Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

กรณีศึกษาหญิงไทยอายุ 74 ปี [เจ็บป่วยเรื้อรัง] - Coggle Diagram

- - - - การปรับตัวต่อบทบาทที่เปลี่ยนแปลงไป
      - การปรับตัวต่อสมาชิกใหม่ในครอบครัว
      - การปรับอารมณ์ในเรื่อปัญหาครอบครัว
    - - เพื่อนสนิท
      - บุคคลในกลุ่มกิจกรรมต่างๆ
      - บุคคลในวัยหนุ่มสาวหรือวัยรุ่น
- - - - วัยสูงอายุ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงการทำงานของระบบทางเดินอาหาร ตั้งแต่การ บดเคี้ยวที่ลดลงจากจำนวนฟันและการหลั่งน้ำย่อยในกระเพาะอาหารลดลง ทำให้ย่อยอาหาร ยากขึ้น ร่วมกับการเคลื่อนไหวลำไส้ลดลง อาหารคั่งค้างในลำไส้นานขึ้น ผู้สูงวัยบางราย กลั้นอุจจาระไว้นานๆ มีการดูดน้ำกลับจากอุจจาระ ทำให้อุจจาระเป็นก้อนแข็ง ถ่ายลำบาก
        
        การรับประทานอาหารที่มีกากใยน้อย ทำให้ไม่มีกากใยอาหารกระตุ้นการทำงานของลำไส้ เกิดภาวะท้องผูก จากการเคี้ยวอาหารเเข็งไม่ค่อยได้ เช่น ผักผลไม้ ที่มีกากใย
        ที่เหนียวต่อการการเคี้ยว
    - - ขับถ่ายอุจจาระ 3-4 ครั้งต่อสัปดาห์
      - อุจจาระเป็นก้อนเเข็ง
      - Mouth and teeth พบ 3 cavities, 3 Teethloss
      - ต้องใช้เเรงในการเบ่งถ่ายอุจจาระ
    - - ให้ผู้สูงวัยดื่มน้ำอย่างน้อย 1,500 มิลลิลิตรต่อวัน หรืออย่างน้อย
        8 แก้วต่อวัน ทั้งนี้ปริมาณน้ำที่ เหมาะสมสำหรับผู้สูงวัยแต่ละท่านอาจมากหรือน้อยกว่านี้ขึ้นกับกิจวัตรประจำวันและโรคประจำตัวของผู้สูงวัย
      - ฝึกให้ผู้สูงวัยขับถ่ายให้เป็นเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเช้า หรือหลังรับประทานอาหารเช้า 2 ชั่วโมง เนื่องจากเป็นช่วงที่ลำไส้มีการบีบตัวแรงมากที่สุด นอกจากนี้ ยังมีข้อแนะนำเพื่อช่วย ผู้สูงวัยถ่ายอุจจาระได้ง่ายขึ้น
        
        ให้ผู้สูงวัยดื่มน้ำ 1 - 2 แก้ว ทุกเช้าหลังตื่นนอน
        
        จัดท่านั่งในการถ่ายอุจจาระ โดยให้ผู้สูงวัยโน้มตัวไปข้างหน้าจนหน้าท้องกดกับหน้าขา ผู้ดูแลต้องอยู่ใกล้ชิดผู้สูงวัยที่นั่ง ในท่านี้ดูแลไม่ให้ผู้สูงวัยโน้มตัวมากเกินไป อาจเกิดอุบัติเหตุล้ม
        
        การนวดท้อง ผู้ดูแลใช้มือนวดท้องผู้สูงวัยเบาๆ วนตามเข็มนาฬิกา
        เป็นการกระตุ้นให้ลำไส้ บีบตัว อุจจาระจะเคลื่อนตัวได้สะดวกขึ้น
      - ไม่กลั้นอุจจาระเมื่อปวด ควรไปอุจจาระทันที เพื่อป้องกันการดูดน้ำกลับจากอุจจาระ
      - จัดให้ผู้สูงวัยรับประทานอาหารที่มีกากใยให้เพียงพอ เพื่อกระตุ้นให้ลำไส้ทำงาน ได้แก่ ลูกพรุน คะน้า ผักบุ้ง ผักกาดขาว สับปะรด มะละกอสุก แตงโม ฝรั่งสุก มะม่วงสุก ส้ม งา ข้าวกล้อง ข้าวซ้อมมือ เป็นต้น
        โดยควรนำไปต้มหรือผัดให้เปื่อยนุ่ม ง่ายต่อการรับประทาน
      - ดูแลผู้สูงวัยให้งดการดื่ม ชา กาแฟ เนื่องจากมีสารคาเฟอีน
        ที่กระตุ้นให้เกิดการดูดน้ำกลับ ทำให้อุจจาระเเข็ง
      - ใช้อาหารสมุนไพรที่มีฤทธิ์ช่วยในการระบาย เช่น น้ำลูกพรุน น้ำมะขาม
      - จัดให้ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้ลำไส้เกิดการเคลื่อนไหวและบีบตัวดีขึ้น
      - การปรับสภาพแวดล้อมให้เหมาะในการขับถ่ายอุจจาระ
        
        • สถานที่ในการขับถ่ายต้องมีความเป็นส่วนตัว
        
        • โถนั่งขับถ่ายอุจจาระต้องมีความสูงที่พอเหมาะ นั่งสบาย มีราวจับในการลุกยืนหรือนั่ง
        
        • มีอุปกรณ์สัญญาณเรียกผู้ดูแล ในกรณีที่ผู้สูงวัยมีปัญหาเรื่องการเคลื่อนไหว
        เมื่อต้องการ ไปถ่ายอุจจาระ ไม่แสดงอาการหรือคำพูดที่ทำให้ผู้สูงวัยเกิดความรู้สึกกระดากอาย หรือ รู้สึกเร่งรีบ
    - - ผู้สูงอายุถ่ายอุจจาระได้ตามปกติ
    - - ขับถ่ายอุจจาระทุก วัน2-3วัน/ครั้ง
      - ไม่บ่นแน่นท้อง/กดท้องนิ่ม
      - Bowel sound 4-6 ครั้ง / นาที
  - - - ลักษณะที่อยู่อาศัย
        
        -พื้นห้องน้ำเป็นพื้นกระเบื้อง
        
        -ไม่มีราวจับ
        
        -พื้นห้องน้ำเปียก
        
        -พื้นที่ในบ้านเป็นระเบียบเเต่มีไฟดับใช้ไม่ได้หลายดวง
        
        -1ปีที่ผ่านมาผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมที่ข้างซ้าย
      - กิจกรรม
        
        ตื่นเช้าทำกับข้าว
        
        -อาบน้ำเเต่งตัวไปวัดทุกเช้า
        
        -เดินเร็วรอบบ้านตอนเช้าวันละ 10-15นาที
        
        -ประเมิน Time up and go test ได้ 11 วินาที
      - ตื่นกลางดึกหลับยาก มีอาการอ่อนเพลียบ้างบางครั้ง
      - การรู้คิดสติปัญญา
        
        มองเห็นระยะไกลเเต่ต้องสวมเเว่นตา
        
        -มีนัดตรวจต้อกระจกเเต่ยังไม่พร้อมจะไปตรวจตามนัด
        
        -ต้องตะเเคงหูฟังผู้อื่น
      - ผลตรวจทางด้านร่างกาย
        
        -Cornea: arcus senilis, right cloudy white spot over pupil
        
        -left visual activity 20/30 without glasses
    - - -ฝึกการเดินเเละออกกำลังกายเเบบเพิ่มความเเข็งเเรงของกล้ามเนื้อเเละเน้นการฝึกการทรงตัว
        
        -เปลี่ยนท่าช้าๆ
        
        -หากเดินหรือทรงตัวไม่มั่นคง ควรใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน
        
        -ใส่รองเท้าส้นเตี้ย ขอบมน พื้นรองเท้าควรมีดอกยางกันลื่น เเละใส่ให้ขนาดพอดีกับเท้า
        
        -ทำราวจับภายในบ้าน
        
        แ
        
        -ทำพื้นให้เรียบเสมอกัน ไม่ควรมีธรณีประตู
        
        -จัดวางสิ่งของให้เป็นระเบียบ
        
        -ติดวัสดุกันลื่นบริเวณพื้นห้องน้ำเเละห้องอาบน้ำ
        
        -มีที่นั่งสำหรับอาบน้ำ
    - - ปัจจัยภายนอก
        
        สิ่งแวดล้อมต่างๆ รอบตัวผู้สูงอายุ พื้นที่อยู่อาศัย ความสว่าง กิจวัตรและช่วงเวลาในการทำกิจกรรม
      - ปัจจัยภายใน
        
        ระบบกระดูก เมื่ออายุมากจะเริ่มมีการเสื่อมของกระดูกจาก การสร้างและการดูดซึม
        ลดลง แคลเซียมสลายออกจากกระดุกเพิ่มขึ้น และการเก็บสะสมในเนื้อกระดูกลดลง
        จึงส่งผลให้กระดูกของผู้สูงอายุเปราะและหักง่าย
        หดลง ทำให้สรีระเปลี่ยนไปและส่งผลต่อความสามารถในการทรงตัวของผู้สูงอายุ
        
        ระบบกล้ามเนื้อ แรงในการหดตัวและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อจะเริ่มลดลงเมื่ออายุมากขึ้นส่งผลให้เสียสมดุลในการเคลื่อนไหว
        
        ระบบการมองเห็น หนังตาตก สายตาเปลี่ยนแปลง ปฏิกิริยาของม่านตาที่มีต่อแสงลดลง ประสิทธิภาพการมองเห็นลดลง ส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย
        
        ระบบการได้ยิน เนื่องจากมีการเสื่อมของหูชั้นใน
    - - ผู้สูงอายุไม่มีการพัดตกหกล้ม
    - - ผู้ป่วยไม่ได้รับบาดเจ็บจากการพัดตกหกล้ม
      - ผู้สูงอายุสามารถปฏิบัติกิจวัติได้ด้วยตัวเองได้มากขึ้น
      - ผู้สูงอายุออกกำลังกายสม่ำเสมอ
      - ผู้สูงอายุมีค่า Time up and go test อยู่ในเกณฑ์ปกติ ไม่เกิน
        8 วินาที
  - - - Cornea: arcus senilis, right cloudy white spot over pupil
      - Left Visual acuity 20/30 without glasses.
    - - โรคเบาหวาน จอประสาทตา จะมีการเปลี่ยนแปลงโดยระยะแรกหลอดเลือดฝอยท่ีจอประสาทตามีการโป่งพอง และอาจแตกเห็นเป็นจุด เลือดออกเล็กๆ
      - ผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานมานาน เป็นสิบ ๆ ปี จอประสาทตาส่วนที่ขาดเลือดจะมีการสร้าง หลอดเลือดใหม่ที่ผิดปกติ หลอดเลือดเหล่านี้มีผนังเปราะ แตกง่าย ทำให้มีเลือดออกภายในลูกตา ผู้ป่วยจะตามัวลง อาจเกิดตาบอดได้
        (พิทยา ภมรเวชวรรณ, 2555; วณิชา ชื่นกองแก้ว และอภิชาติ สิงคาลวณิช, 2552)
      - เนื่องจากโรคเบาหวานจัดเป็นโรคเรื้อรังชนิดหนึ่งที่ต้องการ การดูแลตนเองและการดูแลจากเจ้าหน้าที่ทีมสุขภาพอย่าง ต่อเนื่องในระยะยาว หากผู้ป่วยไม่สามารถดูแล ตนเองและควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
        ไม่ให้สูงเกินไป อาจส่งผลให้เกิดปัญหาต่อการมองเห็นและปัญหาอื่นๆ ตามมาได้
    - - ไม่เกิดภาวะกระจกตาบาดเจ็บ
    - - สร้างความตระหนักให้ผู้สูงอายุเห็นถึงความสำคัญและสนใจในการดูแลถนอมดวงตา ของผู้สูงอายุ เช่น หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่มีแสงสว่างจ้า มากเกินไป เพราะจะมีรังสีอัลตราไวโอเลตที่สามารถ ส่งผลเสียต่ออวัยวะภายในตาได้
        หากจำเป็นต้องอยู่ที่มี แสงแดดจ้า ควรใส่แว่นกันแดดที่สามารถป้องกันรังสีได้ การดูโทรทัศน์ควรอยู่ห่างจากจอภาพอย่างน้อย 5 เท่า ของขนาดจอภาพ
        (สถาบันเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ, 2557)
      - หมั่นสังเกตอาการผิดปกติทางตาต่าง ๆ ที่อาจ เกิดขึ้นได้ในผู้สูงอายุ เช่น อาการตามัวเฉียบพลัน ปวด ตามาก เพื่อสามารถรีบมาพบแพทย์ได้ทันเวลาตั้งแต่เริ่ม เกิดอาการ หรืออาการตามัวมากที่ค่อยเป็นค่อยไป และ เป็นมากขึ้นเรื่อยๆ โดยไม่ปวด ซึ่งอาจเป็นปัญหาจาก โรคต้อกระจก ที่เกิดจากเลนส์ตามีความขุ่นหรือเสื่อม มากขึ้นเรื่อย ๆ ผู้สูงอายุควรปรึกษาจักษุแพทย์เพื่อรับ การรักษาที่เหมาะสมที่จะช่วยให้การมองเห็นชัดเจน มากขึ้น
        (สถาบันเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ, 2555)
      - ให้ผู้สูงอายุควรลดความเครียด และความวิตก กังวล งดสูบบุหรี่และดื่มเหล้า เพราะปัจจัยเหล่านี้อาจ ส่งผลให้หลอดเลือดหดตัว (วิไลวรรณ ทองเจริญ, 2556)
      - ควบคุมและจัดการภาวะเรื้อรังต่าง ๆ ที่อาจมีผล ต่อการเปลี่ยนแปลงของหลอดเลือดภายในลูกตา เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง เป็นต้น ซึ่งจะทำให้ เกิดความเสื่อมของจอประสาทตาได้รวดเร็วกว่าปกติ
      - ควบคุมน้ำหนักให้คงที่ ออกกำลังกายตามข้อจำกัดของผู้สูงอายุแต่ละคน อย่างน้อย สัปดาห์ละ 2-3 วัน ๆ ละประมาณ 15-30 นาที
      - ให้คำแนะนำ ลดระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง จะรวมตัวกับ โปรตีน (glycosylation) ภายในเลนส์ตา ทำให้ตกตะกอน จึงเกิดต้อกระจกได้เร็วกว่าคนปกติ
    - - ระดับน้ำตาลในเลือดปกติ
      - ระดับไขมันในเลือดปกติ
      - ผู้สูงอายุสามารถบอกวิธีการใช้ยา อย่างน้อย 2 ข้อได้อย่างถูกต้อง เช่น
        -บอกวิธีการเก็บในที่ๆมีเเสงแดดส่องถึง ไม่เก็บในที่อับชื้น
        -บอกวิธีการตรวจสอบยา 5 วิธี คือ ถูกคน ถูกโรค ถูกขนาด ถูกวิธี ถูกเวลา
  - - - เป็นภาวะหนึ่งของเส้นประสาทซึ่งทำหน้าที่รับส่งคำสั่งจากสมองและไขสันหลังไปยังอวัยวะส่วนต่าง ๆ มักเกิดขึ้นกับคนที่อายุมากเป็นส่วนใหญ่
    - - เป็นโรคเบาหวาน
      - มีอาการชาที่เท้าทั้งสองข้าง เท้าและขาขวาชากว่าเท้าซ้าย
      - เป็นโรคไขมันในเลือดสูง
    - - ไม่เกิดภาวะปลายประสาทอักเสบ
    - - ระดับน้ำตาลในเลือดอยู่ในเกณฑ์ปกติ
      - ระดับไขมันในเลือดอยู่ในเกณฑ์ปกติ
      - จำนวนครั้งที่ชาลดน้อยลง
    - - นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
      - รับประอาหานให้ครบ5หมู่
      - ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอวันละ 30 นาที
      - ตรวจสุปีละ1ครั้ง เช็คอาการของร่างกายที่เปลี่ยนไปอย่างสม่ำเสมอ
- - - - มีแรงดันในช่องท้องสูงกว่าความต้านทาน ของกล้ามเนื้อหูรูดท่อปัสสาวะ หรือมีแรงกดบนกระเพาะปัสสาวะ ทําให้แรงดันในกระเพาะปัสสาวะสูงขึ้น จากกิจกรรม เช่น ไอ จาม วิ่ง ยืน เดิน ลุกขึ้นนั่ง
        ยกของหนัก
      - เข้าสู่วัยสูงอายุ ระดับฮอร์โมน เอสโตรเจนต่ำลง ทําให้ผนังช่องคลอดบาง และอ่อนแอ เมื่อมีแรงดันในกระเพาะปัสสาวะสูงขึ้น จะกลั้นปัสสาวะไม่ได้
      - การขับน้ําออกจากร่างกายเปลี่ยนแปลงไป คือ น้ําที่ร่างกายได้รับในแต่ละวันจะถูกขับออกมากขึ้นในเวลากลางคืน ที่เรียกว่า nocturnal diurenal pattern
      - ความเจ็บป่วยเรื้อรัง จากโรคเบาหวาน เเละได้รับยาที่ทําให้ถ่ายปัสสาวะมากขึ้น ได้รับยา Hydrochlorothiazide 1-tab oral pc OD
      - ผ่านการคลอดหลายครั้ง
    - - ปัสสาวะเล็ดเมื่อไอจาม
        
        ผ่านการคลอดบุตรจำนวน 4 ครั้ง
        
        ปัสสาวะวันละ 5-6 ครั้ง/วัน
        
        ชอบรับประทานอาหารรสจัด
        
        BMI = 27.89 อ้วนระดับ1
    - - บริหารกล้ามเนื้อภายในอุ้งเชิงกราน (pelvic floor exercise = kegel exercise)
        
        นั่งเก้าอี้ในท่าที่รู้สึกสบาย ยกมือทั้งสองข้างระดับหน้าอกและกำลูกบอลไว้ในมือ
        
        เกร็งกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานพร้อมบีบลูกบอลไว้ 10 วินาที
        
        เมื่อครบ 10 วินาที ให้ผ่อนคลายจากท่าเกร็ง และคลายมือจากการบีบลูกบอลพร้อมนับ 10 วินาที
        นับเป็น 2 ครั้ง
        
        ทำท่าบริหารนี้ 60 ครั้งต่อวัน สามารถแบ่งทำได้ 3 ช่วงเวลา เช่น เช้า กลางวัน และเย็น ช่วงเวลาละ 20 ครั้ง
        
        ควบคุมการรับประทานอาหาร หลีกเลี่ยงอาหาร หลีกเลี่ยงอาหาร หรือเครื่องดื่ม
        ที่ระคายเคืองกระเพาะอาหาร หรือเครื่องดื่มที่ระคายเคืองกระเพาะปัสสาวะ เช่น
        คาเฟอีน อาหารมีฤทธิ์เป็นกรด เช่น อาหารรสจัดจ้าน ผลไม้รสเปรี้ยวจัด (Gray,&Haas,2000)
        
        ควบคุมน้ำหนักตัว รักษามวลกาย (BMI) ไม่ควรเกิน 27 การลดน้ำหนักได้มีผลดี
        ต่อการ ควบคุมการกลั้นปัสสาวะ จากการศึกษาพบว่า ถ้าน้ำหนักลดลงร้อยละ 5-10
        จะลดการเกิดอาการปัสสาวะราดได้ (Subak, Whitcomb, Hui, Saxton, Vittinghoft, & Brown, 2005)
        
        หลีกเลี่ยงสิ่งที่อาจจะทำให้เกิดอาการไอ เรื้อรัง เช่น การหยุดสูบบุหรี่
        การควบคุมโพรงไซนัสอักเสบ การควบคุมอาการไอ จามจากโรคภูมิแพ้
        
        ปรับเปลี่ยนสิ่งเเวดล้อมภายในบ้าน เเละจัดหาอุปกรณ์ที่สะดวก
        ต่อการขับถ่ายปัสสาวะ เช่น กระโถน และ การจัดที่นอนให้อยู่ใกล้ หรือสะดวกต่อการไปขับถ่าย
    - - ลดจำนวนครั้งของการกลั้นปัสสาวะเล็ด
    - - ผู้สูงอายุสามารถฝึกการบริหารอุ้งเชิงกรานได้
      - มีจำนวนครั้งของการปัสสาวะเล็ดในเเต่ละวันไม่เกิน 1 ครั้ง
  - - - 1.ความไม่สมดุลระหว่างการใช้พลังงานของร่างกายกับจำนวนแคลอรี่ที่ได้รับจากการรับประทานอาหารเข้าไป
        ในแต่ละวัน
      - การเลือกรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสมกับวัย เช่นการบริโภคอาหารที่มีไขมันสูง
      - ขาดการออกกำลังกาย
      - อายุ เมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ ระบบการเผาผลาญจะเริ่มช้าลงเนื่องจากความเป็นกรดในกระเพาะอาหารลดลง
      - การนอนหลับพักผ่อน มีผลต่อระดับฮอร์โมนอินซูลินที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดการพักผ่อนที่ไม่เพียงพอทำให้มี ระดับอินซูลินที่ต่ำ
    - - อายุ 74 ปี
      - มีโรคประจำตัวเป็น ไขมันในเลือดสูง
      - รอบเอว 38 นิ้ว
      - น้ำหนัก 67 กิโลกรัม
      - BMI 27.89
      - แบบประเมินภาวะโภชนาการ MNA 25.5/30
      - รับประทานข้าวสวยมื้อละ 2 ทัพพี
      - ชอบทานอาหารผัดและทอด ชอบอาหารรสจัด
      - ผลตรวจร่างกาย mild gingival recession,3 cavities,3 Teethloss
      - คิดว่าการทำงานบ้านเป็นการออกกำลังกายไปในตัว
        
        เข้านอน20.00-21.00น.
        
        ทานอาหารครบ 3 มื้อ มื้อเช้า 09.00 มื้อกลางวัน 13.00 มื้อเย็น 19.00
        
        ทานผลไม้ทุกชนิด
        
        เคี้ยวอาหารแข็งไม่ค่อยได้
    - - รับประทานอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน เช่นข้าวกล้อง ข้าวซ้อมมือ
      - หลีกเลี่ยงอาหารที่มีน้ำตาลเป็นส่วนประกอบหลัก เช่นเครื่องดื่มรสหวาน
      - ทานอาหารให้หลากหลายครบ 3 มื้อต่อวัน โดยมีผักใบเขียวทุกมื้ออย่างน้อยมื้อละ 1-2 ทัพพี
      - เลือกทานเนื้อสัตว์ที่ไม่ติดมัน เช่นปลา งดบริโภคเนื้อสัตว์แปรรูป
      - ลดการบริโภคไข่แดง
      - เลือกวิธีการปรุงอาหารที่ใช้น้ำมันน้อย เช่น ต้ม นึ่งหรือย่าง
      - เลือกใช้น้ำมันพืชในการประกอบอาหาร เช่นน้ำมันรำข้าว
      - เลือกอาหารที่มีไขมันและคอเลสเตอรอลต่ำ ลดการบริโภคอาหารสจัด อาหารที่มีกะทิเป็นส่วนผสมหลัก
      - เลือกทานผลไม้ที่มีรสไม่หวานจัด เช่น องุ่น ในปริมาณ 7-8 ชิ้นต่อมื้อ
      - ทานอาหารให้ตรงเวลาและเคี้ยวอาหารให้ละเอียด
      - บริหารร่างกายเป็นประจำ ครั้งละ20-30 นาที สัปดาห์ละ 2-3วัน
      - แนะนำให้ผู้สูงอายุร่วมวางแผนสำหรับมื้ออาหาร โดยเลือกชนิดอาหารที่หลากหลายเพื่อจะได้ไม่รู้สึกว่าขาดอาหาร ส่วนใดไป
      - ดูแลให้รับประทานอาหารประเภทเนื้อไก่ ปลาที่มีไขมันและแคลลอรี่น้อยกว่าเนื้อแดง
      - หากผู้ป่วยเคยรับประทานของว่าง ควรลดของว่างและงดอาหารจุบจิบให้น้อยลง
      - แนะนำให้ผู้ป่วยเพิ่มกิจวัตรประจำวันที่ไม่หนักมากและสามารถทำได้เช่น รดน้ำต้นไม้ เลี้ยงหลาน
        ไม่ควรเข้านอนทันทีหลังทานอาหาร
      - แนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติมเชิงลึกเพื่อจะได้รับมือและแก้ไขได้ทัน
      - กระตุ้นส่งเลริมร่วมลงมือทำไปพร้อมๆกับผู้สูงอายุ รวมถึงให้กำลังใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอยู่เสมอ
    - - ผู้ป่วยมีความสมุลทาโภชนาการ
    - - 1.ผู้สูงอายุเลือกรับประทานอาหารได้เหมาะสมกับความต้องการของร่างกาย
      - 2.ปรับเปลี่ยนนิสัยการบริโภคได้ถูกต้อง
      - 3.ทานอาหารตรงเวลา
      - 4.มีค่าดัชนีมวลกาย (BMI) อยู่ในเกณฑ์ปกติ = 18.5-24.9 กิโลกรัมต่อตารางเมตร
  - - - การใช้ยา Hydrochlorothiazide เป็นยากลุ่มปัสสาวะ (diuretics) รักษาความดันโลหิตสูง มีผลทำให้ตื่นขึ้นมาถ่ายปัสสาวะกลางดึกได้
      - โรคความดันโลหิตสูง มีผลต่อการตื่นนอนตอนเช้าเร็วขึ้น
      - โรคเบาหวาน การควบคุมระดับน้ำตาลไม่ดีรบกวนการนอนหลับจากการตื่นขึ้นมาถ่ายปัสสาวะมีอุบัติการณ์ของการหยุดหายใจขณะนอนหลับสูงขึ้น
      - การลดลงของสัญญาณที่ควบคุมการนอนหลับ การลดลงของ melatonin และ core body temperature และการที่ผู้สูงอายุมีโอกาสสัมผัสเเสงน้อยลง จะทำให้เกิดปัญหาของ cornea หรือ retina ทำให้เกิดปัญหาการนอนหลับที่ผิดปกติ เช่น นอนหลับยาก ตื่นเร็วกว่าเวลาปกติ
    - - ตื่นกลางคืนเเล้วหลับยาก
      - มีอาการอ่อนเพลียบางครั้ง
      - นอนกลางวันเวลา 13.00-14.00 น.ทุกวัน
      - เข้านอนตอน20.00-21.00 น. ตื่นกลาง ดึกมาปัสสาวะกลางดึก 1 ครั้ง/คืน
    - - แนะนำให้ผู้สุงอายุเข้านอนและตื่นนอนให้ตรงเวลาเป็นประจำทุกวัน และผู้สูงอายุควรนอน 7-8 ชั่วโมง
      - แนะนำให้ผู้สุงอายุนอนกลางวันได้ แต่ไม่ควรเกิน 30 นาที และไม่ควรงีบหลับหลังบ่ายสามโมง
      - แนะนำไม่ควรดื่มน้ำมากกว่า 1 แก้วก่อนนอน และเเนะนำให้ปัสสาวะก่อนนอน
      - แนะนำให้ออกกำลังกายเป็นประจำโดยออกกำลังกายแบบแอโรบิค ในช่วงเวลาเช้า หรือประมาณ 4ชั่วโมงก่อนนอน แต่ไม่ควรออกกำลังกายใกล้เวลานอนภายใน 2 ชั่วโมง
      - แนะนำให้หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารมื้อหนักก่อนนอนอย่างน้อย 2-3 ชั่วโมง เลี่ยงอาหารรสจัดหรือเครื่องดื่มปริมาณมากๆ
      - แนะนำให้สร้างบรรยากาศห้องนอนให้เหมาะสม โดยมีความเงียบสงบและอุณภูมิที่เหมาะสม
      - แนะนำระหว่างการนอนไม่ควรดูนาฬิกาเพราะจะทำให้เกิดความวิตกกังวล
      - แนะนำให้ทำกิจกรรมเบาๆ เมื่อตื่นเเล้ววหลับยาก เช่น ฟังเพลงที่ชื่นชอบ อ่านหนังสือ หรือฟังวิทยุ
    - - ผู้สูงอายุนอนหลับได้ง่ายขึ้น
    - - ผู้สูงมีการนอนหลับที่ดีขึ้น ไม่ง่วงซึม นอนกลางวันนานเกินไปในระหว่างวัน
      - ผู้สูงอายุสามารถบอกวิธีการปฏิบัติตัวก่อนนอนอย่างน้อย 3 ข้อ อย่างถูกต้อง เช่น
        -สามารถบอกการงดรับประทานอาหารหนักก่อนนอน
        -บอกเวลาที่ควรนอนไม่เกิน 30 นาทีได้
        -บอกวิธีการออกกำลังกายที่เหมาะสมได้ เช่น การเต้นแอโรบิค
    - - คือ การให้ความรู้ในการปฏิบัติตัวในเรื่องการส่งเสริมการนอนหลับ เพื่อลดปัจจัยด้านตัวบุคคลและสิ่งแวดล้อม
        
        การปรับอุณหภูมิของห้องนอนให้เหมาะสมแก่การเข้านอน
        
        ไม่ควรนอนหลับช่วงกลางวัน หรือถ้านอนช่วงกลางวันควรจำกัดการนอนแต่ละครั้งไม่เกิน 30 นาทีต่อวันและห้ามนอนเกินช่วงเวลาบ่าย
        
        งดดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน แอลกอฮอล์ และการสูบบุหรี่หลังรับประทานอาหารกลางวัน
        
        ควรอาบน้ำอุ่นก่อนเข้านอน
        
        เกณฑ์การประเมินผล
  - - - ผู้สูงอายุมีสภาพร่างกายที่เสื่อมไปตามวัย ทั้งการเคลื่อนไหว สายตา และความจำ ดังนั้นจึงอาจมีความเสี่ยงที่จะได้รับยาเกินขนาดความจำเป็น เกิดผลข้างเคียงหรืออันตรายจากยา รวมไปถึงอันตรายปฏิกิริยาระหว่างยา
      - ผู้สูงอายุรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ แต่ยังขาดความรู้ในเรื่องการเก็บ ตรวจสอบยาก่อนรับประทานได้อย่างถูกต้อง จึงควรให้ความรู้ แนะนำความรู้ที่เหมาะสม จดจำง่ายแก่ผู้สูงอายุ
    - - โรคเบาหวาน
      - โรคความดันโลหิตสูง
      - โรคไขมันในเลือดสูง
      - รับประทานยาสม่ำเสมอ ไปรับยารักษาโรคตามนัดทุกครั้งที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจำตับล
      - เข้ารับการตรวจสุขภาพประจำปี ปีละ 1 ครั้ง
    - - แนะนำวิธีการตรวจสอบก่อนกินยาให้ครบ 5 ถูก ก่อนทุกครั้ง คือ ถูกคน ถูกโรค ถูกขนาด ถูกวิธี และถูกเวลา
      - แนะนำให้เก็บยาในที่แสงแดดส่องถึง ไม่เก็บในที่อับชื้น
      - ให้ความรู้ผลข้างเคียงของยาที่รับประทาน
      - แนะนำให้มีภาชนะสำหรับบรรจุยาประจำวัน เพื่อให้ได้รับประทานยาอย่างสม่ำเสมอทุกวัน หรือ มีการตั้งนาฬิกาปลุกเพื่อแจ้งเตือนเมื่อถึงเวลารับประทานยา
      - ห้าม กินยาทุกชนิดในที่แสงสว่างน้อย เพราะอาจหยิบยาผิดและรับประทานผิดขนาดได้ ถ้าหากจะรับประทานควรหาที่นั่งในที่เเสงสว่างเพียงพอและจัดเตรียมน้ำให้พร้อม
    - - ผู้สูงอายุรู้จักวิธีการบริหารการใช้ยาได้อย่างถูกต้อง
    - - ผู้สูงอายุสามารถบอกวิธีการใช้ยา อย่างน้อย 2 ข้อได้อย่างถูกต้อง เช่น
        -บอกวิธีการเก็บในที่ๆมีเเสงแดดส่องถึง ไม่เก็บในที่อับชื้น
        -บอกวิธีการตรวจสอบยา 5 วิธี คือ ถูกคน ถูกโรค ถูกขนาด ถูกวิธี ถูกเวลา
- - - - จิตวิญญาณคือ ความหวัง กำลังใจ เครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ ที่จะสามารถก้าวผ่านปัญหา อุปสรรค เป็นเเกนหลักของชีวิตที่ทำหน้าที่เชื่อมประสานการทำงานของร่างกาย จิตใจ สังคม เเละความผาสุขในชีวิต
    - - นับถือศาสนาพุทธ เชื่อเรื่องบาป บุญคุณโทษ ใครทําดีได้ดี
      - มีเป้าหมายในชีวิตคือต้องการใช้ชีวิตกับคนในครอบครัวอย่างมีความสุข
      - ยึดถือคุณธรรมความดีในการดําเนินชีวิต เชื่อว่าภาวะสุขภาพของตนเองเป็นไปตามอายุ
    - - กระตุ้นส่งเสริมความทรงจำให้เล่าถึงประสบการณ์ หรือความทรงจำ
        ที่เกี่ยวกับชีวิตส่วนตัว หรือครอบครัว เช่นความสำเร็จ ความภาคภูมิใจ ความยากลำบาก เเละความสามารถในการเผชิญปัญหาเเละอุปสรรรคในชีวิต
      - รับฟัง เเละช่วยสะท้อนความคิด ความรู้สึก เพื่อให้รู้สึกว่าตนเองไม่ได้เผชิญปัญหาความทุกข์อยู่เพียงลำพัง
      - จัดเตรียมสิ่งเเวดล้อมให้เป็นส่วนตัว ตามความเหมาะสม ไว้ใช้ในการสวดมนต์ ฟังธรรมมะ
        ให้ปลอดโปล่งโล่งสบาย
      - ใช้สื่อต่างๆ มาเปิดเสียงธรรมมะให้ฟังในเวลาว่าง หรือตอนก่อนนอน เช่น เทป วิทยุ ช่องทางยูทูป
      - เเสดงความเคารพในสิ่งที่ผู้ป่วยเคารพนับถือ
      - การสนทนาเรื่องศาสนา การนำสวดมนต์ การอ่านหนังสือที่เกี่ยวกับศาสนาให้ฟัง
    - - มีเป้าหมายในชีวิต
      - ดำเนินชีวิตอยู่ในหลัก
        ศีลธรรมทางศาสนา
    - - ผู้สูงอายุใช้ชีวิตอย่างมีเป้าหมาย เเละมีความผาสุกในการดำเนินชีวิต
  - - - การช่วยส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยการช่วยสร้างความรู้ความเข้าใจข้อมูลสุขภาพ จะช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถพึ่งพาตนเอง ลดภาวะพึ่งพิงผู้อื่นและสามารถดำเนินชีวิตต่อไปตามศักยภาพของตน
    - - รับรู้เรื่องการแพร่ระบาดของโรค COVID-19
      - หลีกเลี่ยงการนั่งงอเข่า
      - รับรู้ว่าตนเองป่วยเป็นโรคเข่าเสื่อม
      - พยายามลดการรับประทานขนมหวานและลดการเติมน้ำปลาพริกในอาหาร
      - รับยารักษาโรคประจำตัวตามนัดที่โรงพยาบาลชุมชน
    - - ประเมินความรู้และความพร้อมของผู้สูงอายุทั้งร่างกายและจิตใจ
      - ให้ข้อมูลกับผู้สูงอายุทีละน้อย พร้อมประเมินความเข้าใจเพื่อนช่วยให้การเรียนรู้ดีขึ้น
      - แนะนำแหล่งให้ความรู้อื่นๆ แก่ผู้สูงอายุหรือญาติ
      - ประเมินความรู้การปฏิบัติตัวอย่างต่อเนื่องที่บ้าน
    - - ผู้สูงอายุมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสุขภาพเพิ่มมากขึ้น
    - - ผู้สูงอายุบอกวิธีการดูแลตัวเองได้มากกว่า3ข้อ
  - - - วัยสูงอายุจะมีประสิทธิภาพของสมองและระบบประสาทอัตโนมัติลดลง มีการเปลี่ยนแปลงการรับรู้ ความคิด ความจำ และการตัดสินใจต่างๆเสื่อมลง ขณะที่ความทรงจำในอดีตจะยังจำได้ดี
    - - กิจกรรมส่งเสริมการรับรู้วันเวลาสถานที่ เช่น ถามผู้สูงอายุว่า วันนี้วันเดือนปีอะไร การเขียนกิจกรรมใน1วัน เป็นต้น
      - กิจกรรมส่งเสริมความจำ เช่น การต่อเพลง จำภาพผลไม้ จำตัวเลข เป็นต้น
      - กิจกรรมส่งเสริมการแก้ไขปัญหา เช่น การจัดกลุ่มภาพ หมากรุก
    - - ประเมินการได้ยิน Finger rub test ผลการได้ยินปกติ
      - แบบประเมิน TMSE ได้ 30 คะแนน จาก 30 คะแนน
      - แบบประเมิน Pain assessment เท่ากับ 0/10 คะแนน
    - - ผู้สูงอายุมีความพร้อมรับการส่งเสริมความรู้
    - - แบบประเมินTMSE ได้30 คะแนน