Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ราชภัฏเชียงใหม่ภายใต้วิถีล้านนา - Coggle Diagram
ราชภัฏเชียงใหม่ภายใต้วิถีล้านนา
ประวัติศาสตร์ล้านนา:
กลุ่มเมืองล้านนาตะวันตกซึ่งเป็นแกนสาคัญ;เชียงใหม่ ลาพูน ลาปาง เชียงราย พะเยา ที่มีความสัมพันธ์ร่วมกันตั้งแต่สมัยราชวงศ์มังรายตอนต้น
ส่วนกลุ่มเมืองล้านนาตะวันออก;แพร่และน่าน ทั้งสองเมืองมีประวัติความเป็นมาคล้ายกันคือ ในสมัยแรกเริ่มต่างมีฐานะเป็นรัฐอิสระ มีราชวงศ์ของตนเอง และมีความใกล้ชิดกับอาณาจักรสุโขทัย
อาณาบริเวณที่ประกอบด้วยเมืองกลุ่มหนึ่งที่มีความสัมพันธ์ทางเครือญาติหรือทางวัฒนธรรม ในอดีตรัฐโบราณไม่มีอาณาเขตชัดเจน
แกนหลัก (Core Area)
เชียงแสน-เชียงราย-ลุ่มแม่น้ากก
เชียงใหม่-ลุ่มน้าปิง
ประวัติศาสตร์ล้านนาตามพัฒนาการ
สมัยแว่นแคว้น-นครรัฐ
ล้านนาสมัยรัฐอาณาจักร (พ.ศ.๑๘๐๔-๒๑๐๑)
ล้านนาสมัยพม่าปกครอง(พ.ศ.๒๑๐๑-๒๓๑๗)
ล้านนาสมัยเป็นเมืองประเทศราชของไทย(พ.ศ. ๒๓๑๗-๒๔๒๗)
กลุ่มชาติพันธุ์ในล้านนา
ไทยวน
ไทลื้อ
ไทใหญ่
ไทเขิน
ลัวะ
เราเป็นใคร ?
และมาจากไหน ?
ถิ่นฐานเดิมของไทยอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของจีนแถบมณฑลกวางตุ้ง กวางสี และยูนนาน ต่อมาถูกจีนรุกรานจนถอยร่นมาทางใต้ กระจายไปตามถิ่นฐานต่าง ๆ หลายทิศทาง
คนไทยอยู่ทางใต้ของลุ่มแม่น้าแยงซีเกียงร่วมกับกลุ่มชนต่าง ๆ ชนชาติไทยได้อพยพมาทางใต้อย่างเป็นระยะ มาตั้งหลักฐานอยู่ที่มณฑลยูนนานก่อนจะมาอยู่ในดินแดนที่เป็นประเทศไทย
ถิ่นฐานเดิมของคนไทยอยู่แถบเทือกเขาอัลไต ในมองโกลเลีย ต่อมาอพยพแถบลุ่มแม่น้าแยงซี จีนตอนใต้ และลงมาสู่ดินแดนที่เป็นประเทศไทย
ถิ่นฐานเดิมของคนไทยอยู่ทางตะวันตกของมณฑลเสฉวน ต่อมาถอยมาทางใต้และตั้งอาณาจักรน่านเจ้าขึ้นในช่วงปลายพุทธศตวรรษที่ 12และเมื่อถูกจีนรุกรานจึงเคลื่อนมาทางใต้ ตั้งถิ่นฐานในคาบสมุทรอินโดจีน
กำเนิดล้านนาและการสร้างเมืองเชียงใหม่
สร้างเชียงใหม่ขึ้นเมื่อ พ.ศ. 1839 นับถึงปัจจุบันก็ได้ 724 ปี แต่เมื่อนับเชื้อสายของพระเจ้ามังรายที่ครองเชียงใหม่ก็ได้ 262 ปี
พระเจ้ามังราย ทรงทาสงครามแผ่ราชอาณาจักรเพื่อรวมไทยภาคเหนือเข้าด้วยกัน ขณะเดียวกัน พ่อขุนรามคาแหง ผู้เป็นพระสหายก็สถาปนาอาณาจักรสุโขทัยขึ้นทางภาคกลาง และมีอาณาเขตติดต่อกัน ทั้งสองพระองค์จึงมิได้รุกรานซึ่งกันและกัน
พระเจ้ามังราย ครองเมืองกุมกามอยู่จนถึง พ.ศ.1834 วันหนึ่งพระองค์เสด็จประพาสล่าสัตว์ทางทิศเหนือไปถึงเชิงดอยอ้อยช้าง (ดอยกาละ หรือ ดอยสุเทพ) ทรงประทับแรมอยู่ตาบลบ้านแหนได้ 3 เพลา พระองค์ทรงทอดพระเนตรเห็นสถานที่ ชัยภูมิ ตรงนั้นดีมาก เป็นทาเลที่เหมาะสาหรับการสร้างเมืองอยู่อาศัย
ในราตรีนั้นพระองค์ทรงสุบินนิมิตว่า มีบุรุษผู้หนึ่ง (คือเทพยดาจาแลง) มาบอกกับพระองค์ว่า หากพระองค์มาสร้างเมืองอยู่ที่นั่น จะประสพความเจริญรุ่งเรืองยิ่งนั
สมัยแว่นแคว้น-นครรัฐ
ลัวะชาวพื้นเมืองในกลุ่มมอญเขมร ตั้งถิ่นฐานกระจายทั่วไปในภาคเหนือเป็นชนเก่าแก่ที่อยู่มาช้านานก่อนที่ชนกลุ่มอื่นจะเข้ามา
เรื่องราวการแตกสลายของชนเผ่าลัวะ เป็นผลมาจากการขยายความเจริญรุ่งเรืองจากเมืองละโว้มาสู่การสร้างเมืองหริภุญไชย
ดินแดนล้านนามีรัฐต่าง ๆ กระจายตามที่ราบระหว่างหุบเขาในภาคเหนือมีประวัติศาสตร์เป็นของตนเอง
ล้านนาสมัยรัฐอาณาจักร (สมัยราชวงศ์มังราย)
ดินแดนล้านนา ได้พัฒนาการปกครองมาสู่ รัฐแบบอาณาจักร โดยมีเชียงใหม่เป็นศูนย์กลาง รั
การก่อตั้งอาณาจักรล้านนา เป็นผลมาจากการรวมแคว้นหริภุญไชยเข้ากับแคว้นโยนในสมัยของพระยามังรายปฐมกษัติรย์แล้วสถาปนาเมืองเชียงใหม่ขึ้นเป็นศูนย์กลาง
มีเป้าหมายเพื่อให้เป็นสถาบันทางการเมืองที่ทาหน้าที่เป็นศูนย์กลางอาณาจักรทั้งเรื่องการเมือง การปกครอง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม
ล้านนาสมัยพม่าปกครอง
ในช่วงเวลาดังกล่าวส่วนใหญ่พม่าปกครอง แต่จะมีบางช่วงที่อยุธยายกทัพ ขึ้นมายึดเชียงใหม่ได้
ล้านนาในสมัยพม่าปกครองเป็นช่วงเวลาที่ยาวนานถึง ๒๑๖ ปี นโยบายของพม่าที่ปกครองล้านนาได้ปรับเปลี่ยนไปตามเงื่อนไขการเมืองภายในของพม่าและปรับตามสภาพการเมืองในท้องถิ่นล้านนา
ล้านนาตกเป็นเมืองขึ้นพม่าตั้งแต่สมัยพระเจ้าบุเรงนอง (พ.ศ.๒๑๐๑) จนถึง พ.ศ.๒๓๑๗
ล้านนาสมัยเป็นเมืองประเทศราชของไทย
หลังจากเสร็จสงครามขับไล่พม่าออกจากเชียงใหม่ พ.ศ.๒๓๑๗ แล้ว พระเจ้าตากสินทรงตอบแทนความดีความชอบโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง “พระญาจ่าบ้าน” (บุญมา) เป็นพระยาวิเชียรปราการครองเมืองเชียงใหม่ พระเจ้ากาวิละครองเมืองลาปาง
เมื่อพระญาจ่าบ้านเสียชีวิตลง พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช จึงทรงโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งพระเจ้ากาวิละเป็นเจ้าเมืองเชียงใหม่แทน
เชียงใหม่ ในสมัยพระเจ้ากาวิละจึงมีความเจริญมั่นคงเป็นปึกแผ่น และเป็นศูนย์กลางของล้านนาที่เข้มแข็ง หลังจากสมัยพระเจ้ากาวิละก็มีเจ้าเมืองปกครองต่อมา รวมทั้งสิ้นราชวงศ์เจ้าเจ็ดตน มี ๙ องค์