Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

klein applaus - Coggle Diagram

- - - - drie leeftijdsgroepen
        
        jongste kleuters
        
        oudste kleuters
        
        1ste en 2e leerjaar
      - extra aandachtspunten bij de jongste kleuters
        
        p 29 + 30
    - - materiaal
      - thema
      - dramtische werkvorm
      - decor
  - - - soorten materiaal
        
        vanuit materialen kun je erg boeiende drama-activiteiten opbouwen. de sterkte van diet uitgangspunt is dat je er fysiek mee aan de slag kunt. het materiaal is de inspiratiebron en tevens het didactische middel. je hebt verschillende cattegorieën waaruit je kunt putten om een materiaalactiviteit te stofferen
      - een verzameling materialen
        
        in een verzameling hebben alle voorwerpen een gemeenschappelijk kenmerk. verkleed materiaal, allerlei keukengerie, dozen, knuffels enz.
      - gelijke materialen
        
        je moet elk kind minstens 1 stuk bezorgen: veel identieke doosjes, kegels, hoepels, emmers, ...
      - één groot materiaal
        
        je kunt ook werken met groot materiaal uit 1 stuk: 1 doek, 1 totempaal, 1 glijbaan, ...
      - spelen met materiaal
        
        om het materiaal te exploeren, kunnen allerlei spelletjes worden bedacht. voorzie hier extra tijd als kinderen het materiaal nog nie zo goed kennen. speel als begeleider zelf met het materiaal en ontdek zo de mogelijkheden van het materiaal en welke richting je ermee uitkunt.
  - - - thema's
        
        is een extern drama-element dat de spelinhoud zal inspireren
        
        niet spelen met maar spelen over het thema
        
        thema's kan je indelen in verschillende categorieën
        
        omgevingsthema's
        
        figuren en personages
        
        realistische thema's
        
        dieren
        
        fantasie figuren
        
        dingen (voorwerpen)
        
        absracte thema's (bv. iets kwijt zijn, open en dicht, ...)
        
        werkwoorden en gebeurtenissen
        
        bestaande en verzonnen verhalen
      - goede thema's bedenken
        
        rondkijkmethode
        
        lukraakmethode
        
        opdrachtmethode
        
        voorwaarden waaraan thema's moeten voldoen
        
        aansuiten bij de leefwereld van kinderen
        
        mogen niet te voorbeeldgebonden zijn want dan maken ze geen of enkel een stereotype invulling mogelijk
        
        thema's mogen niet te open zijn, omdat dan alles mogelijk is en je kunt doen wat je wilt. meestal gaat het over dingen die je al kent en verwijnt een hoop creativiteit
        
        themas mogen niet te clichematig zijn
        
        thema's mgoen neit te eng zijn want dan bieden ze te weinig speelmogelijkheden.
  - - - een goed decor
        
        geeft bijzondere speelmogelijkheden voor jonge kinderen
        
        leunt dicht aan bij het spontane spel
        
        bij bedenken ook praktische kant bekijken
        
        3 kenkmerken van een bruikbaar decor
        
        moeten minsten 3 deelruimtes aanwezig zijn die een eigen spel uitlokken bij de kinderen. er moet veel speel- en personage mogelijkheden zijn. het is handig om een plan tte tekenen zodat je de ruimte kan voorstellen
        
        het decor meot ruimtelijk zijn. een geschilderde wand met bomen is geen decor van een bos; je kunt er niet langs of tussendoor. de ruimte relaiseren kun je met pvc buizen, houten latten, grote doeken, tafeltjes enzo.
        
        het decor moet herkenbaar zijn, wat houvast geeft aan de kinderen
      - starten met een decor
        
        om creatief spel mogelijk te maken, is het belangirjk dat kinderen alle mogelijkheden van het decor kennen
        
        rondleiding
        
        verkenning van de omgeving
        
        geleide fantasie
        
        in het eigenlijke spel is het interessant dat de kinderen zoveel mgelijk eigen initiatief kunnen ontwikkelen.
      - catweazle
        
        methodiek waarbij je zelf een decor opbouwt met de kinderen
        
        bgl speelt catweazle, een zonderling figuur die vertelt wat hij in het hoofd in gedachten zit
        
        dit beeld kun j ter plaatse met d ekleuters opbouwen en je kunt er nadien ins pelen of wel zet je alles vooraf klaar zodat je metaan aan het spel kunt beginnen
        
        vertelt over de figuren die in de ruimte rondlopen. er worden met de kleuters groepen figuren en families gemaakt ten slotte vertel de toeveraar wt er gebeurt, wat de probleemsituatie is en wat er zich afspeelt.
        
        belang dat je voldoende openhied laat in de gebeurtenissen zodanig dat je niet alles zelf invult en er nog afdoende ruimte is voor de interpeatie van de kls
        
        je verwoordt wat ze doen tijdens het spel, stelt gericht vragen en laat hen zoveel mgoelijk met elkaar communiceren
- - - - sluit aan bij 'doen alsof' spel
      - heeft raakvlakken met de kunstvorm theater
      - drama is het vormgeven van de verbeelding met het lichaam en de stem als voornaamste instrument
        
        verbeelding en fantasie
        
        wordt enorm veel beroep gedaan op voorstellingsvermogen van spelers
        
        je kunt vanuit verbeelding herinneringen en ervaringe oproepen of een nieuwe werkelijkheid verzinnen
        
        vormgeven
        
        wanneer fantasie enkel in je hoofd blijft hangen heb je nog geen drama
        
        kinderen zetten gevoelens ideeën, gebeurtenissen en personages om in iets waarneembaar
        
        geven een vorm aan hun verbeelding
        
        het dramatische instrument
        
        het belangrijkste element om vorm te geven = het lichaam
        
        Kinderen onderzoeken in drame de expresieve mogelijkheden van hun stem, taal, houding, beweging en mimiek en leren ze in diverse omstandigheden toepassen.
    - - verschillende invashoeken
        
        receptief
        
        naar theatervoorstelling gaan
        
        reflectief
        
        theatervoorstelling nabespreken
        
        productief
        
        met de kinderen een voorstelling maken
        
        actief
        
        met allerlei drama-activiteiten aan de slag gaan
        
        dit boek vertrekt hieruit
      - actief belven van drama
        
        in het actief, creatief omgaan met het muzische domein 'drama' kunnnen kinderen vanuit hun eigen belevingswereld de confrontatie aangaan met de vormgeving in drama. andere invalshoeken zo zinmogelelijk integreren.
      - creatief proces en groepsproces
        
        2 belangrijke processen
    - - zicht durven uiten, je vrij voelen om te doen wat je denkt te moeten doen, drempels en gêne overwinnen
      - bewust zijn van de lichaamsmogelijkheden om je expressief uit te drukken
      - plezier beleven aan uitingen van anderen, genieten van het spelend bezig zijn
      - ontwikkelen van de creativiteit, fantasie en verbeelding
      - vergroten van de concentratie, er de aandacht kunnen bijhouden, je niet laten afleiden
      - aanscherpen van de waarneming en het gericht kunnen observeren
      - verhogen van het zelfvertrouwen en de assertiviteit
      - bevorderen van het samenspel, groepsgevoel en sociale vaardigheden: overleggen, afspraken maken, luisteren en een inbreng doen, rekening houde met ieders ideeën, begrip opbrengen en respect tonen voor anderen.
      - open staan voor dingen die anderen aanbieden, het onbekende een kans geven, werken aan verdraagzaamheid en een non-conformistische houding
      - ontwikkelen van durf en zin voor initiatief
      - werken aan doorzettingsvermogen, iet afhaken als het wat moeilijk wordt
  - - - kleuters kunnen niet 'toneel spelen' in de echte zin van het woord
      - het spelen van situaties en personages en speltechnieken in fucntie van het spelen voor een publiek kan vanaf 9 jaar
        
        pas dan afstand nemen van wat ze daarnet hebben gespeeld, erover nadenken en het anders ingevuld opnieuw spelen
        
        voor jonge kinderen lopen spel en realiteit door ekaar
        
        'ik'- beleving en 'hier en nu'-beleving zijn sterk aanwezig bij jonge kinderen
        
        'ik' - beleving -> alles vanuit eige centrale persoon beschouwen
        
        door 'ik'-beleving niet gemakkelijk kunnen voorstellen hoe ze gespeeld hebben in interacite met anderen
        
        'hier en nu'-beleving waarbij de beleving an het moment centraal staat, zort ervoor dat vooral JKLS het opnieuw oproepen van belevingen niet evident is
    - - rollenspel doe JK's vaak spontaan
      - leven zich in in iemand anders (imitatie)
      - dramatische elementen die aanwezig zijn
        
        nadoen in andere omstandighede
        
        zich inleven
        
        handelen
        
        doen als iemand anders
        
        fantasie gebruiken
      - werken rond drama kan verder bouwen op spontane spel
        
        vaardiger worden kan spontane spel kwalitatief versterken
        
        gerichter waarnemen
        
        duidelijker uitbeelden
        
        sneller op ideeën komen
        
        je beter inleven in iemand anders
        
        verdiepen van het spontane drama spel
      - bij JK's werken op dubbel spoor
        
        veel spontane speelkansen aanbieden
        
        gericht werken met drama activiteiten
      - spontaan spel kan ook basis zijn voor drama-activiteiten
      - wisselwerking tussen spontaan vrij spel en dramtische activiteiten iets wat je als bgl voordurend in het oog moet houden
    - - troef 1: weinig remmingen
        
        'kleuters zijn spontaan'
        
        enthousiasme om iets lichamelijk en verbaal uit te drukken is groot
        
        aandacht hebben voor een 'veilig gevoel'
      - troef 2: groot inlevingsvermogen
        
        iedereen kan alels spelen en elk ding dient voor verscheidene dingen
        
        waaier aan mogelijkheden waardoor je met beperkt materiaal lang kan blijven spelen & veel input voor allerlei vormen van creatief spel
        
        belangrijk aandachtspunt: eenvoud in verhalen en uit te voere opdrachten
        
        uitvergroten, stevige contrasten en herhalingen -> om eenvoud sterk te maken
      - troef 3: verassende invullingen
        
        inhoudeijk kunnen JK op verrassende manier inspelen op opdracht
        
        als open momenten inplant -> groep kleuters kunnen zelf de richting laten bepalen hoe het verder zal lopen
        
        fantasievolel invullin kan soms onverwachte wendingen geven
        
        blijven aandacht bestenden aan de input, de waarneming, het kennismaken met het theme en de ruimte waarrond je wilt werken
  - - - elementen die je kunt oefenen zodat je er vaaridger en beter in wordt
      - staan naast de algemene muzische attitudes die in elke muzische activiteit aanwezig zijn
      - krijgen een meerwaarde door ze te koppelen aan de muzische grondhouding
      - door deze als doelstelling voorp te stellen in je drama-activiteiten ben je niet in het luchtledige bezig maar kun je gericht aan bepaalde vaardigheden werken
      - ook in begeleiding kun je dan gericht coachen
        
        impulsen geven in functie van gekozen dramavaardigheden
      - de samensmelting van het muzische en de dramavaardigheden zorgt ervoor dat de kinderen vorm kunnen geven aan hun verbeelding
      - lijst zie p 17
    - - 1 indivduele spelvaardigheden: vaardigheden die elk kind als speler kan ontwikkelen om beter te spelen om stevierg in zijn 'dramaschoenen' te staan
        
        1.1 toneel besef
        
        = weten wanneer je aan het spelen bent of niet, het onderscheid kunne maken tussen werkelijkheid en spel, in een nieuwe 'realiteit' kunnen in- en uitstappen, zien wat tot die nieuwe realiteit behoort en wat niet
        
        werken aan door
        
        in en uitstapspelen
        
        spelen in een decor
        
        bewust omgaan met de afspraken hier omtrent
        
        1.2 mimisch uitbeelden
        
        = gebruik maken van bewegingen en stilstaande beelden, zonder stemgebruik. ook hier kun je aan kwaliteit werken: dat kan zeer slordig of erg verfijnd gebueren
        
        werken aan door
        
        allerlei handelingen uit te beelden
        
        standbeeldentheater
        
        raadselspelletjes
        
        tijdens een scène met onzichtbare dingen te spelen
        
        1.3 stem
        
        = stem is dramitisch belangrijk instrument
        
        breed scala van wat je allemaal met je stem kan doen
        
        werken aan door
        
        allerlei stem- en spreekoefeningetjes
        
        improviseren
        
        eenvoudige tekstjes of gedichtjes
        
        1.4 rolvastheid
        
        = het volhouden van je spel. als je een aantal kenmerken van een eprsonage vastlegt, moet je die kunnen volhouden. dat wil niet zeggn dat er geen verrassingen van het personage of in de situatie kunnen voorkomen.
        
        werken aan door
        
        houvast te zoeken voor je personages
        
        na te denken over de rol die je speelt
        
        door eens langer te spelen met je personage
        
        1.5 transformatie
        
        = het omzetten van kenmerken van een bepaald personage in bewegingen en houdingen. het innerlijke veruiterlijken, koppelen van inleving van het fysieke spel. het personage wordt fysiek aanwezig gemaakt met een veelheid aan kernmerken. rolvastheid gaat over de tijd. bij transformatie gaat het over de kwaliteit, de breedte van de rol. een typetje heeft slechts enkele kenmerken, een sterk opgebouwd personage echter een rijk scala aan bewegingen
        
        werken aan door
        
        zoeken hoe je een rol fysiek kan maken
        
        zoeken naar bewegingsmogelijkheden
        
        verfijningen aan te brengen bij een bepaalde rol
        
        1.6 inleving
        
        = zich kunen verplaatsen in de (denk)wereld van een rol of situatie. als je je inleeft verandert er iets aan je gevoel. je wordt het personage van binnenuit gewaar; je beleeft de siatuie alsof je die echt ervaart...
        
        werken aan door
        
        appel te doe op verbeelding
        
        werken rond emoties
        
        veel vertellen
        
        impulsen geven
        
        1.7 fantaseren
        
        = het onmogelijke voorstellen (aanwezig brengen), nieuwe betekenissen geven aan bestaande elementen ( herdefiniëren) beroep doen op de dramatische verbeelding
        
        werken aan door
        
        door heel veel invulling te vragen
        
        combinaties te maken van bestaande elementen
        
        nieuwe betekenis geven aan bv. materialen.
      - dramatisch samenspel: vaardigheden gericht op de interactie tussen de personages. als iedereen hetzelfde doet of op zichzelf speelt, spreken we nog niet van samenspel. samenspel ontstaat waar de spelers gericht op op elkaar
        
        2.1 spelaanbod doen
        
        gaat over input geven aan een scène. je biedt iets aan; je verzint iets waar mogelijkheden inzitten. hoet je met dit aanbod kunt omgaan vertelt de vaardigheid 'betekenis geven'
        
        uit het niets (of vanuit een gegeven impuls van de bgl.) iets kunnen bedenken waar ruimte is voor de ander, is een spelaanbod doen. vaardigheden als fantaseren en creatieve basisvaardigheden kunnen hier ondersteunend werken.
        
        2.2 betekenis geven
        
        als iemand bij jou als speler omt staan, creëer je een bepaalde dramtische spanning. de basisvaardigheid die we hier nodig hebbe, is die spanning definiëren. we geven een betekenis door te begrijpen wat de andere bedoelt met zijn aanwezigheid.
        
        het interpreteren van ieders aanbod is een belangrijke basisvaardigheid bij het samenspel.
        
        inspring theater en standbeelden groepen opbouwen zijn werkvormen
        
        2.3 acceptatie
        
        als twee spelers bij elkaar gebracht worden, unnen ze nog steeds elkaar negeren. zodra er oogcontact ontstaat, kun je van een primaire vorm van samenspel spreken. als spelers elkaar ruimte geven en op elkaar insperen, zitten we op een ander niveau. je kunt een spelaanbod blokkeren door te ontkennen, maar je kunt het ook aanvaarden. dit noemen we acceptatie. doordat je open en positief inspeelt, kan er verder gebouwd worden aan de scène.
        
        werken aan door
        
        improvistie op te zetten vanuit gerichte impusen
        
        inspringspel
        
        door opdrachtjes waarin je steeds positief moet inspelen op het aanbod van iemand, werk je aan acceptatie
        
        2.4 koor
        
        zijn opdrachten waarbij je zonder overleg of leider dezelfde of soortgelijke bewegingen uitvoert. het gaat hierbij om een teontwikkelen aanvoelen van elkaar. het gaat van een eenvoudig samen naast elkaar lopen tot ingewikkelde vormen van bewegingstheater.
      - niet-speler vaardigheden:tijdens drama- activiteiten hoef je niet altijd zelf te spelen. door te ijken te bedenken of te ondersteunen, ben je ook met drama bezig.
        
        1werken aan het scenario
        
        in een dramtische opdracht moet je voor je gaat spelen, soms een spelidee bedenken. er meot invulling worden gegeven aan personage, aan het dramatische conflict, aan de tijdsbeleving, aan de intenteis, enz. diet hoeft niet altijd schriftelijk. in een afspreekspel kan je gewoon overleggen wat je percies gaat doen en hoe er gereageerd kan worden. een stap verder is dan een dialoog schrijven, een spanningsboog creëren enz.
        
        trainen door
        
        in zeer kleine stapjes steeds meer invulling te vragen voro het scenario
        
        afspreek spelen
        
        voldoende voorbereiding voorzien voor een scene
        
        werken met kleine zinnetjes
        
        vragen stellen (wie? wat? waar?)
        
        3.2 materiële ondersteuning bieden
        
        dramastukje kan verrijkt worden als er attributen, verkleedmateriaal, een decor(stuk) toegevoegd worden. als je dit doet, moet je weroverwogen keuzes maken.
        
        drie belangrijke princiepes hierbij
        
        stijleenheid
        
        als je werkt met ondersteunende materialen, voe je iets beeldends toe. wat je toevoegt, moet aansluiten bij hoe en wat je speelt. ook de verschillende beeldende elemente onderling moeten overeenstemmen. anders krijg je een kakofonie aan kleuren en vormen. je moet een eenheid voelen; het moet bij elkaar passen. het beeld dat gevormd wordt door spelers en materiaal moet op elkaar afgestemd zijn.
        
        functionaliteit
        
        een kostuum, attribuut, decor enz. moet zin, betekenis hebben. je kunt zodanig veel en onhandige materialen toevoegen dat het hinderend werkt. een goed attribuut kan erg ondersteunend werken voor een speler en het bevordrt soms de inleving of geef inspriatie
        
        soberheid
        
        een scène mag door decor, verkleedmateriala niet te 'af' zijn. zo krijgt de fantasie van de toeschouwer geen prikkels meer. als alles bedracht is, is er geen invulling meer mogelijk. je stimuleert de fantasie van publiek en spelers meer als er minder te zien is
      - vaardigheden 'spelen voor publiek'
        
        vaardigheden samengebracht onder de term 'mise-en-scène'. naast de speelvaardigheden (individueel of in groep) en de ondersteunende vaaridgheden als niet-speler, komt er nog iets wezenlijks bij als we de scène spelen in fucntie van een kijker. de kijker kan 1 persoon zijn of een publiek. het spreekt voorzich dat direcht voor een publiek spelen erg bedreigend is en daarom stap voor stap moet aangepakt worden.
        
        wanneer kijker belang krijgt komen er nieuwe vaardigheden bij
        
        richten naar het publiek, plaatsing op de scène, de timing
        
        iets oudere kinderen -> elkaar als coach ondersteunen
    - - verschillende opties (p28)
        
        focussen of samen brengen
        
        cursorisch of thematisch
        
        verbreden of verdiepen
- - - - een stapsgewijze aanpak
        
        leerkracht en kinderen moeten wennen aan het omgaan met lesjes drama
        
        stimuleer het doen-alsof spel in de hoeken, speelplaats, ...
        
        ga naar een theatervorostelling met de klas en probeer aansluitend een kort dramalesje rond personages uit de voorstelling
        
        start met een aantal korte dramaspelletjes die drempelverlagend werken
        
        gebruik zeer toegangeklijke lesjes om mee te beginnen.
        
        als begeleider in het begin niet te veel verwachten; groep moet manier van werken gewoon worden
        
        begin met een aantal korte drama-activiteiten. het is beter met wat dramahonger te eindigen dan meteen overlanden te worden
        
        je kunt de les gerust vroeger afronden dan vorozien. doe dit op een hoogtepunt of bij een opdracht die veel animo oproept. voor beginnende spelersi is het goed om met een positief gevoel te eindigen
        
        het herhalen van fregmenten drama-activiteiten of -speln kan vooral bij de jongste kinderen heel motiverend werken. het geeft vertrouwen, want ze kennen dit als
        
        een les kan ook in delen opgesplitst worden: een aanzet in een eerste moment, het vervolg (met kleien opfrissing) op een ander moment. het is goe dom er dan niet te veeltijd tussen te laten. voor de allerkleinste kinderne kun je gerust een activiteit herhalen met een ander accent.
      - effecten van intensief werken
        
        intensief werkt -> groep erg vlug vooruit zien gaan
        
        effect is groot als je vanuit eenzelfde focus werkt
        
        vaardigheden worden eigen gemaakt en in vrije momenten geïntegreerd
        
        zinvol om aantal drama-activiteiten vanuit een zelfde vaardighed na elkaar te plannen en er dan weer een tijdje tussen te laten in plaats van elke week een kort moment te voorzien.
    - - het is erg zinvol om zowel buiten als binnende school met drama iets te doen. daardoor kunnen er prikkels en impulsen ontstaan die kinderen aanzetten iets (meer) met het muzische te doen
      - kijkplaatsen
      - muzische ruimtes
      - toonmomenten
      - klasdoorbrekende workshops
      - ateliers
      - boekenhoek, infotheek
    - - doorgaans iets wat Kinderen fijn vinden en motiveert
      - belangrijk om elke les opnieuw een klimaat van veiligheid en vrijheid te creëren
        
        wordt bereikt door opwarming vooraf en houding van bgl tijdens
      - voorwaarden: 'vrijheid' en 'veiligheid'
        
        creatief zijn gaat niet op bevel
        
        er moet een klimaat heersen waarin je durft te experiementeren en waarin je grenzen dufft te verleggen zonder je belachelijk te voelen waarin je ideeën geaccepteerd worden ookal zijn ze wat bizar
      - veiligheid
        
        = je op je gemak voelen
        
        de zekerheid dat je mag zijn wie je bent, geen angt hoeft te hebben voor de anderen van de groep
        
        remmingen door barrières van buitenaf worden beperkt
        
        dergelijke bedreigingen kunnen liggen bij de persoon (ideeën als 'ik kan niet', 'ik ben niet creatief'...) de groep (nieuw zijn in een groep, niet willen / kunnen samenwerken, negatieve commentaar krijgen...) bij de situatie (iets compleet nieuw doen, een nieuwe ruimte...) of bij de begeleiding (hoge verwachtingen stellen, negatieve feedback ...)
      - vrijheid
        
        door rond vrijheid te werken boe je de remmingen af die intern aanwezig zijn
        
        zonder vrijheid ga je oppervlakkig werken en kiezen voor het evidente en is er minder spelplezier en inzet
        
        je legt jezelf grenzen op en dit leidt tot conformisme
        
        oorzaken die voor 'onvrijheid' zorgen kunne opnieuw bij jezelf liggen (ik heb geen zin, ik ben met mijn gedachten ergens anders, ik heb honger ...) bij de groep (lakse groep, geen dynamiek aanwezig ...) of de begeleiding (eenduidige antworoden willen, teveel in 1 richting duwen ...)
      - begeleiders taak
        
        creëren van een klimaat waarin veiligheid en vrijheid aanwezig zijn
        
        dat dit door 1 activiteit voor de gehele gorep optimaal opgeroepen kan worden is een illusie
        
        het is zinvol te staren met een activiteit die de basis legt (voorwaardenscheppende factoren) maar je moet er ook rekening mee houden bij de opbouw van je muzische activiteit en de kezue van de opdrachten (inhoudelijk). je beleiderstijl zal ook heel erg bepalend zijn voor de vrijheid en veiligheid van de kinderen.
      - een start activiteit
        
        als jij je groep op temperatuur wilt krijgen en het is de eerste keer dat je met die gorpe rond muzische activiteiten werkt, begin je best met een opstart werktijd d.i. een speelse activiteit met animospelletjes (vrijheidsverhogend), kennismakingsspelletjes, samenwerkingsspelen en vertouwensspel (veiligheidsverhogend).
    - - animospelen
        
        snel tikken
        
        ruggentik
      - samenwerkingsopdrachten
      - concentratiespelletjes
      - zie p 131 / 132
  - - - oproepen van de gewenste sfeer
        
        het klimaat, de gewenste sfeer kun je oproepen door er in het begin van de les aan te werken
        
        je kunt best starten met een korte speelse odpracht warin het op te roepen elemen (concentratie, animo, vieligheid, ...) centraal staat
        
        zo kunnen alle nieuwe elementen die in een activiteit voorkomen of waarop je de nadruk wilt leggen al op een speelse manier aangebracht worden
      - enthousiasme van de begeleider
        
        bij start niet alleen kinderen in juiste sfeer brengen ook begleider moet zelf scherp staan
        
        belangrijke voorbeeldfunctie
        
        een open, muzische grondhouding is een basisvereiste voor de begeleider
      - organisatorische elementen
        
        voor de activiteit begint, moet je materiaal verzamelen zo moet je tijdens de activiteit zelf minder aandacht besteden aan de praktisch-organisatorische kant van de dramales
    - - inhoudelijke begeleiding
        
        1 zorg voor houvast
        
        2 blijf grondig observeren
        
        3 doseer de impulsen
        
        4 geef tijd en ruimte om te experimenteren
      - begeleidersvaardigheden
        
        1 observeren en interpreteren
        
        2 positief bekrachtigen
        
        3 creativiteit stimuleren
        
        4 muzische 'openheid'
        
        5 gericht op het proces
        
        6 inhoudelijke coaching
      - vormen van tussenkomsten
        
        side -coaching
        
        opdrachtformulering
        
        gerichte persoonlijke tussenkomsten
        
        tussentijdse evaulatie
    - - evaluatiegesprek met de kinderen
        
        pastokken waarmee je gericht kunt vragen stellen en/of groepsgesprek houden over het verloop van het eventuele resultaat van de drama-activiteit.
      - feedback geven op jezelf
        
        als bgl kan je heelveel leren over je eigen drama-activiteiten, over welke odprachten goed hebben gewerkt en welke niet, waar knelpunten zaten in de werktijd, welke opdrachten die kinderen graag hebben gedaan enz. ook over je begeleidingsstijl kun je veel leren. een kritische reflectie over je eigen begeleidingsaanpak kan erg leerzaam zijn.