Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ทฤษฎีทางการพยาบาล - Coggle Diagram
ทฤษฎีทางการพยาบาล
ทฤษฎีทางการพยาบาลของโอเร็ม (Orem)
มโนมติขององค์ประกอบ
คน
เป็นองค์รวม เป็นระบบเปิด
มีความสามารถในการเรียนรู้เกี่ยวกับตนเอง
สิ่งแวดล้อม
สิ่งแวดล้อมทางสังคมและวัฒนธรรม ชุมชน
สุขภาพ
คนที่มีสุขภาพดี : ทำหน้าที่ทางด้านสรีระ จิตสังคมและมีความสัมพันธ์ที่ดีกับบุคคลอื่น
การพยาบาล
บริการสุขภาพที่เน้นที่ความสามารถและความต้องการการดูแลของบุคคล
ประกอบด้วย 3 ทฤษฎีย่อย
1.ทฤษฎีการดูแลตนเอง
• การดูแลตนเองที่จำเป็น ---> โดยทั่วไป เป็นตามระยะพัฒนาการ เมื่อมีปัญหาสุขภาพ
• ความต้องการการดูแลตนเองทั้งหมด ---> กิจกรรมที่บุคคลต้องกระทำในเวลาใดเวลาหนึ่งเพื่อตอบสนองความต้องการการดูแลที่จำเป็นของตนเอง
• ความสามารถในการดูแลตนเองและการกระทำดูแลตนเอง ---> ความสามารถของบุคคลในการทำงานเพื่อตอบสนองความต้องการการดูแลตนเองทั้งหมด
ทฤษฎีความพร่องในการดูแลตนเอง
• ความต้องการการดูแล ต้องการการพยาบาล
• ความสามารถในการกระทำ + งานทั้งหมดที่งานทั้งหมดที่ต้องทำ
ทฤษฎีระบบพยาบาล
• การดูแลตนเอง + ความพร่องในการดูแลตนเอง เข้าไว้ด้วยกัน
• เป็นการกำหนดรูปแบบกิจกรรมการพยาบาลและคุณสมบัติของผู้ป่วยในลักษณะความต้องการการดูแลทั้งหมด
ระบบทางการพยาบาล
• ระบบทดแทนทั้งหมด --> ขาขาด 2 ข้าง เน้นที่เราเป็นคนดูแล
• ระบบทดแทนบางส่วน --> ขาขาด 1 ข้าง เน้นที่ให้ผู้ป่วยช่วยเหลือตนเองในสิ่งที่สามารถทำได้
• ระบบสนับสนุนและให้ความรู้ --> ขาแพลง เน้นที่ให้ข้อมูล (กระตุ้น)
ขั้นตอนการใช้ทฤษฎี
ความต้องการ
ความสามารถ
ความพร่อง
ระบบการพยาบาล
ทฤษฎีทางการพยาบาลของเพบพลาว (peplau)
พัฒนาการ
การเรียนรู้
สัมพันธภาพระหว่างบุคคล
ใช้ตนเองเป็นเครื่องมือในการบำบัด
ให้ความสำคัญตามความต้องการพื้นฐานของมนุษย์ที่จำเป็นต้องได้รับ
บุคคลแต่ละคนมีลักษณะเฉพาะของตนเอง
แต่ละคนมีการแสดงออกแตกต่างกัน รวมทั้ง สังคม สิ่งแวดล้อม ความเชื่อ และพื้นฐานความริดที่แตกต่างกัน
พยาบาลจิตเวชมีหน้าที่ นำหลักการสร้างสัมพันธภาพเพื่อการบำบัดไปใช้ในการพยาบาลจิตเวช
พยาบาลจิตเวชต้องมีความเข้าใจตนเอง มีรวามตระหนักในตนเองอยู่ตลอดเวลา เพื่อใช้ตนเองเป็นเครื่องมือในการทำความเข้าใจระบบความเป็นตนเองของผู้ป่วย
เข้าใจพฤติกรรมผู้อื่นเกิดจากการเข้าใจตนเอง
มโนมติทางการพยาบาล 4 ด้าน บุคคล สิ่งแวดล้อม สุขภาพ และการพยาบาล
บุคคล --->ที่มีวุฒิภาวะจะสามารถจัดการกับตนเองได้ แต่มีบางภาวะที่การผสมผสานนี้ไม่สำเร็จ เนื่องจากถูกขัดขวาง บุคคลจะมีความมต้องการสูงขึ้น ทำให้เกิดความไม่พอใจ โกรธ เครียด
บุคคลจึงพยายามหาหนทางให้ตนเองสมหวัง
สิ่งแวดล้อม ---> ปัจจัยภายนอกตัวบุคคลที่จำเป็นในการพัฒนาการ
สัมพันธภาพระหว่างบุคคล
สัมพันธภาพระหว่างพยาบาลกับผู้ป่วยเป็นหน้าที่ที่พยาบาลต้องรับผิดชอบและดำเนินการให้ผู้ป่วยบรรลุเป้าหมาย
สุขภาพ ---> การเปลี่ยนแปลงของบุคคลทั้งด้านส่วนตัวและชุมชนไปในทางที่ดี
เพบพลาว กล่าวไว้ว่า พฤติกรรมที่ก่อให้เกิดภาวะสุขภาพที่ดีจะเป็นพฤติกรรมที่ทำให้บุคลลรู้สึกพอใจ ทำให้บุคคลรู้จักตนเองและสามารถนำประสบการณ์ในชีวิตมาผสมผสานให้เกิดประโยชน์แก่ตนเองในทุกๆด้าน
การพยาบาล ---> การช่วยเหลือผู้ป่วยให้มีสมรรถภาพ ทั้งทางปัญญาและสัมพันธภาพระหว่างบุคคลเพิ่มมากขึ้น
-พยาบาลต้องสน้างความไว้ใจ(trust) ความเห็นอกเห็นใจ (empathy) เพิ่มความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง (self-esteem)
การสร้างสัมพันธภาพระหว่างบุคคลออกเป็น 4 ระยะ คือ
ระยะเริ่มต้น พบปะกันในฐานะคนแปลกหน้า
ระยะระบุปัญหา เป็นระยะที่ผู้ป่วยมีการตอบสนองที่สามารถแก้ไขปัญหา หรือให้ความช่วยเหลือแก่เขาได้ ซึ่งผู้ป่วยแต่ละคนมีการตอบสนองที่ต่างกัน
ลักษณะการตอบสนอง 3 ลักษณะ
ร่วมมือกับพยาบาล และพึ่งพาตนเองบางเรื่อง
ช่วยเหลือตนเองอย่างเต็มที่ไม่ต้องพึ่งพาพยาบาล
ไม่ช่วยเหลือตนเอง คอยรับความช่วยเหลือจากพยาบาล
ระยะดำเนินการแก้ปัญหา ผู้ป่วยกระตือรือร้นในการตัดสินใจหรือมีส่วนร่วมในการดูแลตนเอง
ระยะสรุปผล ยุติความสัมพันเพื่อการบำบัด ถ้าการยุติจบลงด้วยดี ผู้ป่วยสามารถดูแลตนเองได้ โดยไม่ต้องรับความช่วยเหลือจากพยาบาล แสดงว่าผู้ป่วยเกิดการพัฒนา
บทบาทพยาบาลคือ
คนแปลกหน้า
บทบาทครู
แหล่งสนับสนุน
ผู้ให้คำปรึกษา
ผู้นำ
ผู้ชำนาญการด้านเทคนิค
ผู้ทดแทน
สรุป
เป็นทฤษฎีที่ให้แนวคิดเรื่องสัมพันธภาพระหว่างพยาบาลและผู้ป่วย ซึ่งเป็นทั้งเครื่องมือและการบำบัด
เครื่องมือ ---> ติดต่อ ค้นหา ทำความเข้าใจ
การบำบัด ---> ใช้สัมพันธภาพให้ผู้ป่วยเกิดความเข้าวจตนเอง
ทฤษฎีทางการพยาบาลของรอย(Roy)
ขึ้นอยู่กับการปรับตัว
3 สิ่งเร้า
2 กลไก
4 การปรับตัว
สิ่งเร้า
สิ่งเร้าโดยตรง --> เผชิญโดยตรง : คนรักเสียชีวิต
สิ่งเร้าร่วม --> มีความเกี่ยวข้องกัน :ในขณะนั้น เช่น เจ็บป่วยเรื้อรังของตนหรือคนที่รัก
สิ่งเร้าแฝง --> เกี่ยวข้องกันทั้งภายในและภายนอก (ที่เป็นสิ่งแวดล้อม) ความเชื่อ ทัศนคติ นิสัย ประสบการณ์เดิม
การปรับตัว
ด้านร่างกาย ---> การออกกำลังกาย อาหาร การขับถ่าย น้ำ ออกซิเจน อุณหภูมิ
ด้านบทบาทหน้าที่
Primary Role บทบาทตามการเจริญเติบโต เด๊ก วัยรุ่น ทำงาน แก่ เพศ อายุ
Secondary Role บทบาทขึ้นอยู่กับงาน ครู นักเรียน
Tertiary Role บทบาทชั่วคราว กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน
การพึ่งพาซึ่งกันและกัน
ด้านอัตมโนมติ ความมั่นคงทางจิตใจ ค่านิยม
กลไก
• กลไลการควบคุม --> ระบบประสาท
• กลไกการรับรู้ --> อารมณ์ การตัดสินใจ
การพยาบาล
• การประเมินระดับที่หนึ่ง
• การประเมินระดับที่สอง
• การระบุปัญหา
• การกำหนดเป้าหมาย
• การปฎิบัติการพยาบาล
• การประเมินผล