Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับ อวัยวะรับสัมผัสพิเศษ, น.ส.วริษฐา โปรยทอง รุ่น 37 …

- - - - อาการ
        
        หูอื้อ ปวดหู
      - การรักษา
        
        โดยการล้าง ใช้เครื่องดูดหรือการใช้เครื่องมีออื่น ๆ ช่วย
      - สาเหตุ
        
        ขี้หูสามารถอุดตันอยู่ในส่วนของช่องหูชั้นนอกและมีสีและปริมาณที่มากน้อยได้แตกต่างกัน
      - พยาธิสภาพ
        
        ส่วนมากเกิดจากขี้หูสร้างมากผิดปกติ ในผู้สูงอายุต่อมสร้างขี้หูฝ่อ ทำให้แห้งและแข็ง รวมทั้ง Epithelial migration ลดลง ทำให้ขี้หูอุดตันได้ง่าย
    - - สาเหตุ
        
        เด็กเล็กมักพบของเล่นขึ้นเล็ก ลูกปัด หรือเมล็ดผลไม้
        ผู้ใหญ่มักพบเป็นเศษชิ้นส่วนของไม้พ้นสำหรือพวกแมลง
      - อาการ
        
        หูอื้อ รำคาญ สูญเสียการได้ยิน อาการ (Facial Paralysis) ได้
        
        บางรายมีอาการมึนงงเวียนศีรษะจนถึงอัมพาตของใบหน้า
      - การรักษา
        
        สิ่งมีชีวิตใช้แอลกฮอล์ 70% หรือยาหยดประเภทน้ำมันหยอดลงไป แล้วคีบออก
        
        สิ่งไม่มีชีวิตใช้น้ำสะอาดหรือเกลืปราศจากเชื้อหยอดจนเต็มหูแล้วเทน้ำออกหรือใช้ที่ล้างหูช่วย
    - - สาเหตุ
        
        ของมีคมหรือแคะหูหรือแรงดันบริเวณกระดูกขมับ
      - อาการ
        
        เสียการได้ยิน มีเสียงดันในหูและเลือดไหล บางรายเวียนศีรษะร่วม
      - การรักษา
        
        ทิ้งไว้เฉยๆอย่าชะล้าง ไม่หยอดยา ทานยาฆ่าเชื้อ
    - - สาเหตุ
        
        บ่อยจากการติดเชื้อแบคทีเรีย บางรายติดเชื้อไวรัสหรือเชื้อรา
        
        ความผิดปกติของผิวหนัง
      - การรักษา
        
        ทำความสะอาดและหยอดยา
  - - - สาเหตุไม่ทราบแน่ชัด
      - อาการ
        
        หูอื้อบ้านหมุน สูญเสียการได้ยินแบบCHL
      - การรักษา
        
        ใช้เครื่องช่วยฟัง,ผ่าตัดใส่เทียม
    - - สาเหตุ
        
        ความดันในหู
      - ป้องกัน
        
        ไม่ให้เกิดOtitic baratrama
    - - สาเหตุ
        
        ดูดนมขวดแรง
        
        เป็นหวัด
        
        ความดันเวลาขึ้นลงเครื่องบิน
        
        เพดานโหว่
        
        ท่อยูสเตเชียนอุดตัน
        
        เนื้องอกหลังโพรงจมูกอุดตันท่อยูสเตเซียน
      - อาการ
        
        รู้สึกหูอื้อ เหมือนมีน้ำขังตลอดเวลา
      - การรักษา
        
        ทำvalsava maneuverเละ Politzerisation
  - - - พบตะกอนแคลเชียมสะสมบริเวณอวัยวะทรง เมื่อมีการเคลื่อนไหวศีรษะจะเกิดการกระตุ้น
      - สาเหตุ
        
        เสื่อมตามวัย อุบัติหตุโดยเฉพาะการบาดเจ็บหรือบัติเหตุบริเวณศีรษะ โรคหูชั้นใน การติดเชื้อ
      - อาการ
        
        บ้านหมุน เสียการทรงตัวเมื่อเคลื่อนไหวศีรษะรวดเร็ว
      - การรักษา
        
        รักษาด้วยยา ให้ยบรรเทาอาการเวียนศีษะ และผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงทำทางที่กระตุ้นให้เกิดอาการ
        
        กายภาพบำบัด ขยับศีษะและคอ โดยใช้แรงดึงดูดของโลก เพื่อเคลื่อนตะกอนหินปูนออกจากอวัยวะควบคุมการทรงตัว
        
        การผ่าตัด ทำในกรณีที่ผู้ป่วยรักษาด้วยยาและทำกายภาพไม่ได้ผล คือ ยังมีอาการเวียนศีรษะตลอด
    - - สาเหตุไม่ทราบชัดเจน
      - อาการ
        
        ประสาทหูเสื่อม มีเสียงดังในหู
        
        อาการเวียนศีษะ บ้านหมุน
        
        บางครั้งอาจคลื่นไส้อาเจียน
        เหงื่อออกร่วมด้วย
      - การรักษา
        
        เลี่ยงการเดินทางโดยเรือ จำกัดความเค็ม การกินยาขยายหลอดเลือด ฮิสตามีน หลีกเสี่ยงชา คาเฟอีน บุหรี่ ความเครียด
    - - สาเหตุ ไม่ทราบชัดเจน
        
        ติดเชื้อไวรัส
        
        การอุดตันของเลือดไปเลี้ยงที่หูชั้นใน
        
        การรั่วของน้ำในหูชั้นในเข้าหูชั้นกลาง
      - สาเหตุทราบสาเหตุ
        
        การบาดเจ็บที่ศีรษะอาจทำให้เกิดการรั่วของน้ำในหูชั้นใน
      - อาการและอาการแสดง
        
        หูอื้อ ได้ยินลดลงในหูข้างใดข้างหนึ่ง
      - การรักษา
        
        กรณีที่ทราบสาเหตุ
        
        รักษาตามสาเหตุ ส่วนใหญ่ไม่สามารถรักษาประสาทหูที่เสื่อมให้คืนกลับมาได้
        
        กรณีไม่ทราบสาเหตุ
        
        มักมีอาการหายได้เองสูง ส่วนใหญ่มุ่งรักษาเพื่อรักษาอาการอักเสบของประสาทหู
    - - สาเหตุ
        
        อายุที่เพิ่มมากขึ้น การใช้ยา การได้รับเสียงดัง การสูบบุหรี่
      - อาการและและอาการเสดง
        
        การได้ยินลดลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป เท่า ๆ กันทั้งสองข้าง อาจมีเสียงดังในหูร่วมด้วย
      - การรักษา
        
        ใช้เครื่องช่วยฟังเป็นหลัก การจำกัดแคลอรี่
        ช่วยลดปริมาณไขมันในร่างกาย
  - - - การสูญเสียการได้ยินแบบการนำเสียงทางอากาศบกพร่อง (Conductive Hearing Loss; CHL)
        
        เกิดจากความผิดปกติของหูชั้นนอก เยื่อแก้วหู และหูชั้นกลาง
      - การสูญเสียการได้ยินแบบประสาทหูเสื่อม(Sensorineural Hearing Loss; SNHL)
        
        เกิดจากความผิดปกติในอวัยวะรูปหอยโข่งในหูชั้นใน outet hair cell หรือความผิดปกติที่เส้นประสาทการได้ยิน
      - การรับฟังเสียงบกพร่องแบบผสม (Mixed Hearing Loss)
        
        ระบบการนำเสียงร่วมกับประสาทรับฟังเสียงบกพร่อง พบได้ในโรคที่มีความผิดปกติของหูชั้นกลางและหูชั้นในร่วมกัน
      - ความบกพร่องที่สมองส่วนกลาง (Central Hearing Loss)
        
        ความผิดปกติของสมองโดยเฉพาะ ทำให้ผู้ป่วยได้ยินแต่ไม่สามารถแปลความหมายของสัญญาณนั้นได้
      - สาเหตุ
        
        การนำเสียงทางอากาศบกพร่อง (Conductive Hearing Loss; CHL)
        
        ประสาทหูเสื่อมที่เกิดภายหลัง (Acquired Sensorineural Hearing Loss)
        
        ประสาทหูเสื่อมที่เป็นตั้งแต่กำเนิด(Congnital Sensorineural Hearing Loss)
      - ภาวะที่มีความบกพร่องในกลไกของการได้ยิน ทำให้ผู้ป่วยมีปัญหาในการฟัง หูอื้อ ได้ยินไม่ชัด หรือมีเสียงดังในหู พบได้ตั้งแต่แรกเกิดจนถึงวัยชรา
- - - - การคลำลูกตาเพื่อประเมินความนุ่ม หากสัมผัสแล้วแข็ง
        บ่งบอกภาวะความดันในลูกตาสูง
    - - ดูการบวม ซ้ำเป็นก้อนเป็นหนองหรือไม่สังเกตการดึงรั้งของหนังตา เปลือกตาตกหรือไม่ ถ้าพบแสดงว่ามีปัญหาจากกล้ามเนื้อลูกตาเสีย
    - - สังเกตว่ามีม้วนเข้าข้างในหรือไม่ ขนตามัวนเข้า (entopion) ขนตาปลื้นออก (ectropion)
    - - ใช้ไฟฉายส่องตรงกลางสังเกตว่ารูม่านตาเป็นวงกลมหรือไม่ แก้วตาให้มองผ่านรูม่านตา ถ้าปกติจะเห็นเป็นสีดำและใส ถ้ารูม่านตาเป็นลักษณะขุ่นจะเป็นต้อ
  - - - การคั่งของน้ำเอเควียสจากมีโครงสร้างตาผิดปกติ
      - ความผิดปกติของ trabecular meshwork ตั้งแต่กำเนิด
      - มีความเสื่อมของเนื้อเยื่อภายในลูกตา
      - ใช้ยาที่มีสารฮอรโมนพวกคอร์ติโคสเตียรอยด์ติดต่อเป็นเวลานาน
      - มีต้อกระจกสุกหรือต้อกระจกสุกงอม
      - เนื้องอกในลูกตา
      - อุบัติเหตุในตา
    - - ต้อหินปฐมภูมิ
        
        ชนิดมุมปิด
        
        การตีบแคบของ trabecular meshwork ที่เป็นทางระบายน้ำเลี้ยง ทำให้การระบายน้ำเลี้ยงในลูกตาลดลงทำให้มีแรงกดภายในลูกตา โดยเฉพาะoptic disc จอประสาทตาขาดเลือด สูญเสียการมองเห็น ปวดตามาก
        
        ชนิดมุมเปิด
        
        เกิดความผิดปกติของทางเดินน้ำเลี้ยงภายในลูกตา เช่น การตีบแคบของท่อตะแกรงที่เป็นทางระบายน้ำเลี้ยงภายในลูกตา (trabecular meshwork) จึงสูญเสียลานสายตาทีละน้อย จนกระทั้งเสียความสามารถในการมองเห็น
      - ต้อหินทุติยภูมิ
        
        เกิดขึ้นเนื่องจากมีความผิดปกติภายในลูกตาหรืออาจเกิดจากมีโรคทางกายทีทำให้การไหลของเอเควียสลดลง
      - ต้อหินตั้งแต่กำเนิด
        
        มี development anormalies โดยชนิดการเกิดต้อนั้นอาจเป็นแบบเฉียบพลันหรือเรื้อรัง
    - - ระยะเฉียบพลัน
        
        ปวดศีรษะมาก ตาสู้แสงไม่ได้ ตามัวลงคล้ายหมอกมาบัง บางคนมองเห็นแสงสีรุ้งรอบ ๆ ดวงไฟ เนื่องจากมีน้ำเข้าแทรกอยู่ในกระจกตา
      - ระยะเรื้อรัง
        
        ความดันของลูกตาสูงเล็กน้อย บางคนรู้สึกมึนศีรษะ ตาพร่ามัว เพลียตา ไม่มีปวด ไม่มีการเปลี่ยนแปลงของลานสายตา ลานสายตาจะค่อย ๆ แคบลง
    - - ระยะเฉียบพลัน
        
        ลดความดันในลูกตาให้ลงสู่ระดับปกติ แพทย์มักให้ยาหยอดตา และยารับประทานทางปากหรือยาฉีด จนความดันลดลงสู่อาการปกติ การเห็นดีขึ้นจึงนัดผ่าตัดตามมา
      - ระยะเรื้อรัง
        
        แพทย์ให้ยาหยอดตาและยารับประทาน พื่อเพิ่มการไหลออกหรือลดการผลิตน้ำเอเควียส ควบคุมความดันลูกตาให้อยู่ในระดับปกติพร้อมนัดมาตรวจเป็นระยะ ๆ
    - - อธิบายให้เข้าใจเกี่ยวกับโรคและการรักษา
      - เตรียมตัวก่อนการยิงเลชอร์ เวลายิงจะไม่รู้สึกเจ็บภายใน 24 ชั่วโมงแรก หลังยิงเลเชอร์อาจมีอาการปวดศีรษะหรือตามัวลงเล็กน้อย
      - หากมีอาการ ตาแดง น้ำตาไหล ปวดตามาก ตามัวลง หรือตาสู้แสงไม่ได้ให้มาตรวจก่อนวันนัด
      - สอนวิธีการหยอดตาอย่างมีประสิทธิภาพ
      - แนะนำให้ใส่แว่น หลีกเสี่ยงการขยี้ตา หลังทำเลเซอร์
  - - - เสื่อมตามวัย
        
        ต้อกระจกที่ยังไม่สุก
        
        ตาขุ่นไม่มาก เริ่มขุนcortex ล้กษณะที่สอง คือ ทึบตรงส่วนกลางแก้วตา แต่ส่วนรอบ ๆ ยังใส
        
        ต้อกระจกที่สุกแล้ว
        
        ตาขุ่นทั้งหมดแก้วตาขุ่นและมีความแข็งตัวในขนาดที่พอดี เห็นเพียงแสงไฟและบอกทิศทางได้ ระยะนี้หมาะสมกับการผ่าตัดมากที่สุด
        
        ต้อกระจกที่สุกเกินไป
        
        ขนาดเลนส์เล็กลงและมีเปลือกหุ้มเลนส์ที่ย่น เกิดจากน้ำซึมออกนอกเชลล์เลนส์แข็งมากขึ้น หากปล่อยทิ้งไว้ตาจะบอดได้ ระยะนี้หาผ่าตัดค่อนข้างยาก
      - โดยกำเนิด
        
        กรรมพันธ์ุ
      - อื่นๆ
        
        โดนกระทบกระเทือนอย่างแรงที่ลูกตา ของมีคมทิ่มแทงทะลุตาโดนเลนส์ตา ต้อหิน โรคเบาหวาน ต่อมไทรอยด์เป็นพิษ พาราไทรอยด์ พิษสารเคมื
    - - ตามัว ในที่สว่าง ในที่มืดจะเห็นชัด
      - เห็นภาพซ้อน แก้วตาขุ่นการหักเหแสงเปลี่ยนไป
      - ความสามารถในการมองเห็นลดลง
      - มองผ่านรูม่านตา (pupil) จะเห็นแก้วตาขุ่นเมื่อส่องดูด้วยไฟฉาย
    - - การผ่าตัดเอา แก้วตา ที่ขุ่นออก ซึ่งเรียกว่า ลอกต้อกระจก
    - - IICE
        
        การผ่าตัดนำแก้วตาที่ขุ่นพร้อมทั้งเปลือกหุ้มเข้าตาทั้งหมดในเวลาเดียวกัน
      - ECCE
        
        การผ่าตัดเอาแก้วตาที่ขุ่นออกพร้อมทั้งเปลือกหุ้มเข้าตาด้านหน้า โดยเหลือเปลือกหุ้มแก้วตาด้านหลัง
      - PE C IOL
        
        เป็นการผ่าตัดต้อกระจกโดยใช้คลื่นเสียงหรืออัลตราชาวด์ที่มีความถี่สูงเข้าไปสลายเนื้อแก้วตาแล้วดูดออกมาทิ้ง และจึงนำแก้วตาเทียมใส่เข้าไปแทน
    - - จัดท่านอนให้ผู้ป่วยไม่นอนทับบริเวณตาที่ได้รับการผ่าตัด
      - เลี่ยงการไอจามแรง ๆ การก้มศีรษะต่ำกว่าระดับเอว
      - ระมัดระวังการกระทบกระเทือนบริเวณดวงตาและศีรษะ
      - รับประทานอาหารอ่อนงดอาหารแข็งเหนียวที่ต้องออกแรงเคี้ยวจนกว่าแผลจะหายประมาณ 2 สัปดาห์
      - ห้ามเบ่งถ่ายอุจจาระ
    - - ระวังอย่าให้น้ำกระเต็นเข้าตา
      - ค่อย ๆ แปรงฟันไม่สั่นศีรษะไปมา
      - หลีกเลี่ยงอาหารแข็งเหนียวที่ต้องออกแรงเคี้ยวมาก ไม่ควรท้องผูก
      - หลีกเลี่ยงยกของหนักมากกว่า 5 kg
      - ไม่ควรใช้สายตานานเกิน 1 ชั่วโมง
      - เน้นกลางคืนปิดฝาครอบตา กลางวันใส่แว่นตาสีชาหรือสีดำ
  - - - การผ่าตัดเอาแก้วตาออกชนิด intracapsular cataract extraction ได้ถึงร้อยละ 10-20
      - การได้รับอุบัติหตุถูกกระทบกระเทือนบริเวณที่ตา หรือของแหลมที่แทงเข้าตาถึงชั้นของจอประสาทตา
      - vitreous เสื่อม
    - - ชนิดที่เกิดจากรูหรือรอยฉีกขาดทีจอประสาทตา (Rhegmatogenous retinal detachment)
      - ชนิดที่เกิดจากการดึงรั้ง (Tractional retinaldetachment)
      - ชนิดไม่มีรูขาดทีจอประสาทตา (Non-rhegmatogenous retinal detachment or exudative retinal detachment)
    - - มองเห็นแสงจุดดำหรือเส้นลอยไปลอยมา (foater)
      - มองเห็นแสงวูบวาบคล้ายฟ้าแลบ (flashes of light)
    - - การฉีดก๊าชเข้าไปในตา (Pneumatic retinopexy)
        
        ฉีดก๊าชเข้าไปในช่องน้ำวุ้นลูกตาเพื่อดันให้จอประสาทตาที่หลุดลอกกลับเข้าไปติดที่เดิม
      - การผ่าตัดหนุนจอประสาทตา (Scleral buckling)
        
        ใช้วัสดุหรือยางเพื่อหนุนตาขาวให้เข้าไปติดจอประสาทตาที่หลุดลอก
      - Cryocoagulation (การจี้ด้วยความเย็น)
        
        จี้รอบ ๆ รูหรือรอยฉีกขาดของจอประสาทตา เพื่อช่วยยืดให้จอประสาทตากลับเข้าที่ ซึ่งวิธีการชนิดนี้จะหาเมื่อจอประสาทตาฉีกขาดเป็นรู
      - การผ่าตัดน้ำวุ้นลูกตา (Pars plana vitrectomy)
        
        การตัดน้ำวุ้นลูกตาที่ดึงรั้งจอประสาทตาให้ฉีกขาดออก
    - - ก่อนผ่าตัด
        
        ดูแลให้ผู้ป่วย Absolute bed rest
        
        แนะนำผู้ป่วยหลีกเลี่ยงขยี้ตา ส่ายศีรษะและใบหน้าแรง การอาเจียน
        
        แนะนำผู้ป่วยห้ามก้มหน้า
        
        ให้ข้อมูลเกี่ยวกับโรค แผนการรักษา การผ่าตัด
        
        ให้ผู้ป่วยทราบเพื่อลดความวิตกกังวล
      - หลังผ่าตัด
        
        ดูแลให้ได้รับการวัดความดันลูกตาจากแพทย์หลังผ่าตัดประมาณ 4-6 ชั่วโมง
        
        ประเมินอาการเริ่มต้นของภาวะความดันลูกตาสูง ได้แก่ มีอาการปวดและรับประทานยาแล้วไม่ทุเลาลง
        
        ดูแลให้นอนคว่ำหน้าหรือนั่งคว่ำหน้าให้ได้อย่างน้อยวันละ 16 ชั่วโมง
        
        ควรให้การสนับสนุนด้านกำลังใจและให้ข้อมูลกี่ยวกับแผนการรักษาเป็นระยะ
        
        ดูแลให้รับประทานอาหารอ่อน ประเมินอาการท้องผูก
      - เมื่อกลับบ้าน
        
        ควรทำความสะอาดใบหนโดยใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำบิดหมาด ๆ เช็ดหน้าเบา ๆ เฉพาะข้างที่ไม่ได้ผ่าตัด
        
        หลังการผ่าตัด 2 เตือนแรก ควรหลีกเลี่ยงการออกกำลังกายที่หักโหม
  - - - ความยาวนานของการเป็นโรคเบาหวาน
      - การควบคุมระดับน้ำตาล
      - การมีความผิดปกติที่ไตจากเบาหวาน
      - ความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง
      - การตั้งครรภ์
    - - เบาหวานระยะแรก (NPDR)
      - เบาหวานระยะรุนแรง (PDR)
    - - การรักษาด้วยการยิงเลเซอร์
      - การฉีดยาเข้าในน้ำวุ้นตา
      - การผ่าตัดน้ำวุ้นตา
    - - แนะนำให้ผู้ป่วยควบคุมระดับน้ำตาลให้คงที่
      - ดูแลแนะนำให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานได้รับการตรวจจอประสาทตาอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง
      - ออกกำลังกาย รับประทานยาหรือฉีดยาลดระดับน้ำตาลในเลือดอย่างสม่ำเสมอ
  - - - Increase intraocular pressure
      - Blood stain cornea
      - Rebleeding
    - - Absolute bed rest โดยให้นอนศีรษะสูงประมาณ 30-45 องศา
      - ปิดตาทั้งสองข้างเพื่อให้ได้พักผ่อนลดโอกาสการเกิด rebleeding
      - รับยา สเตียรอยด์ หยอดเพื่อช่วยป้องกันการเกิด rebleeding
      - ดูแลให้ได้รับยแก้ปวด paracetamol และ diazepamแต่หากเลือดไม่ถูกดูดซึมไปในเวลาอันควรหรือมีอาการของ Blood stain cornea
      - ควรรีบหาผ่าตัด paracentesisเมื่อครบ 5-7 วันก็สามารถให้ผู้ป่วยกลับบ้านได้
    - - แนะนำให้ผู้ป่วยนอนนิ่งๆ ไม่ควรลุกจากเตียงประมาณ 3 - 5 วัน
      - ปิดตาทั้ง 2 ข้างที่มีเลือดออกด้วยผ้าปิดตา (eye pad) และที่ครอบตา (eye shield) ไขห้วเตียงสูง 30-45 องศา
      - เช็ดตาให้ผู้ป่วยทุกวันในตอนเช้าพร้อมทั้งประเมินว่ามีภาวะเลือดออก
      - ถ้าผู้ป่วยปวดตาต้องติดตามประเมินอาการปวดตาของผู้ป่วยภายหลังรับประทานยาแก้ปวดแล้ว 30 นาที ถ้าไม่ทุเลาให้รีบรายงานแพทย์
  - - - การมองเห็นจะลดลงถ้าสารเคมีเข้าตาจำนวนมาก
      - ปวดแสบปวดร้อนระคายเคืองตามาก
      - สายตาสู้แสงไม่ได้ ทำให้ผู้ป่วยพยายามจะหลับตาตลอดเวลา (blepharospasm)
    - - ถึงรพ.ลางตกันทีโดยอาจต้องมีการถ่างขยายเปลือกตาแล้วหยอดยาชาก่อนเพื่อให้สามารถล้างตาได้สะดวกขึ้นจนกระทั่งความเป็นกรดด่างในตาหมดไป
      - หากเกิดภาวะ corneal abrasion อาจได้รับการป้ายยา terramycin ointment และปิดตาแน่น (pressure patch) ไว้ 24 ชั่วโมงและนัดมาประเมินช้าอีกครั้ง
      - ล้างตาด้วยน้ำสะอาดปริมาณมากอาจมากกว่า 5 ลิตร ตั้งแต่สัมผัสสารเคมีโดยมิต้องรอจนกระทั่งมาถึงโรงพยาบาล
      - การรักษาด้วยการใช้ยาขึ้นกับความรุนแรงที่เกิดขึ้น
      - การผ่าตัด ประกอบด้วยการขูดเชลล์กระกตาที่ตายแล้วออก และอาจมีการปลูกถ่ายเยื่อหุ้มรกเพื่อปิดเผล หรือลดการเกิดแผลเป็นบริเวณยื่อบุตา การปะกระจกตาที่ทะลุ หรือการเปลี่ยนกระจกตา ซึ่งการผ่ตัดชนิดใดขึ้นกับความรุนแรงจากการโดนสารเคมี
    - - ล้างตาให้ผู้ป่วยโดยเร็วที่สุด โดยใช้ Normal saline หรือ sterile water โดยใช้เวลาอย่างน้อย 30 นาที
      - ดูแลบรรเทาอาการปวดกรณีที่ผู้ป่วยมีอคารปวดตามาก และดูแลให้ผู้ป่วยได้รับยาครบตามแผนการรักษา
  - - - อุบัติเหตุ (trauma)
      - มีความผิดปกติของกระจกตา ได้แก่ โรคขาดวิตามินเอ (vitamin Adeficiency) การแพ้ยา (Stevens Johnson)
      - ตาปิดไม่สนิทขณะหลับ (Lagophthamos) เนื่องจากเป็นอัมพาตใบหน้าครึ่งซีก (facial palsy)
      - กระจกตามีภูมิต้านทานต่อเชื้อโรคต่ำ
      - ความผิดปกติบริเวณหนังตา
      - โรคทางกายที่ทำให้ภูมิคุ้มกันทั้งร่างกายบกพร่องลง
      - การใส่เลนส์สัมผัส (Contact lens)
    - - ตาแดงแบบใกล้ตาดำ (ciliary injection)
      - กลัวแสง (photophobia)
      - อาการปวดตา (pain)
      - เคืองตา (foreign body sensation)
      - น้าตาไหล (lacrimation)
      - ตาพร่ามัว (blur vision)
      - กระจกตาขุ่น (hazy cornea)
      - อาจพบหนองในช่องหน้าม่านตา
    - - กำจัดสาเหตุที่ทำให้เกิดแผลบริวณกระจกตาที่เป็นสาเหตุอื่น
      - ส่งเสริมให้เกิดการแข็งแรงของร่างกาย เช่น ให้รับประทานวิตามินชี รับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง เป็นต้น
      - หาเชื้อโรคทีทำให้เกิดการติด ได้แก่ การขูดเนื้อเยื่อของแผลไปย้อมและเพาะเชื้อ (scrape lesion)
      - บรรเทาอาการปวดโดยให้รับประทานยาแก้ปวด paracetam!หากมีอาการปวดมากพิจารณาให้ยาบรรเทาปวดกลุ่ม NSAID ในรายที่มีภาวะciliary spasm อาจได้รับยา Atropine eye drop
    - - แยกเตียง ของใช้ และยาหยอดตาของผู้ป่วยใช้เป็นส่วนตัว เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อสู้ผู้อื่น
      - หยอดตาตามแผนการรักษาอย่างเคร่งครัดโดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงแรกอาจต้องหยอดทุก 30 นาที
      - แนะนำผู้ป่วยห้ามขยี้ตา อย่าให้น้ำเข้าตา นอนตะแคงข้างที่มีพยาธิสภาพเพื่อป้องกันการติดเชื้อสู่ตาข้างที่ไม่มีพยาธิสภาพ
      - ให้ผู้ป่วยได้พักผ่อนและได้รับอาหารที่เพียงพอ
      - ตรวจเยี่ยมผู้ป่วยสเสมอ เพื่อป้องกันภาวะพรากความรู้สึก (sensory deprivation) ในผู้ป้วยที่เหลือตาข้างเดียว
      - เช็ดตาวันละ 1-2 ครั้ง โดยครอบเฉพาะพลาสติกครอบตา (Eyeshield) ไม่ต้องปิดผ้าปิดตา (Eye pad)
- - - - สุขภาพทั่วไปของผู้ป่วย
        
        ภูมิต้านทานต่ำ เป็นโรคเลือด เบาหวาน การเปลี่ยนแปลงของอากาศอย่างกะทันหัน
      - สภาพของจมูก
        
        เช่น การอักเสบในจมูก เนื้องอกในจมูก แผ่นกั้นช่องจมูกคด
      - สาเหตุโดยตรง
        
        โรคที่มีอาการนำทางจมูก ฟันผู้และกรถอนฟ้น การสั่งน้ำมูกแรง ๆ จามรุนแรงการดำน้ำ
    - - คัดจมูก
      - ปวดกดเจ็บบริเวณโพรงอากาศข้างจมูกดัดจมูก
      - มีของเหลวเป็นหนองไหลออกจากช่องจมูก
    - - ส่วนมากเป็นการรักษาด้วยยรับประทาน ไม่นิยมให้ยาหยอดจมูก
      - ผู้ป่วยที่ปฏิบัติตนตามที่แพทย์แนะนำและรับประทานยาสม่ำเสมอ มักหายได้ง่าย
      - ในระยะนี้ยาที่ใช้ส่วนใหญ่ คือยปฏิชีวนะและยาที่รักษาตามอาการ
    - - จัดท่านอนในทำศีรษะสูง 40 -45 องศาเพื่อลดอาการบวมบริเวณจมูกและให้หายใจได้สะดวก
      - ประคบจมูกด้วยความเย็นเพื่อบรรเทาอาการปวด (ใน 48
        ชั่วโมงแรกไม่ควรประคบร้อนเพราะจะกระตุ้นให้มีเสือดออก)
      - เลี่ยงการออกกำลังกาย การยกของ หรือทำงานหนัก ภายใน 10 -14 วันแรกหลังผ่าตัด
      - ป้องกันการติดเชื้อควรกระตุ้นให้ผู้ป่วยดูแลทำความสะอาดช่องปากโดยบ้วนปากด้วยNSS บ่อย ๆ ควรเลี่ยงการแปรงฟันบริเวณแผล
      - ไม่ควรไอจามแรงๆถ้าจะจาให้ทำแบบเปิดปากด้วยเพื่อลดแรงดันที่จะเข้าสู่โพรงอากาศข้างจมูก ซึ่งทำให้แผลผ่าตัดในช่องปากแยกได้
    - - เสี่ยงต่อภาวะพร่องของสารน้ำและสารอาหารเนื่องจากความไม่สมดุลของสารน้ำร่างกายและการเสียเลือดออกทางช่องจมูก
      - เกิดภาวะการหายไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากมีภาวะช่องจมูกบวมหรืออุดตัน
      - เกิดความเจ็บปวดในการผ่าตัดช่องจมูก
      - เสี่ยงต่อภาวะติดเชื้อจากมีของเหลวคั่งค้างในจมูก
      - การเปลี่ยนแปลงของการรับรู้ต่างๆ เช่น การมองเห็นเปลี่ยนไปเนื่องจากอันตรายจากการกระทบกระเทือนต่อระบบต่าง ๆในการผ่าตัดบริเวณจมูก
  - - - จากหวัดเรื้อรัง หรือการติดเชื้อเยื่อจมูก
    - - ตรวจพบ
        
        ติ่งเนื้อเมือกสีใสอุดกั้นในรูจมูก
      - คันจมูก หายใจไม่สะดวก เสียงขึ้นจมูก บางครั้งอาจรับกลิ่นไม่ได้
        อาจมีน้ำมูกเป็นหนอง ถ้าติ่งอุดคั้นไชนัสจะปวดที่หัวคิ้วหรือโหนกแก้ม
    - - ไซนัสอักเสบ
    - - กำจัดริดสีดวงจมูกออก
        
        Medical Polypectom
        
        ใช้ยากลุ่มสเตียรอยด์ พ่นจมูกเพื่อทำให้ยุบตัวลง
        
        Surgical Polypectomy
        
        Nasal polyp ผ่าตัด Polypectomy โดยใช้ Snaring (คือการใช้ลวดคล้องและดึงออก) หรือทำ ESS
        
        Antrochonal poly ทำผ่าตัด Caldwell - luc operation
      - รักษาโรคที่เกิดร่วมและป้องกันการเกิดซ้ำ
        
        หาสาเหตุของริดสีดวงจมูก ป้องกันการรักษาช้ำๆ
        
        แนะนำการทำความสะอาดโพรงจมูกด้วยNSS
        และมาพบแพทย์เพื่อไห้แพทย์ล้างโพรงมูกทุกสัปดาห์เพื่อให้โพรงจมูกทำงานได้ดีขึ้น
        
        ให้ยาเพื่อป้องกันการเกิดซ้ำ ส่วนมากให้prednisolone นาน 5 -7วัน โดยให้หลังผ่าตัดแล้ว 1 - 2 สัปดาห์ร่วมกับให้ยาสเตียรอยด์พ่นจมูกด้วยไปนานถึง 3 เดือน
  - - - ภาวะที่มีเลือดออกทางจมูก จากการฉีกขาดของหลอดเลือดเยื่อบุจมูก การมีสิ่งแปลกปลอมเข้าและความผิดปกติการแข็งตัวของเลือด รวมถึงการติดเชื้อ เนื้องอก
    - - เลือดออกจากผนังกั้นจมูกส่วนหน(Anterior epistaxis) พบในเด็ก วัยรุ่น หรือผู้ใหญ่ที่อายุยังน้อยที่มีประวัติการแคะจมูกหรือเยื่อบุจมูกอักเสบ
      - เลือดออกจากผนังกั้นจมูกส่วนหลัง (Posterior epistaxis) พบได้ในผู้ป่วยสูงอายุที่มีโรคความดันโลหิตสูงหรือมีภวะหลอดเลือดแดงแข็ง
    - - เลือดออกจากผนังกั้นส่วนหน้า
        (Anterior epistaxis)
        
        ใช้สารเคมี/ไฟฟ้า
        
        จี้สกัดจุดที่เลือดออก
        
        ใช้ Anterior nasal packing
        
        ใส่ผ้ากอชยาปฏิชีนะและสารGel foarm เพื่ออุดตำแหน่งเลือดออก
      - เลือดออกจากผนังกั้นส่วนหลัง
        (Posterior epistaxis)
        
        posterior nasal packing
        
        ใช้กอชอุดช่องคนหลังโพรงจมูก หรือballoonหรือFoley's
        
        Arterial ligation
        
        การผูกหลอดเลือดแดงเพื่อควบคุมภาวะเลือดออก
        
        Arterial Embolization
        
        Laser Photocoagulation
        
        Skin graft to nasal septum and Lateral nasal wall
    - - แนะนำให้อ้าปากเวลาไอจาม
      - ห้ามสั่งน้ำมูกหรือแกะสะเก็ดแผล
      - ประคบเย็น และให้ยาแก้ปวดร่วมกับจัดท่านอนศีรษะสูง 45 - 60 องศา เพื่อลดอาการบวม
      - ประเมินเลือดออกโดยสังเกตผ้ากอช แต่ห้ามดึงผ้ากอซออกเอง
      - อธิบายให้ทราบว่า อาจมีอาการหูอื้อได้ แต่จะหายเมื่อนำตัวกดห้ามเลือดออก
      - หลังการนำเอาตัวกดเลือดออก ควรนอนพักนิ่ง ๆก่อน 2 - 3 ชม. ห้ามยกของหนัก4-6สัปดาห์
- - - - Beta - hemolytic streptococci or Staphylococi
        พบได้มากถึง30% และเป็นพวกแบคทีเรียตัวอื่น รวมทั้งไวรัสด้วย
      - อักเสบเรื้อรังจากโรคอื่นๆมาก่อนและเชื้อStreptococci group A ในอดีนอยด์
    - - ช่องหูชั้นกลางอักเสบ ((Otitis Media)
        
        ผลมาจากการที่ท่อยูสเตเชียนเกิดการบวมและอุดตัน ทำให้เกิดมีหนองคั่งค้างในหูชั้นกลาง
      - การพูดเสียงขึ้นจมูก (Hyponasal)
        
        เกิดจากภาวการณ์อุตันในช่องจมูกและการหายใจทางปากแทนภาวะปกติ
      - อาการหายใจทางปาก
        
        เสียงดัง บางครั้งมีอคารนอนกรน เป็นผลมาจากภาวะที่ต่อมอีนอยด์ บวมโตไปขวางการหายใจ
    - - รักษาด้วยยาแล้วไม่ได้ผล
      - มีการกลับเป็นซ้ำของภาวะทอลซิลอักเสบประมาณ 4 - 5 ครั้งปื
      - มีการเกิดฝีรอบทอนซิลและรักษาจนหายอักเสบแล้วอย่างน้อย 6 สัปดาห์จะต้องทำเพื่อรักษาโรคนี้ให้หายขาด
      - มีอาการกลืนลำบากมาก
      - มีภาวะบวมโตของต่อมทั้ง 2 นี้จนขัดขวางการหายใจ
        มือคารอื่น ๆร่วมด้วยภายหลังต่อมนี้บวมโต เช่น
      - มีอาการอักเสบของช่องหูชั้นกลาง
        สูญเสียการได้ยิน และไข้รูมาติค
    - - แนะนำให้รับประทานของเย็น เช่น ไอศกรีม น้ำเย็นหรือ การเคี้ยวหมากฝรั่ง เพื่อช่วยลดอาการบวมในลำคอ
      - ควรหลีกเลี่ยงอาหารหลังผ่าตัด ควรไม่มีรสเปรี้ยวเผ็ดหรือร้อน
      - อธิบายหลังผ่าตัดอาจมีอคารเจ็บคอ คอแข็ง อาเจียนภายใน 24 ชม.
      - แรกรวมถึงมีอาการเจ็บคอ ปวดหู นาน 7 - 10 วันหลังผ่าตัด
      - แนะนำงดการใช้เสียงการทำงานหรือกิจกรรมใด ๆ ที่ต้องออกแรงมาก ๆ อย่างน้อย 7 วันเพื่อรอแผลหาย
      - หลีกเลี่ยงแหล่งชุมชนในช่วง 7 วันแรกหลังผ่าตัดป้องกันการรับเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย
    - - ปวดแผลบริเวณที่ทำการผ่าตัด
      - เกิดภาวะพร่องสารน้ำและสารอาหารในร่างกายจากการได้รับอาหารและน้ำในปริมาณไม่เพียงพอ เพราะเจ็บคอเวลากลืน
      - เสี่ยงต่อภาวะเสียเลือดเนื่องจากมีแผลปิดในคอหรือทางเดินหายใจไม่โล่งจกการสำลักเลือดหรือสิ่งคัดหลั่งอื่นลงไป
      - เสี่ยงภาวะการอักเสบติดเชื้อของแผลในลำคอเนื่องจากขาดความรู้การดูแลแผล
      - เสี่ยงต่ออันตรายจากภาวะแทรกช้อนภายหลังกลับบ้านเนื่องจากขาดความรู้ในการดูแลตนเอง