสบ
1.1 Colchicine
1.2 Indometacin
1.3 Corticosteroid
2.ช่วงไม่มีการอักเสบ
2.1 ยาขับกรดยูริค Probenecid, Sulfinpyazone
2.2 Allopurinol
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
ปวดข้อ เนื่องจากพยาธิสภาพของโรค = ประคบข้อที่อักเสบ
ด้วยความเย็นเพื่อลดอาการปวด
Rheumatoid arthritis
อาการเด่น คือ ข้ออักเสบ มักเป็นกับข้อเล็กๆ เช่น มือและเท้า
ลักษณะทางคลินิก
ข้อฝืดในตอนเช้า
ข้ออักเสบหลายข้อและสมมาตร
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
CBC ,ESR ,Rheumatoid factor ,
Synovial fluid ,X-ray : osteoporosis
การรักษา
การพักข้อ
การออกกำลังกาย
NSAID
DMARD
STEROID
การผ่าตัด
Synovectomy เป็นการผ่าตัดเลาะเยื่อบุข้อ
ที่หนาออก
Repair soft tissue เป็นการผ่าตัดซ่อมแซมเอ็น
กล้ามเนื้อ (tendon) ที่ถูกทำลาย
Osteotomy เป็นการผ่าตัดเพื่อเปลี่ยนตำแหน่ง
การลงน้ำหนักของข้อนั้นๆ
Arthroplasty เป็นการผ่าตัด จัดหรือเปลี่ยนข้อ
Arthrodesis การผ่าตัดเชื่อมข้อให้ติดกัน
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
มีภาวะความเจ็บปวดและข้อแข็งเนื่องจาก
มีการอักเสบของข้อและกล้ามเนื้อ
การพยาบาล
แนะนำให้ผู้ป่วยพักข้อ
ประคบด้วยความร้อนและความเย็น
ดูแลนวดเบาๆ เพื่อใหกลามเนื้อคลายตัว
ออกกำลังแบบ isometric exercise
กระดูกพรุน (osteoporosis)
แบบปฐมภูมิ
เกิดจากการสูญเสียมวลกระดูกเกิดจากอายุที่เพิ่ม
มากขึ้น หรือไม่ทราบสาเหตุ
แบบทุติยภูมิ
เกิดจากการสูญเสียมวลกระดูกจากพฤติกรรม
โรคหรือ การใช้ยา
พยาธิสภาพ
การสร้างเนื้อพื้น osteoid น้อยลง
การทำลายกระดูกโดย Osteoclast มากขึ้น
เกิด Microfracture ,Pathologic fracture
ลักษณะทางคลินิก
ปวดหลัง ,ปวดกระดูกเรื้อรัง
หลังโก่ง
ตัวเตี้ยลง
Pathologic fracture เช่น fracture neck
femur, Fx. distal radius
X-Ray
กระดูกโปร่งขึ้น พบ Pathologic fracture
การรักษา
Calcium + Vitamin D supplement
Hormonal replacement
Calcitonin
Bisphosphonate
การออกกำลังกายแบบใช้แรงต้าน
การออกกำลังกายแบบแอโรบิค วิ่งเหยาะ ว่ายน้ำ
Bone tumor
มะเร็งกระดูกชนิดปฐมภูมิ
โดยมากจะหมายถึงพวก sarcoma สาเหตุ จากความผิด
ปกติของยีน การได้รับรังสี การอักเสบติดเชื้อเรื้อรัง
ความบกพร่องของระบบ เผาผลาญและฮอร์โมน แสงแดด
และการสูบยาเส้น
มะเร็งกระดูกชนิดทุติยภูมิ
คือ มะเร็งที่แพร่กระจายจากอวัยวะอื่นมายังกระดูก
หรือ carcinoma
โรคมะเร็งกระดูกชนิดปฐมภูมิ
= มีก้อนเกิดขึ้น
โรคมะเร็งกระดูกชนิดทุติยภูมิ
= อาการชา อาการอ่อนแรง จนกระทั่ง
เป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต
การตรวจวินิจฉัย
X-RAY กระดูก ดูต าแหน่งปวด
MRI
Biopsy
CT Scan ปอด
การทำ Bone Scan เพื่อดูการกระจายของมะเร็ง
การรักษา
การผ่าตัด Osteotomy
เคมีบำบัด
รังสีรักษา