Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
GIZA GORPUTZAREN ANTOLAKETA - Coggle Diagram
GIZA GORPUTZAREN ANTOLAKETA
1.- ANTOLAKETA MAILAK.
Izaki bizidun guztiek 3 bizi funtzio: nutrizioa, harremana eta ugalketa.
_ ZELULA: organuluen multzoa da, bizia duen unitaterik txikiena.
_ EHUNA: jatorri eta funtzio bereko zelula espezializatuz osatutako multzoa da.
_ ORGANULUA: biomolekulak elkarrekin lotzen dira eta funtzio espezifiko bat betetzen duten zelula egiturak eratzen dituzte
_ ORGANOA: elkartuta dauden eta funtzio espezifiko bat betetzen duten zenbait ehun motaz osatutako egiturak dira
_ MOLEKULA: bi elementu edo gehiago kimikoki lotzen direnean sortzen dira molekulak.
APARATU EDO SISTEMA: bizi-funtzio bat betetzen duten antzeko organoen edo organo desberdinen multzo da.
_ ATOMOA: materia osatzen duten elementu kimikoak dira.
_ORGANISMOA: aparatuz eta sistemaz osatuta dagoen izaki bizidun independentea da.
2.- ATOMO ETA MOLEKULA MAILA: Atomoak materia osatzen duten elementu kimikoak dira, materia bizia osatzen badute bioelementu izena
2.1- BIOMALEKULA EZ ORGANIKOA: Bizian naiz bizigabean daude. Ura eta gatz mineralak dira.
URA: Biomolekula ugariena da. H2O osatuta dago. Gure gorputzaren % 65 inguru ura da, ez dago berdin banatuta organo guztietan.
GATZ- MINERALAK: Katioiak eta anioiak elkartuta sortzen. CaCO3 osatzen dituzte: hezurrak. NaCl ioietan banatuta daude eta zenbait prozesutan hartzen dute parte.
2.2- BIOMALEKULA ORGANIKOA: materia bizian daude eta karbonotan aberatsak dira.
GLUZIDOAK: Azukreak edo karbohidratoak ere esaten zaie.
LIPIDOAK: Karbonoz, hidrogenoz eta oxigenoz osatutako biomolekulak dira.
Egitura funtzioa duten lipidoak
Erregulatzaile funtzioa duten lipidoak
Energia funtzioa duten lipidoak
PROTEINAK: Proteinak karbonoz, hidrogenoz, oxigenoz eta nitrogenoz osatuta. Aminoazidoak elkartuta eratzen diren kate linealez
AZIDO NUKLEIKOAK: Nukleotido izeneko biomolekula txikiz eratutako makromolekulak dira.
DNA
RNA
BITAMINAK: Bitaminak hainbat eta hainbat jatorri kimikoko biomolekula txikien talde bat dira.
_ Lipodisolbagarriak: A, D, K, E
_ Hidrodisolbagarriak: B,C
3.- ZELULA MAILA
ZELULA: nutrizio., harreman eta ugalketa-funtzioak egiten ditu
-Unitate genetikoa
-Jatorrizko unitatea
-Unitate fisiologikoa
-Unitate morfologikoa