Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Gestational Diabetes Mellitus A2, ข้อมูลทั่วไป - Coggle Diagram

- - - - ข้อมูลสนับสนุน (S,O)
        S: - หญิงตั้งครรภ์บอกว่า “ ตนเองเป็นโรคเบาหวานก่อนที่จะตั้งครภ์”
        O: - หญิงตั้งครรภ์ อายุ 29 ปี G4P2A1L2 Last Child 4 ปี GA 36+6 สัปดาห์ แพทย์วินิจฉัยเป็น Gestational Diabetes Mellitus Class A2
        
        วันที่ 15/8/65 DTX = 117 mg/dl
        
        case GDM A2 on Novorapid 8-6-6 unit SC ac, NPH 6 unit SC hs.
        
        มารดามีโรคประจำตัว DM
      - วัตถุประสงค์ : เพื่อป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนส่งเสริมให้การไหลเวียนเลือดไป เลี้ยงรกมากขึ้น
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        การประเมินภาวะสุขภาพทารกในครรภ์ด้วยเครื่อง Electronic Fetal monitoring (EFM) = Category I
        
        Nonstress test (NST) = Reactive
        
        FHS = 110-160 bpm
        
        ทารกดิ้นดี > 10 ครั้งต่อวัน
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมินภาวะสุขภาพทารกในครรภ์ด้วยเครื่อง Electronic Fetal monitoring ทุก 30 นาที ติดแปลผลการตรวจทุกครั้ง
        
        ให้คำแนะนำมารดานอนตะแคงเมื่อมีอาการปวด เมื่อย ไม่แนะนำให้นอนหงายเป็นเวลานาน
        
        กรณีมีความผิดปกติของการหดรัดตัวของมดลูกหรืออัตราการเต้นของหัวใจทารกต่ำกว่าปกติ (Late deceleration) ให้การพยาบาลโดยจัดให้นอนตะแคงซ้าย ศีรษะสูง ให้ออกซิเจนทางหน้ากาก (mask) 8-10 ลิตรต่อนาที รายงานแพทย์ทราบเพื่อให้การรักษาและช่วยเหลือการคลอด
        
        ประเมินและสอบถามการดิ้นของทารกในครรภ์
        
        แนะนำให้มารดานับการดิ้นของทารกในครรภ์โดยการนับการดิ้นของทารกในครรภ์ หลังรับประทานอาหารแต่ละมื้อ ให้นั่งพักและนับการดิ้นของทารกนาน 1 ชั่วโมง ถ้าได้ 3 ครั้ง ขึ้นไปถือว่าปกติ แต่ถ้าน้อยกว่า 3 ครั้ง ให้นับต่อไปอีก 1 ชั่วโมง ในอีก 1 ชั่วโมง หลังจากนั้นทารกควรดิ้นไม่น้อยกว่า 4 ครั้ง ถ้าน้อยกว่า 4 ครั้ง แสดงว่าทารกอาจมีภาวะผิดปกติ ควรรีบแจ้งพยาบาลและเจ้าหน้าที่ให้รับทราบ
        
        ให้ข้อมูลแก่มารดาถึงผลกระทบและภาวะแทรกซ้อนต่อทารกในครรภ์ คือ เบาหวานขณะตั้งครรภ์ทำให้เกิดความผิดปกติของหลอดเลือด โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์ที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อหญิงตั้งครรภ์ ทารกในครรภ์และทารกแรกเกิด ดังต่อไปนี้
        
        ทารกในครรภ์ขาดอาหารและขาดออกซิเจน เนื่องจากการเสื่อมสภาพของหลอดเลือดบริเวณมดลูกและรก ทำให้อาหารและออกซิเจนไปสู่ทารกน้อย ทำให้ทารกมีขนาดเล็กกว่าอายุครรภ์ ซึ่งพบมากกว่าปกติ 2 เท่า
        
        ทารกเกิดความพิการ ภาวะฉุกเฉินขณะคลอด เพิ่มการใช้หัตถการในการช่วยคลอด และอาจส่งผลกระทบรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิตหลังคลอดได้
        
        แนะนำและดูแลให้มารดาออกกำลังกายขนาดปานกลางที่ไม่หักโหมจนเกินไป ใช้เวลาวันละประมาณ 30 นาที หรือมากกว่าที่เหมาะสมกับบริบทในโรงพยาบาล ได้แก่ การเดิน ปั่นจักรยานอยู่กับที่ การเต้นแอโรบิกในน้ำ หรือบนบกแบบเบา ๆ การว่ายน้ำ การบริหารแบบยืดเส้น การบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน และโยคะ
  - - - ข้อมูลสนับสนุน (S,O)
        S:หญิงตั้งครรภ์บอกว่า “ตั้งแต่ตั้งครรภ์รู้สึกว่าตนเองเหนื่อยเพลียเล็กน้อย แต่ยังสามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ และจะมีสามีช่วยทำงานบ้านบ้าง”
        O: - Lab 2 (9 พฤศจิกายน 2565) Hematocrit 31.2 %,
        Hemoglobin 10.6 g/dl
      - วัตถุประสงค์ : เพื่อป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคโลหิตจางในหญิงตั้งครรภ์
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        ไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคโลหิตจาง
        
        การตรวจร่างกายไม่พบภาวะซีด
        
        ค่า Hematocrit > 33 %
        
        Hemoglobin > 11 g/dL
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ให้ความรู้แก่สตรีตั้งครรภ์ เกี่ยวกับภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก สาเหตุ การประเมินภาวะโลหิตจาง ความรุนแรงของโรค ผลกระทบต่อมารดาและทารก การป้องกัน และการรักษา
        
        ให้ความรู้และคำแนะนำเกี่ยวกับการรับประทานอาหาร ดังต่อไปนี้
        2.1 ปริมาณธาตุเหล็กที่ควรได้รับในแต่ละวัน สาธิตและฝึกทักษะการคำนวณสัดส่วนอาหาร และปริมาณ ธาตุเหล็กในอาหารที่รับประทาน
        2.2 การเลือกรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง เช่น เนื้อ นม ไข่ ผักใบเขียว
        2.3 อาหารที่ส่งเสริมการดูดซึมธาตุเหล็กได้แก่ โปรตีนจากเนื้อสัตว์ เช่น เนื้อวัว เนื้อหมู เนื้อไก่ เนื้อปลา ส่วนโปรตีนจากพืช ผักสีเขียว จะดูดซึมได้ต่ำกว่า นอกจากนี้อาหารที่มีไขมันสูงทั้งชนิดอิ่มตัวและไม่อิ่มตัว และวิตามินซีหรืออาหารที่มีวิตามินซีสูงจะทำให้ดูดซึมเหล็กได้มากขึ้น
        
        สนับสนุนให้ครอบครัวหรือสามีมีส่วนร่วมในการดูแลช่วยเหลือสตรีตั้งครรภ์ในการปฏิบัติตัวที่เหมาะสม เช่น จัดหาอาหารที่มีธาตุเหล็กสูงมาให้รับประทาน กระตุ้นเตือนการรับประทานยาเม็ดเสริมธาตุเหล็ก
        
        แนะนำให้ทานยาบำรุงธาตุเหล็ก ได้แก่ คือ Ferrous Fumarate ( 200 mg) ครั้งละ 1 เม็ด รับประทานหลังอาหาร เที่ยงและเย็น ควรรับประทานร่วมน้ำเปล่า อาการข้างเคียงที่พบบ่อยได้แก่ ท้องร่วง ระคายเคืองทางเดินอาหาร คลื่นไส้ ปวดบริเวณลิ้นปี่ อุจจาระมีสีดำหรือคล้ำขึ้น อาจทำให้สตรีตั้งครรภ์บางคนมีอาการท้องผูก จึงควรดื่มน้ำมาก ๆ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมออย่างน้อย 3-4 ครั้ง/สัปดาห์ ครั้งละ 30-45 นาที - Triferdine 1x1 (30) สังเกตอาการผิดปกติ เช่น ผื่นแดง ปวดท้องอาเจียน หายใจไม่สะดวก
        
        แนะนำให้อ่านในสมุดสีชมพู มีเนื้อหาครอบคลุมเกี่ยวกับเรื่องอาหารป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก ตัวอย่างเมนูอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง
    - - ข้อมูลสนับสนุน (S,O)
        S: - หญิงตั้งครรภ์บอกว่า “ ตนเอง
        O: - มีโรคประจำตัว DM
        
        หญิงตั้งครรภ์ อายุ 29 ปี G4P2A1L2 Last Child 4 ปี GA 36+6 สัปดาห์ แพทย์วินิจฉัยเป็น Gestational Diabetes Mellitus Class A2
        
        วันที่ 15/8/65 DTX = 117 mg/dl
        
        case GDM A2 on Novorapid 8-6-6 unit SC ac, NPH 6 unit SC hs.
        
        วันที่ 4/01/66 FBS = 90 mg/dl 2hr = 120.45 mg/dl
      - วัตถุประสงค์
        เพื่อป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากระดับน้ำตาลในเลือดต่ำและสูง
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        ไม่มีอาการและอาการแสดงที่ผิดปกติของภาวะระดับน้ำตาลในเลือดสูง ได้แก่ ปัสสาวะบ่อย มีไข้ปัสสาวะแสบขัด คอแห้ง คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง อ่อนเพลียสับสน หอบเหนื่อย ลมหายใจมีกลิ่นผลไม้ ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตต่ำ เเละไม่มีอาการแสดงของภาวะระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ ได้แก่ หัวใจเต้นเร็ว เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ ฉุนเฉียวง่าย สายตาพร่า เหงื่อออกมาก หิวบ่อย อ่อนเพลีย ตัวสั่น
        
        DTX 80-180, FBS <100 mg/dl, 1 hr <180 mg/dl, 2 hr <155 mg/dl, 3 hr <140 mg/dl
        
        หญิงตั้งครรภ์มีความรู้ความเข้าใจในการปฏิบัติตัวในการควบคุมเบาหวาน และสามารถบอกวิธีการปฏิบัติตัวที่สำคัญในการควบคุมเบาหวาน ได้อย่างน้อย 2 ใน 3 ข้อ
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมินภาวะระดับน้ำตาลในเลือดสูง และต่ำ
        
        แนะนำเกี่ยวกับการปฏิบัติตัวในการควบคุมเบาหวาน
        2.1 แนะนำให้รับประทานอาหารที่มีแคลอรี่ อย่าง เพียงพอ ควรได้รับ 30 kg calories/kg/day และน้ำหนักตัวที่ควรเพิ่มขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ 11.50 – 16.00 kg
        2.2 งดอาหารที่มีน้ำตาลสู ได้แก่ น้ำตาล น้ำผึ้ง นมข้นหวาน ขนมหวานต่างๆ น้ำหวาน น้ำอัดลม และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ผลไม้ที่มีรสหวานจัด เช่น ทุเรียน ลำไย ขนุน องุ่น มะม่วงสุก เป็นต้น
        
        ดูแลให้มารดารับประทานอาหาร Regular diet ที่มีปริมาณเพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
        
        แนะนำการรับประทานยาเพื่อลดระดับน้ำตาลในเลือด ตามแผนการรักษาของแพทย์ ได้แก่ Metformin (500) 2x2 po. pc, Glipizide (5) 2x2 po. ac, Simvastatin (20) 1x1 hs, การการฉีดยาลดระดับน้ำตาล ได้แก่ NPH 10 unit sc. hs, Novorapid 10-6-6 unit SC พร้อมกับสังเกตอาการผิดปกติ
        
        แนะนำให้นับการดิ้นของทารกในครรภ์
        6 .แนะนำเกี่ยวกับการรักษาความสะอาดของร่างกายและอวัยวะสืบพันธุ์
        
        แนะนำให้มารดาออกกำลังกายโดยการหมุนข้อเท้า ยืดและเกร็งปลายเท้า
        
        ประเมินและติดตามน้ำหนักทุกครั้งที่มาฝากครรภ์
        
        ติดตามระดับน้ำตาลในเลือด OGTT ตามแผนการรักษา
    - - ข้อมูลสนับสนุน (S,O)
        S: -หญิงตั้งครรภ์บอกว่า “ไม่ค่อยได้ออกกำลังกาย เพราะคิดว่าการทำงานบ้านคือการออกกำลังกายแล้ว ”
        O : - Vallop Curve กราฟอยู่ในแถบ > 3000 กรัม
        
        BMI ร้อยละ 21 = 126.38 Kg/m2
        
        ก่อนท้องหนัก 54 กิโลกรัม ตอนนี้หนัก 63.7 กิโลกรัม สูง 155 เซนติเมตร
      - วัตถุประสงค์การพยาบาล
        
        เพื่อให้หญิงตั้งครรภ์ มีการรับรู้เกี่ยวกับประโยชน์ของการออกกำลังกายขณะตั้งครรภ์
        
        เพื่อให้หญิงตั้งครรภ์มีพฤติกรรมการออกกำลังกายที่เหมาะสมขณะตั้งครรภ์
      - เกณฑ์การประเมิน
        
        หญิงตั้งครรภ์สามารถบอกประโยชน์ ของการออกกำลังกาย ได้อย่างน้อย 2 ใน 3 ข้อ
        
        หญิงตั้งครรภ์สามารถบอกท่าการ ออกกำลังกายสำหรับหญิงตั้งครรภ์ได้ถูกต้อง อย่างน้อย 2 ใน 3 ข้อ
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมินความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการรับรู้ประโยชน์ของการออกกำลังกายในระหว่างการตั้งครรภ์
        
        อธิบายถึงประโยชน์ที่จะได้รับเมื่อมีการออกกำลังกายที่เหมาะสมในระหว่าง การตั้งครรภ์การออกกำลังกายที่ถูกต้อง และเหมาะสมในขณะตั้งครรภ์จะส่งผลให้หญิง ตั้งครรภ์มีสุขภาพที่ดีดังนี้
        1) ส่งผลให้มีสมรรถภาพสูงขึ้น
        2) ช่วยลดอาการไม่สุขสบายต่างๆ ขณะตั้งครรภ์เช่น อาการคลื่นไส้ อาเจียน จุกแน่นหน้าอก ตะคริวที่ขา เจ็บที่หัวหน่าวในช่วงไตรมาสที่ 2, 3 ของการตั้งครรภ์
        3) ส่งผลให้ปากมดลูกมีการขยายตัวดีขึ้นและการหดตัวของมดลูกดีขึ้นทำให้การคลอดดำเนินไปได้อย่างรวดเร็วและ ปลอดภัยและยังช่วยลดภาวะแทรกซ้อน ของการคลอดอีกด้วย
        
        แนะนำถึงท่ากายบริหารการออกกำลัง กายในระหว่างการตั้งครรภ์
        1) บริหารกล้ามเนื้อต้นขา เป็นท่าที่ ช่วยให้กล้ามเนื้อขายืดขยาย มีความ แข็งแรงมากขึ้นโดยนั่งขัดสมาธิ วางฝ่ามือตรงเข่า หลังตรงยืดอก หายใจเข้าและหายใจออก ช้า ๆ ทำ 10 ครั้ง
        2) ท่าบริหารกล้ามเนื้อสีข้างช่วยลด ความตึงตัวของกล้ามเนื้อสีข้างทำให้ กล้ามเนื้อแข็งแรง และหายใจสะดวกมากขึ้น นั่งพิงหลังห้อง เหยียดขาตรง วางมือข้างลำตัว กระดกเท้าขึ้นลง สลับกัน หายใจเข้าออกลึกๆ จากนั้นกดปลายเท้าลง หมุนข้อเท้าเป็นวงกลมทำสลับกันข้างละ 10 ครั้ง
        3) บริหารกล้ามเนื้อหลัง หน้าท้อง สะโพกและต้น ขาด้านหลัง ช่วยเพิ่มความแข็งแรง และลดอาการปวดหลังโดยหญิงตั้งครรภ์อยู่ในท่าคลาน แขนเท้าพื้นเหยียดตรง หายใจเข้าพร้อมกับโก่งหลังขึ้นและก้มศีรษะ หายใจออกพร้อมกับแอ่นหลังลงและยกศีรษะขึ้น ท่า 10 ครั้ง
        
        ประเมินความรู้ความเข้าใจหญิงตั้งครรภ์เมื่อได้รับข้อมูลเกี่ยวกับการออกกำลังกาย
    - - ข้อมูลสนับสนุน (S,O)
        S : -
        O: GA 35+6weeks EDC 26/1/66 by Ultrasound
      - วัตถุประสงค์การพยาบาล
        เพื่อส่งสริมเกี่ยวกับการปฏิบัติตัวขณะตั้งครรภ์ในไตรมาสที่ 3 ได้อย่างเหมาะสม
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        หญิงตั้งครรภ์สามารถบอกอาการเจ็บครรภ์จริง และอาการเจ็บครรภ์เตือนได้ถูกต้อง
        
        หญิงตั้งครรภ์สามารถบอกอาการผิดปกติที่ควรมาพบแพทย์ก่อนวันนัดได้ถูกตั้ง
        
        หญิงตั้งครรภ์สามารถบอกวิธีการเตียมตัวคลอดได้อย่างถูกต้อง
        
        หญิงตั้งครรภ์สามารถบอกอาการเปลี่ยนแปลงในไตรมาสที่ 3 และวิธีการดูแลตนเองได้อย่างถูกต้อง
        
        หญิงตั้งครรภ์สามารถบอกวิธีการนับลูกดิ้นได้ถูกต้อง
      - อธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงของมดลูกที่ขนาดใหญ่ขึ้นดันกระบังลม
        
        แนะนำให้นอนศีรษะสูงในท่านอนตะแคง
        
        แนะนำการพักผ่อนให้มากข้ึนหรือ หลีกเลี่ยงสถานท่ีแออัด เพราะอาจเป็นลมได้ง่าย
        
        แนะนาการนับลูกดิ้น 3 เวลา หลังอาหาร เพราะเป็นการประเมินสุขภาพทารกในขั้นแรกที่หญิงต้ังครรภ์สามารถทำได้ และจะช่วยวินิจฉัยได้เร็วยิ่งขึ้น
        
        แนะนาให้หญิงตั้งครรภ์ รับประทานยาตามแพทย์ส่ัง
        
        แนะนาอาการเจ็บครรภ์เตือน/เจ็บครรภ์จริง
        อาการเจ็บครรภ์เตือน 1) เจ็บครรภ์ไม่สม่ำเสมอ 2) ขณะเจ็บมดลูกไม่มีการหดรัดตัว
        อาการเจ็บครรภ์จริง 1) เจ็บสม่ำเสมอและเจ็บถี่ข้ึนเรื่อยๆ 2) อาจมีมูก หรือมูกเลือดออกร่วมกับการเจ็บครรภ์
        3) ปวดร้าวจากด้านหลังมาด้านหน้า
        
        การเตรียมตัวคลอด
        1) เอกสารท่ีต้องนามาแจ้งเกิดเด็ก
        สำเนาทะเบียนบ้าน บัตรประชาชนของตนเอง และสามี
        2) เตรียมค่ารักษาพยาบาล
        3) ของใช้สำหรับแม่ ได้แก่ เสื้อผ้าสาหรับใส่หลังคลอด 1 ชุด
        4) ของใช้สาหรับทารก เช่น เสื้อ ผ้าอ้อม ผ้าเช็ดตัวผืนใหญ่สำหรับทารกในวันกลับบ้าน
    - - ข้อมูลสนับสนุน (S, O data)
        S : หญิงตั้งครรภ์บอกว่า “ตั้งแต่ตั้งครรภ์รู้สึกว่าตนเองเหนื่อยเพลียเล็กน้อย แต่ยังสามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ และจะมีสามีช่วยทำงานบ้านบ้าง”
        O: - Lab 2 (9 พฤศจิกายน 2565) Hematocrit 31.2 % ,Hemoglobin 10.6 g/dl
      - วัตถุประสงค์การพยาบาล
        
        เพื่อให้หญิงตั้งครรภ์มีอาการเหนื่อย อ่อนเพลียน้อยลง
        
        เพื่อเพิ่มความเข้มข้นของเลือด
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        หญิงตั้งครรภ์มีอาการเหนื่อย อ่อนเพลียน้อยลง
        
        หญิงตั้งครรภ์บอกวิธีการดูแลตนเองได้ถูกต้อง 3 ใน 5 ข้อ
        
        ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการปกติ ได้แก่ Hemoglobin 12–16 g/dl., Hematocrit 33–47 %
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        แนะนำให้นอนพักผ่อนให้เพียงพอ กลางคืน 6-8 ชั่วโมง กลางวัน 1-2 ชั่วโมง
        
        ออกกำลังกายบ้างแต่ไม่หักโหม ครั้งละ 15-30 นาที สัปดาห์ละ 3 วัน
        
        รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เน้นอาหารโปรตีน และอาหารที่มีกรดโฟลิคสูง เช่น ผักสดใบเขียวเข้ม ไข่ นม นมถั่วเหลืองให้มาก
        
        แนะนำวิธีการปรุงอาหารที่มีกรดโฟลิค โดยต้องไม่ใช้ความร้องสูงหรือปรุงนานเกินไป ถ้าเป็นผักสีเขียวเข้มการรับประทานผักสดจะดีที่สุด
        
        แนะนำการรับประทานยาเม็ด ตามแผนการรักษาของแพทย์ - Triferdine 1x1 (30) สังเกตอาการผิดปกติ เช่น ผื่นแดง ปวดท้องอาเจียน หายใจไม่สะดวก