Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
TLO - Coggle Diagram
TLO
GRAĐA TLA
-
-
-
B - unutarnje tlo - solum - siromašniji dio tla, biljke se napajaju vodom
C - matični supstrat - mrtvica - nema humusa i ima vrlo malo mineralnih sastojaka matična stijenska podloga - stanac
-
- različite vrste tla i različita debljina pojedinih horizonata - govori o plodnosti pojedine vrste tla
ČIMBENICI RAZVOJA TLA
KLIMA
- sunčevo zračenje, količina padalina, erozija
- glavni čimbenik pedogeneze
STJENSKA PODLOGA
-
- važnost mineraloško-litološkog sastava
- najvažnije u početnoj fazi pedogeneze
- eluvij - tlo nastalo od plemenite podloge
- aluvij - tlo koje je nanešeno (rijeke, vjetrovi)
ŽIVI SVIJET
- biljni pokrov (površina tla), fauna u tlu, mikroorganizmi u tlu
-
-
- funkcija sprečavanja erozije (šume, travnjaci)
- EROZIJA - svi procesi kojima se tlo ispire i nestaje odnosno smanjuje mu se kvaliteta
- npr. tropske kišne šume
RELJEF
- prisojne (padina izložena suncu, toplija) i osojne (u sjeni je pa se snijeg, led i inje zadržavaju puno duže) padine (ekspozicija pojedinih prostora)
-
VRIJEME
-
- apsolutna starost - broj godina od začetka pedogeneze do danas
- relativna starost - stupanj zrelosti tla
- mlada tla - starost od nekoliko godina do nekoliko desetljeća
- stara tla - desetci do stotine tisuća godina
ČOVJEK
-
-
- kultivirana ili antropogena tla
- POZITIVNI UTJECAJ - poboljšanje kvalitete(dodavanjem umjetnih gnojiva ili drugih preparata), plodnost
- NEGATIVNI UTJECAJ - onečišćenje (hepicidi, pesticidi), erozija (rušenje šuma), salinizacija (arteška voda u Australiji), laterizacija (proces stvaranja crvena tla), smanjenje bioraznolikosti (intervencija čovjeka)
-
SASTAVNICE TLA
-
- organska tvar - humus - 5%
-
-
PEDOGENETSKI PROCESI
HUMIFIKACIJA
- proces stvaranja humusa (prirodno gnojivo)
- djelovanje mikroorganizama + sinteza novih organskih tvari
SALINIZACIJA
- nagomilavanje lako otopljivih soli Na, Ca, Mg (navodnjavanje slanom vodom, pojačano isušivanje tla)
-
- do salinizacije može doći uslijed pretjeranog nanošenja umjetnih gnojiva na nekom prostoru
SORPTIVNA SPOSOBNOST
- sposobnost tla da zadržava neke tvari (plinove, tekućice, ione i sl.)
-
- iluvijacija - nakupljanje koloida
- eluvijacija - ispiranje koloida
VRSTE TALA
ZONALNA TLA
- ravna podloga, ocjedito područje, geomorfološki stabilno
PODZOLI
- pepeljuše, bjelice 50°- 60° N (sivkasta tla)
- umjerena klima s dosta padalina
- isprana, skeletna i siromašna tla
CRNICA (ČERNOZEM)
- veća količina humusa i veća plodnost
- umjereno topla klima 45°-50° N
- na lesnoj podlozi - stepa
LATERITNA TLA
- crvena tla (oksidi Fe, Al)
- tropska i suptropska klima
- crvenica - krški prostori
AZONALNA TLA
-
-
SKELETNA TLA
- sušna i pustinjska područja
- visoke temperature i nedostatak padalina
- bez humusa, mineralnih sastojka i vegetacija
GRUBA TLA
- sipari - nanos nestabiliziranih stijena različitih veličina
-
INTRAZONALNA TLA
-
SLANA TLA
- sol nanesena vodom, vjetrom ili nakupljena isparavanjem
MOČVARNA TLA
-
-
- manje pogodna za poljoprivredu
RENDZINE
-
- plodno tlo s dosta humusa
- planinska crnica - glavni ograničavajući faktor nadmorska visina