Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 6 การพยาบาลผู้ป่วยที่มีพยาธิสภาพที่ผิวหนัง, F3585ED0-F861-4EE8-BBD8…

- - - - พันธุกรรม
      - ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน
      - ปัจจัยกระตุ้นภายนอก
    - - ชนิดผื่นหนา (Plaque psoriasis)
      - ชนิดผื่นขนาดเล็ก (Guttate psoriasis)
      - ชนิดตุ่มหนอง (Pustular psoriasis)
      - ชนิดผื่นแดงลอกทั่วตัว (Erythrodermic psoriasis)
      - สะเก็ดเงินบริเวณซอกพับ (Inverse psoriasis)
      - สะเก็ดเงินบริเวณมือเท้า (Palmoplantar psoriasis)
      - เล็บสะเก็ดเงิน (Psoriatic nails)
      - ข้ออักเสบสะเก็ดเงิน (Psoriatic arthritis)
    - - ผื่นน้อยกว่า 10% ของพื้นที่ผิวทั่วร่างกาย ใช้ยาทา
      - ผื่นมากกว่า 10% ของพื้นที่ผิวทั่วร่างกาย ใช้ยารับประทานหรือฉายแสงอาทิตย์เทียม
      - ยาทาภายนอก ยาทาคอติโคสเตียรอยด์ (topical corticosteroids) นํ้ามันดิน (tar) แอนทราลิน (anthralin, dithranol) อนุพันธ์วิตามิน D (calipotriol) ยาทากลุ่ม calcineurin inhibitor
      - ยารับประทาน เมทโทเทรกเสท (methotrexate) อาซิเทรติน (acitretin) ไซโคลสปอริน (cyclosporin)
      - การฉายแสงอาทิตย์เทียม (Phototherapy) รังสีอัลตราไวโอเลต A และรังสีอัลตราไวโอเลต B
      - ยาฉีดกลุ่มชีวภาพ (Biological agents) ฉีดสัปดาห์ละ 2 ครั้ง บางชนิด อาจฉีดห่างกันทุก 3 เดือน
  - - - การมีแผลเกิดใหม่ที่ผิวหนัง
      - การมีผื่นหรือรอยโรคเดิมที่ผิวหนัง
      - โรคประจำตัว
      - มีภูมิคุ้มกันต้านทานโรคบกพร่อง
      - มีประวัติการใช้เข็มฉีดยา
    - - มีไข้
        
        มีอาการปวดภายใน 1-2 วันแรกที่เริ่มเกิดอาการ และเจ็บเมื่อถูกกดหรือสัมผัสโดนบริเวณนั้น
        
        รู้สึกอุ่นหรือร้อนบริเวณที่เกิดการติดเชื้อ
        
        เกิดแผล หรือมีผื่นขึ้นบริเวณที่เกิดอาการ และอาจขยายตัวลุกลามไปอย่างรวดเร็ว
        
        เกิดรอยบุ๋มบริเวณผิวหนัง
        
        ปวดกล้ามเนื้อ
    - - การดูแลเฉพาะท่ี (local care)
      - การใช้ยาต้านจุลชีพ ควรคํานึงถึงเหตุของจุลชีพก่อเชื้อเป็นสําคัญ
    - - ไม่แกะหรือเกาผิวหนัง
      - หากมีผิวแห้งควรใช้ครีมทาบำรุงผิว
      - สวมใส่อุปกรณ์ป้องกันการบาดเจ็บและการเกิดแผลทุกครั้งที่ทำกิจกรรมต่าง ๆ
      - ผู้ที่มีบาดแผลควรทำความสะอาดแผลด้วยสบู่และน้ำสะอาดทุกวัน
      - ผู้ที่มีโรคประจำตัวหรือมีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคได้ง่าย
  - - - รู้สึกเจ็บปวดตามร่างกายโดยไม่ทราบสาเหตุ
      - เกิดผื่นแดงที่ตรงกลางมีสีเข้มและรอบข้างมีสีจาง
      - เกิดแผลพุพองตามผิวหนังและเยื่อเมือกบุผิวบริเวณริมฝีปาก ช่องปาก จมูก ตา และอวัยวะเพศ
      - ผิวหนังชั้นนอกหลุดลอก เผยให้เห็นผิวด้านในที่มีลักษณะคล้ายผิวไหม้
    - - ยาต้านการติดเชื้อ เช่น เพนิซิลลิน โคไตรม็อกซาโซล
        
        ยาระงับอาการปวด เช่น พาราเซตามอล ไอบูโพรเฟน นาพรอกเซน
        
        ยากันชักหรือยารักษาอาการป่วยทางจิต เช่น ฟีโนบาร์บิทัล เฟนิโทอิน เซอร์ทราลีน คาร์บามาซีปีน และอาจมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นหากอยู่
        ในระหว่างเข้ารับการรักษาโรคด้วยวิธีฉายรังสี
        
        ยารักษาโรคเกาต์ เช่น อัลโลพูรินอล เป็นต้น
    - - ประคบเย็นเพื่อช่วยให้ผิวหนังที่ตายแล้วหลุดออกง่ายขึ้น จากนั้นจึงใช้ผ้าพันแผลปลอดเชื้อพันรอบผิวหนังบริเวณที่มีอาการ
        
        ให้น้ำและสารอาหารผ่านทางจมูก ช่องท้อง หรือหลอดเลือด เนื่องจากการสูญเสียผิวหนังส่งผล
        ให้ร่างกายสูญเสียน้ำและสารอาหารมากกว่าปกติ
        
        ใช้ผลิตภัณฑ์ให้ความชุ่มชื้นหรือมอยซ์เจอร์ไรเซอร์ทาผิวเป็นประจำ
        
        ใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของยาชาหรือยาฆ่าเชื้อ เพื่อช่วยให้กลืนอาหารได้ง่ายขึ้น
        
        ผู้ป่วยที่มีอาการผิดปกติบริเวณดวงตา แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาหยอดตาหรือยาป้ายตา
        
        ใช้ยาแก้ปวดชนิดรุนแรงเพื่อบรรเทาอาการปวดตามร่างกาย
        
        ให้ยาปฏิชีวนะ หากผู้ป่วยมีอาการเข้าข่ายภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด
        
        ให้ยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์เพื่อควบคุมอาการอักเสบของผิวหนัง
  - - - มีภาวะผิวหนังที่สัมผัสกับสิ่งสกปรกที่มีเชื้อราอยู่ และผิวหนังนั้นเปียกชื้น
      - คนอ้วน เพราะมักมีเหงื่อมาก
      - คนท้อง เพราะมักมีเหงื่อออกมาก และอยู่ในภาวะร่างกายมีภูมิคุ้มกันต้านทานโรคต่ำ
      - เด็กเล็กและผู้สูงอายุ เพราะร่างกายมีภูมิคุ้มกันต้านทานโรคต่ำ
      - คนที่ชอบกินยาปฏิชีวนะต่อเนื่อง
      - ผู้ป่วยที่ได้รับยาสเตียรอยด์ต่อเนื่อง
      - ผู้ป่วยที่กินยากดภูมิคุ้มกันต้านทานโรค
      - ผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันต้านทานโรคต่ำ
    - - ระคายเคือง อาจแสบ เจ็บ
        
        อาจมีลักษณะเหมือนการอักเสบ คือ ปวด/เจ็บ บวม แดง ร้อน
        
        คัน
        
        มีผื่น ซึ่งผื่นจากเชื้อราบางชนิด จะมีลักษณะเฉพาะ
        
        อาจเกิดเป็นแผล โดยเฉพาะเมื่อมีการติดเชื้อแบคทีเรียซ้อน
    - - การให้ยาต้านเชื้อรา
        และการรักษาประคับประคองตามอาการ
    - - รักษาสุขอนามัยพื้นฐาน
      - รักษาความสะอาดร่างกาย ไม่ให้มีบริเวณที่ เปียก ชื้น
      - รักษาความสะอาด มือ และเท้า
      - รักษาเท้าไม่ให้เปียกชื้น
      - รักษาความสะอาดเครื่องใช้ ของใช้ส่วนตัว ไม่ใช้ร่วมกับผู้อื่น
      - ไม่คลุกคลีกับผู้ติดเชื้อรา
      - เมื่อมีเพศสัมพันธ์ต้องใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้ง
  - - - สามารถติดต่อได้โดยการสัมผัสและทางเพศสัมพันธ์ เป็นโรคที่พบได้บ่อย บริเวณที่ติดเชื้อเริมจะเป็น ตุ่มน้้าใสเล็กๆ รวมกันเป็นกลุ่ม ตุ่มนี้จะแตกออกภายใน 2-3 วัน
    - - ปวดแสบปวดร้อนต่อมาจะมีอาการบวม และอีก 2-3 วัน จะ มีตุ่มน้ำใสเกิดบนฐานสีแดง ตุ่มน้ำแตกออกใน 24 ชั่วโมง และตกสะเก็ด ตุ่มอาจจะรวมเป็น กลุ่มใหญ่ และเป็นแผลท้าให้ปวดมาก แผลจะหายภายใน 2-3 สัปดาห์ ต้าแหน่งที่พบบ่อย ได้แก่ ริมฝีปาก ตา ตัว และก้น
    - - ใช้ยารับประทานเพื่อลดความรุนแรง ลดความถี่ และลดระยะเวลาที่เป็น
      - การท้าแผลในขณะที่โรคยังมีอาการปวดแสบปวดร้อน
        โดยใช้น้ำยา Burow's Solution ประคบผื่น
      - ยาบรรเทาอาการปวด ลดไข้
    - - Herpes Simplex Virus (HSV-1) มักเกิดบริเวณปากและผิวหนังเหนือสะดือขึ้นไป
      - Herpes Simplex Virus (HSV-2) เชื้อมักเกิดบริเวณอวัยวะเพศ และติดต่อโดยเพศสัมพันธ์
  - - - โดยทั่วไปอาการปวดจะเกิดขึ้น 4 – 6 วันก่อนที่ผื่นจะปรากฏ
        
        จะเป็นอาการปวดแสบร้อน ชาหรือ รู้สึกปวดเสียวคล้ายหนามแทง
        และไวต่อสิ่งกระตุ้น
        
        ผู้ป่วยอาจมีไข้ รู้สึกไม่สบาย อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ
    - - การสัมผัสตุ่มน้ําหรือแผลของผู้ป่วยงูสวัดอาจทําให้ผู้ที่ไม่มีภูมิคุ้มกัน เกิดเป็นโรคสุกใสได้ดังนั้นควร แยกข้าวของเครื่องใช้ เครื่องนุ้ง ห่ม ผ้าเช็ดตัว ที่นอน ของผู้ป่วยโรคงูสวัดกับผู้ที่ยังไม่เคยเป็นโรคอีสุกอีใสมา ก่อน
      - ในผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องหรือเป็น โรคงูสวัดแบบแพร่กระจายสามารถแพร่กระจายเชื้อได้ทางการหายใจ ดังนั้นควรแยกผู้ป่วย ไม่ใกล้ชิดกับผู้ที่ไม่เคยเป็นโรค เด็กเล็ก และหญิงต้ังครรภ
    - - ยาต้านไวรัสงูสวัดสามารถที่จะลดอาการปวดท่ีเกิดข้ึน ลดการอักเสบ รวมทั้งช่วยลดจําานวนตุ่มน้ําาที่จะเกิดขึ้นถ้าให้ การรักษาภายใน 72 ชั่วโมงหลังจากท่ีเห็นผื่นแดงข้ึน
        
        Acyclovir 800 mg ให้วันละ 5 ครั้งติดต่อกัน เป็นเวลา 7-10 วัน
        
        Valacyclovir 500 mg ครั้งละ 2 เม็ดวันละ 3 คร้ัง เป็นเวลา 7 วัน
        
        Famciclovir 500 mg วันละ 3 คร้ัง ติดต่อกัน 7 วัน
  - - - ไข้
        
        รู้สึกไม่สบายตัว
        
        คันตามผิวหนัง
        
        ปวดข้อ
        
        มีผื่นขึ้น
        
        ตาแดง
        
        แสบตา น้ำตาไหล
        
        แสบปาก
    - - ผื่นจะมีรูปร่างคล้ายเป้ายิงธนู โดยมีลักษณะรูปร่างกลม เป็นวงสามชั้น ชั้นในสุดจะมีสีแดงเข้มจัดหรือเป็นตุ่มน้ำพอง ชั้นถัดมาจะมีสีซีดจาง และชั้นนอกสุดจะมีสีแดงจางๆ ขนาดประมาณ 2 mm - 2 cm มักพบบริเวณปลายเท้า บริเวณเหนือข้อศอก ข้อต่อต่างๆ และบริเวณใบหน้า ผื่นส่วนมากจะปรากฏขึ้นอย่างทันทีทันใด และอาจจะอยู่นานเป็นสัปดาห์
    - - แพ้ยา
        
        Anticonvulsants
        
        Antigouts
        
        NSAIDs
        
        Penicillins
        
        Cephalosporines
        
        Quinolones
        
        Sulfonamides
        
        Analgesics
        
        TNF-α inhibitors
        
        Bronchodilator
        
        CCBs
        
        Other
    - - หยุดยาที่แพ้ หรือรักษาโรคติดเชื้อ
      - บริเวณที่เป็นตุ่มน้ำให้ทำความสะอาดและทำแผล
      - รับประทานยาแก้แพ้
      - ให้ยา steroid