Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่8การเลือกและการจัดเนื้อหา และประสบการณ์การเรียนรู้ - Coggle Diagram
บทที่8การเลือกและการจัดเนื้อหา และประสบการณ์การเรียนรู้
ความหมายของเนื้อหาสาระ
เนื้อหาสาระ หมายถึง เนื้อหาสาระและประสบการณ์การเรียนรู้ควบคู่กัน และทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้
ความสำคัญของเนื้อหาสาระ
เนื้อหาสาระดป็นองค์ประกอบพื้นฐานของหลักสูตรที่เป็นตัวกำหนดลักเหตูผลษณะของประสบการณ์การเรียนรู้และเครื่องมือการประเมินผล รวมทั้งเป็นพื้นฐานของการนำไปใช้เหตุผลในการเรียนที่สูงขึ้น และมีความรู้และประสบการณ์ที่กว้างขวางขึ้น
ประเภทของเนื้อหาสาระและประสบการณ์การเรียนรู้
ประเภทของเนื้อหาสาระ
2.เนื้อหาวิชาที่เป็นแนวคิดพื้นฐาน เป็นเนื้อหาวิชาที่เกี่ยวข้องความสัมพันธ์ระหว่างของสองสิ่ง เช่น ความสัมพันธ์ระหว่างสภาพจิตและกาย
3.เนื้อหาวิชาที่เป็นมโนทัศน์ สามารถแยกได้ถูกต้องในเรื่องการบวกและการลบในคณิตศาสตร์
4.เนื้อหาวิชาที่เป็นระบบความคิด เป็นเนื้อหาวิชาประเภทสูงสุด เป็นเนื้อหาที่ยากและซับซ้อนที่สุด
สมิธ สแตนเลย์ และชอร์ (Smith,Stanlay and Shores)
1.เนื้อหาวิชาทั่วไป เป็นสิ่งที่ผู้เรียนจะได้เรียนรู้อย่างไม่เป็นทางการในครอบครัว
2.เนื้อหาวิชาที่ต้องการความเชี่ยวชาญเฉพาะหรือเนื้อหาวิชาเฉพาะ เป็นเนื้อหาวิชาที่ต้องการความเชี่ยวชาญพิเศษ หรือเทคนิคเฉพาะเพื่อการประกอบอาชีพทั่วไป
3.เนื้อหาวิชาเชิงพรรณนา เนื้อหาวิชาที่เป็นข้อเท็จจริงและหลักการ
4.เนื้อหาวิชาเชิงค่านิยม เนื้อหาวิชาเกี่ยวกับกฎ กติกาต่างๆ
1.เนื้อหาวิชาที่เป็นข้อเท็จจริงและกระบวนการ เช่น วิธีการคิดเลขาคณิต สูตรเคมี
ทาบา (Hilda Taba)
5.ความสามารถและทักษะทางกาย
4.เจตคติและค่านิยม
3.การแก้ปัญหาและการคิดสร้างสรรค์
2.ความคิดรวบยอดและหลักการ
1.ข้อเท็จจริงและความรู้ธรรมดา
กาเย่ และบริกส์ + สงัด อุทรานันท์
ประเภทของประสบการณ์การเรียนรู้
2.ประสบการณ์รอง ประสบการณ์ที่ผู้เรียนไม่ได้สัมผัสโดยตรงจากการบอกเล่าของผู้อื่น จากการอ่านหนังสือ
1.ประสบการณ์ตรง ประสบการณ์ที่ผู้เรียนได้รับโดยตรงจากการสัมผัสด้วยประสาทสัมผัสทั้ง5
ประสบการณ์การเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์การเรียนรู้
1.ประสบการณ์การเรียนรู้ที่พัฒนาทักษะในการคิด เช่น การทดลอง การปฏิบัติจริง
2.ประสบการณ์การเรียนรู้ที่ช่วยในการให้ได้มาซึ่งเนื้อหาสาระข้อเท็จจริง มีจุดประสงค์ที่จะพัฒนาความรู้เกี่ยวกับสิ่งต่างๆ
3.ประสบการณ์การเรียนรู้ที่ช่วยในการพัฒนาทัศนคติทางสังคม เพื่อช่วยกันปรับปรุงและควบคุมสิ่งแวดล้อมที่จะสนับสนุนทัศนคติที่ดีต่อผู้เรียน
4.ประสบการณืการเรียนรู้ที่ช่วยในการพัฒนาความสนใจ ความสนใจเป็นสิ่งสำคัญที่กระตุ้นให้ผู้เรียนอยากเรียนรู้
หลักเกณฑ์ในการเลือกเนื้อหาสาระและประสบการณ์การเรียนรู้
3.ความถูกต้องทันสมัยและเชื่อถือได้
4.การเกิดประโยชน์ต่อผู้เรียน
5.การนำไปใช้ในการจัดการเรียนรู้
2.ความสอดคล้องครอบคลุมและสมดุลของเนื้อหาสาระ
1.ความสอดคล้องกับเป้าหมายทางการศึกษา ผู้เรียน และสังคม
หลักเกณฑ์ในการเลือกประสบการณืการเรียนรู้
3.ประสบการณ์การเรียนรู้ต้องอยู่ในวิสัยที่เป็นไปได้
1.จะต้องให้โอกาสที่เหมาะสมแก่ผู้เรียนในการฝึกฝนรูปแบบพฤติกรรมตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้
4.ประสบการณืเรียนรู้ต้องมีหลากหลาย
5.ประสบการณ์การเรียนรู้นั้นบางครั้งก็สามารถทำให้บรรลุผลได้มากกว่าจุดประสงค์เดียว
6.ประสบการณ์การเรียนรู้ต้องผลักดันให้ผู้เรียนเกิดความอยากเรียนและสามารถทำให้เกิดการเรียนรู้ได้เร็ว
2.ประสบการณ์การเรียนรู้จะต้องให้ผู้เรียนได้รับความพอใจจากการปฏิบัติพฤติกรรมตามจุดประสงค์นั้น
วิธีการเลือกเนื้อหาสาระและประสบการณ์การเรียนรู้
2.การใช้การทดลอง วอธีการทดลองพยายามที่จะทดสอบดูว่าเนื้อหาสาระและประสบการณ์การเรียนรู้สนองความต้องการตรงตามหลักเกณฑ์หรือการเลือกเนื้อหาสาระและประสบการณ์การเรียนรู้ที่กำหนดไว้หรือไม่
3.การใช้การวิเคราะห์ การใช้วิธีการวิเคราะห์ต้องอาศัยวิธีการต่างๆในการเก็บรวบรวมข้อมูล สิ่งแรกที่ต้องทำคือ กำหนดว่าจะวิเคราะห์อะไร กิจกรรม งาน ความรู้ แล้วเลือกวิธ๊การเก็บข้อมูลที่เหมาะสม
1.การใช้ความคิดเห็นตัดสิน นิยมกันมากโดยใช้ความคิดเห็นของผู้มีส่วนร่วมในการพัฒนาหลักสูตร
4.การใช้ความ[คิดเห็นส่วนร่วม รวบรวมความคิดเห็นของคนจากหลายอาชีพ หลายสาขาวิชา
4.1กำหนดตัวบุคคล
4.2กำหนดวิธีการรวบรวมความคิดเห็น
การจัดเนื้อหาสาระและประสบการณ์การเรียนรู้
4.การจัดเนื้อหาตามลำดับส่วนร่วมไปสู่ส่วนย่อย
5.การจัดเนื้อหาตามลำดับจากส่วนย่อยไปส่วนร่วม
3.การจัดเนื้อหาตามลำดับของกาลเวลา
6.การจัดเนื้อหาตามหัวข้อหรือเรื่อง
2.การจัดเนื้อหาตามความจำเป็นที่ต้องเรียนก่อนหลัง
7.การจัดเนื้อหาจากสิ่งใกล้ตัวไปสู่สิ่งไกลตัวผู้เรียน
1.การจัดเนื้อหาตามลำดับจากเนื้อหาที่ง่ายไปสู่เนื้อหาที่ยาก
8.การจัดเนื้อหาโดยมุ่งขยายความรู้ทางด้านพุทธิพิสัยของผู้เรียน
การจัดเนื้อหาสาระอีกแบบ
1.การจัดเนื้อหาวิชาโดยยึดสาระความรู้ของแต่ละศาสตร์เป็นหลัก
2.การเนื้อหาโดยยึดจิตวิทยาเป็นหลัก
ความสัมพันธ์ต่อเนื่องของหลักสูตร
1.ความสัมพันธ์ของหลักสูตรในแนวนอน ความสัมพันธ์กันของเนื้อหาวิชาในแต่ละวิชา ของหลักสูตรเดียวกันให้มีลำดับสัมพันธ์กัน
2.ความต่อเนื่องของหลักสูตรในแนวตั้ง การจัดลำดับเนื้อหาในหลักสูตรเดียวกันหรือระหว่างหลักสูตรที่ต่างระดับกัน ให้มีความต่อเนื่องสะสมกันไป
การพิจารณาความสัมพันธ์ต่อเนื่องของหลักสูตร
การพิจารณาว่าหลักสูตรที่สร้างขึ้นมีความถูกต้องสมบูรณ์ตามหลักที่กล่าวมาทั้งหมดหรือไม่ เป็นงานที่มีขอบเขตกว้างและต้องใช้ความรอบคอบอย่างผู้พิจารณาหลักสูตรต้องดูทั้งรายละเอียดในแต่ละระดับชั้น ทั้งในแนวตั้งและในแนวนอน
การจัดประสบการณ์การเรียนรู้
1.หลักการการจัดประสบการณ์การเรียนรู้
1.1ความต่อเนื่องของประสบการณ์การเรียนรู้ คือ ประสบการณ์ที่จัดขึ้นต้องต่อเนื่องจากประสบการณ์เดิม และการเรียนรู้จะเกิดขึ้นต้องได้รับการฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง
1.2การลำดับขั้นตอนของประสบการณ์ ควรจัดตามลำดับขั้นตอน
1.3การบูรณาการประสบการณ์การเรียนรู้ ควรให้เกิดการผสมผสานระหว่างความรู้ในวิชาต่างๆ
1.4การส่งเสริมและไม่บั่นทอนพัฒนาการเดิม ประสบการณ์การเรียนรู้ที่จัดขึ้นใหม่ต้องไม่ทำลายสื่งที่มีอยู่เดิม
1.5การวางแผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ต้องมีการเตรียมการล่วงหน้า
2.รูปแบบการจัดประสบการณ์การเรียนรู้
2.1รูปแบบการใช้โสตทัศน์วัสดุต่างๆ เป็นการจัดประสบการณ์การเรียนรู้โดยใช้โสตทัศนูปกรณ์ต่างๆ เช่น วีดิทัศน์ ภาพยนต์
2.2รูปแบบใช้การฝึกหัด
2.3รูปแบบใช้กิจกรรม เป็นรูปแบบการใช้ประสบการณ์การเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนได้คิด ได้ทำ ได้เปลี่ยนพฤติกรรมในการเรียน
2.4 รูปแบบการใช้การแก้ปัญหา การจัดประสบการณ์เรียนรู้ที่เน้นให้ผู้เรียนได้พบกับสถานการณ์ที่เป็นปัญหา และสามารถคิดวิธีแก้ปัญหานั้นได้เป็นการฝึกทักษะการคิดค้นอย่างมีเหตุผล
2.5รูปแบบการรายบุคคล เป็นการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ที่เน้นรายบุคคล
2.6รูปแบบสืบสวนสอบสวน เป็นการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ที่ให้ผู้เรียนคิดคำตอบต่างๆ
2.7รูปแบบเรียนด้วยตนเอง เป็นการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ที่มุ่งส่งเสริมให้ผู้เรียนรู้จักแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง