Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
EUSKAL HERRIKO INDUSTRIALIZAZIOA eta HAREN GIZARTE ONDORIOAK, Migrazio…
EUSKAL HERRIKO INDUSTRIALIZAZIOA eta HAREN GIZARTE ONDORIOAK
Euskal Herriko Industrializazio
Bizkaiko Industrializazioa
FAKTOREAK
Lehengai garrantzitsua
Fosfororik gabeko burdin mea
Burgesia kapitalista
Industrian inbertitu, atzerriko konpainiekin elkartu eta Meategien ustiakuntza masiboa egiteko konpainia modernoak sortu.
Kokapen geografiko estrategikoa
Kostaldean eta kontinentea eta penintsula artean. Europako zona aurreratuenari begira, Ingalaterra, Frantzia, Belgika…
Industria tradizionala
Lanbide hauek trebakuntza handia eskatzen zuten, beraz, industria modernoaren tekniketara egokitzea errazagoa
ABIAPUNTUAK
Burdina mineralaren erauzketa eta esportazioa
HASTAPENAK
1841ean, Esparteroren erreginaordetzan
Bilboko merkatari talde batzuk industria siderurgikoan inbertitzen hasi ziren.
Lehen labe garaiak sortu ziren.
1857an bi elkarte berri sortu zuten Bilboko burgesiak, trenbidearen eta finantza sistemaren ezarpena bultzatzeko
Banco de Bilbao
Ferrocarril Tudela-Bilbao
Bilboko burgesiak ez zuen kapital nahikorik industrializazioa aurrera eramateko.
Kanpoko faktore bati esker behar ziren kapitalak lortu zuten.
Ingalaterrara egindako burdin mineralaren esportazio indartsuetatik
1865an
Atzerriko kapitalez eratutako zenbait konpainia sortu ziren burdina esportatu eta erauzteko.
Kapital handiak pilatu zituztenekin
trenbide ere eraiki zituzten minerala meategitik kostaldera eramateko.
Industria siderurgikoan inbertitu
Bigarren Gerra Karlistarekin jarduera bertan behera geratu zenez.
Bilboko itsasadarraren ezkerraldean benetako industria iraultza burutu zen.
ERRESTAURAZIOA
1876tik aurrera, gerra karlista amaitu ondore
Bizkaiko industria hazkundea indartu egin zen.
Burdinaren erauzketak eta Ingalaterrara zuzendutako esportazioak gora egin zuten
Mineral horren estatuko ekoizle nagusia bilakatu zen.
Ustiapen erritmoa handituz joan XX. mendeko lehenengo hamarkadak arte.
Hala ere, burdin mearen esportazioari esker lortutako kapitalek, Bizkaian industria iraultza ematea ahalbidetu zuten
Kapital horiek bildu zituen burges talde txikiaren inbertsioak
Ontzigintzan inbertutu zuten.
XIX. mendearen bukaeran
4 more items...
Siderurgian inbertitu zuten.
Industrializazioaren motorea izan zen.
Burdingintza modernoaren garapenerako harri-ikatzaren erabilera beharrezkoa zen.
Konturatu ziren Ingalaterrara Bizkaiko burdin mea zeramaten itsasontziak hutsik itzuli beharrean britainian ikatzarekin kargatu ahal zirela. Horrela Bizkaiko burdin mea guztia esportatu beharrean zati bat Bizkaiko fabriketan urtzen zuten britainiar ikatza erabiliz eta totxo egiten zituzten ondoren saltzeko, burdin totxo hauekin irabazi handiagoa ateratzen baitzen mea salduz baino.
Irabaziekin , burdinaren eraldaketan aritzen ziren lantegiak sortu ziren:
4 more items...
Siderurgia garapenaren politika protekzionista izan zen.
XIX. mendearen amaiera
2 more items...
1898-1901 artean
1 more item...
Lehenengo Mundu Gerrako neutraltasunaren ondorioz
1 more item...
Gipuzkoako Industrializazioa
Beranduago hasi zen. XX. mendearen hasieran
Baldintza egoki batzuk
Kokapena
Komunikabide
Ibaiak nahiko emaritsuak eta aldapatsuak uraren indarra aprobetxatzeko
Norteko ferrokarrila Gipuzkoa zeharkatzen zuen
manufaktura-tradizioa
Langile kualifikatuak
Merkatua eta inbertitzeko kapital ugari
Baldintza txarrak
Ez zion Bizkaiko ereduari jarraitu
Kokapen geografikoa
Neurri txiki eta ertaineko industriak
Kapitala leku askotatik etorri zen
Gipuzkoako merkatariak
Lur jabeak
Indianoak
1898tik aurrera
Industrializazioa bizkortu eta finkatu egin zen
Papergintza
Industrializazioaren lehenengo urratsak.
Tolosan paper jarraia egiten zuen Espainiako lehenengo lantegia sortu zuen (La Esperanza)
Baina mendearen bukaeran sektorea krisian sartu zen
Metalurgia
Gehien garatu zen
Enpresa txiki asko hedatu ziren probintzian zehar
Trenbiderako materialak egiten zuen CAF
Unión Cerrajera,arrailak egiteko
Eibarko arma industria
1 more item...
Ontzigintza
Ehungintza
Elikagaien industria
Arabako eta Nafarroako Industrializazioa
Industrializazioak garrantzi gutxiago izan zuen. 1950eko hamarkadaren bukaeran, erakunde ofizialek bultzatuta.
ARABAN
Nekazaritza-tresnen fabrika (Ajuria).
Karta-lantegia (Heraclio Fournier)
NAFARROAN
Landa-gunea izaten jarraitu zuen
Erribera aldean kontserba industriak zertxobait garatu baziren.
Industrializazioaren Gizarte-ondorioak
Gizarte industrial eta moderno bihurtu, klaseen banaketan oinarrituz.
PROLETARIOAK
Fabriketako langileak
Etxeak oso eskasak , alokairuak garestiak, askotan leihorik gabeak eta oso ilunak eta hotzak
Ur korronterik eta estolderiarik ez zuten izaten
Ura ibaitik hartzen zuten
BURGESIA
Negozio berrín jabeak
Etxeetara ur korrontea eta elektrizitatea heldu
Estolderia-sistema egokia
Auzoak ondo komunikatuta, garbi eta zolatuta
Gizarte desegituratua
Higienea, kutsadura eta infekzioak ugaritu
Lanaldi luzeak
Soldata lotsagarriak
Ume abandonatuak
Landa exodoa bizkortu
Jauntxoen botere ekonomiko eta politikoa gainbeheran
Nekazaritzako jarduerak ere pisu galdu
Nazionalismoaren ideologia sortu hiritar burgesiatik
Nekarazi ohi askok industria produkzio berrietara moldatu beharra
Ekologian itzelezko eragina
Bilboko ibaia zeharo kutsatu
Burdina bertan garbitzen zuten, etxeetako eta industrietako hondakinak errekara botatzen
Meatzaldearen paisaia ere guztiz eraldatu
Basogabetu
Lurzoruaren higadura eta kutsadura izugarri areagotu
Masa ikuskizunak eta kirola zabaldu
Lanaldia eta aisialdiaren banaketa ekarri
Teatroak
Operak
Kirol profesionala
Migrazio olde handiak etorri ziren euskal lurraldeetako landa-guneetatik eta Espainiatik
Hemengo industriaren garapenak behar zuen eskulan eskariak eragin zuten hainbeste jenderen etorrera.
Proletalgo berri baten oinarria osatu
Oso lan eta bizi baldintza kaskarrak
Masa pobretu eta analfabeto hauek
Langileen erakundeen oinarria sortu
1902an enpresa siderurgiko hauek bildu ziren
Espainiako siderurgia handiena sortuz Altos Hornos de Vizcaya
Enpresari espainiarrek neurri protekzionistak ezartzea eskatu zioten estatuari
Politika horren sustatzaile nagusiak Bizkaiko siderurgiako enpresariak izan ziren
.