Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ข้อมูลทั่วไป - Coggle Diagram

- - - - S: ผู้สูงอายุบอกว่า “ใส่ผ้าอ้อมแค่ตอนกลางคืน”
      - S: “ถ้าปวดฉี่กลางวันจะฉี่ตามร่องบ้าน”
      - S: “ปวดก็ฉี่เลย”
      - O: ได้กลิ่นปัสสาวะตอนนั่งสนทนากับผู้สูงอายุ
    - - เพื่อป้องกันการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
    - - ไม่มีอาการและอาการแสดงของการติดเชื้อ เช่น มีไข้ ปัสสาวะแสบขัด เป็นต้น
        
        สุขอนามัยในการดูแลลตนเองของผู้สูงอายุถูกต้อง
    - - แนะนำให้ผู้สูงอายุดูแลความสะอาดของช่องปาก เช่น การการทำความสะอาดบ้วนปาก
      - ส่งเสริมสุขอนามัย การทำความสะอาดบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก สำหรับเพศหญิงให้เช็ดจากด้านหน้าไปด้านหลังและซับให้แห้ง ไม่กลั้นปัสสาวะและอธิบายถึงอาการและอาการแสดงของการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น มีไข้ ปัสสาวะแสบขัด
      - ส่งเสริมความแข็งแรงตึงตัวของกล้ามเนื้อบริเวณอุ้งเชิงกราน และกล้ามเนื้อหน้าท้องโดยการออกกำลังกาย การขมิบก้น (Kegel exercise/ pelvic floor muscle exercises) เพื่อป้องกันการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ การมีปัสสาวะค้างอยู่กระเพาะปัสสาวะจากการไม่มีแรงเบ่งปัสสาวะออกมา การขมิบก้นแต่ละครั้งให้เกร็งค้างไว้ประมาณ 3 วินาที แล้วผ่อนคลาย 3 วินาที ทำสลับกันไป จำนวน 15 ครั้ง นับเป็น 1 ยก สามารถทำได้ทั้งขณะนั่ง นอน ยืน และสามารถทำได้บ่อยครั้งเท่าที่ต้องการ ให้ทำทุกวันต่อเนื่อง
      - ส่งเสริมการขับถ่ายปัสสาวะ ไม่กลั้นปัสสาว: โดยการให้ผู้สูงได้ขับถ่ายในที่ปกปิดมิดชิด เป็นส่วนตัว ให้เวลาในการขับถ่าย ฝึกนิสัยการขับถ่าย ลดสิ่งกระตุ้นที่ทำให้ปัสสาวะไม่ออก ช่วยเหลือในการจัดท่าที่เหมาะสมในการขับถ่าย ทำการกระตุ้นช่วยให้ปัสสาวะในรายที่ปัสสาวะลำบาก เพราะการกลั้นปัสสวะจะทำให้กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะ และกล้ามเนื้อหูรูดยืดขยายมากเกินเป็นสาเหตุของการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่
      - การจัดหาอุปกรณ์ที่เหมาะสมสำหรับผู้ที่ไม่สามารถลุกเข้าห้องน้ำได้เอง ได้แก่ หม้อนอน (bedpan) สำหรับผู้ป่วยหญิงโถปัสสาวะ (uinal) สำหรับผู้ป่วยที่ลงมาข้างเตียงได้แต่ไม่สามารถลุกเดินเข้าห้องน้ำได้ ผ้าอ้อม (external protective pants)
  - - - S: ผู้สูงอายุบอกว่า “เป็นมา 10 ปีแล้ว”
      - S: “รับยาต่อเนื่องที่รพ.พระพุทธบาท”
      - O: สภาพแวดล้อมบริเวณบ้านมีฝุ่นมาก
      - O : บริเวณที่นอนมีฝุ่น
    - - เพื่อป้องกันการเกิดโรคถุงลมโป่งพองกำเริบซ้ำ
    - - ไม่มีอาการของโรคถุงลมโป่งพอง เช่น เหนื่อย ไอ หายใจตื้น เป็นต้น
        
        มีการดูแลสภาพแวดล้อมรอบบ้านหรือบริเวณที่นอนของผู้สูงอายุ
    - - อธิบายถึงสาเหตุของการเกิดโรค ซึ่งในบริเวณบ้านของผู้สูงอายุ อาจเกิดจากฝุ่นควันรอบบ้าน หรือแม้กระทั่งฝุ่นละอองภายในบ้านของผู้สูงอายุ เพื่อให้ผู้สูงอายุตระหนักถึงสาเหตุของการเกิดโรคและปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุจัดสิ่งแวดรอบบริเวณบ้าน ให้สะอาด และมีอากาศถ่ายเทสะดวก
      - ให้ผู้สูงอายุสังเกตอาการของตนเองอยู่เสมอ หากมีอาการ เช่น หายใจเหนื่อย หายใจตื้น ไอมีเสมหะ ให้หยุดทำกิจกรรมที่ทำอยู่ทันที
      - แนะนำเทคนิคและขั้นตอนการพ่นคอโดยใช้ MDI
        
        4.3 ถือกระบอกยาให้ห่างจากปากประมาณ 2 นิ้วมือ
        
        4.4 กดกระบอกยา 1 ครั้ง พร้อมกับหายใจเข้าช้าๆ และลึกๆ
        
        4.2 หายใจออกทางปากให้สุดเต็มที่
        
        4.5 ปิดปากและกลั้นลมหายใจประมาณ 10 วินาที
        
        4.1 ถือหลอดพ่นยาในแนวตั้ง เขย่ากระบอกยา 4-5 ครั้ง ก่อนใช้งาน
        
        4.6 เมื่อครบเวลาแล้วให้หายใจออกช้าๆ ทางปากหรือทางจมูก หากต้องการใช้ยาช้ำ ควรใช้หลังจากสูดยาครั้งแรกไปแล้วประมาณ 1-2 นาที
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุสวมหน้ากากอนามัยทุกครั้งเมื่อออกจากบ้าน เนื่องจากบริเวณบ้านของผู้สูงอายุมีฝุ่นละอองมาก
  - - - S : ผู้สูงอายุบอกว่า “เคยผ่าตัดดามเหล็กที่สะโพก”
      - S: “หกล้มแล้วเหล็กที่ดามมาบิ่น เลยเดินไม่ค่อยได้”
      - O: ใช้การถัดก้นแทนการเดิน
      - O: ลุกยืนไม่ได้
      - O: ไม่ลงจากบ้าน
      - O: ประเมิน ADL ได้ 9 คะแนน
      - O: ประเมิน IADL 2 คะแนน
    - - เพื่อส่งเสริมการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันของผู้สูงอายุ
    - - 1.คะแนน ADL อยู่ในช่วง 12-20 คะแนน
        2.คะแนน IADL อยู่ในช่วง 7+ คะแนน
    - - ประเมินการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน โดยใช้เครื่องมือ ADL และ IADL
      - แนะนำผู้ป่วยและสอนญาติดูแลในด้านการเคลื่อนไหวของผู้สูงอายุ เช่น การเคลื่อนไหวการลุกนั่ง และการเสริมสร้างทักษะและการกระตุ้นให้ผู้สูงอายุมีส่วนร่วมในการปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ
      - ดูแลเรื่องโภชนาการของผู้สูงอายุ และวิธีการจัดเก็บอย่างสะอาด ภาชนะที่ใส่สะอาด มีฝาชีปิดอย่างมิดชิด
      - ดูแลแบบแผนการขับถ่ายของผู้ป่วยสอนวิธีการควบคุมการขับถ่ายทั้งถ่ายปัสสาวะและอุจจาระแนะนำญาติให้ดูแลความสะอาด ความสุขสบายหลังผู้ป่วยขับถ่าย ควรจัดหากระโถนไว้ใกล้ ผู้สูงอายุสามารถใช้งานสะดวก
      - ดูแลแบบแผนการพักผ่อนและการนอนหลับของผู้สูงอายุ แนะนำให้นอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอแนะนำให้จัดหาที่นอนที่นิ่มและจัดสถานที่ให้ผู้สูงอายุนอนในที่โล่ง อากาศถ่ายเทสะดวก
  - - - S: ผู้สูงอายุบอกว่า “นอนกลางวันเยอะ กลางคืนนอนไม่หลับ”
      - S: “เข้านอนตั้งแต่ 6 โมงเย็น ตี 5 ก็ตื่นแล้ว”
      - S: “เข้าไปนอนก็นอนไม่หลับหรอก”
      - S: ลูกสาวผู้สูงอายุบอกว่า“แม่นอนกลางวันเยอะ กลางคืนไม่ยอมนอน”
    - - เพื่อส่งเสริมให้ผู้สูงอายุนอนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
    - - ผู้สูงอายุสามารถนอนหลับได้ยาวนานขึ้น 8-9 ชั่วโมง
        
        ผู้สูงอายุไม่มีอาการอ่อนเพลียและผู้สูงอายุมีสีหน้าสดชื่น
    - - ประเมินอาการอ่อนเพลีย เช่น อาการง่วง หาวตลอดทั้งวัน เชื่องช้า ไม่กระตือรือร้น
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุมีกิจกรรมในเวลากลางวัน เช่น การสนทนากับสามี หรือเย็บผ้า ทำกิจกรรมที่ผู้สูงอายุสนใจ
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุ ให้มีการออกกำลังกาย หลีกเลี่ยงการออกกำลังกาย ก่อนนอน 3 ชั่วโมง เพราะ การออกกำลังกาย จะกระตุ้นระบบประสาทอัตโนมัติอาจมีผลทำให้หลับยาก
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุดื่มเครื่องดื่มอุ่นๆ เช่น นม โอวัลติน เพราะมีสารแอลทริบโตแฟน (L-tryptophan) ที่จะเปลี่ยนไปเป็นสารสื่อประสาท Serotonin ทำให้นอนหลับ แต่ไม่ควรดื่มช่วง 1-2 ชั่วโมง ก่อนนอน
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุไม่ควรนอนหลับช่วงกลางวัน
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุลดความเครียด โดย 1 ชั่วโมงก่อนนอนไม่ดูหนัง ละคร หรืออ่านหนังสือที่ตื่นเต้นน่ากลัว
      - หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารปริมาณมาก ๆ ไม่ควรรับประทานอาหารย่อยยาก ก่อนนอน
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุเกี่ยวกับการปฏิบัติตัวด้านจิตใจ และอารมณ์ ได้แก่ ทำกิจกรรมผ่อนคลายสวดมนต์ ทำสมาธิ เป็นตน
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุดูแลจัดสิ่งแวดล้อม เครื่องนอนให้สะอาด จำกัดสิ่งรบกวน เช่น แสง เสียง กลิ่น แมลง เป็นต้น
      - แนะนำให้ปัสสาวะก่อนเข้านอน
  - - - S: ผู้สูงอายุบอกว่า “ทานแต่ข้าวต้มหมู กินเมนูเดียวมาตั้งนานแล้ว เช้า กลางวัน เย็น”
      - S: “กินแล้วก็อร่อยดี เค็มๆ”
      - S: “ไม่กินผักผลไม้หรอก เคี้ยวไม่ไหว”
      - S: “ไม่รู้จะกินอะไร กินอันนี้ก็อร่อยดี”
      - O: BMI 17.33 KG/M2
    - - เพื่อให้ผู้สูงอายุมีภาวะพร่องทุพโภชนาการน้อยลง
    - - BMI อยู่ในเกณฑ์ 18.5-22.9
        
        คะแนนภาวะทุพโภชนาการอยู่ในช่วง 12-14 คะแนน
    - - แนะนำให้ผู้สูงอายุดูแลความสะอาดของช่องปาก เช่น การการทำความสะอาดบ้วนปาก
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุรับประทานอาหารประเภทโปรตีน และใยอาหารที่ย่อยง่าย เช่น โปรตีนจากเนื้อปลาหรือเต้าหู้ เตรียมอาหารให้สุกให้อ่อนนุ่มและ ทำอาหารให้เป็นชิ้นเล็กๆ ใยอาหารจากผลไม้ แอปเปิ้ล องุ่น ชมพู่ แก้วมังกร ฝรั่ง เป็นต้น และควรทำให้เป็นชิ้นเล็กๆ อาจปั่นหรือบดให้ละเอียดก่อนเพื่อง่ายแก่การรับประทาน
      - กระตุ้นความอยากอาหารให้กับผู้สูงอายุรับประทานครั้งละน้อยๆ แต่บ่อยครั้ง เช่น อาหารอุ่นๆ มีสีสันน่ารับประทาน ทั้งอาหารและภาชนะที่ใส่ และควรเป็นอาหารที่ผู้สูงอายุชอบรับประทาน เครื่องดื่มควรให้ชนิดที่ให้พลังงานแก่ผู้สูงอายุ ถ้าผู้สูงอายุรับประทานนมได้อาจจะให้เป็นไอศกรีม นม หรืออาหารเสริมแต่ถ้าผู้สูงอายุไม่ชอบรับประทานนม อาจให้น้ำเต้าหู้ น้ำผลไม้น้ำหวานแทนได้ (โดยคำนึงถึงโรคที่เป็นอยู่) และแนะนำให้ผู้ดูแลให้เวลาในการรับประทานอาหารแก่ผู้สูงอายุ
      - แนะนำให้ผู้ดูแลจัดอาหารสำหรับผู้สูงอายุให้มีจำนวนมื้อเพิ่มขึ้นเป็น 5-6 มื้อ/วัน เนื่องจากการเคี้ยวและความอยากอาหารลดลง และปริมาณน้ำย่อยภายในกระเพาะลดลง
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุลด และหลีกเลี่ยงขนม และของหวานเพราะจะทำให้ความอยากอาหารลดลง
      - แนะนำและดูแลให้ผู้สูงอายุดื่มน้ำ อย่างเพียงพออย่างน้อย 1,500-2,000 มล. ต่อวัน
      - ลดการดื่มเหล้าและสูบบุหรี่ รวมถึงชาและกาแฟ
      - แนะนำให้ตรวจสุขภาพช่องปากอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง
      - รับประทานยาให้ตรงตามแพทย์สั่ง โดยผู้สูงอายุรายนี้ได้รับยา Vit B complex 1 เม็ด หลังอาหารเช้า และสังเกตอาการข้างเคียงของการรับประทานยา เช่น ปวดท้อง ท้องเสีย รู้สึกวูบวาบได้เล็กน้อย
- - - - ทฤษฎีการเชื่อมตามขวาง (Cross Linkage Theory) เนื่องจากเส้นยคอลลาเจนบริเวณข้อมีการเชื่อตามขวางเพิ่มมากขึ้น ทำให้ข้อต่อกระดูกมีความยืดหยุ่นลดลง
        ส่งผลให้การเคลื่อนไหวข้อลดลงและเกิดการยึดติด
      - ทฤษฎีความเสื่อมโทรม (Wear and Tear Theory)เนื่องจากมีการสลายแคลเชียมจากกระดูกเพิ่มขึ้นและมีการสร้างแคลเชียมจากกระดูกลดลั่งทำให้กระดูกแตกหักง่าย
        และมีจำนวนมวลของกล้ามเนื้อและขนาดของเส้นใยกล้ามเนื้อลดลง