Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
(ايجأن ڤاكتن, ايجأن زءبا, لاتر بلاكڠ سيستم ايجأن جاوي يڬ دسمڤورناكن, ايجأن…
كدودوكن جوهر كاي دڬن تراديسي كبودايان ملايو تله ملاهيركن ببراڤ اورڬ توكوه دلم بيدڠ بهاس دان ڤرسورتن اسلام سڤرتي:
- راج علي حاج
- محمد إبراهيم مونشي
- داتوء حاج محمد سعيد
فكتور ڬيوڬرافي يڬ برهمڤيرن دڬن سيڠاڤورا تله ممبري ڤلواڠ قڤد رعيت جوهر اونتوق منربيتكن ڤنوليسن برتوليسن جاوي
ڤركمبڠن توليسن جاوي ددوروڠ اوليه سماڠت دان سبڬاي كسينمبوڠن دري كراجأن جوهر-رياو يڬ باڽق منيڠڬلكن كاريا-كاريا برتوليسن جاوي سرتا سنتياس بروسها ممرتبتكن دان ملستاريكن توليسن جاوي.
سيڠاڤورا ايرا 1890-ان سبڬاي ڤوست ڤنربيتن اوتام د اسيا تڠڬارا. باڽق بوكو يڬ ترحاصيل بركيسر مڠناءي ڤرسوالن تاتابهاس جاوي
- بستان الكتيبن
- كتاب ڤڠتاهوان بهاس اوليه راج علي حاج
- كتاب ڤيمڤينن جوهر اوليه إبراهيم مونشي
ڤاكتن بلاجر مڠاجر ڤڠتاهوان بهاس﴿ڤبمڤب﴾ اين دتوبوهكن ڤد تاهون 1888 دأساسكن اوليه داتوء سري امر دراج عبدالرحمن اندق دان داتوء محمد إبراهيم منشي.
-
14 اڤريل 1935، د.ي.م.م. سلطان جوهر، سلطان إبراهيم ابن سلطان ابو بكر تله مڠورنياكن ڬلرن "دراج" دان منوكر ڤرساتوان اين كڤد ڤاكتن بهاس ملايو ڤرسورتن بوكو دراج جوهر ﴿تيه رويل سوچيايتي اوف ملي ليتيراتوري اوف جوهر﴾
متلامت ڤاكتن:
- ممليهارا، ممڤرلڠكڤكن دان ممڤرمودنكن بهاس ملايو دان ممليهارا توليسن جاوي.
- مڽراڬمكن ايجأن دان ڤركاتان.
- منچيڤتا توليسن بارو
- مڠمبڠكن ڤڠتاهوان ملالوءي چرامه-چرامه دان ڤڽليديقن
- مڠلواركن ڤرايدر اتاو جورنل انم بولن سكالي
- مڠاداكن ڤرڤوستاكان
1937 ساتو ڤندوان خصوص سيستم ايجأن جاوي مولا دسوسون سچارا ڤرسنديرين اوليه ميجر داتوء' حاج محمد سعيد سليمان. ز'اب سباڬاي ڤاكر رجوق.
ڤاكتن مڽارنكن سموا ڤركاتان يڠ بربيذا ايجأنڽ ڤرلو دسلارسكن
مڠڬوناكن حروف ۏوكل سڤنوهڽ دان ايجأن سسواتو ڤركاتان يڠ سلارس دان باكو
سيستم ايجأن جاوي ڤاكتن اڬق ريڠك س دان ممڤوڽاءي ڤراتورن-ڤراتورن ترسنديري
ايجأن جاوي ڤاكتن تله ممبري سومبڠن يڠ بسر ترهادڤ ڤركمبڠن بهاس ملايو خصوصڽ د نڬري جوهر
دڬوناكن دالم اوروسن ڤينتادبيران كراجأن نڬري جوهر دان ڤنربيتن بوكو-بوكو سكوله ملايو دان سكوله اڬام كراجأن
لڠكه ڤڽراڬمن يڠ دڤلوڤوري اوليه ميجر داتوء' حاج محمد سعيد سليمان – اوسها يڠ باءيق دان سيستيماتيق دالم ڤڽلارسن توليسن جاوي.
ڤركاتان اصل تربهڬي قڤد 8:
- ايجأن دوا بوڽي سجنيس
- دوا بوڽي برلاينن
- بوڽي د اتس برڤادو
- بوڽي بركايت
- اليف، واو، يا سقسي برجومڤا دڬن اليف، واو دان يا بوكن سقسي
- ايجأن توا
- ڤركاتان يڬ دڤينجم درڤ عرب
- مماكاي جنيس تندا
سيستم جاوي ز'با - زاينل عابدين احمد اتاو لبيه دكنلي سباڬاي ڤندتا ز'با.
توڬس سباڬاي كتوا جابتن ڤڠاجين ملايو د سلطان إدريس تراينيڠ چولليڬي ﴿كيني اڤسي﴾ جوڬ مڠتوا'ا اوڤراسي ڤجابت كارڠ-مڠاراڠ يڠ منجادي ليده راسمي سيتچ سرتا ممرتبتكن دان منيڠڬيكن بهاس ايبوندا مڠڬوناكن توليسن جاوي
-
-
زءبا ممبهاڬي سيستم ايجأن قڤد دوا:
- ايجأن ڤركاتان اصل
- ايجأن ڤركاتان برتمبه
ڤركاتان ايجأن برتمبه تربهاڬي قڤد تيڬ ڤچاهن كچيل:
- مماسوقكن ڤنمبه- ڤڠكل
2.هوجوڠ
3.كدوا-دوا سكالي
بنتوق ككوراڠن دالم زءبا:
- ترلالو باڽق اويڠچوالين
- ماسيه باڽق ايجأن لاما يڬ دككلكن
- ماسيه باڽق يڬ ممڤوڽاءي ايجأن ڤركاتان يڬ سام تتاڤي سبوتن بربيذا
ككوراڠن اين سنتياس دڤرباءيقي
ڤڠهرڬان دان سومبڠن دالم ممرتبتكن جاوي
- لاتر بلاكڠ سيستم ايجأن جاوي يڬ دسمڤورناكن
كمروسوتن توليسن جاوي سلڤس اكتا بهاس كبڠسأن 1963 – توليسن راسمي نڬارا مليسيا اياله توليسن رومي.
ممبري ايمڤق بسر ڤڠڬوناان توليسن جاوي دالم اينستيتوسي ڤنديديقن، اوروسن ڤينتادبيران كراجأن، ميديا ڤنربيتن دان سبڬاينيا.
ديوان بهاس دان ڤوستاك ﴿دبڤ﴾ د باوه جاوتنكواس ايجأن جاوي ﴿جكج﴾ مڠمبيل اينسياتيف مڠكاجي دان منليتي سيستم ايجأن ز'با.
ايجأن ز'با دجاديكن لندسن اونتوق ممبنتوق دان مڽوسون سيستم ايجأن جاوي بارو.
ڤڽمڤورنأن اين مڠمبيل ليما ڤركارا ڤنتيڠ:
- مڠكلكن يڬ سوده كمس
- ملڠكڤكن يڬ كورڠ
- مڠاداكن يڬ تياد
- منجلسكن يڬ كابور
- مڠمسكن يڬ لوڠڬر
رنتتن دري بيڠكيل ترسبوت- اڤريل 1984
جاوتنكواس توليسن جاوي تله ممبنتڠكن حاصيلڽ دلم كونۏينشن كبڠسأن توليسن جاوي د ترڠڬانو
1986 بوكو "ڤدومن ايجأن جاوي يڠ دسمڤورناكن" دتربيتكن.
1988 بوكو "دفتر ايجأن رومي-جاوي" دتربيتكن ڤولا، نامون ترداڤت 400 كسيلاڤن ايجأن برايكوتن كسونتوكن ماس
سلارس ڤركمبڠن دان ڤنمباهن ڤركاتان بهاس ملايو، توليسن جاوي جوڬ مڠالمي ڤنمباهن. وجودلن 37 حروف تركيني ددالم توليسن جاوي.
ڤدومن ايجأن جاوي يڠ دسمڤورناكن دليهت داڤت ممنوهي كڤرلوان سيستم ايجأن رومي ماس كيني تراوتما اڤابيلا برلاكو ڤڽراڤن بهاس ايڠڬريس.
چونتوه ڤنمباهن لاين
- حروف يا تيدق برتيتيق اوتق ڤركاتان يڬ بيرقهير دڬن "م" سڤرتي ۏنداليسمى
- اكرونيم دكاتڬوريكن قڤد 3 اسڤيك:
ا> بهاس ملايو هندقله دتوليس دڬن حروف توڠڬل جاوي
اا> بهاس ايڠڬريس هندقله دايجا حروف-حروف رومي
ااا> دلفظ مستيله دايجا مڠيكوت توليسن رومي
تا
تا مفتوهه ﴿ ت ﴾مڠيجا بهسا ملايو
تا مربوطه ﴿ ة ﴾ – مڠيجا بهاس عربها ﴿ ه ﴾
ها سيمڤول – مڠيجا ڤركاتان ملايو دان سباليقڽكاف ﴿ ك ﴾
مڠيجا بهاس ايڠڬريسقاف ﴿ ق ﴾
مڠيجا بهاس ملايو
-
-
دكموقن ڤد تاهون 1973 د دالم ماجلن دين بيلڠن 30 براسسكن ايجأن ڤونيتيق – مڠيجا سسواتو ڤركاتان مڠيكوت سبوتن.
وجود 2 كلمهن ايايت:
حروف ﴿ف﴾ دان ﴿ڤ﴾ سوكر دبيذاكن دالم جاوي كرينا مڠيكوت قاعده ڤڠڬوناان حروف رومي يڠ بربيذا.
ڤادنان حروف ﴿ۏ﴾ دالم توليسن رومي تيدق دوجودكن. لاما وجود سجق 1936. ڤركاتان بهاس ايڠڬريس يڠ دسراڤ ك بهاس ملايو تيدق داڤت دايجا دڠن باءيق.
اولڠ بريمبوهن اولان دان اخيران دلتقكن تندا دوا ﴿ ﴾. تيمبول ككليروان يڠ تيدق مڠواساعا بهاس ملايو دڠن باءيق دڠن مڽبوت ڤركاتان ترسبوت سباڽق دوا كالي.