Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่3.3 การพยาบาลบุคคลที่มีปัญหาจิตสังคม บุคคลที่มีภาวะสูญเสียและเศร้าโศก…
บทที่3.3 การพยาบาลบุคคลที่มีปัญหาจิตสังคม บุคคลที่มีภาวะสูญเสียและเศร้าโศก
ความหมายของภาวะสูญเสียและเศร้าโศก
ภาวะเศร้าโศก (grief)
เป็นการที่บุคคลพลัดพรากจากบุคคล สัตว์เลี้ยง สิ่งของ ซึ่งบุคคลให้คุณค่าและให้ความหมายว่าเป็นสิ่งที่มีความสำคัญกับชีวิต บางคนสามารถเผชิญกับการสูญเสียได้ดี แต่ใน บางคนไม่สามารถเผชิญต่อการสูญเสียได้
การสูญเสีย (loss)
เป็นปฏิกิริยาทางอารมณ์และจิตใจที่เกิดขึ้นภายหลังจากบุคคลเผชิญกับ การสูญเสียหรือคาดว่าจะมีการสูญเสียเกิดขึ้น
ประเภทและลักษณะอาการและอาการแสดงของภาวะสูญเสีย เศร้าโศก
1) ประเภทและลักษณะอาการและอาการแสดงของภาวะสูญเสีย (loss)
การสูญเสียภาพลักษณ์
เป็นการสูญเสียด้านร่างกายหรือจิตสังคม เช่น การสูญเสียอวัยวะในร่างกาย
การสูญเสียตามช่วงวัย
เช่น เด็กที่ต้องหย่านมแม่ การต้องออกจาก โรงเรียนเมื่อสำเร็จการศึกษา
การสูญเสียสิ่งของภายนอก
การสูญเสียสิ่งของต่าง ๆ ภายนอกร่างกาย เช่น ทรัพย์สินเงินทอง
การสูญเสียความรักหรอืบคุคลสำคัญในชีวิต
เช่น การตายของบิดา มารดา ญาติพี่น้อง
2) ลักษณะอาการและอาการแสดงของภาวะเศร้าโศก (grief)
ลักษณะของกระบวนการเศร้าโศก 2 ประเภท
การเศร้าโศกแบบปกติ (normal grief)
ระยะเฉียบพลัน
ระยะนี้เกิดขึ้นในช่วง 4 – 8 สัปดาห์แรก บุคคลจะช็อค ไม่เชื่อ และไม่ยอมรับการสูญเสียที่
ระยะเผชิญกับการสูญเสีย
อาการแสดงทางกายที่พบได้บ่อย คือ มีความรู้สึกหายใจขัด ลำคอตีบตัน หมดแรง อ่อนเพลีย
อาการแสดงทางจิตใจที่พบได้บ่อย หดหู่ ว้าเหว่ กระสับกระส่าย กระวนกระวาย และมักแยกตัว
การเศร้าโศกแบบผิดปกติ (maladaptive grief)
chronic grief reaction
เป็นปฏิกิริยาความเศร้าโศกเรื้อรัง ยาวนาน โดยบุคคลจะ มีภาวะเศร้าโศก อยู่เป็นเวลาหลายปโีดยไม่มีทา่ทีว่าความรู้สึกน้ันจะลดลง ความคิด
delayed grief reaction
ทำให้อาการเศร้าโศก อาจ รุนแรงมากถ้าเกิดการกระตุ้น
. การพยาบาลบุคคลที่มีภาวะสูญเสีย เศร้าโศก
1) การประเมินภาวะสูญเสีย เศร้าโศก
ประเมินระดับความรุนแรงของอาการและอาการแสดงที่เป็นผลจากความสูญเสียแบบองค์ รวมทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ
ประเมินระดับการให้คุณค่า และความหมายของสิ่งสูญเสียในมุมมองของผู้ป่วย
ประเมินลักษณะบุคลิกภาพของผู้ป่วย
2) การวินิจฉัยทางการพยาบาล
เพื่อฝึกการใช้วิธีในการเผชิญปัญหาที่สร้างสรรค์
เพื่อฝึกทักษะการยอมรับความจริงของชีวิตโดยเฉพาะในเรื่องการสูญเสีย
เพื่อลดภาวะซึมเศร้าหรืออาการแสดงที่เป็นภาวะเศร้าโศรกแบบผิดปกติให้กลับสู่ภาวะปกติ
3) กิจกรรมการพยาบาล
ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถจัดการกับความรู้สึกค้างคาใจที่มีต่อผู้ที่เสียชีวิตไปแล้วได้อย่าง เหมาะสม จะช่วยทำให้อารมณ์เศร้าโศกลดลงได้
พยายามรับฟังอย่างเข้าใจ ยอมรับในพฤติกรรม และมุ่งเน้นให้ผู้ป่วยได้ระบายความรู้สึกต่อ การสูญเสียนั้น คอยเป็นกำลังใจเพื่อประคับประคองให้อารมณ์เศร้าโศกลดลงก่อน ที่จะมีความผิดปกติเกิดขึ้น อีกทั้งยังเป็นการเตรียมความพร้อมด้านอารมณ์ก่อนที่จะส่งเสริมให้ผู้ป่วยยอมรับความจริงเกี่ยวกับการสูญเสีย ของชีวิต
สร้างสัมพันธภาพแบบตัวต่อตัว ให้เกิดความไว้วางใจในตัวพยาบาล และจากนั้นค่อย ๆ เริ่มจากการพูดคุยกับบุคคลทผ่ีู้ปว่ยสนิทและไว้วางใจ เมื่ออาการเศร้าโศกลดลงจึงให้เริ่มมสีัมพนัธภาพเป็นกลมุ่ เล็ก ๆ ตามวิถีการดำเนินชีวิจริงของผู้ป่วย
4) การประเมินผลทางการพยาบาล
ผู้ป่วยมีการตระหนักรู้ตนเองถึงระดับความรุนแรงของภาวะเศร้าโศกจากการสูญเสีย
ผู้ป่วยมีภาวะเศร้าโศกลดลง สามารถดูแลตนเองได้มากขึ้น
ผู้ป่วยสามารถสร้างเป้าหมายในชีวิต และปฏิบัติให้บรรลุผลตามเป้าหมายนั้นได้
ปฏิกิริยาต่อการสูญเสียแบ่งเป็น 3 ระยะ
ระยะพัฒนาการตระหนักรู้ถึงการสูญเสีย
ระยะพักฟื้น
ระยะช็อค
ความสามารถปรับตัวขึ้นอยู่กับปัจจัย หลายประการ
บุคลิกภาพ
ประสบการณ์การปรับตัวต่อการสูญูเสียที่ผ่านมา
ภาวะสุขภาพ
แหล่งสนับสนุนทางสังคม
การให้ความหมายต่อสิ่งที่สูญเสีย