Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

อวัยวะรับสัมผัส, นางสาวสุชานาถ สุโขประสพชัย ชั้นปีที่2 เลขที่90…

- - - - อาการปวดหู
      - ของเหลวที่ไหลจากหู มีสีหรือลักษณะ
      - อาการอื้อ ได้ยินเสียงลดลง
      - มีเสียงดังในหู
      - อาการเวียนศีรษะ
    - - ตรวจหูภายนอก
        
        โดยการมอง และคลำ ว่ามีอาการ
        ปวด บวม แดว ฝี รู หรือไม่
      - ตรวจช่องหู
        
        ด้วยไม้พันสำลี แตะที่ช่องหู
        ถ้าแตะเจ็บบริเวณใดให้ตัดชิ้นเนื้อตรวจ
        
        ตรวจดูเยื่อแก้วหู ดูสี รอยแผล หนอง
      - ตรวจหูไม่พบสิ่งผิดปกติให้ตรวจศีรษะและคอ
      - ตรวจพิเศษอื่น ๆ
        
        ภาพถ่ายรังสี หรือทำ CT scan , MRI
      - การนัดตรวจซ้ำเป็นระยะ หากไม่พบความผิดปกติใด
    - - การทดสอบการได้ยิน
        
        Tuning fork test
        
        เป็นการตรวจโดยใช้ส้อมเสียง
        
        การแปลผล
        
        Weber Test
        
        คนปกติได้ยินเท่ากัน 2 ข้าง
        
        ถ้าระบบการนำเสียงบกพร่อง
        ข้างมีปัญหาจะได้ยินชัดกว่า
        
        ถ้าระบบประสาทรับฝังบกพร่อง
        ข้างดีจะได้ยินชัดกว่า
        
        Rine Test
        
        Rine Test positive
        
        ได้ยินหน้าหูดีกว่าหลังหู
        
        Rine Test negative
        
        ได้ยินหลังหูดีกว่าหน้าหู
        
        False negative Rinne
        
        ได้ยินหลังหูดีกว่าหน้าหู
        
        Audiometry
        
        ใช้เครื่องตรวจการได้ยินชนิดไฟฟ้า
        
        ตรวจโดยคำพูด
        
        Speech Reception Threshold (SRT)
        
        การตรวจ Vestibular Function Test
        
        Romberg’s Test
        
        ยืนตรง ส้นเท้าปลายเท้าชิด มองตรง
        
        Unterberger’s Test
        
        ทำเหมือน Romberg’s Test แต่ยื่นมือไปข้างหน้า หลัยตา ย่ำซอยเท้ากับที่
        
        Gait Test
        
        เดินตามแนวเส้นตรงระหว่าง2จุด แล้วหมุนตัวเร็วๆ กลับมาที่เดิม
        
        การตรวจดู Nystagmus
        
        อาการตากระตุก โดยการทำ Head Shaking หรือ Position Test
  - - - เกิดจากความผิดปกติของ หูชั้นนอก เยื่อแก้วหู และหูชั้นกลาง ทำให้ผิดปกติของกลไกการส่งผ่านคลื่นเสียงไปหูชั้นใน
    - - เกิดจากความผิดปกติในอวัยวะภายรูปหอยโข่งในหูชั้นในตรงส่วนของเซลล์ประสาทรับเสียง
    - - เกิดจากความผิดปกติในระบบการนำเสียงร่วมกับประสาทรับหังเสียงบกพร่อง
    - - เกิดจากความผิดปกติขิงสมองโดยเฉพาะ
    - - การนำเสียงทางอากาศบกพร่อง
      - ประสาทหูเสื่อม
        
        เป็นตั้งแต่กำเนิด
        
        เกิดภายหลัง
        
        Presbycusis
        
        พบในคนชรา
        
        Noise induced hearing loss
        
        เกิดจากเสียงดังมาก
        
        Drug induced hearing loss
        
        เกิดจากยากลุ่ม Aminoglycoside,salicylate,diuretics
        
        Infection
        
        ติดเชื้อจากหูชั้นใน น้ำไขสันหลัง
        การติดเชื้อหูชั้นกลาง
        
        Meniere’s disease
        
        Tumor
        
        Trauma
        
        อุบัติเหตุบริเวณศีรษะทำให้เกิดการแตกของกระดูก temporal ผ่านหูชั้นใน
        
        Vascular cause
        
        Autoimmune
        
        Sudden sensorineural hearing loss
    - - การซักประวัติ
        
        อาการนำ
        
        อาการหูอื้อ เสียงดีงในหู การได้ยินลดลง
        
        อาการร่วม
        
        อาการปวดหู น้ำออกหู คันหู เสียงดังในหู เวียนหัว บ้านหมุน
        
        ประวัติในอดีต
        
        การใช้ยาที่มีพิษต่อหู อุบัติเหตุที่ศีรษะ การผ่าตัดใบหู การได้ยินเสียงดังมากเกินไป ประวัติบุคคลในครอบครัว มีหูหนวก เป็นใบ้
      - การตรวจร่างกาย
        
        การตรวจร่างกายทางหู คอ จมูก
        
        การส่องกล้องดูหู
        
        การตรวจระบบประสาท
        
        กรณีสงสัยรอยโรคของเส้นประสาท สมอง
        
        การตรวจการได้ยินด้วยส้อมเสียง
        
        เพื่อแยกโรคหูชั้นกลางหรือเส้นประสาท
  - - - สาเหตุ
        
        ปกติขี้หูสามารถอุดตันที่ช่องหูชั้นนอก ปริมาณมากน้อยแตกต่างกัน แต่บางครั้งก็เกดการอุตตันได้
      - พยาธิสภาพ
        
        ขี้หูถูกสร้างจากต่อมสร้างขี้หู ส่วนมากเกิดจากขี้หูสร้างมากผิดปกติ ในผู้สูงอายุที่ต่อมสร้างขึ้หูฝ่อ ทำให้แห้งและแข็ง รวมทั้ง Epithelial ลดลง ทำให้ขี้หูอุดตันได้ง่าย
      - อาการและอาการแสดง
        
        หูอื้อ ปวดหู
      - การรักษา
        
        ล้างและใช้เครื่องดูด หรือใช้อุปกรณ์อื่นช่วย
    - - สาเหตุ
        
        มีเศษชิ้นส่วนต่างๆอุดตันในหู
      - อาการและอาการแสดง
        
        หูอื้อ สูญเสียการได้ยิน บางรายอาจมีอาการมึนงงเวียนศีรษะจนถึงอัมพาตของใบหน้าได้
      - การรักษา
        
        เป็นสิ่งมีชีวิตใช้ แอลกอฮอร์ 70% หยอดลงไปแล้วคีบออก ถ้าเป็นสิ่งไม่มีชีวิต ใช้น้ำสะอาด ใส่จนเต็มหูแล้วเทออก ถ้าเป็นของแข็งมช้เครื่องมือแพทย์คีบออก
    - - สาเหตุ
        
        เกิดจากการแคะหรือเกิดจากแรงอัดดันจากการถูกกระทบกระแทกบริเวณกระดูกขมับ
      - อาการและอาการแสดง
        
        ปวดเฉียบพลัน สูญเสียการได้ยิน มีเสียงดังในหู มีเลือดออก ฉีกขาดของเยื่อแก้วหู บางรายมีอาการเวีนยศีรษะ
      - การรักษา
        
        ทิ้งไว้เฉยๆ อย่าชะล้าง
        
        ไม่ต้องเอาลิ่มเลือดออก
        
        ไม่ต้อหยอดหู
        
        อาการต่างๆ ควรกายภายใน 1เดือน ถ้า 2เดือนไม่หายให้ทำการซ่อมแซมเนื้อเยื่อแก้วหู
  - - - การขังค้างของเหลวในหูชั้นกลางบางรายอาจติดเชื้อร่วม แตกต่างกันตามระยะเวลาในการเกิดโรค
        
        Acute Otitis Media
        
        อาการน้อยกว่า 3สัปดาห์
        
        อาการ
        
        สูญเสียการได้ยิน มีน้ำขังอยู่ในหูตลอด เยื่อแก้วหูนูนโป่ง ปวด
        
        การรักษา
        
        ปรับความดันของหูชั้นกลางให้ปกติ
        
        Serous Otitis Media
        
        อาการระหว่าง3 เดือน - 3สัปดาห์
        
        Chronic Otitis Media
        
        อาการมากกว่า 3เดือน
        
        สาเหตุ
        
        เกิดจากภาวะที่มีการรักษาไม่หายขาดและกลับเป็นซ้ำอีก
        
        อาการและอาการแสดง
        
        เยื่อแก้วหูทะลุ
        
        มีน้ำหนองไหลออกมา
        
        บางรายสูญเสียการได้ยิน
        
        การรักษา
        
        การรักษาทางยาให้ยาปฏิชีวนะ ยาแก้ปวด ยาลดการคัดแน่นจมูก ยาหยอดหู
        
        ควรทำการผ่าตัดต่อไป
        
        Adhesive Otitis Media
        
        ระยะนานเป็นปี
    - - พยาธิสภาพ
        
        มีการเพิ่มของ osteoblastic,osteoclasvtic activity บริเวณ stapes footplate ทำให้เกิด otosclerosis
      - การรักษา
        
        ใช้เครื่องช่วยฟัง หรือการผ่าตัด
    - - สาเหตุ
        
        จากผลการเปลี่ยนแปลงความดันอากาศหรือความดันในหูชั้น กลางและโพรงกกหู มักเกิดในภาวะที่ท่อ Eustachain ทํางานผิดปกติ ส่วนมากเกิดจากการเดินทางโดยเครื่องบิน
      - อาการและอาการแสดง
        
        ปวดหู แน่นหู หรือสูญเสียการได้ยินแบบ CHL ร่วมกับมีประวัติขึ้นเครื่องบินหรือดําน้ํา
      - พยาธิสภาพ
        
        เมื่อความดันในหูชั้นกลางมีความแตกต่างจากบรรยากาศ ภายนอก เยื่อเมือกจะบวม มีการสร่างของเหลวจากต่อมเมือก มีเส้น เลือดฉีกขาด ทําให้เกิดของเหลวหรือเลือดคั่งในหูชั้นกลาง
  - - - สาเหตุ
        
        จากความเสื่อมตามวัยอุบัติเหตุโดยเฉพาะการบาดเจ็บหรือ อุบัติเหตุบริเวณศีรษะ โรคหูชั้นใน การติดเชื้อ
      - อาการ
        
        มักมอีาการเวียนศีรษะบ้านหมุนรู้สึกโครงเครงหรือสูญเสีย การทรงตัวเมื่อมีการเคลอื่นไหวของศรีษะอยาางรวดเร็วผู้ที่เป็นโรค นี้มักไม่มีอาการหูอื้อหรือเสียงดังในหู ไม่มีแขนขาชาหรืออ่อนแรง หรือพูดไม่ชัด ไม่มีอาการหมดสติหรือเป็นลม
      - การวินิจฉัย
        
        การซักประวัติ
        
        อาการเวียนศีรษะเมอื่มีการเปลี่ยนแปลง ท่าทางของศีรษะและเป็นช่วงสั้นๆไม่มีการสูญเสียการได้ยินหรอืหูอื้อ ไม่มีเสียงดังในหูที่ผิดปกติ
        
        การตรวจร่างกาย
        
        เมื่อใหผู้ป่วยล้มตัวลงนอนอย่างรวดเร็ว ในท่า ตะแคงศีรษะและห้อยศีรษะลงเล็กน้อย ผู้ป่วยจะมีอาการเวียนศีรษะ และมีการกระตุกของลูกตา
        
        การสืบค้นเพิ่มเติม
        
        การตรวจการได้ยิน มักปกติ ยกเว้นในรายที่มีความผิดปกติอยู่ก่อน แล้ว
        
        การตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) มักทําในรายที่สงสัยว่ามี พยาธิสภาพของระบบประสาทส่วนกลาง เช่น สมอง ทําให้เกิด อาการเวียนศรีษะ
      - การรักษา
        
        การรักษาด้วยยา
        
        ให้ยาบรรเทาอาการเวียนศีรษะ และผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงท่าทางที่กระตุ้นให้เกิดอาการ
        
        การทํากายภาพบําบัด เพื่อเคลื่อนตะกอนหินปูน
        
        การผ่าตัด
        
        มักทําในกรณีที่ผู้ป่วยรักษาด้วยยาและทํากายภาพไม่ได้ผล คือ ยังมีอาการเวียนศีรษะตลอด
      - ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
        
        ถ้าอาเจียนมาก อาจมีการสูญเสียน้ําและเกลือแร่ในร่างกายมากอาจถึงช็อกได้
        
        ควรรีบนั่งลงหรือนอนพื้นราบไม่ให้มีการ เคลื่อนไหว ถ้าเกิดมีอาการขณะขับรถหรือขณะทำงาน ควรหยุด รถข้างทางหรือหยดุการทํางานไม่ควรดําน้ําว่ายน้ําหรือปีนป่าย ที่สูง
    - - สาเหตุ
        
        ไม่ทราบชัดเจน
      - อาการ
        
        ประสาทหูเสื่อม ผู้ป่วยมีการเสียการได้ยินแบบประสาทเสียงเสีย ทําให้หูอื้อ ได้ยินไม่ ชัดเจน แน่นในหู มีเสียงดังในหู และ อาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน บางครั้งอาจคลื่นไส้อาเจียน เหงื่อออกร่วมด้วย ทําให้ผู้ปาวยไม่สามารถทํากิจวัตรประจําวันได้ตามปกติ ต้องนอนพัก
      - การรักษา
        
        การปฏิบัติตัวที่ถูกต้องขณะเวียนศีรษะ ให้ยาบรรเทา อาการ และการผ่าตัด
        
        จํากัดความเค็ม เพราะความเค็มหรือโซเดียมที่มีมากในร่างกายจะทําให้มีน้ําคั่งในร่างกาย และน้ําในหูชั้นในมากขึ้น อาจทําให้อาการแย่ลง
        
        หลีกเลี่ยงชา คาเฟอีน บุหรี่ ความเครียดเพราะจะทําให้เลือดไปเลี้ยงที่หู ชั้นในลดลง
    - - สาเหตุอาจเกิดจาก
        
        การติดเชื้อ
        
        การอุดตันของเลือดไปเลี้ยงที่หูชั้นใน อาจเกิดจากความเครียดทําให้หลอด เลือดแดงหดตวั ฉับพลัน หลอดเลือดที่เสื่อมตามวัยแล้วมีไขมันมาเกาะ เช่น โรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเส้นเลือดสูง
        
        การรั่วของของน้ําในหูชั้นใน เข้าไปในหูชั้นกลาง ซึ่งอาจเกิดมาจากการเบ่งถ่าย ไอ จามแรง ๆ หรือความดันในสมองสูงทําให้ประสาทหูเสื่อมและมี อาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน และเสียงดังในหู
        
        การบาดเจ็บ
      - อาการและอาการแสดง
        
        หูอื้อ
        
        การได้ยินลดลงในหูข้างใดข้างหนึ่งอย่างฉับพลัน
        
        บางรายอาจเวียนศีรษะร่วมด้วย
      - การรักษา
        
        ยาขยายหลอดเลือด จุดประสงค์เพื่อเพิ่มเลือดไปเลี้ยงที่หูเพิ่มมากขึ้น
        
        การนอนพัก วัตถุประสงค์เพื่อลดการรั่วของน้ําในหูชั้นในเขาไปในหูชั้น กลาง(ถ้ามี)แนะนําให้นอนยกศีรษะสูง30องศาจากพื้นราบเพื่อให้มี ความดันในหูชั้นกลางให้น้อยที่สุด ไม่ควรทํางานหนักหรือออกกําลัง กายหักโหม 1 – 2 สัปดาห์
        
        ถ้าเป็นเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง ซีด เป็นต้น ต้อง ควบคุมอาการให้ดี
    - - สาเหตุ
        
        อายุที่เพิ่มมากขึ้นเป็นปัจจัยส่งเสริม
      - อาการและอาการแสดง
        
        การได้ยินลดลงอย่างค่อยเป็นคอ่ยไป เท่า ๆ กันทั้งสองข้าง อาจมีเสียงดังในหูร่วมด่วย
      - การรักษา
        
        จํากัดแคลอรี่ ช่วยลดปริมาณไขมันในร่างกาย
- - - - มีการคั่งของน้าเอเควียสจากมีโครงสร้างตาผิดปกติ
      - ความผิดปกติของ trabecular meshwork ตั้งแต่กำเนิด
      - ความเสื่อมของเนื้อเยื่อภายในลูกตา
      - การใช้ยาที่มีสารฮอร์โมนพวกคอร์ติโคสเตียรอยด์ติดต่อเป็นเวลานาน
      - ต้อกระจกสุกหรือต้อกระจกสุกงอม
      - เนื้องอกในลูกตา
      - อุบัติเหตุในตา
    - - ต้อหินปฐมภูมิ
        
        ต้อหินชนิดมุมปิด
        
        เมื่อมีการตีบแคบของ trabecular meshwork ที่เป็นทางระบายน้าเลี้ยง ลูกตาทาให้การระบายน้าเลี้ยงในลูกตาลดลงทาให้มีแรงกดภายในลูกตา โดยเฉพาะบริเวณขั้วประสาทตา (optic disc) มีการทาลายของประสาท ตาอย่างรวดเร็ว จอประสาทตาขาดเลือด สูญเสียการมองเห็น ปวดตามาก
        
        ต้อหินชนิดมุมเปิด
        
        เกิดความผิดปกติของทางเดินน้าเลี้ยงภายในลูกตา เช่น การตีบแคบของท่อ ตะแกรงที่เป็นทางระบายน้าเลี้ยงภายในลูกตา (trabecular meshwork) ทา ให้การระบายน้าเลี้ยงภายในลูกตาลดลง ในขณะที่การสร้างน้าเลี้ยงภายในลูก ตามีปริมาณเท่าเดิม ทาให้ความดันในลูกตาสูงขึ้นทีละน้อย เกิดการทาลาย ประสาทตา เกิดขึ้นช้า ๆ โดยแทบไม่มีอาการปวดตา จึงสูญเสียลานสายตาที ละน้อย จนกระทั้งเสียความสามารถในการมองเห็น
        
        ต้อหินทุติยภูมิ
        
        บางคนมองเห็นแสงสีรุ้งรอบ ๆ ดวงไฟ
        
        ต้อหินระยะเรื้อรัง
        
        ความดันของลูกตาสูงขึ้นเล็กน้อย ผู้ป่วยอาจไม่ รู้สึกอาการอะไรเลย บางคนรู้สึกมึนศีรษะ ตาพร่ามัว รู้สึกเพลียตา ไม่มีอาการ ปวด ไม่มีการเปลี่ยนแปลงของลานสายตา ลานสายตาจะค่อย ๆ แคบลง
      - ต้อหินทุติยภูมิ
        
        เป็นต้อหินที่เกิดขึ้น เนื่องจากมีความผิดปกติภายในลูกตาหรืออาจเกิดจากมีโรคทางกายที่ทา ให้การไหลของเอเควียสลดลง
      - ต้อหินแต่กำเนิด
        
        ต้อที่เกิดจากมี development anormalies โดยชนิดการเกิดต้อนั้น อาจเป็นแบบ เฉียบพลันหรือเรื้อรัง
    - - การเตรียมตัวก่อนการยิงเลเซอร์ เวลายิงจะไม่รู้สึกเจ็บภายใน 24ชั่วโมงแรก หลังยิงเลเซอร์อาจมีอาการปวดศีรษะหรือตามัวลงเล็กน้อย
      - หากมีอาการ ตาแดง น้ำตาไหล ปวดตามาก ตามัวลง หรือตาสู้แสง ไม่ได้ให้มาตรวจก่อนวันนัด
      - สอนวิธีการหยอดตาอย่างมีประสิทธิภาพ
      - แนะนาให้ใส่แว่น หลีกเลี่ยงการขยี้ตา หลังทาเลเซอร์
  - - - การเสื่อมตามวัย
        
        ต้อกระจกที่ยังไม่สุก
        
        เป็นระยะที่ตาขุ่นไม่มาก ลักษณะแรกการขุ่นของแก้วตาเริ่มที่เปลือกหุ้มแก้วตา ลักษณะที่สอง คือ ทึบตรงส่วนกลาง แก้วตา แต่ส่วนรอบ ๆ ยังใส
        
        ต้อกระจกที่สุกแล้ว
        
        เป็นระยะที่ตาขุ่นทั้งหมด แก้วตามีความแข็งตัวในขนาดที่พอดี ระยะนี้เหมาะสม กับการผ่าตัดมากที่สุด
        
        ต้อกระจกที่สุกเกินไป
        
        เป็นต้อกระจกที่สุก มากจนขนาดเลนส์เล็กลงและมีเปลือกหุ้มเลนส์ที่ย่น เกิดจากน้าซึมออก นอกเซลล์ เลนส์แข็งมากขึ้น หากปล่อยทิ้งไว้ตาจะบอดได้
      - ความผิดปกติโดยกำเนิด
      - เกิดจากสาเหตุอื่น ๆ
        
        โดนกระทบกระเทือน อย่างแรงที่ลูกตา หรือโดนของมีคมทิ่มแทงทะลุตาและไปโดยเลนส์ตา
    - - ตามัว ลงช้า ๆ โดยไม่รู้สึกเจ็บปวด
      - มองเห็นภาพซ้อน เนื่องจากแก้วตาที่ขุ่น
      - ความสามารถในการมองเห็นลดลง รู้สึกว่าสายตาสั้นลง
      - มองผ่านรูม่านตา (pupil) จะเห็นแก้วตาขุ่นเมื่อส่องดูด้วยไฟฉาย
    - - Intracapsular cataract extraction (IICE)
        
        การผ่าตัดนำแก้วตา ที่ขุ่นพร้อมทั้งเปลือกหุ้มเข้าตาทั้งหมดในเวลาเดียวกันการผ่าตัดชนิดนี้มี ผลไม่แน่นอน มีผลต่อสายตาการมองถ้าไม่ใส่เลนส์เข้าไปแทนที่ ผู้ป่วย จะต้องใส่แว่นตา หรือคอนแทคแลนส์ หรือใส่แล้วแพทย์วางตำแหน่งไม่ ตรงทำให้เกิดสายตาเอียงได้
      - Extracapsular cataract extraction (ECCE)
        
        การผ่าตัดเอา แก้วตาที่ขุ่นออกพร้อมทั้งเปลือกหุ้มเข้าตาด้านหน้า โดยเหลือเปลือกหุ้ม แก้วตาด้านหลัง
      - Phacoemulsification with Intraocular Lens
        (PE C IOL)
        
        การผ่าตัดต้อกระจกโดยใช้คลื่นเสียงหรืออัลตราซาวด์ที่มีความถี่สูงเข้าไป สลายเนื้อแก้วตาแล้วดูดออกมาทิ้ง และจึงนาแก้วตาเทียมใส่เข้าไปแทน
        
        ข้อดี
        
        ของวิธีนี้ ต่างกับวิธีปกติตรงที่แผลผ่าตัดเล็กกว่า การเกิดสายตาเอียง หลังผ่าตัดน้อยลงระยะพักฟื้นหลังการผ่าตัดสั้นกว่า
        
        ข้อเสีย
        
        เนื่องจากเป็นวิธีใหม่ ดังนั้นต้องอาศัยความชำนาญของแพทย์ต้อง ใช้เครื่องมือราคาแพง และต้องใช้สารหล่อลื่น ช่วยในระหว่างผ่าตัด มิฉะนั้นเครื่องอัลตราซาวด์อาจสั่นไป ทาลายกระจกตาได
    - - จัดท่านอนให้ผู้ป่วยไม่นอนทับบริเวณตาที่ได้รับการผ่าตัด
      - หลีกเลี่ยงการไอจามแรง ๆ การก้มศีรษะต่ำกว่าระดับเอว
      - การเคลื่อนย้ายผู้ป่วยทุกครั้งต้องระมัดระวังการกระทบกระเทือนบริเวณ ดวงตาและศีรษะ
      - รับประทานอาหารอ่อนงดอาหารแข็งเหนียวที่ต้องออกแรงเคี้ยวจนกว่า แผลจะหายประมาณ 2 สัปดาห์
      - ห้ามเบ่งถ่ายอุจจาระ
    - - ระวังอย่าให้น้ากระเด็นเข้าตา
      - ค่อย ๆ แปรงฟันไม่สั่นศีรษะไปมา
      - เน้นกลางคืนปิดฝาครอบตา กลางวันใส่แว่นตาสีชาหรือสีดำ
      - ไม่ควรใช้สายตานานเกิน 1 ชั่วโมง
      - หลีกเลี่ยงอาหารแข็ง เหนียวที่ต้องออกแรงเคี้ยวมาก ไม่ควรท้องผูก
      - หลีกเลี่ยงยกของหนักมากกว่า 5 kg
  - - - การเสื่อมของจอประสาทหรือน้ำวุ้นตา
      - การผ่าตัดเอาแก้วตาออกชนิด intracapsular cataract extraction ได้ถึงร้อยละ 10-20
      - การได้รับอุบัติเหตุถูกกระทบกระเทือนบริเวณที่ตา หรือของแหลมทิ่ม แทงเข้าตาถึงชั้นของจอประสาทตา
    - - จอประสาทตาลอกชนิดที่เกิดจากรูหรือรอยฉีกขาดที่จอประสาทตา
      - จอประสาทตาลอกชนิดที่เกิดจากการดึงรั้ง
      - จอประสาทตาลอกชนิดไม่มีรูขาดที่จอประสาทตา
    - - มีอาการมองเห็นแสงจุดดำหรือเส้นลอยไปลอยมา (floater)มองเห็นแสงวูบวาบคล้ายฟ้าแลบ (flashes of light) มองเห็นคล้ายม่าน บังตา (scotoma) หากมีการหลุดลอกบริเวณจุดรับภาพ (macula) การ มองเห็นก็จะเลวลง ผู้ป่วยจะมีอาการตามัวร่วมด้วย
    - - หากพบว่ามองเห็นแสงวาบคล้ายฟ้าแลบหรือแสงแฟลชถ่ายรูป ควรรีบพบ จักษุแพทย์เพื่อทำการรักษา
      - การจี้ด้วยความเย็น
        
        บริเวณรอบ ๆ รูหรือรอยฉีกขาดของจอประสาทตา เพื่อช่วยยืดให้จอประสาทตากลับเข้าที่ ซึ่งวิธีการ ชนิดนี้จะทาเมื่อจอประสาทตาฉีกขาดเป็นรู
      - การฉีดก๊าซเข้าไปในตา
        
        เป็นวิธีการฉีดก๊าซเข้าไปในช่องน้ำวุ้นลูกตาเพื่อดันให้จอประสาทตาที่หลุดลอกกลับเข้าไป ติดที่เดิม
      - การผ่าตัดหนุนจอประสาทตา
        
        เป็นการใช้วัสดุหรือยางเพื่อหนุนตาขาวให้เข้าไปติดจอประสาทตาที่หลุดลอก
      - การผ่าตัดน้ำวุ้นลูกตา
        
        เป็นการตัดน้ำวุ้นลูก
        ตาที่ดึงรั้งจอประสาทตาให้ฉีกขาดออก
    - - ระยะก่อนผ่าตัด
        
        ดูแลให้ผู้ป่วย Absolute bed rest
        
        แนะนำผู้ป่วยหลีกเลี่ยงขยี้ตา ส่ายศีรษะและใบหน้าแรง การ อาเจียน
        
        ผู้ป่วยห้ามก้มหน้า
        
        ให้ข้อมูลเกี่ยวกับโรค แผนการรักษา การผ่าตัด ให้ผู้ป่วยทราบเพื่อ ลดความวิตกกังวล
      - ระยะหลังผ่าตัด
        
        เน้นการประเมินและป้องกันอาการเริ่มต้นของความ
        ดันลูกตาสูง
        
        ดูแลให้ได้รับการวัดความดันลูกตาจากแพทย์หลังผ่าตัดประมาณ 4-6 ชั่วโมง
        
        ประเมินอาการเริ่มต้นของภาวะความดันลูกตาสูง
        
        ดูแลให้นอนคว่าหน้าหรือนั่งคว่าหน้าให้ได้อย่างน้อยวันละ 16ชั่วโมง
    - - ควรทาความสะอาดใบหน้าโดยใช้
        ผ้าขนหนูชุบน้าบิดหมาด ๆ เช็ดหน้าเบา ๆ เฉพาะข้างที่ไม่ได้ผ่าตัด
      - การผ่าตัด 2 เดือนแรก ควรหลีกเลี่ยงการออกกาลังกายที่หักโหม
  - - - สารด่าง
      - สารกรด
    - - ปวดแสบปวดร้อนระคายเคืองตามาก
      - การมองเห็นจะลดลงถ้าสารเคมีเข้าตาจำนวนมาก
      - สายตาสู้แสงไม่ได้ ทำให้ผู้ป่วยพยายามจะหลับตาตลอดเวลา
    - - การรักษาที่สำคัญที่สุดคือการล้างตาโดยเร็วที่สุด หากเป็นไปได้ ผู้ป่วยควรได้รับการล้างตาด้วยน้ำสะอาดปริมาณมากอาจมากกว่า 5 ลิตร ตั้งแต่สัมผัสสารเคมีโดยมิต้องรอจนกระทั่งมาถึงโรงพยาบาล
      - เมื่อมาถึงโรงพยาบาลจะได้รับการล้างตาให้โดยทันทีโดยอาจต้องมี การถ่างขยายเปลือกตาแล้วหยอดยาชาก่อนเพื่อให้สามารถล้างตาได้สะดวก ขึ้นจนกระทั่งความเป็นกรดด่างในตาหมดไป
      - หากเกิดภาวะ corneal abrasion อาจได้รับการป้ายยา terramycin ointment และปิดตาแน่น
      - รักษาด้วยการใช้ยาขึ้นกับความรุนแรงที่เกิดขึ้น แพทย์อาจให้ยา ช่วยลดการอักเสบในตา ยาป้องกันการติดเชื้อ และยาที่ช่วยในการหายของ แผล
      - รักษาด้วยการผ่าตัด ประกอบด้วยการขูดเซลล์กระจกตาท่ีตาย แล้วออก และอาจมีการปลูกถ่ายเยื่อหุ้มรกเพื่อปิดแผล หรือลดการเกิด แผลเป็นบริเวณเยื่อบุตา
    - - ล้างตาให้ผู้ป่วยโดยเร็วที่สุด โดยใช้ Normal saline หรือ sterile water โดยใช้เวลาอย่างน้อย 30 นาท
      - ดูแลบรรเทาอาการปวดกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการปวดตามาก และดูแลให้ ผู้ป่วยได้รับยาครบตามแผนการรักษา
  - - - โดยให้นอนศีรษะสูงประมาณ 30-45 องศา เพื่อ
        ป้องกันการเกิด blood stain
      - ปิดตาทั้งสองข้างเพื่อให้ได้พักผ่อนลดโอกาสการเกิด rebleeding และให้เลือดได้ดูดซึมกลับ
      - ได้รับยา สเตียรอยด์ หยอดเพื่อช่วยป้องกันการเกิด rebleeding
      - ดูแลให้ได้รับยาแก้ปวด paracetamol และ diazepam เพื่อให้ได้พักผ่อนและประเมินอาการปวดตาแต่หากเลือดไม่ถูกดูดซึมไปในเวลา อันควรหรือมีอาการของ Blood stain cornea
      - เมื่อครบ 5-7 วันก็สามารถให้ผู้กลับบ้านได้
    - - แนะนำให้ผู้ป่วยนอนนิ่งๆ ไม่ควรลุกจากเตียงประมาณ 3 – 5 วัน
      - ปิดตาทั้ง 2 ข้างที่มีเลือดออกด้วยผ้าปิดตา (eye pad) และที่ ครอบตา (eye shield) ไขหัวเตียงสูง 30-45 องศา เพื่อให้เลือดตกไปรวม ในช่วงหน้าม่านตาตอนล่าง
      - เช็ดตาให้ผู้ป่วยทุกวันในตอนเช้าพร้อมทั้งประเมินว่ามีภาวะ เลือดออกเพิ่มขึ้นหรือไม่จากการส่องดูด้วยไฟฉาย
      - ผู้ป่วยปวดตาต้องติดตามประเมินอาการปวดตาของผู้ป่วยภายหลัง รับประทานยาแก้ปวดแล้ว 30 นาที ถ้าไม่ทุเลา ยังคงปวดตามากและมีอาการ ร่วมอื่นๆ คือ ปวดศีรษะร้าวไปท้ายทอย คลื่นไส้ บางรายอาจอาเจียนร่วมด้วย ให้รีบรายงานแพทย์เพื่อประเมินความดันตา
  - - - ความยาวนานของการเป็นโรคเบาหวาน
      - การควบคุมระดับน้ำตาล
      - การมีความผิดปกติที่ไตจากเบาหวาน
      - ความดันโลหิตสูง
      - โรคไขมันในเลือดสูง
      - การตั้งครรภ์
    - - เบาหวานระยะแรก
      - เบาหวานระยะรุนแรง
    - - รักษาด้วยการยิงเลเซอร์
        
        ทำในกรณีที่จุดรับภาพส่วนกลางบวม และ ในผู้ที่มีเส้นเลือดผิดปกติงอกใหม่ แต่อาจเป็นการช่วยลดภาวะแทรกซ้อน เท่านั้นไม่ได้ช่วยให้การมองเห็นดีขึ้น
      - การฉีดยาเข้าในน้ำวุ้นตา
        
        ยากลุ่ม steroid และยา กลุ่ม Anti VEGF เพื่อรักษาโรคจุดกลาง รับภาพจอประสาทตาบวมจากเบาหวาน
      - การผ่าตัดน้ำวุ้นตา
        
        กรณีที่โรครุนแรงจนมีเลือดออกใน
        น้ำวุ้นตาหรือมีพังผืดดึงรั้งจอประสาทตาหลุดลอก
    - - แนะนำให้ผู้ป่วยควบคุมระดับน้าตาลให้คงที่
      - ได้รับการตรวจจอประสาทตาอย่าง น้อยปีละ 2 ครั้ง
      - ออกกำลังกาย
    - - อุบัติเหตุ
        
        ถูกใบข้าวหรือใบอ้อยทิ่มบริเวณกระจก ตา ถูกสารเคมีกระเด็นเข้าตา
      - กระจกตามีภูมิต้านทานต่อเชื้อโรคต่ำ
        
        การใช้ยาหยอดตาที่มี ส่วนผสมของ
        สเตียรอยดน์านๆ
      - ความผิดปกติของกระจกตา
        
        โรคขาดวิตามินเอ (vitamin A deficiency) การแพ้ยา (Stevens Johnson)
      - ตาปิดไม่สนิทขณะหลับ
        
        เนื่องจากเป็นอัมพาตใบหน้าครึ่งซีก (facial palsy) ทำให้ผิวของกระจกตาดาแห้ง ติดเชื้อง่าย
      - ความผิดปกติบริเวณหนังตา
        
        ภาวะหนังตาม้วนเข้า(entropion) ภาวะขนตาทิ่มแทงตา (trichiasis)
      - โรคทางกายที่ทำให้ภูมิคุ้มกันทั้งร่างกายบกพร่องลง
        
        ติดเชื้อที่กระจกตาได้ง่ายขึ้น
      - การใส่เลนส์สัมผัส
        
        ที่ไม่สะอาดพอใช้น้ายาล้างแช่ ไม่ถูกต้องก็จะทำให้มีเชื้อโรคเกาะติดกับเลนส์ มีโอกาสที่จะเข้าไปในกระจก ตาโดยตรง
  - - - มีอาการปวดตา เคืองตา กลัวแสง น้ำตาไหล ตาแดงใกล้ตาดำ ตาพร่ามัว กระจกตาขุ่นอาจพบหนองในช่องม่านตา
    - - หาเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการติดเชื้อ
      - กาจัดสาเหตุที่ทำให้เกิดแผลบริเวณกระจกตาที่เป็นสาเหตุอื่น
      - ส่งเสริมให้เกิดการแข็งแรงของร่างกาย
      - บรรเทาอาการปวดโดยให้รับประทานยาแก้ปวด paracetamol หากมีอาการปวดมากพิจารณาให้ยาบรรเทาปวดกลุ่ม NSAID
    - - แยกเตียง ของใช้ และยาหยอดตาของผู้ป่วยใช้เป็นส่วนตัว เพื่อ ป้องกันการแพร่กระจายเชื้อสู้ผู้อื่น
      - เช็ดตาวันละ 1-2 ครั้ง โดยครอบเฉพาะพลาสติกครอบตา (Eye shield) ไม่ต้องปิดผ้าปิดตา (Eye pad)
      - หยอดตาตามแผนการรักษาอย่างเคร่งครัดโดยเฉพาะอย่างยิ่งใน ช่วงแรกอาจต้องหยอดทุก 30 นาท
      - แนะนำผู้ป่วยห้ามขยี้ตา อย่าให้น้าเข้าตา นอนตะแคงข้างที่มีพยาธิ สภาพเพื่อป้องกันการติดเชื้อสู่ตาข้างที่ไม่มีพยาธิสภาพ
      - ผู้ป่วยได้พักผ่อนและได้รับอาหารที่เพียงพอ
      - ตรวจเยี่ยมผู้ป่วยสม่าเสมอ เพื่อป้องกันภาวะพรากความรู้สึก (sensory deprivation) ในผู้ป่วยที่เหลือตาข้างเดียว
- - - - การฉีกขาดของหลอดเลือที่เยื่อบุโพรงจมูก อาจมาจากการได้รับบาดเจ็บการมีสิ่งแปลกปลอมเข้าไป
    - - เลือดออกจากผนังกั้นจมูกส่วนหน้า
      - เลือดออกจากผนังกั้นจมูกส่วนหลัง
    - - เลือดออกจากผนังกั้นจมูกส่วนหน้า
        
        การใช้สารเคมีหรือไฟฟ้า จี้จุดที่เลือดออก
        
        การใช้ Anterior Nasal Packing
      - เลือดออกจากผนังกั้นจมูกส่วนหลัง
        
        การใช้ Posterior Nasal Packing
        
        Arterial ligation
        
        Arterial Embolization
        
        Laser Photocoagulation
    - - แนะนำให้อ้าปากเวลาไอ จาม
      - ห้ามสั่งน้ำมูก หรือแกะแผล
      - ถ้ามีอาการบวม ให้จัดท่านอนยกหัวสูง
      - หลีกเลี่ยงการกระทบกระเทือน
      - อาจมีอาการหูอื้อได้
  - - - มักมาจากการเป็นหวัดเรื้อรัง
    - - คัดแน่นจมูก หายใจไม่สะดวก เสียงหายใจขึ้นจมูก อาจไม่ได้รับกลิ่น มีน้ำมูกออกเป็นหนอง
    - - พบมีติ่งเนื้อเมื่อกสีค่อนข้างใสอุดกั้นในรูจมูก
    - - การกำจัดริดสีดวงจมูกออก
        
        Medical Polypectomy
        
        Surgical Polypectomy
        
        Nasal polyp
        
        Antrochonal polyp
      - การรักษาโรคที่เกิดร่วมและการเกิดซ้ำ
        
        ทำความสะอาดโพรงจมูกเป็นประจำ
        
        ให้ยาเพื่อป้องกันการเกิดซ้ำ
  - - - สุขภาพของผู้ป่วยไม่ดี
      - สภาพจมูก มีการอักเสบ มีเนื้องอก
    - - อาการปวดกดเจ็บบริเวณโพรงอากาศข้างจมูก
      - คัดจมูก
      - มีของเหลวที่เป็นหนองไหลออกจมูก
    - - ส่วนมากรักษาด้วยการรับประทานยา
      - ยาส่วนมากเป็น ยาปฏิชีวนะและยารักษาตามอาการ
- - - - ไข้ ไอเจ็บคอ กลืนลำบาก
      - รายที่ต่อมอดีนอยด์อักเสบ
        
        อาการหายใจทางปาก และหายใจเสียงดัง
        
        อาการช่องหูชั้นกลางอักเสบ
        
        การพูดเสียงขึ้นจมูก
    - - รักษาด้วยยาไม่ได้ผล
      - กลับเป็นซ้ำได้
      - มีการเกิดฝีรอบทอนซิล
      - กลืนอาหารลำบาก
      - มีภาวะบวมโตทั้ง2ข้าง
      - มีอาการอื่นๆ ร่วมด้วยหลังจากบวมโต
    - - แนะนำให้รับประทานอาหารเย็น
      - ควรหลีเลี่ยงอาหารหลังผ่าตัด
      - อธิบายหลังผ่าตัดอาจมีอาการคอแข็ง เจ็บคอ