Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
DOĞAL SİSTEMLER: İKLİM BİLGİSİ - Coggle Diagram
DOĞAL SİSTEMLER: İKLİM BİLGİSİ
Temel Kavramlar
İklim
Hava Durumu
Troposfer
Sıcaklık
Atmosfer
Nem
Rüzgar
Yağış
İzoterm
Yoğuşma
Basınç
Rüzgargülü
Atmosferi Oluşturan Gazlar
Oksijen (%21)
Asal gazlar (%1)
Azot (%78)
Atmosfer
Atmosferin kalınlığı Ekvator’dan kutup noktalarına gidildikçe (sıcaklık, yer çekimi vb. nedenlerle) azalır.
Atmosfer saydam ve renksizdir. Ancak Güneş’ten gelen kısa dalgalı ışınların fazlaca kırılmasıyla gökyüzü mavi bir renk alır.
Atmosferi oluşturan gazların yoğunluğu yerden yükseldikçe azalır. Atmosferde bulunan gazların %98’lik bölümü yerden ilk 28 km’lik kısımda bulunur.
Atmosferin Faydaları
Canlı yaşamı için gerekli olan gaz bileşenlerini sağlar.
Güneş ışınlarının dağılması sonucu gölgelerin aydınlık olmasını sağlar.
Güneş’in zararlı ışınlarının (ultraviyole) süzülmesini sağlar.
Dünyanın aşırı ısınmasını ve soğumasını engeller.
Uzaydan gelen meteorların
parçalanmasını sağlar.
Işığı, sıcaklığı ve sesi iletir.
Yeryüzünde sıcaklığın dengeli dağılmasını sağlar.
İçerisindeki su buharı sayesinde iklim olaylarının meydana gelmesini sağlar.
Atmosferin Katmanları
Mezosfer
Stratosferin üstünde yer alan ve 80 km’ye kadar olan katmandır.
Atmosfere giren gök taşları bu katmanda yandığı (yıldız kayması olayı) için yeryüzüne fazla gök taşı ulaşamaz.
Stratosfer
Ozon tabakasının büyük bir kısmı bu katmanda yer alır.
Ozon tabakası Güneş’ten gelen zararlı ışınların yeryüzüne ulaşmasını engeller.
Jet rüzgârları adı verilen yatay hava akımları görülür.
Sıcaklıklar ortalama -50 °C civarındadır.
Troposferin üstünde, 50 km’ye kadar olan katmandır.
Termosfer
Gazların iyonlarına ayrıldığı iyonosfer tabakası burdadır.
En sıcak katmandır. Sıcaklığı yaklaşık olarak 1.000-1.650 °C arasında değişir.
Kutup ışıkları (aurora) bu katmanda görülür.
Mezosferden sonra bulunan katmandır.
Haberleşme sinyalleri ve radyo dalgaları çok iyi iletildiği için haberleşme uyduları bu katmanda yer alır.
Ekzosfer
Atmosferin en dış katmanıdır.
Yer çekiminin en az olduğu katmandır.
Haberleşme uyduları bu katmana yerleştirilir.
Troposfer
Su buharının büyük kısmı bu katmanda bulunduğu için iklim olayları bu katmanda yaşanır.
Atmosferdeki gazların %75’i bu katmanda bulunur.
Bu katmanda yerden yükseldikçe sıcaklık her 100 metrede yaklaşık 0,5 °C azalmaktadır.
Kalınlığı ortalama 13 km’dir.
Ekvator’da kalınlığı daha fazla, kutuplarda ise daha azdır.
Atmosferin en alt tabakasıdır.