Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การให้ออกซิเจนและการดูแลผู้ที่ได้รับออกซิเจน - Coggle Diagram

- - - - อาจเป็นชนิดติดฝาผนัง หรือเคลื่อนที่ได้ ต้องปรับแรงดันของเครื่องให้เหมาะสม
    - - ระบบเปิด
        
        ผู้ใหญ่ใช้เบอร์ 14-16 Fr.
        
        เด็กเบอร์ 8-12 Fr.
        
        ทารก เบอร์ 4-8 Fr.
      - ระบบปิด
        
        ขนาดไม่เกิน 12 Fr.
- - - - ออกซิเจนที่บรรจุถัง (Tank or Cylinder)
      - ออกซิเจนระบบท่อ (Pipe or Oxygen wall)
    - - ช่วยกำหนดอัตราการไหลของออกซิเจนจากระบบให้มีค่าคงที
        
        ชนิด 0-70 ลิตรต่อนาที
        
        ชนิด 0-15 ลิตรต่อนาที
    - - ออกซิเจนที่ได้จาก tank หรือ pipeline
        
        เป็นออกซิเจนที่แห้ง ไม่มี
        ความชื้น จะทำให้เกิดการระคายต่อหลอดลมทำให้เยื่อบุ (Mucosa)
        ทางเดินหายใจแห้ง
      - ขวดใส่น้ำกลั่นปลอดเชื้อ
        
        อุปกรณ์ควบคุมความชื้น
        (Humudifier) โดยเติมน้ำกลั่น (Sterile water)
    - - อุปกรณ์การให้ออกซิเจนอัตราการไหลต่ำ (Low-flow oxygen devices)
        
        เป็นการให้ออกซิเจน โดยที่ลมหายใจเข้าส่วนหนึ่งจะมาจาก
        บรรยากาศรอบ ๆ ตัว สามารถให้ความเข้มข้นของออกซิเจนได้ ตั้งแต่ 21-80%
        
        Simple nasal cannula
        
        อัตราการไหลผ่านทาง simple nasal cannula ที่ 1 ถึง 6 ลิตรต่อนาท
        
        ความเข้มข้นของออกซิเจนในอากาศที่หายใจเข้าประมาณร้อยละ 24 ถึง 44
        
        เครื่องทำความชื้น ควรเป็น humidifier
        
        ข้อดี
        
        สะดวก ใช้งานง่าย ผู้ป่วยรู้สึกสบาย
        
        สามารถพูดคุยหรือรับประทานอาหารทางปากได้ตามปกติ
        
        เปิด Flow ต่ำ ๆ เพียงใดก็ได้
        
        ข้อเสีย
        
        ระดับความเข้มข้นของออกซิเจนในอากาศที่
        ผู้ป่วยได้รับนั้นจะไม่คงที
        
        Fio2 สูงสุดไม่เกิน 0.4
        
        Face mask
        
        Simple oxygen face mask
        
        หน้ากากเป็นรูป Cone Shape เพื่อให้ Fit กับหน้าและจมูกผู้ป่วย ซึ่งต่อกับท่อ
        
        Fio2 ได้สูงกว่า nasal cannula อาจสูงถึง 0.55
        
        ความเข้มข้นของออกซิเจนในอากาศสูง ประมาณร้อยละ 40 ถึง 60
        
        ข้อควรระวัง
        
        ใช้ O2 Flow rate 6-12 ลิตร/นาที
        
        ไม่ควรจ่ายอัตราการไหลของออกซิเจนน้อยกว่า
        5 ลิตรต่อนาทีเพราะอาจเกิด
        ภาวะคาร์บอนไดออกไซด์คั่งภายในหน้ากาก
        
        สามารถใช้ร่วมกับ humidifier หรือ nebulizer
        
        Oxygen mask with reservoir bag
        
        Non-rebreathing mask
        
        มีวาล์วอยู่ที่บริเวณด้านข้างของหน้ากากเพื่อป้องกันไม่ให้อากาศจากการ
        หายใจออกเข้าไปยัง reservoir bag
        
        มีลิ้นทางเดียว (one way valve)
        
        ความเข้มข้นของออกซิเจนที่ผู้ป่วยได้รับประมาณร้อยละ 60 ถึง 90
        
        ปากถุงต่อกับ mask ลมหายใจออกจะย้อนกลับเข้าถุงไม่ได้
        
        Partial-rebreathing mask
        
        เวลาหายใจออกอากาศประมาณ 1 ใน 3 จะเข้าไปผสมอยู่ใน reservoir bag เนื่องจาก
        ไม่มีวาล์วกั้นระหว่างหน้ากากกับ reservoir bag
        
        มีรูระบายอากาศที่เชื่อมต่อกับภายนอกบริเวณ ด้านข้างของหน้ากากทั้ง 2 ด้าน
        
        ความเข้มข้นของออกซิเจนประมาณร้อยละ 40 ถึง 70
        
        ถุงมีความจุ 600-800 CC
        
        ไม่ควรต่ำกว่า 6 LPM ถุงต้องโป่งตลอดเวลา ทั้งเวลาหายใจเข้า-ออก
        
        ควรต่อกับ humidifier
        
        ช่วงหายใจเข้า ผู้ป่วยจะได้ O2 จาก Mask และถุง Fio2 อาจถึง 0.65 เมื่อเปิด O2 ไหลเต็มที่
        
        คล้าย simple oxygen face mask แต่ออกซิเจนจะผ่านเข้ามากักเก็บใน reservoir bag
        ก่อน จากนั้นอากาศจึงจะถูกส่งต่อให้แก่ผู้ป่วย
        
        เปิดอัตราการไหลของออกซิเจนได้ตั้งแต่ 8 ถึง 15 ลิตรต่อนาที
        
        ข้อดี
        
        ให้ Fio2 ได้สูงกว่า cannula
        
        ระคายเคืองต่อจมูกน้อยกว่า cannula
        
        ข้อเสีย
        
        ผู้ป่วยอาจรู้สึกอึดอัด และรบกวนการทำกิจวัตรประจำวัน
      - อุปกรณ์การให้ออกซิเจนอัตราการไหลสูง (High-flow oxygen devices)
        
        High flow oxygen system
        
        เครื่องมือที่ให้ออกซิเจน มี reservoir สามารถให้ได้ทั้งความ
        เข้มข้นของออกซิเจนในระดับต่ำและระดับสูง
        
        ข้อดี
        
        สามารถควบคุมความเข้มข้นของออกซิเจน
        (FiO2) ได้รับไม่เปลี่ยนแปลง
        ตามลักษณะการหายใจของผู้ป่วย
        
        สามารถควบคุมปริมาณความชื้นและอุณหภูมิ ของแก๊สได้คงที่
        
        ambu bag
        
        ใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยเกิดภาวะ respiratory failure หรือ
        cardiopulmonary resuscitation
        
        ครอบ face mask ให้แนบกับใบหน้าผู้ป่วยและใช้มือบีบที่
        reservoir bag
        
        ทิศทางการไหลของอากาศเพื่อไล่อากาศดีให้เข้า ไปในปอดของผู้ป่วยและปล่อย
        อากาศจากลมหายใจออกของผู้ป่วยออกไปสู่ภายนอก ไม่วนกลับมาใช้อีก
        
        Venturi mask
        
        คล้าย simple oxygen face mask แต่มีท่อพลาสติกขนาดใหญ่ขดเป็นงวงยาวปลายต่อจากหน้ากากปลายท่ออีกข้างหนึ่งต่อกับตัว ปรับ (Jet adaptor) พลาสติกซึ่งต่อกับท่อนำ O2 ขนาดเล็ก มีช่องเปิดด้านข้าง
        ให้อากาศภายนอกไหลผสมกับ O2 ที่ผู้ป่วยหายใจเข้า
        
        อาศัยกลไกการทำงานขณะ O2 พุ่งผ่านท่อ
        แคบ ๆ แรงดันจะสูง ส่วนแรงดันผิวท่อขณะนั้นจะต่ำทำให้อากาศ
        โดยรอบไหลเข้ารูผิวท่อได้มาก
        
        Collar Mask
        
        ใช้ในผู้ป่วยเจาะคอ
        
        หน้ากากเล็ก ๆ ที่สวมอยู่รอบ Tracheostomy tube
        
        นิยมใช้ เครื่องทำความชื้น humidifier โดยมีการติดเชื้อน้อยกว่า nebulizer
        
        ลดการกระตุ้นการไอจากฝอยละอองน้ำ
        
        T- Piece (T- Tube)
        
        O2 ผ่านทาง ET หรือ TT จะไม่ได้รับความชื้นจากโพรงจมูก
        
        เครื่องทำความชื้น
        ที่เหมาะสมคือ nebulizer
        
        ปลายอีกข้างหนึ่งต่อกับ Corrugate tube ซึ่งนำ O2
        
        Fio2 ค่อนข้างสูง
        
        อัตราการไหลของ O2 ไม่ต่ำ 5-6 ลิตร/นาที
        
        Oxygen tent
        
        ความเข้มข้นและความชื้นสูง สามารถปรับอุณหภูมิ
        ได้ ผู้ป่วยได้รับความสุขสบายมากที่สุด (ส่วนใหญ่ใช้ในผู้ป่วยเด็ก)
        
        การให้ออกซิเจน ตั้งแต่ 8-10 ลิตร/นาที ได้ Fio2 60%
        
        ข้อเสีย
        
        ไม่สามารถสังเกตลักษณะของผู้ป่วยได้เต็มที่
        
        ไม่สะดวกในการให้การพยาบาล เปิด Tent บ่อย ๆ ทำให้ความเข้มข้นของออกซิเจน ลดลง
        
        ไม่ใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าใด ๆ ใน Tent
        
        High-flow nasal oxygen cannula
        
        อุปกรณ์ที่บริหารออกซิเจนด้วยอัตราการไหลสูง ผ่านทาง nasal cannula ชนิดพิเศษ
        
        สามารถกำหนดอัตราการไหลของอากาศผสมได้มากที่สุดเท่ากับ 60 ลิตรต่อนาที
        
        สามารถปรับระดับความเข้มขันของออกซิเจนได้ตั้งแต่ร้อยละ 21 ถึง 100
        
        การที่อากาศผสมที่ผู้ป่วยได้รับมีความชื้นรวมถึงอุณหภูมิที่เหมาะสมยังช่วย
        ให้การขับเสมหะมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น