Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MAKROMOLEKULE, strukturni dijelovi stanice i energijske rezerve koje…
MAKROMOLEKULE
OPĆENITO
- velike molekule koje se sastoje od većeg broja manjih podjedinica (monomera) povezanih kovalentnim vezama --> veza među atomima u molekuli preko zajedničkih parova elektrona pri čemu su atomi neutralni
monomeri - šećeri ili saharidi, masne kiseline, aminokiseline, nukleotidi
- dio organske kemije - znanost o spojevima ugljika
- biološke molekule - složeni spojevi živih bića
trodimenzionalan oblik i različite funkcionalne skupine - određuju kemijsko ponašanje molekula koje im se pridružuju
-
UGLJIKOHIDRATI
SAHARIDI
MONOSAHARIDI
FRUKTOZA
- voćni šećer, mnogim vrstama voća daje karakteističnu slatkoću, izomer
GLUKOZA
- univerzalno stanično gorivo, oslobađa energiju pohranjenu u kemijskim vezama, izomer
GALAKTOZA
- podjedinica drugih šećera, izomer
-
DISAHARIDI
-
SAHAROZA
- glukoza + fruktoza - sastojak biljnog soka šećerne trske, šećerne repe i meda
LAKTOZA
- galaktoza + laktoza - sastojak mlijeka
MALTOZA
- glukoza + glukoza - šećer ječmenih sjemenki --> piva
POLISAHARIDI
-
ŠKROB I GLIKOGEN
- spremišza koja se rabe kao pimarne rezerve energije u biljkama i životinjama
CELULOZA I HITIN
- daju čvrstoću biljakama i člankonošcima
-
PROTEINI
utječu na specijalizirane oblike i funkcije različitih stanica
enzimi - ubrzavaju životne procese u stanici
- dugi lanci podjedinica aminokiselina savijeni u karakteristične trodimenzionalne oblike
AMINOKISELINE
- povezane kovalentno peptidnim vezama reakcijom kondenzacije
- dugi lanci aminokiselina --> polipeptidi
- obično proteini sadrže 100 do 10 000
- ljudsko tijelo = 50 000 različitih proteina
STRUKTURA
- primarna - slijed aminokiselina
- sekundarna - područje lokalnog savijanja slijeda aminokiselina
- tercijalna - trodimenzionalno savijanje cijelog polipeptidnog lanca
- kvartarna - vezanje dva ili više lanaca s trodimenzionalnom konfiguracijom
NUKLEINSKE KISELINE
- nose kemijsku šifru života i prenose gensku informaciju s jedne na drugu generaciju
- transformacija energije u svakoj stranici
- građene od monomera - nuklotida
DNA
- deoksiribonukleinska kiselina
- oblik dvostrukog helixa
- sadrži 4 tipova baza --> adenin, gvanin, citozin, timin
RNA
- ribonukleinska kiselina
- manja i jednostavnija od DNA
- sadrži 4 tipova baza --> adenin, gvanin, citozin, uracil
- ADENOZIN FOSFAT- nosači energije, kod kemijske razgradnje oslobađaju enegriju
- CIKLIČKI ADENOZIN MONOFOSFAT - nosi kemijski signal za za uključivanje i isključivanje stanične aktivnosti
- KOENZIMI - transportne molekule, sudjeluju u dobivanju energije i stvaranju novih staničnih struktura
- strukturni dijelovi stanice i energijske rezerve koje pokreću životne procese
- sadže ugljik,vodik i kisik u omjeru 1:2:1
-