Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลแบบองค์รวมในการแก้ปัญหาสำหรับบุคคลวัยผู้ใหญ่ และวัยผู้สุงอายุที่ม…

- - - - จอประสาทตา (Retina) เป็นส่วนหลังสุดของลูกตา
      - แก้วตา (Lens) เป็นอวัยวะที่ไม่มีหลอดเลือดมาเลี้ยง ไม่มีเส้นประสาทมากำกับ
      - วุ้นตา (Vitreous) เป็นแหล่งอาหารแก้วตา
  - - - ต้อหินปฐมภูมิ (Primary glacoma)
        
        ต้อหินชนิดมุมปิด (angle – closure glacoma)
        
        มีแรงกดภายในลูกตา
        โดยเฉพาะบริเวณขั้วประสาทตา (optic disc)
        
        ต้อหินชนิดมุมเปิด (open – angle glacoma)
        
        ผิดปกติของทางเดินน้ำเลี้ยงภายในลูกตา เช่น การตีบแคบของท่อ
        ตะแกรงที่เป็นทางระบายน้ าเลี้ยงภายในลูกตา
        
        อาการและอาการแสดง
        
        ต้อหินระยะเฉียบพลัน
        
        บางคนมองเห็นแสงสีรุ้งรอบ ๆ ดวงไฟ
        
        ต้อหินระยะเรื้อรัง
        
        ความดันของลูกตาสูงขึ้นเล็กน้อย ผู้ป่วยอาจไม่
        รู้สึกอาการอะไรเลย
      - ต้อหินทุติยภูมิ (Secondary glacoma)
        
        เกิดขึ้นเนื่องจากมีความผิดปกติภายในลูกตา
      - ต้อหินแต่กำเนิด (Congenital glacoma)
        
        ต้อที่เกิดจากมี
        development anormalie
    - - ขาดความรู้ในการปฏิบัติตัวเมื่อเป็นต้อหิน
      - เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุเนื่องจากตามัว
      - ผู้ป่วยมีภาวะความดันในลูกตาสูงขึ้น
    - - อธิบายให้เข้าใจเกี่ยวกับโรคและการรักษา
      - การเตรียมตัวก่อนการยิงเลเซอร์
        
        เวลายิงจะไม่รู้สึกเจ็บภายใน 24
        ชั่วโมงแรก หลังยิงเลเซอร์อาจมีอาการปวดศีรษะหรือตามัวลงเล็กน้อย
      - หากมีอาการ ตาแดง น้ำตาไหล ปวดตามาก ตามัวลง หรือตาสู้แสง
        ไม่ได้ให้มาตรวจก่อนวันนัด
      - สอนวิธีการหยอดตาอย่างมีประสิทธิภาพ
      - แนะนำให้ใส่แว่น หลีกเลี่ยงการขยี้ตา หลังทำเลเซอร
  - - - เป็นภาวะแก้วตา (Lens) ขุ่น
      - เป็นผลการเปลี่ยนแปลงโปรตีนภายในแก้วตา
      - จากที่มีลักษณะโปร่งใสเหมือนกระจกในภาวะปกติเป็นทึบแสง ไม่ยอมให้แสง
        ผ่าน
        
        ทำให้เกิดอาการตามัว มองเห็นภาพไม่ชัดเจน
    - - การเสื่อมตามวัย (Senile cataract) วัยชรา
        
        มีพัฒนาการของพยาธิสภาพ คือ
        
        ต้อกระจกที่ยังไม่สุก (immature cataratc)
        
        ทึบตรงส่วนกลาง
        แก้วตา แต่ส่วนรอบ ๆ ยังใส
        
        ต้อกระจกที่สุกแล้ว (mature cataratc)
        
        ที่ตาขุ่นทั้งหมด
        แก้วตามีความแข็งตัวในขนาดที่พอดี ความขุ่นของแก้วตากระจายไปทั่วลูกตา
        
        ระยะนี้เหมาะสม
        กับการผ่าตัดมากที่สุด
      - • ความผิดปกติโดยกำเนิด (Congenital cataract)
      - เกิดจากสาเหตุอื่น ๆ (Secondary cataract)
    - - • ตามัว
      - • มองเห็นภาพซ้อน
      - • ความสามารถในการมองเห็นลดลง
        
        รู้สึกว่าสายตาสั้นลง
      - มองผ่านรูม่านตา (pupil)
        
        จะเห็นแก้วตาขุ่นเมื่อส่องดูด้วยไฟฉาย
    - - ไม่มีการรักษาด้วยยา
      - มีวิธีเดียวเท่านั้น คือ
        
        การผ่าตัดเอา
        แก้วตา ที่ขุ่นออกซึ่งเรียกว่า ลอกต้อกระจก
    - - Intracapsular cataract extraction (IICE)
        
        การผ่าตัดนำแก้วตา
        ที่ขุ่นพร้อมทั้งเปลือกหุ้มเข้าตาทั้งหมดในเวลาเดียวกัน
      - Extracapsular cataract extraction (ECCE)
        
        การผ่าตัดเอาแก้วตาที่ขุ่นออกพร้อมทั้งเปลือกหุ้มเข้าตาด้านหน้า โดยเหลือเปลือกหุ้มแก้วตาด้านหลัง
      - Phacoemulsification with Intraocular Lens (PE C IOL)
        
        เป็นการผ่าตัดต้อกระจกโดยใช้คลื่นเสียงหรืออัลตราซาวด์ที่มีความถี่สูงเข้าไปสลายเนื้อแก้วตาแล้วดูดออกมาทิ้ง
        
        ข้อดี
        
        ต่างกับวิธีปกติตรงที่แผลผ่าตัดเล็กกว่า
        
        การเกิดสายตาเอียง
        หลังผ่าตัดน้อยลงระยะพักฟื้นหลังการผ่าตัดสั้นกว่า
        
        ข้อเสีย
        
        เป็นวิธีใหม่
        
        ดังนั้นต้องอาศัยความชำนาญของแพทย์ต้องใช้เครื่องมือราคาแพง และต้องใช้สารหล่อลื่น
    - - เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุเนื่องจากตามัว
      - วิตกกังวลเนื่องจากขาดความรู้เกี่ยวกับขั้นตอนการผ่าตัดและการดูแล
        ตนเองก่อนผ่าตัด
      - เสี่ยงต่อการติดเชื้อเนื่องจากพร่องความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง
      - ปวดตาเนื่องจากมีการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อหลังผ่าตัดตา
    - - จัดท่านอนให้ผู้ป่วยไม่นอนทับบริเวณตาที่ได้รับการผ่าตัด
      - หลีกเลี่ยงการไอจามแรง ๆ การก้มศีรษะต่ำกว่าระดับเอว
      - การเคลื่อนย้ายผู้ป่วยทุกครั้งต้องระมัดระวังการกระทบกระเทือนบริเวณดวงตาและศีรษะ
      - รัับประทานอาหารอ่อนงดอาหารแข็งเหนียวที่ต้องออกแรงเคี้ยวจนกว่าแผลจะหายประมาณ 2 สัปดาห์
      - ห้ามเบ่งถ่ายอุจจาระ
      - (เมื่อกลับบ้าน)
        
        ค่อย ๆ แปรงฟันไม่สั่นศีรษะไปมา
        
        ระวังอย่าให้น้ำกระเด็นเข้าตา
        
        หลีกเลี่ยงอาหารแข็ง เหนียวที่ต้องออกแรงเคี้ยวมาก ไม่ควรท้องผูก
        
        หลีกเลี่ยงยกของหนักมากกว่า 5 kg
        
        ไม่ควรใช้สายตานานเกิน 1 ชั่วโมง
        
        • เน้นกลางคืนปิดฝาครอบตา กลางวันใส่แว่นตาสีชาหรือสีดำ
  - - - 2.การผ่าตัดเอาแก้วตาออกชนิด intracapsular cataract extractionได้ถึงร้อยละ 10-20
      - 1.มีการเสื่อมของจอประสาทหรือน้ าวุ้นตา (vitreous)
      - 3.การได้รับอุบัติเหตุถูกกระทบกระเทือนบริเวณที่ตา หรือของแหลมทิ่มแทงเข้าตาถึงชั้นของจอประสาทตา
    - - 1.จอประสาทตาลอกชนิดที่เกิดจากรูหรือรอยฉีกขาดที่จอประสาทตา
      - 2.จอประสาทตาลอกชนิดที่เกิดจากการดึงรั้ง
      - 3.จอประสาทตาลอกชนิดไม่มีรูขาดที่จอประสาทตา
    - - มองเห็นแสงจุดด าหรือเส้นลอยไปลอยมา (floater)มองเห็นแสงวูบวาบคล้ายฟ้าแลบ (flashes of light)
    - - Cryocoagulation (การจี้ด้วยความเย็น) บริเวณรอบ ๆ รูหรือรอยฉีกขาดของจอประสาทตา
      - การฉีดก๊าซเข้าไปในตา (Pneumatic retinopexy)
      - การผ่าตัดหนุนจอประสาทตา (Scleral buckling)
      - การผ่าตัดน้ าวุ้นลูกตา (Pars plana vitrectomy)
    - - 1.ระยะก่อนผ่าตัด
        
        -ดูแลให้ผู้ป่วย Absolute bed rest
        
        -แนะนำผู้ป่วยหลีกเลี่ยงขยี้ตา ส่ายศีรษะและใบหน้าแรง การอาเจียน
        
        -ให้ข้อมูลเกี่ยวกับโรค แผนการรักษา การผ่าตัด ให้ผู้ป่วยทราบเพื่อลดความวิตกกังวล
        
        -แนะนำผู้ป่วยห้ามก้มหน้า
      - 2.ระยะหลังผ่าตัด
        
        -ดูแลให้ได้รับการวัดความดันลูกตาจากแพทย์หลังผ่าตัดประมาณ 4-6 ชั่วโมง
        
        -ประเมินอาการเริ่มต้นของภาวะความดันลูกตาสูง ได้แก่ มีอาการปวดและรับประทานยาแล้วไม่ทุเลาลง
        
        -ดูแลให้นอนคว่ำหน้าหรือนั่งคว่ำหน้าให้ได้อย่างน้อยวันละ 16 ชั่วโมง
        
        ควรให้การสนับสนุนด้านก าลังใจและให้
        ข้อมูลเกี่ยวกับแผนการรักษาเป็นระยะ
        
        -ดูแลให้รับประทานอาหารอ่อนเพื่อป้องกันการกระทบกระเทือน
        
        ประเมินอาการท้องผูก
      - (เมื่อกลับบ้าน)
        
        ควรทำความสะอาดใบหน้าโดยใช้
        ผ้าขนหนูชุบน้ำบิดหมาด ๆ เช็ดหน้าเบา ๆ เฉพาะข้างที่ไม่ได้ผ่าตัด
        
        หลังการผ่าตัด 2 เดือนแรก ควรหลีกเลี่ยงการออกกำลังกายที่หักโหม
  - - - ชนิดของสารเคมีที่พบ
        
        1.สารด่าง
        
        2.สารกรด
      - อาการ
        
        -ปวดแสบปวดร้อนระคายเคืองตามาก
        
        -สายตาสู้แสงไม่ได้
        
        -การมองเห็นจะลดลงถ้าสารเคมีเข้าตาจำนวนมาก
      - การรักษา
        
        การรักษาที่สำคัญที่สุดคือการล้างตาโดยเร็วที่สุด
        
        เมื่อมาถึงโรงพยาบาลจะได้รับการล้างตาให้โดยทันทีจนกระทั่งความเป็นกรดด่างในตาหมดไป
        
        3.หากเกิดภาวะ corneal abrasion อาจได้รับการป้ายยา
        
        ป้ายยา
        terramycin ointment
        
        และปิดตาแน่น ไว้ 24 ชม.
        
        4.การรักษาด้วยการใช้ยาขึ้นกับความรุนแรงที่เกิดขึ้น
        
        5.การรักษาด้วยการผ่าตัด
      - การพยาบาล
        
        ล้างตาให้ผู้ป่วยโดยเร็วที่สุด โดยใช้ Normal saline หรือ sterilewater
        
        ดูแลบรรเทาอาการปวดกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการปวดตามาก ดูแลให้รับยาครบตามแผนการรักษา
    - - คือ
        
        เกิดจากการได้รับบาดเจ็บจากวัตถุไม่มีคมบริเวณตา
        
        ฉีกขาด
        ของเส้นเลือดบริเวณม่านตา
      - ภาวะแทรกซ้อน
        
        1.Rebleeding
        
        2.Increase intraocular pressure
        
        3.Blood stain cornea
      - การรักษา
        
        Absolute bed rest โดยให้นอนศีรษะสูงประมาณ 30-45 องศา
        
        ปิดตาทั้งสองข้าง
        
        อาจได้รับยา สเตียรอยด์หยอดเพื่อช่วยป้องกันการเกิด rebleeding
        
        ดูแลให้ได้รับยาแก้ปวด paracetamol และ diazepam
        
        เพื่อให้ได้พักผ่อนและประเมินอาการปวดตาแต่หากเลือดไม่ถูกดูดซึม
        
        เมื่อครบ 5-7 วันก็สามารถให้ผู้ป่วยกลับบ้านได้
      - การพยาบาล
        
        1.การพยาบาลเพื่อให้ผู้ป่วยนอนพักบนเตียง (absolute bed rest)
        
        แนะนำให้ผู้ป่วยนอนนิ่งๆ ไม่ควรลุกจากเตียงประมาณ 3 – 5 วัน
        
        2.ปิดตาทั้ง 2 ข้างที่มีเลือดออกด้วยผ้าปิดตา (eye pad) และที่ครอบตา (eye shield) ไขหัวเตียงสูง 30-45 องศา
        
        3.เช็ดตาให้ผู้ป่วยทุกวันในตอนเช้าพร้อมทั้งประเมินว่ามีภาวะเลือดออกเพิ่มขึ้นหรือไม่
        
        4.ถ้าผู้ป่วยปวดตาต้องติดตามประเมินอาการปวดตาของผู้ป่วยภายหลังรับประทานยาแก้ปวดแล้ว 30 นาที
  - - - 1.ความยาวนานของการเป็นโรคเบาหวาน
      - 2.การควบคุมระดับน้ำตาล
      - 3.การมีความผิดปกติที่ไตจากเบาหวาน
      - 5.โรคไขมันในเลือดสูง
      - 6.การตั้งครรภ์
      - 4.ความดันโลหิตสูง
    - - เป็น 2 ระยะ
        
        1.เบาหวานระยะแรก (Non-Proliferation diabeticretinopathy=NPDR)
        
        2.เบาหวานระยะรุนแรง (Proliferation diabeticretinopathy=PDR)
    - - การรักษาด้วยการยิงเลเซอร์ (Panretinal
      - การฉีดยาเข้าในน้ าวุ้นตา (Intravitreal pharmacologic injectio
      - การผ่าตัดน้ำวุ้นตา (Vitrectomy)
    - - 1.แนะนำให้ผู้ป่วยควบคุมระดับน้ำตาลให้คงที่
      - 2.ดูแลแนะนำให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานได้รับการตรวจจอประสาทตาอย่าง
        น้อยปีละ 2 ครั้ง
      - 3.ออกกำลังกาย
  - - - 1.อุบัติเหตุ (trauma)
      - 2.กระจกตามีภูมิต้านทานต่อเชื้อโรคต่ำ
      - 3.มีความผิดปกติของกระจกตา
      - 4.ตาปิดไม่สนิทขณะหลับ (Lagophthalmos)
      - 5.ความผิดปกติบริเวณหนังตา
      - 6.โรคทางกายที่ทำให้ภูมิคุ้มกันทั้งร่างกายบกพร่องลง
      - 7.การใส่เลนส์สัมผัส (Contact lens)
    - - อาการปวดตา (pain)
      - เคืองตา (foreign body sensation)
      - กลัวแสง (photophobia)
      - น้ำตาไหล (lacrimation
      - ตาแดงแบบใกล้ตาดำ
        (ciliary injection)
      - ตาพร่ามัว (blur vision)
      - กระจกตาขุ่น (hazy cornea)
    - - 1.หาเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการติดเชื้อ
      - 2.กำจัดสาเหตุที่ท าให้เกิดแผลบริเวณกระจกตา
      - 3.ส่งเสริมให้เกิดการแข็งแรงของร่างกาย
      - 4.บรรเทาอาการปวดโดยให้รับประทานยาแก้ปวด paracetamo
    - - แยกเตียง ของใช้ และยาหยอดตาของผู้ป่วยใช้เป็นส่วนตัว
      - เช็ดตาวันละ 1-2 ครั้ง โ
      - หยอดตาตามแผนการรักษาอย่างเคร่งครัด
      - แนะนำผู้ป่วยห้ามขยี้ตา อย่าให้น้ำเข้าตา
      - 5.ให้ผู้ป่วยได้พักผ่อนและได้รับอาหารที่เพียงพอ
      - 6.ตรวจเยี่ยมผู้ป่วยสม่ำเสมอ