Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลผู้ป่วย ที่มีปัญหาระบบผิวหนัง unnamed (3) - Coggle Diagram
การพยาบาลผู้ป่วย ที่มีปัญหาระบบผิวหนัง
unnamed (3)
โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis)
เป็นโรคที่มีการอักเสบเรื้อรังของผิวหนังที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย น้ีได้ประมาณร้อยละ 1-2 ของประชากร
ชนิดของสะเก็ดเงิน
1.ชนิดผื่นหนา (Plaque psoriasis)
ชนิดผื่นขนาดเล็ก (Guttate psoriasis)
ชนิดตุ่มหนอง (Pustular psoriasis)
ชนิดผื่นแดงลอกทั่วตัว (Erythrodermic psoriasis)
5.สะเก็ดเงินบริเวณซอกพับ (Inverse psoriasis) 6.สะเก็ดเงินบริเวณมือเท้า (Palmoplantar psoriasis)
7.เล็บสะเก็ดเงิน (Psoriatic nails)
ข้ออักเสบสะเก็ดเงิน (Psoriatic arthritis)
การรักษา
ยาทาภายนอก
1.ยาทาคอติโคสเตียรอยด์ (topical corticosteroids)
น้ำมันดิน (tar)
แอนทราลิน (anthralin, dithranol)
ยาทากลุ่ม calcineurin inhibitor
ยารับประทาน
เมทโทเทรกเสท (methotrexate)
อาซิเทรติน (acitretin)
ไซโคลสปอริน (cyclosporin)
การฉายแสงอาทิตย์เทียม (Phototherapy)
ยาฉีดกลุ่มชีวภาพ (Biological agents)
Herpes Zoster
การป้องกัน
ฉีดวัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใสตั้งแต่ก่อนเป็น
แลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง ออกกำลังกายเป็นประจำ พักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบ 5 หมู่
หลีกเลี่ยงการสัมผัสผื่น และตุ่มโรคของผู้ป่วยงูสวัด โดยเฉพาะผู้ที่ไม่เคยฉีดวัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใสหรือไม่เคยเป็นโรคอีสุกอีใสมาก่อน
อาการ
ปวดแสบร้อนบริเวณผิวหนัง ผื่นแดงขึ้นตรงบริเวณที่ปวดแล้วกลายเป็นตุ่มน้ำใส มักเรียงกันเป็นกลุ่มหรือเป็นเเถวยาว ตามแนวเส้นประสาทและจะแตกออกเป็นแผล ต่อมาจะตกสะเก็ด
การรักษา
สำหรับผู้ป่วยที่มีอายุมากกว่า 50 ปี หรืองูสวัดขึ้นที่บริเวณหน้า หรือมีอาการปวดรุนแรงตั้งแต่แรกที่มีผื่นขึ้น แพทย์จะให้ยาต้านไวรัสภายใน 2-3 วัน หลังเกิดอาการ เพื่อลดความรุนแรง และช่วยให้โรคหายเร็วขึ้น รวมทั้งช่วยลดอาการปวดแสบ ปวดร้อนในภายหลังได้
สำหรับผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น เป็นโรคเอดส์ หรือเป็นงูสวัดชนิดแพร่กระจายทั้งตัว แพทย์จะให้ยาต้านไวรัสชนิดฉีดเข้าหลอดเลือดดำ รวมถึงต้องรักษาตัวในโรงพยาบาล
เซลล์เนื้อเยื่ออักเสบ (cellulitis)คือ ภาวะติดเชื้อบริเวณผิวหนังหรือเนื้อเยื่อใต้ผิวหนัง ส่งผลให้มีอาการบวมแดง ปวด หรือร้อนบริเวณที่มีการติดเชื้อ บางรายอาจมีไข้หรืออาการอื่น ๆ ร่วมด้วย
อาการ
มีไข้
มีอาการปวดภายใน 1-2 วันแรกที่เริ่มเกิดอาการ และเจ็บเมื่อถูกกดหรือสัมผัสโดนบริเวณนั้น
รู้สึกอุ่นหรือร้อนบริเวณที่เกิดการติดเชื้อ
เกิดแผล หรือมีผื่นขึ้นบริเวณที่เกิดอาการ และอาจขยายตัวลุกลามไปอย่างรวดเร็ว
การรักษา Cellulitis
ไม่แกะหรือเกาผิวหนัง เพราะบางครั้งการเกาสามารถทำให้เกิดแผลได้ โดยเฉพาะผู้ที่เป็นโรคผิวหนังมักจะมีความเสี่ยงที่จะได้รับเชื้อมากขึ้น
สวมใส่อุปกรณ์ป้องกันการบาดเจ็บและการเกิดแผลทุกครั้งที่ทำกิจกรรมต่าง ๆ เช่น ทำงานที่เกี่ยวข้องกับอุปกรณ์แหลมคม เล่นกีฬาที่มีการปะทะ เป็นต้น
แพทย์จะให้ยาปฏิชีวนะชนิดรับประทานตามความรุนแรงของอาการ แรกเริ่มอาจให้รับประทานยาประมาณ 7-14 วัน
Erythema Multiforme
โรคผิวหนังที่เกิดจากแพ้ยา หลังจากได้รับยาที่แพ้จะเกิดผื่น ลักษณะที่สำคัญคือจะมีผื่นได้หลายรูปแบบในคนคนเดียวกัน เริ่มต้นอาจจะเป็นผื่นแดงแบนราบ (erythematous macules ) หรือตุ่มแข็ง ตุ่มน้ำใส และตุ่มพอง (vesicle)
อาการ
มีไข้
คันตามยาง
รู้สึกไม่สบายตัว
การรักษา
ค้นหาสาเหตุและรักษาต้นเหตุ เช่นการหยุดยาที่แพ้ หรือรักษาโรคติดเชื้อ
บริเวณที่เป็นตุ่มน้ำให้ทำความสะอาดและทำแผล
รับประทานยาแก้แพ้เช่น chlorpheniramine 4 mgวันละ 4 ครั้ง
สาเหตุ
ร้อยละ 50 เกิดจากแพ้ยา เช่น sulfonamides,barbiturates,NSAIDS,phenyltoin,allopurinol,
penicillin
ส่วนที่เหลือเกิดจากติดเชื้อ เช่น เริม mycoplasma วัคซีน เช่น BCG โปลิโอ เชื้อราบางชนิด
Chickenpox, Varicella
คอีสุกอีใสเป็นโรคติดต่อผ่านทางลมหายใจ ไอ และจาม การสัมผัสกับผู้ป่วยหรือใช้ของร่วมกัน มักจะระบาดในปลายฤดูหนาวถึงต้นฤดูร้อน ช่วงเดือน มกราคม-เมษายน พบมากในเด็กวัย 5-9 ปี ซึ่งเกิดจากเชื้อไวรัสวาริเซลลา (Varicella Virus) มีระยะฟักตัว 10-21 วัน คนไข้จะสามารถแพร่เชื้อโรคได้ตั้งแต่ก่อนที่จะมีอาการ 2 วัน จนถึงมีตุ่มน้ำแตกกลายเป็นสะเก็ด
อาการ
ระยะไข้ ประมาณ 1-2 วัน ไม่ว่าจะเป็นไข้สูงหรือต่ำ มีอาการปวดหัว ปวดเมื่อยตามตัวและปวดกล้ามเนื้อ
ระยะผื่นขึ้น จะขึ้นเป็นผื่นแดงเม็ดเล็ก ๆ ต่อมากลายเป็นเม็ดใส และเพิ่มปริมาณมากขึ้นภายใน 3 - 5 วัน พบผื่นบริเวณลำตัวก่อนลามไปคอ ใบหน้า ศีรษะ แขน ขา ทั่วลำตัว เนื้อเยื่อในช่องปาก และลำคอ ตุ่มอาจเป็นหนองเมื่อติดเชื้อแบคทีเรีย
การป้องกัน
วัคซีนสามารถป้องกันได้ผลกว่า 90 - 95% ฉีดแล้วอาจมีโอกาสเป็นได้อีก ประมาณ 2 - 10% แต่อาการไม่รุนแรง เริ่มฉีดได้ตั้งแต่เด็กอายุ 1 ปี ขึ้นไป และฉีดกระตุ้นอีกครั้งเมื่ออายุ 4 - 6 ปี จะป้องกันได้เพิ่มขึ้นเป็น 99% แต่ผู้ใหญ่ หรือเด็กโต>13 ปี แนะนำให้ฉีด 2 เข็มห่างกัน 4-8 สัปดาห์ สามารถป้องกันได้ยาวนาน 20 ปี คนที่เคยเป็นอีสุกอีใสแล้ว จะมีภูมิคุ้มกันไปตลอดชีวิต ไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีน
การรักษา
ถ้ามีอาการไข้ ให้เช็ดตัวกินยาลดไข้พาราเซตามอล ไม่ควรใช้ยาแอสไพริน
ตัดเล็บให้สั้น เพื่อป้องกันการเกาซึ่งจะทำให้แผลเกิดการติดเชื้อได้ง่าย
ผู้ใหญ่ หรือเด็กอายุเกิน 12 ปีขึ้นไป และเด็กทารก จะใช้ยาต้านไวรัสในการรักษาร่วมด้วย เนื่องจากเด็กกลุ่มนี้สามารถเกิดโรคแทรกซ้อนได้บ่อย
Herpes simplex
อาการของเริมที่ปาก และเริมที่อวัยวะเพศนั้นค่อนข้างคล้ายกัน โดยจะมีตุ่มน้ำใสบริเวณที่ติดเชื้อ ได้แก่ ปาก อวัยวะเพศ ทวารหนัก บั้นท้าย หรือต้นขา มีอาการเจ็บปวด แสบที่บริเวณแผล
อาการ
เป็นโรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อไวรัส Herpes simplex หรือ HSV ซึ่งเป็นไวรัสต่างชนิดกับงูสวัด และอีสุกอีใส ถึงแม้จะก่อให้เกิดตุ่มน้ำบนผิวหนังได้คล้ายๆกัน
สาเหตุ
Herpes Simplex virus type 1 หรือ เชื้อ HSV ชนิดที่ 1 มักพบการติดเชื้อบริเวณปากหรือรอบๆ ปาก เกิดขึ้นเมื่อร่างกายอ่อนแอ ภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น มีความเครียด พักผ่อนน้อย ร่างกายอยู่ในช่วงพักฟื้นจากการเจ็บป่วยหรือผ่าตัด หรือ แม้แต่ช่วงที่ผู้หญิงมีประจำเดือน ก็สามารถป่วยด้วยโรคนี้ได้ เช่น อาการเริมที่ปาก
การรักษา
ควบคุมการแพร่กระจายของไวรัส โดยปกติแล้วเมื่อมีอาการของโรคเริม แพทย์มักจะสั่งใช้ยาอะไซโคลเวียร์ (Acyclovir) หรือยาวาลาไซโคลเวียร์ (Valacyclovir) เพื่อลดความเสี่ยงในการแพร่กระจายของเชื้อไวรัส และช่วยลดความรุนแรงของอาการ โดยยาเหล่านี้จะอยู่ในรูปของยาชนิดรับประทาน นอกจากนี้ ยาที่มีส่วนประกอบของอะไซโคลเวียร์ที่อยู่ในรูปแบบครีมสำหรับทา ก็ยังนิยมนำมาใช้เพื่อบรรเทาอาการของเริมในขณะที่เป็นได้ด้วย
Fungal infection
การรักษา
การทายา สอดยา กินยา หรือฉีดยา ต้านเชื้อรา ซึ่งจะใช้วิธีการใดขึ้นกับตำแหน่งที่เกิดโรคและความรุนแรงของโรค
อาการ
อาการอักเสบ บวม เป็นก้อน ฝี หนอง เมื่อเกิดในเนื้อเยื่อ/อวัยวะต่างๆเช่น โรคเชื้อราใน ช่องคลอด ปอดอักเสบจากเชื้อรา สมองอักเสบจากเชื้อรา
การป้องกัน
การรักษาสุขอนามัยพื้นฐาน (สุขบัญญัติแห่งชาติ) การรักษาผิวหนังให้แห้งและสะอาดเสมอ การไม่ใช่ของใช้ร่วมกับผู้อื่นเช่น เสื้อผ้า ถุงเท้า รองเท้า หวี และการใช้ถุงยางอนามัยชายเมื่อมีเพศสัมพันธ์ เพราะเชื้อราบางชนิดเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้เช่น โรคเชื้อราในช่องคลอด
Stevens-Johnson Syndrome
ความผิดปกติของผิวหนังและเยื่อเมือกบุผิวชนิดรุนแรงที่พบได้ไม่บ่อย โดยอาจเกิดจากการติดเชื้อหรือการตอบสนองของร่างกายต่อยาบางชนิด
อาการ
รู้สึกเจ็บปวดตามร่างกายโดยไม่ทราบสาเหตุ
กิดผื่นแดงที่ตรงกลางมีสีเข้มและรอบข้างมีสีจาง จากนั้นผื่นจะค่อย ๆ ลุกลามและเพิ่มจำนวนขึ้น
เกิดแผลพุพองตามผิวหนังและเยื่อเมือกบุผิวบริเวณริมฝีปาก ช่องปาก จมูก ตา และอวัยวะเพศ
การรักษา
ประคบเย็นเพื่อช่วยให้ผิวหนังที่ตายแล้วหลุดออกง่ายขึ้น จากนั้นจึงใช้ผ้าพันแผลปลอดเชื้อพันรอบผิวหนังบริเวณที่มีอาการ
ห้น้ำและสารอาหารผ่านทางจมูก ช่องท้อง หรือหลอดเลือด เนื่องจากการสูญเสียผิวหนังส่งผลให้ร่างกายสูญเสียน้ำและสารอาหารมากกว่าปกติ
ผู้ป่วยที่มีอาการผิดปกติบริเวณดวงตา แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาหยอดตาหรือยาป้ายตา
การใช้ยา
ยาต้านการติดเชื้อ เช่น เพนิซิลลิน โคไตรม็อกซาโซล
